چکیده

مناطق آزاد تجاری به منظور دستیابی به تکنولوژی های پیشرفته، درآمد ارزی، جذب سرمایه های خارجی، ایجاد اشتغال و توسعه صادرات کالاهای صنعتی و تبدیلی در کشورمان تأسیس شده اند. پژوهش حاضر با هدف بررسی عملکرد منطقه آزاد تجاری ارس از منظر صادرات انجام گرفته است.برای رسیدن به هدف پژوهش، عوامل موثر بر بهبود عملکرد صادرات مناطق از طریق مرور ادبیات شناسایی، و با استفاده از روش توصیفی- پیمایشی و ابزار پرسشنامه و با مراجعه به نمونه 120 نفره از جامعه آماری کارشناسان، خبرگان و فعالان منطقه آزاد تجاری ارس، داده های مورد نیاز جمع آوری و با روش تحلیل عاملی تأییدی و مدل اندازه گیری معادلات ساختاری با نرم افزار PLS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. همچنین، با توجه به نرمال نبودن توزیع داده ها از آزمون ناپارامتریکِ دو جمله ای برای بررسی عوامل موثر بر بهبود عملکرد صادراتی منطقه آزاد تجاری ارس در فرضیات پژوهش و نیز از آزمون فریدمن برای اولویت بندی عوامل استفاده شد. نتایج تحلیل داده ها نشان می دهد که عوامل اقتصادی، عوامل زیربنایی، نظام های حقوقی و عوامل محیطی تأثیر مثبت و معنی داری بر ارتقای عملکرد صادراتی منطقه ارس دارند. نتایج آزمون فریدمن نیز نشان داد که مؤلفه های مربوط به عوامل محیطی با میانگین 86/3 مهمترین عامل مؤثر در عملکرد صادراتی منطقه بوده است؛ عوامل زیربنایی و زیرساخت ها با میانگین 13/3 ؛ عوامل اقتصادی با میانگین 1/95 و عوامل مربوط به نظام های حقوقی با میانگین 1/06 به ترتیب در رتبه های بعدی تاثیرگذاری بر عملکرد صادراتی قرار گرفتند.

کلیدواژه‌ها: مناطق آزاد؛ مناطق آزاد تجاری - صنعتی؛ صادرات؛ ارس

نویسندگان:

مهدیه احمدی کمالی: دانشجوی کارشناسی ارشد، مهندسی صنایع گرایش برنامه‌ریزی سیستم‌های اقتصادی- اجتماعی، موسسه آموزش عالی غیردولتی - غیرانتفاعی الغدیر

 حسین عباسی اسفنجانی: استادیار گروه مدیریت، اقتصاد و حسابداری دانشگاه پیام نور

 حسین میرزائی: استادیار گروه مدیریت، اقتصاد و حسابداری دانشگاه پیام نور

دو ماهنامه بررسی های بازرگانی - دوره 14، شماره 81، بهمن و اسفند 1397.

برای مشاهده کامل مقاله روی فایل مقابل کلیک کنید.