ایرنا: بار دیگر زمزمه‌های بیرون راندن کرد‌های سوریه از مناطق بیشتری از شمال سوریه به گوش می‌رسد و بوی آوارگی و بدبختی شمار زیادی از کرد‌های سوری شنیده می‌شود.  برای چندمین بار است که ترکیه با هماهنگی آمریکا بخش‌های گسترده‌ای از خاک سوریه را اشغال و ساکنان آن را آواره می‌کند.

 

این بار نیز ترکیه با هماهنگی آمریکا داعیه اشغال مناطق دیگری از خاک سوریه را در سر دارد و منبج و مناطق اطراف آن نیز تا روز‌های آینده با هماهنگی آمریکا به عنوان متحد اصلی کرد‌های سوری به کنترل ارتش ترکیه و تروریست‌های هم پیمان آن درمی آید. سرکردگان خوش خیال کرد سوری نیز بدون اینکه کاری از دستشان برآید با ناباوری کامل شاهد برباد رفتن آرزو‌های مبنی بر هم پیمانی با آمریکا هستند.

آن‌ها که روزی سرمست از حمایت ظاهری آمریکا بودند و داعیه رسیدن به دریایی مدیترانه را داشتند اکنون به دنبال جایی برای سکونت پس از خروج از آخرین شهر‌های خود در شمال سوریه دارند.

**اهداف ترکیه در مناطق کردنشین
قطعا اشتهای ترکیه تا گرفتن تمام مناطق کردنشین سوریه با همکاری امریکا روی سیرایی نخواهد دید.
کرد‌های سوریه تاکنون براساس اعتماد به هم پیمانی خود با آمریکا و دوری از حکومت مرکزی و دولت قانونی کشور، از مناطق بسیاری رانده شده اند و هر بار نیز با نادیده گرفتن تجربه‌های پیشین، قربانی اعتماد به آمریکا شده اند.
نگاهی به تجربه‌های پیشین کرد‌های سوریه در این باره می‌تواند سیر شکست‌های پیاپی آن‌ها در سایه هم پیمانی با آمریکا را روشن‌تر سازد.

**سپر فرات
ترکیه به بهانه دور کردن گروه‌های تروریستی از مرز‌های خود از ۲۴ اوت ۲۰۱۶ (۳ شهریور ۹۵) عملیاتی را با همکاری گروه‌های تروریستی مورد حمایت خود در شمال استان حلب سوریه آغاز کرد.
ترکیه از ماه‌ها قبل برای این عملیات برنامه ریزی و با آمریکا به عنوان هم پیمان اصلی کرد‌های سوریه هماهنگی کرده بود.
مسئولان اتحاد دمکراتیک سوریه که کنترل مناطق کردی استان‌های حلب، حسکه، الرقه و دیرالزور را برعهده داشت با احساس پشت گرمی واهی به آمریکا بار‌ها تهدید کرد که با تهاجم ترکیه مقابله خواهد کرد.
ترکیه در حالی ۲۹ مارس ۲۰۱۷ (۹ فروردین ۹۶) پایان این عملیات را اعلام کرد که نه نیرو‌های دمکراتیک سوریه و نه ستون فقرات آن یعنی یگان‌های مدافع خلق نتوانستند کاری از پیش ببرند.
ارتش ترکیه و گروه‌های تروریستی همراه آن طی این عملیات مناطق گسترده‌ای از جرابلس تا الباب و اعزاز را تصرف کردند و به این ترتیب با قطع کردن ارتباط میان دو بخش غربی و شرقی مناطق کرد نشین سوریه، نخستین میخ را بر تابوت خودخواهی کرد‌ها کوبیدند.
حدود ۲ هزار کیلومتر مربع از شمال استان حلب در این عملیات به اشغال گروه‌های مورد حمایت ترکیه درآمد و کرد‌های دلبسته به امریکا طعم نخستین خیانت بزرگ واشنگتن را چشیدند.
این درحالی بود که پیشتر همین گروه‌های کردی، با اتکا به آمریکا، نیرو‌های دولتی سوریه را از مناطق مهمی از شهر‌های حسکه و قامشلی بیرون رانده بودند.

