صاحب‌خبر - فرحناز دهقی خبرنگار صدها عراقی روز گذشته خود را به فرودگاه نجف رساندند تا علیه فساد و ضعف خدمات دولتی اعتراض کنند. دامنه این اعتراض‌ بسرعت به کربلا و بصره کشیده شد. در طول یک هفته اخیر اعتراض‌ها در استان‌های جنوبی عراق علیه کاهش سطح خدمات و گسترش فقر و بیکاری بالا گرفته و هرچند مقام‌های امنیتی عراق می‌گویند، موفق به مهار بحران شده‌اند اما تا لحظه نگارش این گزارش بحران جمعه شب و دیروز منجر به کشته شدن دو نفر و زخمی شدن ده‌ها نفر از معترضان و نیروهای امنیتی عراق شده است. این در حالی است که آیت‌الله سیستانی مرجعیت عراق خواهان حفظ حقوق مردم شده است. به گزارش «ایران» به نقل از خبرگزاری رویترز، صبح شنبه با تشدید دامنه اعتراض‌ها در استان‌های جنوبی عراق در اعتراض به وضعیت معیشتی و اوضاع نابسامان اقتصادی و خدمات‌رسانی در روزهای گرم تابستان، که سال‌های گذشته هم در شهرهای مختلف عراق روی می‌داد، آغاز شد. براساس گزارش‌ها طی این اعتراض‌ها، دفاتر احزاب دعوت، جریان حکمت، مجلس اعلای این کشور و مقرهای گردان‌های حزب‌الله عراق در شهر نجف به کام آتش فرو رفتند و خانه استاندار بصره نیز به محاصره معترضان درآمد. گفته می‌شود منازل چند سیاستمدار در این شهر به آتش کشیده شده است. ساختمان شورای استانداری میسان پس از وقوع درگیری میان معترضان و نیروهای پلیس، هم در شعله‌های آتش سوخت. مردم بصره هم مسیر اعتراض‌های خود را به سمت بندر استراتژیک‌ ام قصر که شریان اقتصادی اصلی عراق محسوب می‌شود پی گرفتند اما با ممانعت پلیس نتوانستند وارد این بندر نفتی شوند. دو نفر از مقام‌های امنیتی فرودگاه گفتند صدها نفر از معترضان به سالن اصلی فرودگاه نجف آمدند و همراه با شعار دادن به مسیر خود ادامه دادند. شاهدان می‌گویند نیروهای امنیتی فرودگاه به معترضان خشمگین اجازه دادند به ساختمان اصلی فرودگاه وارد شوند. اما ساعتی پس از خروج معترضان از فرودگاه نجف، وضعیت این فرودگاه به حالت عادی بازگشت و پروازها از سر گرفته شد. پس از آنکه معترضان به فرودگاه هجوم بردند، وزارت حمل و نقل عراق فوراً هواپیماهای فرودگاه نجف را به بغداد منتقل و زمینه انتقال زمینی مسافران را فراهم کرد. به گزارش ایسنا به نقل از سومریه نیوز، همچنین فرماندهی عملیات فرات میانی دستور لغو ممنوعیت آمد و شد در استان نجف را صادر کرد. پیش از این روز جمعه پلیس نجف تا اطلاع ثانوی قانون منع آمد و شد را در واکنش به اعتراض‌ها به اجرا گذاشته بود. حیدر العبادی نخست‌وزیری عراق هم به بصره سفر کرد و به مردم این شهر قول ایجاد شغل داد. پیش از این دفتر او در واکنش به دامنه اعتراض‌ها بیانیه‌ای منتشر کرد و خبر داد که به منظور کنترل اوضاع کشور با وزیران و مقام‌های امنیتی عراق نشستی فوق‌العاده تشکیل داده است. در ادامه بیانیه آمده است که این نشست به منظور بررسی اوضاع امنیتی عراق برگزار شده است. دو شهر العماره و ناصریه نیز شاهد فوران خشم عمومی از بیکاری و نقصان خدمات عمومی اساسی و پایه بودند. مقام‌های این دو شهر نیز ممنوعیت رفت و آمد اعلام کردند. همراهی مقام‌ها با خواسته‌های مردم عراق آیت‌الله علی سیستانی رهبر شیعیان عراق همدلی عمیق خود را با معترضان نشان