خبرگزاری مهر، گروه استان‌ها: چند سالی است که خراسان جنوبی به‌واسطه خشکسالیهای پیاپی شاهد پیامدهایی تلخ است. خشک شدن قنوات، از بین رفتن منابع روستاییان و مهاجرت روستانشینان و تنش آبی در روستاها ....
حالا دست خشکسالی، پای ریز گردها را هم به خراسان جنوبی کشانده و اکنون دیگر این مهمان برای شهروندان ناشناخته نیست، بلکه تکراری هرساله بوده که خبرهای ناخوشی را صادر می‌کند.
اثرات ناشی از این پدیده نشان می‌دهد که نه تنها عرصه تنفس را بر انسان‌ها تنگ کرده بلکه نفس درختان را هم از آن‌ها دریغ کرده و تازیانه بادهای ۱۲۰ روزه رد پای نامطلوبی در استان به‌جای گذاشته است.
آنچه مسلم است سرنوشت استان‌های غرب کشور در انتظار خراسان جنوبی بوده و باید قبل از وقوع بحران، چاره‌جویی کرد.
این روزها، ریز گردها بیش از هر زمان دیگری در شرق کشور می‌تازند و حتی رانندگان را از اثرات نامطلوب خود بی‌نصیب نگذاشته‌اند. اختلال در رانندگی ازجمله هدایای این مهمان همیشگی در محورهای مواصلاتی است.
افزایش گستره بیابان و کانون‌های بحران که ریز گردها تنها مسبب آن هستند، هشداری جدی به مسئولان است. اگرچه اعتباراتی در راستای اجرای طرح‌های بیابان‌زدایی اختصاص داده‌شده اما پاسخگوی وسعت استان نیست و باید پیگیری‌های بیشتری بر خود ببیند.
آسمان غبار گرفته خراسان جنوبی
مدیرکل مدیریت بحران استانداری خراسان جنوبی در گفت‌وگو با خبرنگار مهر با اشاره به پدیده ریز گردها در استان بیان کرد: خشکسالیهای چندین ساله در استان آثار مستقیم و غیرمستقیم زیادی بر جای گذاشته است.
ابوالحسن میر جلیلی بابیان اینکه این خشکسالی‌ها به‌طور مستقیم بر معیشت دامداران و کشاورزان تأثیر گذاشته است، افزود: ریز گردها و طوفان، گردوغبار از اثرات غیرمستقیم خشکسالی در استان هستند.
وی بابیان اینکه همه‌ساله در فصول بهار و تابستان شاهد این پدیده هستیم، افزود: بازه زمانی بادهای ۱۲۰ روزه به ۱۷۰ روز تغییر کرده و به غلظت آلاینده‌ها نیز افزوده‌شده است.
میر جلیلی بابیان این مطلب که سه منشأ می‌توان برای وقوع ریز گردها در استان تعریف کرد، افزود: وجود قریب به ۳۰ کانون بحرانی بیابان زا در استان می‌تواند عاملی مؤثر در وقوع این پدیده باشد.
وی ادامه داد: طولانی بودن مرز مشترک با افغانستان که خود دارای کانون‌های بحرانی زیادی است و هم‌جواری با استان‌های درگیر با خشکسالی می‌تواند در خراسان جنوبی تأثیر مستقیمی بگذارد.
عضویت در کمیته ریز گردها
مدیرکل مدیریت بحران استانداری خراسان جنوبی بیان کرد: ریز گردها اثرات نامطلوبی مانند بیماری‌های ریوی، افت محصولات و اختلال در ترددها را به دنبال دارد.
وی بابیان اینکه این پدیده حتی در پروازهای فرودگاهی و زیرساخت‌های استان نیز تأثیر نامطلوبی دارد، افزود: کاهش قدرت دید در جاده‌ها و احتمال وقوع حوادث از دیگر اثرات منفی این پدیده است.
میر جلیلی بیان کرد: خوشبختانه با پیگیری‌ای انجام‌شده طی سال ۹۶، خراسان جنوبی به جمع هشت استان در کمیته ریز گردها اضافه شد.
مدیرکل مدیریت بحران استانداری خراسان جنوبی ادامه داد: با این امر اعتبارات مقابله با ریز گردها در سال جاری چند برابر خواهد شد.