**شاخه زیتون
ترکیه بار دیگر در تاریخ ۲۰ ژانویه ۲۰۱۸ (۳۰ دی ۹۶) عملیات دیگری با نام شاخه زیتون را از شمال غرب استان حلب برای بیرون راندن نیرو‌های کرد از منطقه منبج آغاز کرد.
این درحالی بود که حزب اتحاد دمکراتیک سوریه این بار نیز نسبت به تجاوز ترکیه به مناطق تحت کنترل خود در شمال غرب استان حلب هشدار داده بود.
'ناصر حاج منصور' از فرماندهان کردی در تاریخ ۹ تیرماه ۱۳۹۶ در گفتگو با رویترز گفته بود: اگر ترکیه به مناطق تحت کنترل ما در شمال غرب سوریه حمله کند، درگیری‌های شدیدی در این مناطق روی خواهد داد.
وی افزود: این درگیری‌ها بر مبارزه با گروه تروریستی داعش در شهر رقه تاثیر خواهد گذاشت.
حاج منصور اظهارداشت: نیرو‌های دمکراتیک سوریه تصمیم گرفته اند، اگر ترکیه از خطوط مشخص شده در منطقه حلب تجاوز کند با ارتش این کشور وارد جنگ شوند.
وی اضافه کرد: نیرو‌های کرد در این منطقه آماده هرگونه درگیری و مقابله هستند.
این تهدید‌ها به اتکای حمایت آمریکا انجام شده بود که دیری نپایید که توخالی بودن آن مشخص شد.
کرد‌های سوریه توصیه شخصیت‌های خیرخواه کرد و غیر کرد را نیز نشنیده گرفتند و در این مرحله نیز کارنامه سیاهی از خود به نمایش گذاشتند.
پیش از آغاز حمله دوم ترکیه، برخی از شخصیت‌های کردی خواستار نزدیکی این نیرو‌ها با دولت سوریه شدند تا از پیامد‌های خیانت آمریکا درامان بمانند، ولی آن‌ها این نصیحت را نپذیرفتند.

**آمریکا قابل اعتماد نیست
یک نماینده کرد پارلمان سوریه به کرد‌های این کشور و یگان‌های مدافع خلق توصیه کرد که به آمریکا اعتماد نکنند، زیرا اهدافی در راستای منابع خود دنبال می‌کند.
'عمر اوسی' در گفتگو با ایرنا اظهارداشت: آمریکا نمی‌تواند خود را هم پیمان کرد‌های سوریه معرفی کند، زیرا برنامه‌ای برای تامین حقوق آن‌ها ندارد بلکه درصدد یافتن شرکایی برای اشغال بخش‌هایی از خاک سوریه به ویژه در شمال شرق و الرقه است.
وی تاکید کرد: آمریکا که در سوریه از کرد‌ها و هیچ گروه دیگری حمایت نمی‌کند و تنها درصدد تحقق اهداف خود است٬ باید بداند سوری‌ها ابزار دست واشنگتن نیستند و به آمریکا٬ رژیم صهیونیستی وغرب اعتماد نمی‌کنند.
اوسی با بیان اینکه ما به یکپارچگی سوریه و دفاع از آن پایبندیم٬ اضافه کرد: آمریکا در نهایت ترکیه را بر کرد‌ها ترجیح می‌دهد.
نماینده کرد مجلس سوریه خاطرنشان کرد: ترکیه از سال ۱۹۵۲ عضو ناتو و خنجر امپریالیسم صهیونیستی در پهلوی ملت‌های منطقه است.
وی با اشاره به بمباران مناطقی از سوریه و عراق توسط جنگنده‌های ترکیه، تصریح کرد که این بمباران‌ها گروهی خاص را هدف قرار نمی‌دهد بلکه نقض حاکمیت سرزمین سوریه و عراق است.
اوسی گفت: در برهه اخیر که آمریکا و ترکیه به یکدیگر نزدیک شده و برخی از اختلاف‌های خود را تا حدودی حل و فصل کرده اند٬ ترکیه به تجاوز‌های نظامی خود شدت بخشیده است.
نماینده پارلمان سوریه افزود: اطمینان دارم٬ تجاوز ترکیه به حاکمیت سوریه و عراق برعکس آنچه آمریکا در رسانه‌های خود اعلام می‌کنند با چراغ سبز واشنگتن صورت می‌گیرد.
وی اضافه کرد: اوضاع در شمال سوریه به شدت خطرناک است و این نگرانی وجود دارد که به تجاوز گسترده زمینی ترکیه به خاک سوریه منجر شود.
وی تصریح کرد: برنامه ترکیه در شمال سوریه توطئه‌ای خطرناک است که باید همه فرزندان منطقه اعم از کرد، عرب و مسیحی با آن مقابله کنند.