داد و گفت که کشور از «فقدان شدید خدمات عمومی مانند برق در گرمای تابستان رنج می‌برد.» آیت‌الله سیستانی که در میان مردم عراق محبوبیت بالایی دارد، روز جمعه در خطبه‌های نماز جمعه افزود: « در جایی که عذاب کشیدن مردم را می‌بینیم، تنها می‌توانیم در کنار شهروندان عزیزمان، در مسیر دستیابی به خواسته‌هایشان، بایستیم.» آیت‌الله سیستانی، مرجعیت شیعیان عراق، کمتر اتفاق افتاده که در عرصه سیاست مداخله کند اما هر بار که لب به سخن گشوده در حمایت از خواسته‌های مردم بوده است. مقتدی صدر رهبر جریان صدر هم که توانسته بود در انتخابات اخیر این کشور بیشترین آرا را به دست آورد، در واکنش به این اعتراض‌ها در صفحه توئیتر خود نوشت: «از تعرض به معترضان مظلوم در استان‌های جنوبی عراق ناراضی هستیم. اما از معترضان می‌خواهم به اموال عمومی صدمه نزنند زیرا آنها به خودشان تعلق دارد نه به مفسدان». ایاد علاوی معاون رئیس‌جمهوری عراق و رهبر ائتلاف وطنیه هم توئیت کرد: «انتفاضه مردم در بصره در اعتراض به خدمات عمومی مختص به لحظه نیست بلکه این اعتراض‌ها نتیجه انباشته شده سوءمدیریت و عدم پاسخگویی به نیازهای مردم است. نیاز بصره مسکن نیست، بلکه باید برای آن راه‌حل‌هایی ریشه‌ای پیدا کرد که مطابق با برنامه‌ها و طرح‌هایی واقعی در چارچوب‌ زمان‌های تعیین شده به رنج و مشکلات ساکنان آن پایان دهند.» اما برخی چهره‌های سیاسی عراق اعتراض‌های اخیر عراق را مبنی بر تحریک و فضاسازی دست‌های پشت پرده می‌دانند. جواد الکرعاوی معاون رئیس شورای اداری فرودگاه نجف با اشاره به حمله به فرودگاه نجف گفت: «طراحان این توطئه، برخی مقام‌های مسئول دولتی و برخی احزاب دارای اهداف اقتصادی هستند که سال‌هاست به‌دنبال سیطره اقتصادی بر این فرودگاه بوده‌اند.» سرچشمه این اعتراض‌ها هرچه باشد، بسیاری از ناظران را نگران کرده است. به گزارش ایرنا، با آغاز این اعتراض‌ها همواره این نگرانی وجود دارد که درصورت تعلل در برآورده کردن فوری بخشی از مطالبه‌های معترضان، دامنه اعتراض‌ها به بغداد کشیده شود و دولت عراق را مانند سال‌های 2015 و 2016 در برابر چالش‌های جدی امنیتی و اجتماعی قرار دهد. آینده سیاسی عراق در گرو آینده اعتراض‌ها همزمان با داغ‌تر شدن تنور اعتراض‌ها در عراق، منبعی اعلام کرد که بعد از کم شدن شانس حیدر العبادی و هادی العامری بر سر تصاحب صندلی نخست‌وزیری، اکنون میان طارق نجم از رهبران حزب دعوت و فالح الفیاض مشاور امنیت ملی رقابتی ایجاد شده است. به گزارش ایسنا به نقل از الشرق الاوسط، این منبع اعلام کرد: «طارق نجم در منطقه محبوب است اما فالح الفیاض چون هم در میان کشورهای منطقه محبوبیت دارد و هم در امریکا، احتمالاً شانس بیشتری برای قرار گرفتن در صندلی نخست‌وزیری عراق دارد.» از سوی دیگر، هفته پیش گزارش‌هایی از فرماندهان سابق رژیم بعث منتشر شد که در آن به تلاش امریکا برای کودتا در عراق اشاره شده بود. اما وفیق السامرایی کارشناس نظامی عراق این احتمال را مردود دانست و در شبکه‌های اجتماعی خود نوشت: «این احتمال بسیار ضعیف است و نباید عراق را با مصر مقایسه کرد. تکیه برخی در عراق بر امریکا آن هم در دوره‌ای که دونالد ترامپ روی کار است، ناامیدکننده است.»∎​