شهروند| ماجرا از مردادماه سال گذشته آغاز شد؛ زمانی که نخستین اعتراض مردم کازرون به طرح تقسیم شهرستان کازرون با تعطیلکردن بازار و تجمع در مقابل دفتر امام جمعه این شهر شکل گرفت؛ تجمعاتی که بعد از آغاز سال جدید و در طی یکماه گذشته شکل و شمایل جدیتری به خود گرفت تا جایی که حتی خبر رسید چند نفر در پی این اعتراضات در چهارشنبهشب گذشته کشته و چندین نفر بازداشت شدهاند. خبری که واکنش وزارت اطلاعات را به دنبال داشت و در این واکنش گفته شد که این حوادث، بیش از آنکه جنبه تقسیماتی داشته باشد، ریشه در عوامل دیگری دارد که باید مورد شناسایی دقیق قرار گیرد.
در این اطلاعیه تاکید شده با تقاضای صاحبنظران منطقه و به منظور بررسی دقیق و لحاظ پیشنهادات مردمی و رفع کاستیهای موجود، طرح پیشنهادی تا تأمین خواستههاى کارشناسى و منطقى مردم منطقه، در دفتر تقسیمات کشورى متوقف شده است
قصه از کجا شروع شد؟
زمان انتخابات دهمین دوره مجلس شورای اسلامی بود که حسین رضازاده، کاندیدای شهر کازرون در وعدههای انتخاباتیاش وعده داد که بخشهایی از شهرستان کازرون را جدا و شهرستانی جدید تشکیل خواهد داد. انتخابات برگزار و او راهی بهارستان شد و یکسال پس از تشکیل مجلس دهم یعنی از 17مردادسال گذشته در پیامی تلگرامی خبر داد که بهزودی این شهرستان جدید تشکیل خواهد شد و طرح این موضوع به مجلس ارایه شده است. در همان روز نخستین اعتراض مردم به این طرح شکل گرفت. آنها به خیابان آمدند و به طرح تجزیه این شهرستان اعتراض کردند. این اعتراضات در اسفندماه سال گذشته و بعد از شروع سال جدید هم ادامه پیدا کرد.
هرچند همزمان با این اعتراضات اعلام شد که مسئولان استانی و فرماندار کازرون درخواستهای مردم کازرون را پیگیری خواهند کرد و کارشناسان وزارت کشور به ریاست سعید جلالی، مسئول دفتر تقسیمات کشوری برای توجه به خواسته مردم به کازرون خواهند آمد، اما معترضان به این طرح در نامهای از علی لاریجانی، رئیس مجلس خواستند تا بهصورت نیابتی نمایندگی کازرون را قبول کند و آنها حسین رضازاده را بهعنوان نماینده شهرشان قبول ندارند.
سودای یک شهرستان جدید
شهرستان جدید که طرح آن به مجلس ارایه شد، کوهچنار نام دارد؛ ترکیبی از دو نام کوهمره نودان و چنار شیجان دو شهر از توابع شهرستان کازرون. در تقسیمات ارایه شده به مجلس بیشاپور و امامزاده سیدحسین که جزو مناطق تاریخی، مذهبی و تفریحی شهرستان کازرون است، در شهرستان جدید قرار میگیرد.
شهر چنار شاهیجان در مسیر ارتباطی بین استانهای فارس، خوزستان و کهگیلویه و بویراحمد قرار دارد و شهری توسعهنیافته و فقیر است. نودان هم شهری است در بخش کوهمره شهرستان کازرون که جمعیتش در سال ۱۳۹۵ برابر با ۲،۸۹۲ تن بوده است.
معترضان چه میگویند؟
معترضان این طرح میگویند که حسین رضازاده متعلق به همان منطقهای است که خواستار شهرستانشدن آن شده و این به آن معناست که میخواهد امکانات محدود کازرون را محدودتر کرده و شرایط شهرستان جدید را بهبود بخشد.
اما محمد خرسند، امام جمعه کازرون در واکنش به این طرح گفته بود: «امامزاده سید حسین، بیشاپور، دشت برم و انارستان متعلق به شهرستان کازرون از قبل بوده و خواهد بود و اگر قرار باشد طرحی هم انجام شود، این مناطق در کازرون باقی خواهند ماند و جدا نخواهند شد.»
