صاحب‌خبر - يک خانواده باحال و موفق‎ امروز در تقويم ملي ما، روز «خانواده» است. علت انتخاب اين روز به‌نامِ خانواده، شأن نزول آيه «هل اتي» در سوره «الانسان» که راجع به خانواده و استحکام پايه‌هاي آن است، اعلام شده. اين آيــه در روز 25 ذيحجه، در شأن اهل‌بيت پيامبر (ص) نازل شد که پس از سه روز روزه و انفاق افطار خود، از طرف خداوند اطعام شدند. در دين و فرهنگ ما، «خانواده» يک نهاد ارزشمند است که همه اعضاي آن سعي دارند براي شادي و رشد و موفقيت اش تلاش کنند. اما يک خانواده موفق و خوشحال، چه ويژگي‌هايي دارد؟ شايد بيشترمان تصور کنيم خصوصيات يک خانواده موفق را مي‌دانيم اما آمار بالاي طلاق و جدايي در کشور و آسيب هاي اجتماعي که جوانان را تهديد مي کند، چيز ديگري نشان مي دهد. به همين‌ دليل، اين بار و در پرونده امروز که قرار است به مرور ويژگي‌هاي مصداقي يک خانواده، با حالِ خوب بپردازد، مي خواهيم به جاي کلي‌گويي و مطرح کردن شاخص‌هاي بارز خانواده‌هاي موفق، با تعدادي مثال و مصداق، رفتار و ارزش‌هاي اين خانواده را به شکل جزئي، براي‌تان ترسيم کنيم. توجه داشته باشيد آن چه که در ادامه بيان مي‌شود، به اين معني نيست که هميشه و به شکل صد در صد بايد اين گونه باشد، بلکه به اين معناست که اجرايي کردن هرچه بيشتر اين پيشنهادها، شانس تجربه يک زندگي آرام و شاد و تربيت فرزنداني موفق را پررنگ‌تر مي‌کند. توصيه ما اين است که خواندن و نگهداري از اين مطلب را به عنوان يک تجربه متفاوت، در برنامه خود و خانواده‌تان قرار دهيد. در يک خانواده موفق و شاد: - عبارت «دوستت دارم» بيشتر از هر عبارت ديگري بين اعضاي خانواده، رد و بدل مي شود. - هيچ فردي در خانواده نمي گويد که من به يکي از اعضا اعتماد ندارم. - هفته اي يک بار و با کمک همه اعضاي خانواده، کيک، شيريني يا يک خوردني جديد و خلاقانه اما ارزان و ساده پخته مي شود. - بي بهانه همديگر را در آغوش مي کشند و به هم انرژي مثبت مي دهند. - خانم براي شوهرش در جمع فاميل، ميوه پوست مي‌گيرد و برعکس. - سرود خانوادگي دارند و يک ترانه را حفظ کرده و در وقت‌ هاي بدحالي و خوشحالي با هم مي خوانند. - به طور کلي و به خصوص در زمان برگزاري مهماني يا تماشاي تلويزيون، به فکر ايجاد نشدن مزاحمت براي همسايه هاي شان هستند. - يک تابلو در پذيرايي خانه نصب شده که شعر معروف سعدي روي آن نقش بسته: «چو عضوي به درد آورد روزگار / دگر عضوها را نماند قرار» - جلسات خانوادگي هفتگي يا ماهانه دارند و در اين جلسه ها همه اعضاي خانواده اجازه دارند درباره مسائلي که دوست دارند، حرف بزنند. - شرايط خانه به گونه اي است که بچه ها قبل از هر کسي، براي درد دل به والدين شان مراجعه مي کنند. - مادر خانواده، طرز تهيه خانگيِ غذاهاي فست فودي مانند کالباس و همبرگر خانگي را ياد گرفته و درست مي کند. - همه اعضاي خانواده در خرج و مخارج، خودشان را کنار پدر مي بينند و تا حد امکان از تحميل هزينه‌هاي اضافي پرهيز مي کنند. - پدر و مادر براي ورود به اتاق کودک شان، در مي زنند. - حتما هر ماه يک فيلم کمدي و باحال تماشا مي کنند. - کتابخانه منزل شان از بوفه، شلوغ تر و پر مراجعه تر است. - پدر خانواده هفته اي يک‌بار، ساعاتي از روز را با بچه هايش بدون مامانِ بچه‌ها، به پارک مي رود. - تحت هر شرايطي و به‌رغم فشار کاري، حتما يک وعده غذايي در روز را در کنار يکديگر مي خورند. - پدر و مادر قبل از خواب براي فرزندشان داستان مي گويند. - براي خريد وسايل و چيدمان خانه از همه اعضاي خانواده نظرخواهي مي شود. - زن و شوهر طبق يک قرار قبلي و ماهي دو بار بدون حضور بچه ها براي تفريح با يکديگر وقت مي