به گزارش خبرنگار ایرنا، دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا و «کیم جونگ اون» رهبر کره شمالی 12 ژوئن در سنگاپور برای اولین بار با یکدیگر دیدار کردند. در جریان آن نشست، توافقنامه ای در زمینه عاری سازی نه فقط کره شمالی شمالی بلکه شبه جزیره کره از سلاح هسته ای منعقد شد.
رهبر کره شمالی همچنین دعوت ترامپ برای سفر به واشنگتن را پذیرفت، بر تعهد پیونگ یانگ به عاری شدن از سلاح هسته ای و پایبندی آمریکا به تضمین دهی امنیتی به کره شمالی تاکید شد.
توافقنامه ای که دو طرف آمریکا و کره شمالی امضا کردند، چهار ماده دارد که به غیر از تعهد درباره خلع سلاح کره و بازگرداندن بقایای سربازان کشته شده، شامل تعهد دو طرف برای بنا کردن روابطی جدید و تلاش مشترک برای ایجاد صلح پایدار در شبه ‌جزیره کره است.
با این حال این واقعیت که ترامپ برای فرار از فشار انتقادات داخلی در پرونده‌های رسوایی جنسی، شائبه دخالت روسیه در انتخابات 2016، شروع جنگ تجاری با چین و متحدان خود به موضوعی نیاز دارد تا اذهان را متوجه آن ساخته و ژست قهرمان به خود بگیرد، شکی نیست و از اینکه دیدار با کیم بدون داشتن یک راهبرد بوده است، به خوبی موید آن خواهد بود.
دریل کمیبال مدیر اجرایی انجمن کنترل جنگ افزار در واشنگتن می گوید تفاهم نامه سنگاپور در حد کلیات است و دستیابی به توافق جزئی، راه اعتمادسازی را طولانی ‏خواهد کرد.‏
این کارشناس هسته ای ادامه می دهد: ‏این اهداف کلی پیش از این هم گفته شده بود و جدید نیست اما راه طولانی در پیش روی مایک پمپئو وزیر خارجه آمریکا قرار دارد تا با همتای کره ای خود بر روی این جزئیات کار ‏کند. آنها نیازمند مذاکره درباره مفاهیم اساسی به مانند معنای برچیدن جنگ افزارهای هسته ای و حد و حدود آن هستند.‏
شاید زمانی که ترامپ مشغول نوشتن و انتشار کتاب «هنر معامله» خود بود به این فکر نکرده بود که شاید هنر معامله در فرایندهای پیچیده دیپلماسی پاسخگو نباشد و لازم است او در عرصه سیاست خارجی هم کمی مطالعه کند.
باب منندز عضو ارشد کمیته روابط خارجی سنای آمریکا با انتقاد از دیدار بدون استراتژی ترامپ با کیم گفت: رئیس جمهوری شاید دریافته باشد که هنر دیپلماسی از هنر معامله سخت تر است و او باید نشان دهد یک راهبرد برای کره شمالی دارد.
این سناتور دمکرات اضافه کرد: به دست آوردن یک توافق آسان است اما بخش مشکل آن، اجرای استراتژی با مراحل تایید شدنی است. کره شمالی، پیشاپیش امتیاز خود را گرفته است یعنی در دیدار با رئیس جمهوری آمریکا مشروعیت خود را به نحو مطلوب به دست آورده و در عرصه جهانی نیز پذیرفته شده است.
منندز با بیان اینکه در مقابل، ما سیاست فشار حداکثری و تحریم ها را تضعیف کردیم، اضافه کرد: هنوز جوهر امضای توافق در سنگاپور خشک نشده بود که چین اعلام کرد باید در تحریم های کره شمالی تعادلی برقرار شود.
وی یادآور شد: در عوض رئیس جمهوری ما متعهد شد تا تمرین نظامی دفاعی خود را با کره جنوبی که به ثبات شبه جزیره کره و امنیت و استراتژی منطقه ای متحدان ما بستگی دارد، پایان دهد.
