دستور برنامهریزی برای طراحی و ساخت پیشران هستهای
صاحبخبر - آیتا... خامنهای در نقشه راهی که برای سازمان انرژی اتمی در سالگرد ارتحال امام (ره) ترسیم کردند، علاوهبر فراهم کردن مقدمات و آمادگیهای لازم برای رسیدن به ۱۹۰ هزار سو آنهم فعلا در چارچوب برجام به مقدماتی که رئیسجمهور پیشتر دستور داده بودند، نیز تاکید و دستور اجرای بلافاصله آن را صادر فرمودند. دستورات حسن روحانی اما به 23 آذرماه سال 95 بازمیگردد؛ زمانی که حدود یک سال و چند ماه از اجرای توافق هستهای گذشته بود و آمریکا در نقض عهدی آشکار قانون تحریمهای ایران (ISA) را تمدید کرد. تصمیمات شورای عالی امنیت ملی و هیات نظارت بر برجام درخصوص اهمال، تعلل و نقض عهدهای مکرر آمریکا، روحانی را خطاب به رئیس سازمان انرژی اتمی دست به قلم کرد؛ دستوری که در تناقض با تعهدات هستهای ایران نبود. رئیسجمهور در دستور مکتوبش به علیاکبر صالحی، برای توسعه برنامه صلحآمیز هستهای کشور در چارچوب تعهدات بینالمللی، اجرای دو مأموریت را خواستار شد: 1. برنامهریزی برای طراحی و ساخت پیشران هستهای جهت بهرهگیری در حوزه حملونقل دریایی، با همکاری مراکز علمی و تحقیقاتی. 2. مطالعه و طراحی «تولید سوخت» مصرفی پیشران هستهای، با همکاری مراکز علمی و تحقیقاتی. روحانی در این دستور تاکید کرده بود که طرح و برنامه زمانبندی شده جهت تحقق مأموریتهای ابلاغیاش ظرف حداکثر سه ماه ارائه شود، ولی براساس نظر کارشناسان هستهای کشورمان این دستورات به مرحله عمل نرسید. اگرچه بهروز کمالوندی، سخنگوی سازمان انرژی اتمی، اسفند سال گذشته نیز در گفتوگو با العالم تاکید کرد که طرح ساخت موتورهای اتمی برای کشتیها یک بحث بلندمدت و مستلزم یکسری کارهای علمی، تکنولوژیک، صنعتی، تحقیقاتی و دانشگاهی است که مربوط به یک یا دو سال دیگر نیست و شاید مثلا 10 سال زمان ببرد که ما بتوانیم پیشران هستهای داشته باشیم. مهم این است که این مساله اکنون در چارچوب تعهدات در برنامه کاری جمهوری اسلامی ایران قرار گرفته، بودجهاش دیده شده و کارهای اولیه تحقیقاتی آن شروع شده است. مطابق آنچه مسئولان برنامه هستهای کشورمان بیان کردهاند، برنامه بلندمدت ایران درخصوص پیشران هستهای براساس کد 1/3 به آژانس بینالمللی انرژی اتمی نیز اعلام شده است. پیشران هستهای چیست؟ پیشران (driving force) در واقع بخش محرک موتور است که با توجه به سوخت مصرفی و محل استفاده دستهبندی میشود. از این رو پیشرانهای هستهای در حوزه حملونقل دریایی همانگونه که از نامشان پیداست، از سوختهای هستهای غنیشده استفاده میکنند که امروزه در میان شناورهای سطحی و زیرسطحی نظامی و غیرنظامی دریایی کشورهای پیشرفته (شامل نفتکشها و کشتیهای اقیانوسپیمای تجاری) دیده میشود. اگرچه تکنولوژی پیشرفته و هزینههای دستیابی به چنین فناوری باعث شده تنها کشورهایی مانند آمریکا، انگلستان، روسیه، فرانسه، چین و هند دارای این تکنولوژی باشند، اما کاهش هزینهها در بلندمدت، افزایش ایمنی و کاهش نیاز به سوختگیری مجدد در استفاده از این فناوری، گرایش بیش از پیش این کشورها بهخصوص آمریکا را به پیشرانهای هستهای رقم زده است. از آنجا که حدود 90 درصد تجارت ایران از طریق دریا انجام میگیرد و از طرف دیگر کشورمان بیشترین ساحل را در دریاهای آزاد بین کشورهای منطقه داراست، رسیدن به فناوری پیشرانهای هستهای و جایگزینی سوخت هستهای به جای سوخت فسیلی، علاوهبر توان علمی، میتواند ظرفیت تجاری عظیمی را برای کشور ایجاد کند.∎
نظر شما