صاحب‌خبر - علی‌اکبر ولایتی در یک نشست علمی به ۱۰ سؤال و شبهه مهم در ارتباط با استراتژی جمهوری اسلامی در «نگاه به شرق» پاسخ داد. به‌گزارش تسنیم، مشاور رهبر معظم انقلاب در امور بین‌الملل در پاسخ به این سؤال که «آیا نگاه به شرق با شعار نه شرقی نه غربی که از شعارهای اولیه انقلاب اسلامی بوده است در تضاد و تعارض نیست»، گفت: اگر معنای «نه شرقی نه غربی» بد برداشت شود با قانون اساسی نیز تعارض خواهد داشت. این شعار و استراتژی، یک راهبرد آرمان‌گرایانه به معنای نه لیبرال دموکراسی و نه کمونیسم است و یک تحلیلی آرمانی است. ولایتی با اشاره به اینکه این شعار اولین بار از سوی امام خمینی(ره) مطرح و تفسیر شد، نامه امام به گورباچف را شاهد مثال آورد و با این تعبیر که ایشان به شرقی که آرمان‌گرایی ضدخدایی را کنار گذاشته بود هشدار داد که به غرب گرایش پیدا نکنند، افزود: «شرقی که ما الآن به آن توجه می‌کنیم با آن شرق ایدئولوژیک تفاوت دارد، کرملین کمونیست فروریخته و به دموکراسی معمول در دنیا بازگشته و رؤسای کشور روسیه از جمله خود آقای پوتین روزهای مقدس همراه اسقف‌ها به کلیسا می‌رود. آن شرق که الآن درباره آن حرف می‌زنیم نشأت گرفته از سخنی است که رهبر معظم انقلاب بارها و بارها فرمودند که ما باید نگاه استراتژیک به شرق داشته باشیم و درعین‌حال هم غرب را نفی نکردند. البته این را هم بدانید که اکنون همه دنیا نگاه به شرق دارند». او با بیان اینکه منظور ما از نگاه به شرق، هند و پاکستان هم هست، گفت:«نگاه به شرق نگاه به کشورهایی است که معمولاً در شرق هستند اما ممکن است در غرب هم باشند. ما نگاه به عراق و سوریه داریم. از نصف‌النهار «گرینویچ» به این‌طرف نگاه استعماری جاافتاده‌ای وجود دارد. اما ببینید ما با سوریه چه رابطه‌ای داریم؟ سوریه شرق است یا غرب؟ عراق شرق است یا غرب؟ فلسطین، لبنان و یمن اینها همه در غرب ما هستند. ونزوئلا کجاست؟ یعنی نگاه به شرق نگاه به کشورهایی است که تحت سلطه غرب در طمع بازگشت سلطه‌شان به ایران نیستند.» ولایتی در پاسخ به این سؤال که آیا نگاه به شرق با توجه به تنش‌های بین ایران و امریکا و با روی کار آمدن ترامپ می‌تواند راهبردی مؤثر باشد، با بیان اینکه غرب منحصر به امریکا نیست و ما با اروپا هیچ منعی برای همکاری نداریم به سوابق تاریخی همکاری وزیران خارجه کشورهای اروپایی با ایران پرداخت و گفت: «پس از دوره وزارت امور خارجه در دولت قبل (احمدی نژاد) پس از افزایش فشارها و تنش‌ها میان ایران و غرب با نظر نظام بر مبنای حسن روابط گذشته مقرر شد ارتباطات و تماس‌های دوستانه‌ای میان بنده و برخی وزیران خارجه سابق اروپایی، در جهت کمک به دولت مستقر، تنش‌ها را کاهش دهیم و بر مبنای این آقای گن شر وزیر امور خارجه پیشین آلمان با دستور مستقیم خانم مرکل با یک هواپیمای اختصاصی از آلمان به تهران آمد و در فرودگاه مهرآباد با بنده ملاقات کرد. به همین ترتیب آقایان رونالد دوما و پریما کوف وزیران خارجه پیشین فرانسه و روسیه در سفرهایی به تهران از نزدیک در روند ایجاد یک گروه مؤثر در روابط فیمابین، منطقه‌ای و بین‌المللی شرکت کردند که پس از تشکیل این گروه و این اقدامات اگر از جانب برخی افراد اخلال صورت نمی‌پذیرفت، موجب می‌شد که پنج یا شش قطعنامه از سازمان ملل نگیریم. سفیر فرانسه آمد به من گفت که سارکوزی از شما دعوت می‌کند تا به فرانسه بروید و در کاخ الیزه با هم مذاکره کنید که این ملاقات یک ساعت طول کشید. اگر برخی اخلال نکرده بودند سارکوزی به تهران می‌آمد که آغاز فصل نوینی از روابط ایران و فرانسه می‌توانست شکل بگیرد.»∎​