ترامپ که دیدار خود با کیم را مدیون شی رئیس جمهوری چین است شاید تصور نمی کرد که باید قواعد بازی را از قبل آموخته باشد و بداند که هرگامی که بر می دارد، رقیب و سایر بازیگران یا شرکای منطقه ای چه گامی را برخواهند داشت.
اینجا بود که چین بزرگترین متحد تجاری کره شمالی خیلی زود پس از برگزاری مذاکرات سران آمریکا و کره شمالی در سنگاپور بر کاهش تحریم های پیونگ یانگ تاکید کرد.
سخنگوی وزارت خارجه چین در مصاحبه ای در پکن تاکید کرد با توجه به اینکه طرفین در باره خلع سلاح هسته ای شبه جزیره کره به طور کامل رایزنی کرده اند لازم است جامعه بین المللی بر تقلیل فشارهای اقتصادی و کاهش تحریم های کره شمالی متمرکز شود.
او گفت که قطعنامه های شورای امنیت سازمان ملل برای تحریم کره شمالی بر اساس شرایط زمانی منتشر شده است.
سخنگوی وزارت خارجه چین تاکید کرد با توجه به همین شرایط زمانی و اینکه گفت و گوها و تلاش هایی برای کاستن از تنش ها و رفتن به سمت غیراتمی شدن شبه جزیره کره جریان دارد، لازم است مساله کاهش تحریم ها نیز بررسی شود.
از سوی دیگر رقبای داخلی هم به شدت و دقت تمام بخش های این دیدار را رصد کرده و زیر ذره بین برده بودند به گونه ای که کریستوفر کونز عضو کمیته روابط خارجی سنای آمریکا در همان روز دیدار، مقامات کاخ سفید را برای مذاکره سخت با کره شمالی ضعیف دانست و گفت: توافق تنها دست دادن در برابر دوربین ها نیست بلکه نیازمند اقدامات دشواری است که دیپلمات های ترامپ آماده انجام آن نیستند.
این سناتور آمریکایی با انتقاد از اینکه در این دیدار، مسایل حقوق بشری و مشخص بودن زمان عاری سازی اتمی در نظر گرفته نشده است، ادامه داد: ترامپ چیزی را محافظت کرد که دو رئیس جمهوری پیش از او به دنبال آن بودند، گرفتن یک ضمانت برای عاری سازی اتمی؛ اما فکر می کنم او از حیثیت و رهبری آمریکا دست کشید.
کونز اضافه کرد: وزارت خارجه ترامپ هنوز دستیاری برای آسیای شرقی و همچنین سفیر در کره جنوبی ندارد، ضعف وزارت خارجه در فقدان مشاوران کلیدی، ممکن است به یک چالش بزرگ تبدیل شود؛ چرا که پومپئو باید با کره شمالی تحت این توافق درباره جزئیات و جدول زمان بندی برای تائیدیه ها بدون داشتن تحریم علیه کره شمالی مذاکره کند.
وی با طرح این سوال که در 6 ماه گذشته چه گذشت و در 24 ساعت پیش چه اتفاقی افتاد که رئیس جمهوری ترامپ بگوید کیم با استعداد، توانا و قابل اعتماد است؟ گفت: من نمی دانم. ما بایستی به آنچه که در این باره رخ داد، فقط نگاه کنیم.
حضور دسته جمعی سناتورهای دمکرات در مقابل دوربین های رسانه های آمریکایی ساعاتی پس از این دیدار که ترامپ و دوستانش سعی داشتند آن را تاریخی جلوه دهند، سراب این دیدار را بیش از پیش نمایان ساخت و بن کاردین سناتور دمکرات از ایالت مریلند گفت: دولت ترامپ در مذاکره با کره شمالی استراتژی ندارد و نمی دانیم آن ها به دنبال دستیابی به چه هدفی هستند.
