مهدی درستی: نمایشگاه مطبوعات یکی از محافل فرهنگی با سابقه کشور به شمار میآید که همواره عرصهای برای ارزیابی رسانهها و تقویت ارتباط آنها با یکدیگر، مردم و مسئولان بوده است.
تاکنون ۲۳ دوره آن برپا شده و دوره چهاردهم، اولین دورهای بود که نمایشگاه مطبوعات به طور کاملاً مستقل و جدا از برگزاری همزمان با نمایشگاه کتاب در فصل پائیز برگزار شد.
برگزاری این رویداد اما همیشه مخالفان و موافقان زیادی را در میان اهالی رسانه داشته است، برخی این رویداد را در روند فعلی مطبوعات بیتاثیر دانسته و تنها آن را یک دورهمی ساده میان روزنامه نگاران و خبرنگاران میدانند و برخی دیگر نمایشگاه مطبوعات را فرصتی برای دیدار رو در روی مخاطبان با نشریه، روزنامه یا مجله مورد علاقه شان و تبادل آرا و نظرات میدانند.
حال در روزهای اخیر محمدرضا دربندی مدیرکل مطبوعات و خبرگزاریهای داخلی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به اهالی مطبوعات خبر داد که شاید نمایشگاه مطبوعات امسال برگزار نشود.
او هزینه بالای نمایشگاه، کمبود منابع مالی رسانههای برای حضور در این رویداد فرهنگی و تلاش دولت برای صرفه جویی و کاهش هزینههای غیرضروری را مهمترین عواملی دانست که معاونت مطبوعاتی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی برای برگزار نکردن نمایشگاه مطبوعات در نظر گرفته است.
به همین مناسبت با چهار تن از فعالان حوزه مطبوعات درباره برگزار شدن یا نشدن بیست و چهارمین دوره نمایشگاه مطبوعات گفتوگو کرده و نظرشان را جویا شدهایم.
تا بهبود شرایط برگزار نشدن نمایشگاه مطلوبتر است
ناصر بزرگهمر مدیرمسئول روزنامه صمت با بیان اینکه موافق برگزار نشدن نمایشگاه مطبوعات در شرایط فعلی است، می گوید: «وقتی از واژه جشن استفاده میکنیم باید الزاماتی در پی آن فراهم شود. در حال حاضر شرایط مطبوعات سخت و پیچیده است مانند گرانی کاغذ، مرکب و ... و همه این مسایل دست به دست هم داده تا نشریات کاغذی دچار مشکل شده و کاهش پیدا کنند.»
او ادامه میدهد: «وزارت فرهنگ وارشاد تیراژ مطبوعات را در بهترین شرایط حدود 800 هزار تا یک میلیون اعلام کرده است در حالیکه همه نشریات متذکر شدهاند که 50 درصد از تیراژ خود را کاهش دادند که این بیانگر وضعیت اقتصادی نامطلوب مطبوعات است.»
بزرگمهر با اشاره به اینکه جشنواره مطبوعات به کیوسکی بزرگ برای نشریات کشور تبدیل شده است، بیان میکند: «جشنواره به جای آنکه فضایی برای تبادل آرا و نظرات و گفت و شنود میان منتقدان و اهالی مطبوعات باشد به کیوسکی بزرگ برای نشریات بدل شده بود که البته فرصت خوبی برای دیدار اهالی مطبوعات را در کشور فراهم میکرد.»
مدیرمسئول روزنامه صمت میافزاید: «اما هزینههای برگزاری جشنواره بسیار بیشتر از سودآوری آن است و تا بهبود شرایط برگزار نشدن این رویداد فرهنگی مطلوبتر است. در شرایط فعلی که مطبوعات در بدترین شرایط قرار دارند برگزاری این جشنواره خاصیتی ندارد.»
او همچنین میگوید: «در سالهای اخیر نمایشگاه مطبوعات فرصتی برای مسئولان بوده است تا به نشریات سر زده و عکسی بگیرند و این مسئله بیشتر جنبه تبلیغاتی داشته است.»
مقوله فرهنگ اولین حذف شده برای مشکلات مالی
بیژن نفیسی از روزنامه نگاران پیشکسوت و با سابقه، نمایشگاه مطبوعات را فرصتی برای ارتباط نزدیک رسانهها با مخاطبان دانسته و میگوید: «شاید این نمایشگاه به صورت کلی در کار مطبوعات موثر نبوده است و می شد که شیوه هایی از سوی برگزارکنندگان در نظر گرفته شود که این رویداد تاثیر بیشتری بر فعالیت مطبوعات داشته باشد مانند تقدیر از روزنامه نگاران فاخر که زمینه پیشرفت را برای سایرین فراهم آورد. اما متاسفانه برپایی غرفه با هدف ارتباط مستقیم با مخاطبان تنها هدف برپایی نمایشگاه مطبوعات بوده است.»