** نا امیدی کرد‌ها از آمریکا
کرد‌های نا امید از کمک آمریکا در تاریخ ۲۵ ژانویه ۲۰۱۸ (۵ بهمن ۹۶) دست به دامن دولت سوریه و خواستار کنترل ارتش سوریه بر مناطق مورد طمع ترکیه شدند، ولی کار از کار گذشته بود.
با وجود اعزام نیرو‌هایی از ارتش سوریه و نیرو‌های دفاع مردمی به عفرین، این شهر و همه مناطق اطراف آن به اشغال ارتش ترکیه درآمد و توافقات پشت پرده طرف‌های صاحب نفوذ در سوریه از جمله روسیه، مانع از دفاع ارتش سوریه از عفرین شد.
روز سه شنبه ۲۰ فوریه ۲۰۱۸ (اول اسفند ۹۶) رجب طیب اردوغان به این واقعیت اعتراف و اعلام کرد که در گفتگو با رئیس جمهوری روسیه از استقرار نیرو‌های ارتش سوریه در ترکیه جلوگیری کرده است.
کرد‌ها نیز در گفتگو با خبرگزاری آلمان، روسیه را به سنگ اندازی در مسیر توافق آن‌ها با نظام متهم کردند.
با وجودی که آمریکا پیش از این عملیات از تشکیل ارتشی از نیرو‌های کرد به تعداد ۳۰ هزار نفر خبر داده بود، ولی این کشور بار دیگر کرد‌ها را در مصاف با ارتش ترکیه و تروریست‌های همراه تنها گذاشت و دومین لکه سیاه در کارنامه کرد‌های سوریه نقش بست.
ترکیه در تاریخ ۲۴ مارس ۲۰۱۸ (۴ فروردین ۱۳۹۷) از تسلط کامل بر عفرین و مناطق اطراف آن و کشتن سه هزار و ۷۳۳ نیروی کرد سوری خبر داد.
گرچه ترکیه در این عملیات نیز مانند عملیات سپر فرات خسارت‌های بسیاری متحمل شد و شماری از نیرو‌های خود را از دست داد، ولی خسارت و آسیبی که سران کرد سوریه با تکه بر آمریکا به آبروی این قشر بزرگ از جامعه سوریه زدند، بسیار بیشتر بود.
این سناریو بار دیگر درحال تکرار است و ترکیه خود را برای اشغال منطقه منبج در جنوب جرابلس آماده کرده است و به زودی کرد‌های سوریه را از این منطقه اخراج خواهد کرد.
این بار نیز همان سناریوی تهدید‌های کرد‌ها مبنی بر خط قرمز بودن این مناطق تکرار شد، ولی هم کرد‌های سوریه می‌دانستند که آمریکا کمکی به آن‌ها نخواهد کرد هم ترکیه وزن کنونی آن‌ها را می‌داند و این تهدید‌ها را جدی نگرفت.
با وجود اینکه در نخستین روز سال ۱۳۹۷ کرد‌های سوریه اعلام کردند که منبج خط قرمز آن هاست و ترکیه نمی‌تواند به آن دست یابد، ولی اشغال این مناطق قطعی است.

