آخرین سرمقاله دکتر فاطمی قبل از کودتای ۲۸ مرداد
عاقبت گرگزاده گرگ شود
صاحبخبر - دکتر حسین فاطمی، سهشنبه 27 مرداد 1332، در سرمقاله روزنامه «باختر امروز» (ارگان رسمی جبهه ملی) نوشت: «لحن دیروز اخبار و تفسیرهای مطبوعات و رادیوی انگلیس بسیار غمانگیز، ماتمخیز و سوزناک بود. همین که به لندن خبر رسید که دستور «ارباب» نتوانست کاملا به موقوع اجرا درآید و نوزاد ناپاک و کودتا در مشیمه مادر خفه شد تاثر عمیق همه آن مجالس را که هنوز از محصول کودتای «آرنسید» کلنل همراه و الهامدهنده رضاخان- بهره میبردند و دربار را مجری اراده و تعالیم خود میدانستند فراگرفت و بیشتر از همه روزنامههای محافظهکار برای «فراری بغداد» گریه و ناله سردادند و نوشتند آخرین حربهای راکه ممکن بود با کمپانی سابق قرار و مدار سازش بگذارد از دست ما بیرون رفت و فرار او قدرت و قوت بیشتر به ملت ایران داد تا شانههای خودش را به هر قیمتی که هست از نفوذ خارجی رهایی دهد. لندن که یکصد و پنجاه سال است در شرق تاج میدهد و تاج میستاند، سلسله منقرض میکند، دودمان پادشاهی میسازد، خرابهنشین را به کاخ سلطنتی میکشاند و دوستان ملتها را به خاک سیاه مینشاند، چند سال است از قیام مردم ما سخت رنج میبرد و نهتنها جزیره آبادان و خاک زرخیز خوزستان و نفوذ در تمام کشور پهناور ایران را از دست داده بلکه رستاخیز ملی ما سرچشمه و منشاء قیامهایی شده که تمام شرق میانه و آفریقا را زیر نفوذ معجزآسای خویش گرفته و قدرت خدایان نفت را آنچنان در هم شکسته که تاریخ امپراتوری «ملکه الیزابت» به چنین حادثه عجیب و حیرتبخشی را تا به امروز هرگز به یاد ندارد. انگلیسها هنوز خیال میکردند از دربار بیشرم، از دربار منفور، از دربار دشمن ملت و از یک قانون پلیدی و انفراض کاری ساخته است و «فراری بغداد» برای آخرین نفس خواهد توانست جنبش مردم قهرمان ما را در جلوی پای لردان غارتگر قربانی کند و مزد این خیانت عظیم به منافع و استقلال و آزادی مردم خویش را یکبار دیگر از ایشان بستاند... . اگر یک روز اوراق و اسناد پولهایی که در راه گشتن نهضت مردم ما از طرف «دربار» پخش شده کاملا کشف شود آن وقت خواهید فهمید که فحشهای روزنامهها و اعلامیههای اقلیت و مخالفتهای این و آن از چه «منبع موثق» آب میخورده است. اکنون مطبوعات انگلیسی و «سرویلیام فریزر» در «بریتانیک هاوس» در عزا و ماتم فرو رفتهاند زیرا کاخی را که سی و دو سال پیش «آیرنسید» خشت اول آن را بنا گذاشت پریروز در برابر قوای ملت تسخیر شد و بزرگترین پایگاه انگلیس در ایران در هم فرو ریخت. «پشتیبان پرحرارت رژیم پارلمانی» تایمز اکنون در آن سوی مرزهای ایران در انتظار سرنوشت «محمدعلی میرزا» است اگر روزی در گوشه غربت فرصت فکر کردن پیدا کند ممکن است وجدان خفتهاش بیدار شود و به او اندکی مجال مرور در حوادث گذشته را بدهد. بدبختترین و ننگینترین مردم آن کسی است که راه خدمت به وطن را ازدست بگذارد و طریق خیانت علنی و آشکار را اختیار کند. «فراری بغداد» نوکری و بردگی انگلیس را بر پادشاهی ملت خود ترجیح داد. سعدی چه خوب مکنون ضمیر مرا در این شعر آورده است: عاقبت گرگ زاده گرگ شود گرچه با آدمی بزرگ شود.»∎
نظر شما