خراسان جنوبی را دریابید
مدیرکل محیط‌زیست خراسان جنوبی در گفت‌وگو با خبرنگار مهر با اشاره به عوامل وقوع پدیده ریز گردها در استان بیان کرد: خشکسالی، کاهش و تخریب مراتع و تغییر بافت خاک ازجمله عوامل این پدیده هستند.
پرویز آرامنش با اشاره به پدیده ریز گردها طی یک هفته گذشته در استان بیان کرد: براثر این پدیده شاخص اندازه‌گیری ذرات به بیش از ۲۴۵ میلی‌گرم بر مترمکعب بوده است.
وی بابیان اینکه بر اساس تعاریف، هوای پاک و ناسالم داریم، افزود: براثر وقوع این پدیده هوای استان به شاخص ناسالم رسیده است.
آرامنش خواستار انتقال مشکلات خشکسالی به مرکز کشور شد و افزود: شاید هنوز دوستان مرکز نشین متوجه مشکلات ما نبوده و یا جدی نگرفته‌اند.
وی بیان کرد: باید مسئولان با حضور در خراسان جنوبی متوجه مشکلات بی‌شمار این استان شده و یا گزارش‌ها به‌طور کامل و شفاف به آن‌ها ارائه شود.
مرهم ۲ میلیارد تومانی صندوق توسعه برای استان
مدیرکل محیط‌زیست خراسان جنوبی با اشاره به اعتبارات این دستگاه برای مقابله با ریز گردها بیان کرد: امسال برای اولین بار دو میلیارد تومان از صندوق توسعه ملی برای مقابله با ریز گردها اختصاص داده‌شده است.
وی بابیان اینکه این اعتبار منوط به هزینه در مناطق تحت مدیریت است، افزود: اقدامات اجرایی در مناطق حفاظت‌شده مظفریه فردوس و تالاب کجی نهبندان آغازشده است.
آرامنش بیان کرد: همچنین ۳۰۰ هکتار هلالی و کشت بذر در منطقه حفاظت‌شده درمیان- سربیشه و ۳۰۰ هکتار در نایبندان طبس داشته‌ایم.
وی بیان کرد: ۴۸۵ میلیون تومان اعتبار تحت مدیریت زیست‌بوم تالاب کجی نمکزار اختصاص پیداکرده که تاکنون ۹۰ درصد آن جذب و قراردادها نیز بسته‌شده است.
مدیرکل محیط‌زیست خراسان جنوبی بیان کرد: با توجه به عمق خشکسالی در استان، این اعتبارات مسکن بوده و باید اقدامی ریشه‌ای انجام شود.
خشکسالی متهم ردیف اول پرونده
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان جنوبی هم در گفت‌وگو با خبرنگار مهر بیان کرد: ریز گردها و پدیده گردوغبار یکی از معضلات جهانی بوده که در خراسان جنوبی شرایط سخت‌تری دارد.
علیرضا نصرآبادی خشکسالیهای پیاپی و تخریب مراتع را از عوامل بروز این پدیده دانست و افزود: همچنین از سمت شمال شرق و شرق بادهای ۱۲۰ روزه سیستان راداریم و از دو طرف با کویرهای بزرگی هم‌جوار هستیم.
وی بابیان اینکه کانون‌های بحران خراسان جنوبی از ۱۹ به ۲۸ کانون رسیده است، افزود: این امر توجه هر چه بیشتر مجموعه استانی و کشوری را می‌طلبد.
کانون‌های بحران خراسان جنوبی از ۱۹ به ۲۸ کانون رسیده است و باید درزمینهٔ مقابله با ریز گردها نگاه جدی‌تری داشته باشیم نصرآبادی بابیان اینکه لازم است درزمینهٔ مقابله با ریز گردها نگاه جدی‌تری داشته باشیم، افزود: اگرچه اقدامت زیادی برای بیابان‌زدایی انجام‌شده اما کافی نیست.
وی بابیان اینکه یک چهارم عرصه‌های جهانی را بیابان تشکیل می‌دهد، اظهار کرد: خراسان جنوبی به لحاظ سایر مناطق از شرایطی بحرانی‌تری برخوردار است.
نصرآبادی بابیان اینکه پنج میلیون و ۴۰۰ هزار هکتار از وسعت استان را بیابان تشکیل می‌دهد، گفت: ۱۳ میلیون هکتار از وسعت استان را مراتع فقیر و کم تراکم پوشش می‌دهد.