او ادامه میدهد: «برپایی نمایشگاه عادت و فرصتی برای آشنایی بیشتر مردم با مطبوعات بود، همانطور که دکههای روزنامه فروشی نیز به یک شکلی میتوان گفت نمایشگاه مطبوعات هستند اما نمایشگاه فرصتی برای گفتوگو و ایجاد ارتباط بهتر بین مخاطب و رسانه ایجاد میکرد که اگر برگزار نشود ممکن است لطمه دیگری به مطبوعات وارد کند.»
این روزنامهنگار با انتقاد از حذف سوبسیدهای فرهنگی که اولین گام در کاهش هزینهها به شمار میآید، بیان میکند: «این عادت در جامعه ما وجود دارد که خیلی خوب نیست، همیشه عرصه فرهنگ اولین بخش برای حذف به خاطر کمبود منابع مالی است در حالیکه باید آخرین بخش باشد. فرهنگ بسیار بیشتر اولویت دارد و اگر بسترهای آن فراهم میشد مردم در برگزاری رویدادی مانند نمایشگاه مطبوعات بیشتر مشارکت داشتند.»
نفیسی درباره خلا و فاصلهای که با برگزار نشدن نمایشگاه مطبوعات میان مردم و رسانهها میافتد، میگوید: «ما جزو معدود کشورهایی هستیم که نسبت مطبوعات و جمعیتمان پایینتر از استاندارهای جهانی است پس تا جایی که میتوان باید فاصله مردم با مطبوعات را نزدیک کنیم نه آنکه فاصله را بیشتر کنیم. هر جایی که فرصت عرضه برای رسانهها است باید از آن استقبال کنیم نه آنکه فوری برای صرفه جویی از مطبوعات سهم کم کنیم.»
هزینه نمایشگاه در چه بخشی مصرف میشود؟
مهدی بگلری مدیرمسئول روزنامه پیروزی با بیان اینکه باید بررسی کرده و دستاوردهای نمایشگاه را برای اهالی مطبوعات مشخص کنند، میگوید: «اول اینکه نمایشگاه برای مطبوعات خصوصی دستاوردی نداشته و برای دولتیها یا رسانههایی که جهت گیری سیاسی دارند شاید دستاوردی داشته است. دوم متولیان این امر در تلاش هستند که نمایشگاه را برگزار نکنند و به نظرم وضعیت مطبوعات آنقدر نامساعد است که بعید میدانم در نمایشگاه ثبت نام کنند.»
او می افزاید: «من موافق برگزاری نمایشگاه نیستم مگر آنکه مانند گذشته همراه با نمایشگاه کتاب برگزار شود تا حداقل مخاطبان کتاب به غرفههای مطبوعات سر زده و بازدید کنند. زیرا که در سالهای اخیر استقبال چندانی از سوی بازدیدکنندگان نمیشد و اهالی مطبوعات و هم صنفان تنها باهم دیدار کرده و از غرفههای هم بازدید میکردند.»
بگلری درباره بودجه برگزاری نمایشگاه بیان میکند: «به نظرم مسئولان باید توضیح دهند که اگر نمایشگاه امسال را برگزار نمیکنند بودجهای که همواره برای آن تخصیص داده میشود را در چه زمینهای صرف میکنند. به نظرم برگزاری نمایشگاه با حمایت از مطبوعات منطقی است مانند ارائه غرفه رایگان به اهالی رسانه. ضمن آنکه نمایشگاه مطبوعات تنها فرصتی برای مسئولان است تا به صورت تبلیغاتی به بازدید از غرفه نشریات بپردازند.»
هیچ حرکت فرهنگی بد نیست
محمد هاشمی مسئول نمایشگاههای فرهنگی روزنامه اطلاعات، با بیان اینکه نمایشگاه مطبوعات فرصت دیدار مخاطبان و رسانههاست، میگوید: «مطبوعات فضایی برای دیدار مخاطیان و مطبوعات بود اما درآمد اقتصادی نصیب اهالی آن نمیکرد بلکه میتوان گفت هزینههایی برایشان داشت. میتوان گفت که نمایشگاه مطبوعات فضایی برای تعادل و تبادل افکار بوده است، به نحوی یک دورهمی بسیار خوب به شمار میآید.»
او درباره برگزار نشدن این رویداد فرهنگی پاسخ میدهد: «هیچ حرکت فرهنگی بد نیست، من موافق هر حرکتی هستم که در جهت اعتلای فرهنگ کشور در حال برگزاری و انجام است و نمایشگاه مطبوعات هم در همین زمره قرار دارد و برگزاری آن بهتر از برگزار نشدن است.»
هاشمی درباره اینکه مقوله فرهنگ همواره اولویت اول حذف به دلیل کاهش هزینه ها بوده است، توضیح می دهد: «طبیعی است، زمانیکه در سبد خانوار ما فرهنگ کمترین میزان را به خود اختصاص داده است و توجهی به آن نمیشود در سطح کلان کشور هم این اتفاق رخ میدهد و برنامههای فرهنگی چون نمایشگاه مطبوعات هم به راحتی به دلیل کاهش هزینهها کنار گذاشته میشوند.»
241243
نظر شما