**منبج خط قرمز کرد‌ها
'حکمت الحبیب' عضو شورای نظامی منبج وابسته به اتحاد دمکراتیک سوریه با خط قرمز خواندن شهر منبج اعلام کرد: توافق‌های بین المللی درباره منبج وجود دارد و ترکیه نمی‌تواند عملیات نظامی در این منطقه انجام دهد.
وی غافل از اینکه این بار نیز توافقی پشت پرده میان آمریکا و ترکیه وجود دارد، اضافه کرد: منبج از مناطق حضور آمریکاست و این کشور به ترکیه اجازه نزدیک شدن به پایگاه‌های نظامی خود در منطقه منبج را نخواهد داد.
در روز‌های گذشته مسئولان آمریکایی سکوت خود را شکستند و به امید کرد‌های سوریه پایان دادند و وزارت خارجه این کشور اعلام کرد که با ترکیه برای عقب نشینی نیرو‌های کرد سوریه از منبج به شرق رود فرات به توافق رسیده اند.
کرد‌های سوریه هم که فریب وعده‌های حمایت آمریکا از خود را خورده بودند پس از ناامیدی از این حمایت اعلام کردند که از منبج خارج می‌شوند.
کرد‌های از اینجا مانده و از آنجا رانده، خروج خود از منبج را اینگونه توجیه کردند که شورای نظامی منبج اکنون به خودکفایی رسیده است و نیازی به حضورمستشاران نظامی کرد در این منطقه نیست.
اما نکته‌ای که کرد‌های سوریه باید بدانند این است که ترکیه و آمریکا به اخراج آن‌ها از منبج اکتفا نمی‌کنند و آن را از همه مناطق تحت تسلط خود بیرون خواهند راند تا لکه ننگی همیشگی بر پیشانی آن‌ها نقش ببندد.
این همان چیزی است که وزیر خارجه ترکیه به آن اشاره و اعلام کرده است که کرد‌های سوریه باید از الرقه و کوبانی نیز خارج شوند.
بی شک تسلط بیش از پیش ترکیه بر مساحت گسترده‌ای از خاک سوریه مانعی اساسی در مسیر برقراری امنیت و بازگشت سرزمین سوریه زیر چتر نظام قانونی خواهد شد.
بازی خارج ازتوافق آستانه و تکروی ترکیه براساس توسعه طلبی و عرض اندام مقطعی با اشغال بخش‌هایی از سوریه، در بلند مدت به چالشی برای ترکیه و اقتصاد بحرانی آن تبدیل خواهد شد، بویژه اینکه ارتش سوریه و نیرو‌های مقاومت تا آزادسازی آخرین ذره از خاک سوریه از دست هر اشغالگری ازپای نخواهند نشست.
اما نکته اساسی این جاست و باید دید کرد‌های سوریه همچنان به مسیر اشتباه خود و دوری از نظام و دولت قانونی خود ادامه می‌دهند و با شرط بندی بر هم پیمانی با آمریکا به شکست‌ها و عقب نشینی‌های پیاپی و بی آبرویی برای خود و ایجاد زحمت برای نظام ادامه می‌دهند یا حداقل با بازگشت به آغوش میهن از خسارت‌های بیشتر به خود و کشور خودداری خواهند کرد.
دولت قانونی سوریه بار‌ها از حزب دمکراتیک و شاخه‌های نظامی آن درخواست کرد که دست از همکاری با اشغالگران بردارد، ولی آن‌ها به امید حمایت دائمی آمریکا از نزدیک شدن به نظام خودداری کردند.
آن‌ها حتی برای حفظ میدان‌های نفت و گاز استان دیرالزور در تسلط خود، از آمریکا برای بمباران نیرو‌های ارتش سوریه و نیرو‌های مقاومت کمک دریافت کردند.
کرد‌های سوریه در اوج دبدبه و کبکبه کرد‌های عراق برای برگزاری همه پرسی استقلال، با وجود از دست دادن مناطق گسترده و تحقیر شدن توسط آمریکا و ترکیه بار دیگر جو گیر شده و خواستار نظامی مشابه در شمال سوریه شدند که با شکست بارزانی، فتیله ادعا‌های آن‌ها نیز پایین کشیده شد.

**نتیجه گیری
بی تجربگی کرد‌های سوریه، بی خبری از مناسبات روابط بین الملل و بازار معاملات سیاسی و نظامی برای تقسیم نفوذ و شرط بندی برحمایت آمریکا سبب شده است که بار‌ها به حرکت‌های مقطعی و لحظه‌ای اقدام کنند.
قطعا خودداری کرد‌ها از مذاکره با نظام و تکیه بر آمریکا در دوره‌ای که بیش از ۲۵ درصد از خاک این کشور در تصرف آن‌ها بود یک اشتباه راهبردی بود که اکنون جز یک عمر افسوس برای آن‌ها نخواهد داشت.
آن‌ها می‌توانستند با دست پر و با عزت بیشتری و به دور از اتهام خیانت به کشور، با نظام برسر میز مذاکره بنشینند، ولی اکنون سرکردگان بی تجربه کرد یکی از بزرگترین اقشار ملت سوریه را با چالش‌های جدید روبرو کرده اند و اکنون آن‌ها باید با دست خالی و در نقش یک عضو بی اثر و دربرخی موارد خائن به مملکت به دامن نظام بازگردند.
سرکردگان کرد‌های سوریه اکنون آرزو می‌کنند که‌ای کاش نصیحت عبدالباری عطوان را شنیده بودند که گفت: به آن‌هایی که در کشور‌های عربی به دامن آمریکا خزیده اند می‌گوییم که هم پیمانی شما با آمریکا و 'اسرائیل'، خودکشی محض است.
برغم وجود نقاط سیاه بسیار در کارنامه سرکردگان کرد‌های سوریه که حاصل اتکا به آمریکا در هفت سال گذشته است، وقت آن رسیده است که آن‌ها از خود بپرسند که خود باختگی کامل و توسل به آمریکا در هفت سال گذشته چه دستاوردی برای آن‌ها داشته است.
گزارش: حسینعلی راشکی