گذرانند. - مردخانواده خودش را مقيد مي‌کند تا حداقل هفته اي يک‌بار براي خانمش صبحانه آماده کند و در زمان هاي استراحت برايش چاي بريزد. - درمواقع بحراني، به جاي قهر کردن و پيغام فرستادن براي هم، حرف مي زنند و تا مشکل حل نشده، گفت و گوي محترمانه را تعطيل نمي‌کنند. - اعضاي خانواده برنامه ريزي مي کنند تا حداقل روزهاي اول هر فصل، با يکديگر به يک کتاب فروشي بروند و طبق بودجه در نظر گرفته شده، کتاب مي خرند. - بچه‌هاي خانواده در کنار لباس هاي خودشان، گاهي پيراهن و شلوار پدر و مادرشان را هم اتو مي کنند. - همه اعضاي خانواده بعد از آب خوردن، ليوان شان را مي شويند. - پسر خانواده براي خواهرش لواشک، پاستيل و مجله مي خرد. - اعضاي خانواده به اسراف، به خصوص هدر دادن آب حساس هستند و به يکديگر تذکر مي دهند. - تا حد امکان در زمان هايي که همه اعضاي خانواده کنار هم هستند، به تماس هاي کاري يا اجتماعي شان جواب نمي دهند. - يک بازي خانوادگي مانند دارت را به صورت مسابقه بين خودشان برگزار مي کنند. - بچه ها بعد از خوردن غذا از پدر و مادر تشکر مي کنند و پدر هم به صورت اختصاصي تر از مادر، سپاس گزاري مي کند. - اگر مرد خانواده در يک معامله اقتصادي ضرر کند، بقيه خانواده به او دلداري داده و نگراني هايش را کاهش مي دهند. - مادر و دختر دو نفري به کافي شاپ مي روند و با هم وقت مي‌گذرانند. - آلبوم تصويري از خاطرات مشترک، به خصوص سفرهايشان دارند تا باهم تماشا کنند و با قيافه هاي قبلي شان شوخي کنند. - فرزندان به بهانه هاي مختلف و در مناسبت هاي گوناگون، دست پدر و مادرشان را مي بوسند. - ماهي يک‌بار دور هم مي نشينند و خاطرات شيرين قديمي ترشان را با هم مرور مي کنند. - پدر و مادر هر روز به فرزندشان يادآوري مي کنند که او مي تواند و موفق خواهد شد. - پدر و مادرها، فرزندشان را با عبارت هايي مودبانه همچون «بابايي» و «دخترم» صدا مي زنند. - همه اعضا خودشان را مقيد مي کنند تا با انجام يک سري کارها، مادر خانواده يک روز در هفته بدون دغدغه کارهاي خانه، به مسائل شخصي‌اش بپردازد. - فرزندان هر از گاهي از پدر و مادربزرگ مي خواهند که خاطرات و تجربه هاي جالب شان را تعريف کنند. - روزنامه و مجلات شان را در دسترس بقيه اعضا مي گذارند و درباره مطالب مفيدشان صحبت مي کنند. - پدر خانواده به حلال بودن لقمه اي که سر سفره خانواده اش مي برد، حساس است. - اگر يکي از افراد خانواده عصباني شود، خيلي سريع براي او ليوان آبي آورده مي شود و او را آرام مي‌کنند. - افراد بدون اجازه، به تلفن همراه و فايل هاي شخصي رايانه يکديگر سرک نمي کشند. - اگر غذا کمي شور شد يا طعم سوختگي گرفت، بقيه اعضا به روي خودشان نمي آورند. - تمام اعضاي خانواده روي بازيافت زباله ها به خصوص کاغذ حساس هستند. - براي يکديگر هديه‌هاي کوچکِ بي‌مناسبت تهيه مي‌کنند. - شرکت در يک جلسه مذهبي به صورت هفتگي در اولويت قرار دارد. - کنترل تلويزيون هميشه در دست يک نفر خاص نيست و درباره تماشاي برنامه‌ هاي مورد علاقه، توافق و از خودگذشتگي مي ‌شود. - در بين اعضاي خانواده جمله «به من چه؟» يا «به تو چه» رد و بدل نمي شود. - پدر و پسر، ماهي يک بار به استخر مي روند. 4 زنگ خطر که کارکرد سيستم خانواده را تهديد مي کند خطراتي که تعادل سيستم خانواده را تهديد مي کنند‎ غفوري نسب**: هميشه براي داشتن يک خانواده موفق به دنبال اين هستيم که چه بايد کرد و چه توانمندي هايي را بايد در خودمان ايجاد کنيم تا بتوانيم خانواده ايده آلي را که در ذهن داريم تجربه کنيم اما در کنار اين، بايد به مواردي که موجب برهم خوردن تعادل خانواده مي شود نيز توجه ويژه اي داشت. به عبارت