وی اضافه کرد: در هر توافقی که دولت به پیگیری آن متعهد شده و به کنگره ارسال می شود باید حذف سلاح و مواد اتمی، اجازه بازرسی و قابلیت تایید وجود داشته باشد و از همه مهمتر اینکه پیش از برطرف کردن هر گونه تحریم مربوط به هسته ای باید پیشرفت قابل اثبات برای رسیدن به این هدف مشاهده شود.
کاردین با بیان اینکه «برای عادی سازی روابط با پیونگ یانگ لازم است به نقض حقوق بشر بی رحمانه علیه مردم کره شمالی و رفتارهای غیرهسته ای متخاصمانه در مرزهای این کشور پایان داده شود»، اظهار کرد: ما با عاری سازی کره شمالی از سلاح اتمی و پایان دادن به خصومت ها در شبه جزیره کره شروع می کنیم اما نمی توانیم دیگر مسائل مهم را در بلند مدت نادیده بگیریم.
عضو کمیته روابط خارجی سنا آمریکا یادآور شد: توجه داشته باشید کیم جونگ اون به یک هدف بزرگ و بلند مدت دست یافت و آن هم مشروعیت بین المللی از طریق دیدار با رئیس جمهوری ایالات متحده بود.
کاردین تصریح کرد: علاقه وافر رئیس جمهوری ترامپ و تحسین های وی نمی تواند چیزی را درباره این دیدار تغییر دهد، ما نیازمند پایان دادن واقعی و تائید شدنی برنامه اتمی پیونگ یانگ و آوردن صلح وثبات به شبه جزیره کره و آسیای شرقی هستیم.
ترامپ که از ابتدای ورود به کاخ سفید مسیری جز ایجاد تنش بین مردم داخل آمریکا، کشورهای متحد، توافقنامه های بین المللی و حتی ترویج دیدگاه های نژاد پرستانه هنر دیگری نداشته است، این بار هم نتوانست اقدامی انجام دهد که وفاق ملی فراهم کرده و اجرای سیاست خارجی دولت خود را در سایه حمایت حداکثری همه جناح ها دنبال کند.
چاک شومر رهبر اقلیت سنا در این باره می گوید: به نظر می رسد کاری که با کره شمالی انجام می دهیم حتی از آنچه اوباما درباره ایران انجام داد، ضعیف تر است.
از این رو، نشست سنگاپور هم برای ترامپ که خود را معامله گر خوبی می داند، شگفتی ساز نشد و حتی کیم هم از دیدار با او شگفت زده نشد.
به نظر می رسد کیم به خوبی می دانست آمریکایی ها مجبورند تا در برابر توانایی های هسته ای کره شمالی عقب نشینی کنند تا جنگ هسته ای پیش نیاید و در حالی که تنش های کلامی شدت داشت، آمریکا از طریق سازمان سیا حاضر شد امتیازات زیادی بدهد تا سران کره شمالی را برای حضور در میز مذاکره راضی کند.
بن رودز مشاور امنیت ملی اوباما در کنایه ای به توئیت های ترامپ در مهم دانستن این دیدار اینگونه آب پاکی را بر دستان تازه وارد کاخ سفید ریخت که « در واقع همه روسای جمهوری آمریکا از هر دو حزب بر عاری سازی کره شمالی از سلاح های هسته ای متعهد بودند ؛ هیچکدام رزمایش با کره جنوبی را متوقف نکردند، هیچ کدام از دیکتاتور کره ای علیه مردم خود را به عنوان محبوب خود مورد ستایش قرار نداد و هیچ یک به ژنرال کره شمالی سلام نظامی نداد و هیچکدام به عنوان یک قهرمان ملی تلقی نمی شدند.»
شاید ترامپ روزی متوجه این موضوع شود که هنر دیپلماسی به مراتب سخت تر از هنر معامله است و بداند که راه قهرمان ملی شدن، خروج از توافق های بین المللی پیشین نیست.
اروپام*1429