نان در ایران فقط یک ماده غذایی به شمار نمیآید. نان نه تنها قوت غالب اکثر ایرانیان است بلکه از جایگاه و احترام ویژهای نیز برخوردار بوده و برکت سفرهها و خانههاست. از طرف دیگر این ماده غذایی برای مردم به عنوان یک کالای اساسی مرتبط با سلامت و معیشت نیز به حساب میآید. به همین خاطر نوع پخت، کیفیت، قیمت، عرضه و نحوه مصرف آن همیشه زیر ذربین قرار دارد. با این حال چند سالی است که به نظر میرسد وضعیت تولید و نوع نظارت بر کیفیت این محصول حیاتی در ایران به حال خودش رها شده و همین امر صدای مصرف کنندگان را در استانهای مختلف درآورده است. متأسفانه کیفیت پایین آردها و کاهش کمیت در کنار ضعف اقتصادی خانوارها باعث شده تا هر بار که صحبت از افزایش قیمت نان میشود مردم بپرسند «چرا...؟» البته حالا کار به جایی رسیده که نانوایان هم در برابر افزایش قیمتها مقاومت میکنند و به عنوان مثال نانوایان اردبیلی افزایش قیمت نان را در وضعیت اقتصادی کنونی جفا به مردم میدانند و معتقدند بسیاری از اهالی حاشیهنشین شهر قدرت خرید نان را نیز ندارند! و از سمنان هم خبر میرسد که در کنار ورشکستگی اصناف مختلف، حالا نانواییها هم ورشکست میشوند.
وقتی گذری به استانها کنیم دیگر مهم نیست در کدام منطقه از شهر قرار داریم. در جنوب شهر و طبقه متوسط و ضعیف یا بالای شهر و قشر مرفه. چون همه به نوعی از نان مینالند. یکی از قیمت بالا و کوچک شدن و پایین آمدن وزن آن و گروهی هم کیفیت غیر قابل تحمل و حیف و میل شدن این برکت خدا.
وقتی گذری به استانها کنیم دیگر مهم نیست در کدام منطقه از شهر قرار داریم. در جنوب شهر و طبقه متوسط و ضعیف یا بالای شهر و قشر مرفه. چون همه به نوعی از نان مینالند. یکی از قیمت بالا و کوچک شدن و پایین آمدن وزن آن و گروهی هم کیفیت غیر قابل تحمل و حیف و میل شدن این برکت خدا.
گرو گذاشتن کارت یارانه برای نان
مشکلات نانوایان استان اردبیل مربوط به حاشیه و بالاشهر نیست بلکه در هر کدام از مناطق مشکلاتی وجود دارد که نانوایان را با چالشی بزرگ روبهرو کرده است. روز گذشته نایب رئیس اتحادیه نانوایان استان اردبیل در مورد فعالان این عرصه گفته بود: «تمام مطالبات نانوایان استان اردبیل به مسئولان مربوطه ارجاع داده شده است و انتظار میرود با برنامهریزی مناسب دغدغهها و نگرانیهای نانوایان استان برطرف شود.»
ذکری که با ایسنا گفتوگو کرده بود با اشاره به اینکه در حال حاضر قیمت مصرفی برق، آب و گاز برای نانوایان در اردبیل دغدغه بزرگی است از مسئولان خواست تا برای این امر تصمیم جدی و اساسی اتخاذ کنند. وی با اشاره به اینکه بیش از یک هزار و ۴۰۰ نانوایی در اردبیل وجود دارد، گفت: «ارتقای کیفیت آرد نیز یک مقوله اساسی است که باید دستگاههای متولی به این امر اهتمام ویژه داشته باشند تا نان کیفیتدار به دست مردم برسد.» این مسئول ادامه داد: «با توجه به مشکلات اقتصادی ما موافق افزایش قیمت نان نیستیم ولی انتظار داریم قیمت مصرفی برق، آب و گاز در نانواییها کاهش یابد تا این قشر تلاشگر بتواند خرج خود را درآورند.» با اینکه نانوایان اردبیل درگیر مشکلات زیادی هستند و به قول معروف، دخلشان با خرجشان نمیخواند، اما افزایش قیمت نان در وضعیت اقتصادی کنونی را جفا به مردم میدانند و معتقدند این یک ظلم است. یکی از نانوایان با اشاره به اینکه بسیاری از اهالی مناطق حاشیهنشین برای خرید نان کارت یارانهشان را گرو میگذارند، میگوید: «متأسفانه با وضعیت اقتصادی بدی روبهرو هستیم مردم برخی مناطق قدرت خرید نان را ندارند و خودمان هم به خاطر قیمت و هزینههای مصرفی آب، برق و گاز در نانواییها که سرسام آور شده به زور میتوانیم خرج خانواده را تأمین کنیم.»
سمنان نانوایی زیاد، کیفیت کم
مشت نشانه خروار است و در مسیر اردبیل تا سمنان از هر استانی که بگذریم نه مردم از نان راضیاند و نه نانوایان. گویی نه نظارتی بر این اصناف هست و نه ارادهای برای رفع مشکلاتشان. همه به حال خود رها شدهاند تا هر کس به هر نحو ممکن که میتواند گلیم خود را از آب بیرون بکشد. استان سمنان میرویم جایی که میگویند در چند سال اخیر شاهد رشد قارچگونه نانواییها در سراسر آن بودهاند به طوریکه طی پنج سال گذشته تعداد نانواییهای شهر سمنان از ۷۵ واحد به بیش از ۱۷۰ واحد رسیده است، اما در مقابل این افزایش کیفیت نانها به شدت کاهش یافته است. در سمنان حداقل سهمیهای که برای پخت روزانه آرد در دو نوبت معین شده، هشت تا ۱۰ کیسه است، اما در حال حاضر بهدلیل کثرت بالای نانواییها در استان سمنان این سهمیه به چهار یا پنج کیسه در روز رسیده است.
بنابر این برخی از نانواییهای استان سمنان برای جبران هزینههای جاری مانند پرداخت دستمزد کارگر، اجاره و بیمه اقدام به کمفروشی یا پختنان بیکیفیت یا دیگر تخلفات مختلف دست میزنند.
نظر شما