ديگر آن دسته از رفتارها و نگرش هايي که موجب مي شوند کارکرد خانواده از حالت طبيعي خودش خارج شود و اعضا در سيستم خانواده احساس آرامش نداشته باشند، بايد حذف شوند. خوشبختانه خطراتي که تعادل سيستم خانواده را تهديد مي کنند، داراي علايم هشداري است که پيش از وقوع هر رخداد ناراحت کننده اي، خود را نشان مي دهد و با درنظر گرفتن آن ها و تلاش براي رفع‌شان، مي توان علاج واقعه را قبل از وقوع کرد. از آن جا که خانواده متشکل از والدين و فرزندان است، هرکدام از اعضا به فراخور جايگاهي که دارد، ممکن است با علايم هشداري روبه رو شود که در چهار حوزه رايج تر بيان مي شود. 1. زن و شوهر بيرون از خانه را به بودن در خانه ترجيح مي دهند اگر دوست داريد زمان کمتري را در خانه بگذرانيد و بودن با خانواده براي شما جذابيت به مراتب کمتري از بودن با دوستان و همکاران دارد، اين يک علامت هشدار است. اين با کار کردن متفاوت است. ممکن است مردان يا زناني باشند که به واسطه شرايط اقتصادي، ساعات بيشتري را به کار و کسب درآمد مي پردازند که مد نظر اين مطلب نيستند. مقصود آن زمان هاي آزادي است که شما ترجيح مي دهيد تنها يا با دوستان خود سپري کنيد تا اين که در کنار خانواده باشيد. 2. والدين، فرزندان را در جريان اختلافات شان قرار مي دهند هيچ ضرورتي ندارد فرزندان شما بدانند که همسر شما چه خصوصيات اخلاقي بدي دارد و با او چه مشکلاتي را از ابتدا تا حالا داشته ايد. اگر والدين بحث ها و مناقشات خود را در حضور فرزندان انجام دهند، دو پيامد دارد: الف) موجب مي شود فرزندان از اختلاف نظر بين والدين سوء استفاده کنند. ب) جايگاه قدرتي که بايد والدين در ذهن فرزندان داشته باشند، خدشه دار مي شود. بنابراين پر واضح است که اگر در خانواده شما، فرزندان در جريان اختلافات پدر و مادر قرار مي گيرند، زنگ خطر به صدا درآمده است. 3. فرزندان با يکديگر احساس رقابت شديدي مي کنند واقعيت اين است که بين فرزندان هميشه نوعي حس تلاش براي بهتر بودن وجود دارد. گاهي اوقات والدين نيز يکي از فرزندان را بنا به ويژگي هاي خاصي که دارد (به طور مثال زيبا بودن، باهوش بودن، تنها پسر يا تنها دختر بودن) مورد توجه ويژه تري قرار مي دهند. جدا از اين که اين نوع رفتار اشتباه است، بايد درنظر داشت که همواره فرزندان براي کسب امتيازات بيشتر تلاش دارند خود را در نظر والدين به شکلي برتر نشان دهند. اما اين نبايد تبديل به رقابتي شود که بر اساس آن روابط بين خواهران و برادران تان تعريف شود چراکه اين حالت در فرزندان ايجاد نگرش هاي غلطي مي کند که بعدها مبناي روابط آن ها در بزرگ سالي نيز مي شود. 4. خانواده زن يا شوهر در جريان تمام اتفاقات قرار مي گيرند هر اندازه که به خانواده خود اعتماد داشته باشيد و هر چقدر آن ها ديدگاه بي طرفانه اي داشته باشند، بازهم دليلي ندارد که ريز اتفاقات زندگي خود و همسرتان را به اطلاع آن ها برسانيد. حريم خانواده و مرزبندي اين حريم با دنياي خارج از آن اصلي است که گاهي فراموش مي شود. هر اتفاقي بين شما و همسرتان رخ مي دهد، بايد در همان دنياي دو نفره تان باقي بماند. فقط مواردي را که باهم توافق داريد مجاز هستيد با خانواده درميان بگذاريد. نکته: توجه داشته باشيد که اين علايم کلي هستند و موارد بسياري وجود دارد که براي داشتن يک خانواده سالم نيازمند شناسايي ورعايت کردن آن ها هستيم. در ضمن برخي از اين موارد قابليت اين را دارند که با اندکي دقت رفع شوند اما براي حل و فصل برخي از ريشه هاي اين هشدارها، بايد از يک مشاور خانواده کمک بگيريد. به اميد داشتن خانواده اي سالم و موفق، بدون هيچ زنگ خطر و هشداري. منبع: روزنامه خراسان ∎​