نصرآبادی با اشاره به عوامل افزایش بیابان‌زایی در خراسان جنوبی بیان کرد: تداوم ۱۹ ساله خشکسالی ازجمله موارد تأثیرگذار برافزایش بیابان است به‌گونه‌ای که این خشکسالی تا ۳۰ سال آینده تشدید می‌کند.
نصرآبادی ماسه‌های روان را از دیگر عوامل افزایش بیابان دانست و افزود: همچنین گردوغبار پدیده‌ای مستمر برافزایش بیابان است.
اجرای ۲۷ طرح مدیریت منابع بیابانی
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان جنوبی بیان کرد: در حال حاضر ۸۲۰ هزار هکتار جنگل دست کاشت و طبیعی در استان وجود دارد.
وی بابیان اینکه ۲۷ طرح مدیریت منابع بیابانی آمده اجرا است، افزود: همه مردم، دامداران و کشاورزان باید برای مقابله با این پدیده همکاری کنند.
نصرآبادی بیان کرد: سال گذشته مجوز برداشت ۱۵۰ میلیون دلار از صندوق توسعه ملی برای مقابله با ریز گردها صادرشده که صرف به خوزستان داده است.
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان جنوبی ادامه داد: پیگیر سهم خراسان جنوبی از محل این اعتبارات هستیم.
عملیات بادشکن در ۶۲ هکتار از اراضی بیابانی
رئیس اداره امور بیابان اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان جنوبی هم بیان کرد: احیای عرصه‌های بیابانی در قالب انجام پروژه‌های مختلف انجام می‌شود که از سال ۸۳ تاکنون با شتاب بیشتری انجام می‌شود.
محمد یوسفی بابیان اینکه تا قبل از سال ۹۶، در بیش از ۱۳۵ هزار و ۴۷۸ هکتار نهال‌کاری شده است، افزود: همچنین عملیات نهال‌کاری طی سال گذشته در دو هزار و ۷۰۵ هکتار انجام‌شده است.
وی از اجرای عملیات مدیریت روان آب‌های سطحی در هزار و ۵۷ هکتار از اراضی بیابانی طی سال گذشته خبر داد و گفت: همچنین در ۶۲ هکتار از اراضی بیابانی عملیات بادشکن انجام‌شده است.
یوسفی تهیه طرح‌های بیابان‌زدایی و تهیه طرح‌ها مدیریت جنگل‌های دست کاشت از دیگر اقدامات انجام‌شده است.
رئیس اداره امور بیابان اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان جنوبی بیان کرد: خسارت فرسایش بادی در استان سالانه ۲۰ میلیارد تومان برآورد شده است.
۸۶ درصد مساحت استان بیابانی است
معاون اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان جنوبی هم بابیان اینکه خراسان جنوبی به‌عنوان دومین استان بیابانی کشور شناخته‌شده است، گفت: ۸۶ درصد از مساحت استان را بیابان تشکیل می‌دهد.
محمدرضا بیجاری با اشاره به اعتبارات بیابان‌زدایی در خراسان جنوبی بیان کرد: از محل صندوق توسعه ملی در سال گذشته ۲۱ میلیارد تومان مصوب شد.
محمدرضا بیجاری بابیان اینکه تاکنون ۱۳ میلیارد تومان تخصیص داشته و از این محل طرح‌های خوبی نیز اجرایی شده است، افزود: ۱۱ طرح بیابان‌زایی در ۱۱ شهرستان استان اجرایی شده است.
وی بابیان اینکه این پروژه‌ها در قالب دو طرح جامع و تثبیت شن اجرایی شده است، افزود: مدیرت نهال‌کاری، مدیریت جنگ کاری و مدیریت جنگل‌های دست کاش ازجمله اقدامات انجام‌شده است.
معاون اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان جنوبی بیان کرد: پیش‌بینی می‌کنیم رقمی معادل اعتبار سال گذشته از محل صندوق توسعه ملی برای گردوغبار اخذ کنیم.
شاید وقت آن رسیده که صدای زنگ خطر خراسان جنوبی به گوش پایتخت‌نشینان برسد چراکه هنوز آن‌گونه که باید نگاه ویژه‌ای به این خطه کویری ندارند و با ادامه روند دیری نخواهد گذشت که آثار حاصل از این پدیده خالق بحرانی عظیم می‌شود.
نظر شما