ریشه اعتراضات
هرچند دلیل اصلی اعتراضات مردمی در کازرون به مخالفت آنها با تقسیم این شهرستان بیان میشود، اما عدهای ریشه این اعتراضان را در چارچوب مشکلات اقتصادی و معیشتی مردم تعبیر میکنند. بهرام پارسایینژاد، نماینده شیراز در مجلس، پیشتر در اظهاراتی عامل اصلی این ناآرامیها را اعتراض به تقسیمات کشوری ندانسته و گفته بود: همان اعتراضاتی است که بهطورکلی در بخشهای دیگر جامعه هم میبینیم و شاهدیم که مردم نسبت به وضع معیشتی و اقتصادی و همچنین اوضاع اشتغال اعتراض دارند و به نظر میرسد مردم سعی میکنند با اتکا به این بهانهها صدای خود را به گوش مسئولان برسانند.همچنین محمدامین مهرورز یک عضو شورای شهر کازرون هم در گفتوگو با «اعتمادآنلاین» در تشریح ریشه حوادث اخیر کازرون به وعدههای انتخاباتی نماینده این شهرستان اشاره کرد و گفت: اخیرا امامجمعه قائمیه نیز چندینبار سخنرانیهای مهیجی داشت و تهدید کرد که اگر این طرح به نتیجه نرسد، مردم اسلحه دارند و راه قائمیه را که شاهراه ارتباطی است، میبندند. درواقع این صحبتها باعث تنشهای فوقالعادهای در کل منطقه شد.
مهرورز گفت: «بعد از برگزاری تجمعهای مختلف اعلام کردند که دو دهستان دشت برق و انارستان را به کازرون الحاق میکنند، ولی با اینوجود بحثهای مختلفی در شهر مطرح میشد مبنی بر اینکه در آینده احتمالا استان فارس به استانهای فارس غربی و شرقی تقسیم میشود و اگر کازرون تقسیم شود، فرصت مرکز استانشدن را از دست میدهد. همین باعث شد مردم واکنش نشان دهند و کل طرح را نپذیرند. چون سابقا در زمان نمایندگی آقای باقرینژاد بخش دشت ارژن که الان متعلق به شیراز است، نیز از کازرون جدا شده بود. مردم میگویند که چرا باید هر بار کازرون کوچکتر شود و حالا چرا باید زادگاه نماینده جدا شود؟ این درحالی است که بخش «جلوگالاده» به لحاظ قدمت و جمعیت از قائمیه بزرگتر و قدیمیتر است و فاصلهاش نیز از کازرون بیشتر است. مردم میگویند چرا این بخش جدا نمیشود؟ مردم میگویند چرا نماینده باید کل مسائل و پروژههای شهرستان را رها کند و فقط به دنبال ارتقای زادگاه خود باشد؟ نماینده کازرون از روزی که نماینده شده، حتی یک جلسه عمومی هم با مردم کازرون نداشته است.»
عضو شورای شهر کازرون گفت: «برخی کارها حساسیت مردم را نیز بیشتر کرده است. ازجمله در دوراهی بوشهر که یک راه آن به کازرون و دیگری به قائمیه میرود، تابلویی نصب شده که مردم را تشویق میکند از مسیر قائمیه به شیراز بروند، چون به لحاظ مسافت 10کیلومتر نزدیکتر از مسیر کازرون است. این باعث حساسیت مردم شده است. ضمن اینکه نماینده از روزی که شروع به کار کرده، تمام فکرش ارتقای قائمیه است، گویی که کازرونی نیست.»
قول و قرارها
امامجمعه کازرون هم که یکی از معترضان جدی به طرح جدایی کازرون است، در خطبههای سه هفته پیش نمازجمعه این شهرستان با ارایه گزارشی از سفر یک هفتهای خود به تهران و دیدار با مسئولان گفته بود: دیگر هیچ تجمعی نباید در کازرون شکل بگیرد، چراکه مسئولان قول پیگیری دغدغهها را دادهاند و بحث تشکیل شهرستان جدید هم متوقف شده است.
اما این اعتراضات ادامه پیدا کرد تا اینکه چهارشنبه شب گذشته خبر رسید چند نفر در پی این اعتراضات از سوی پلیس کشته و عدهای هم بازداشت شدهاند، درحالیکه واکنشها به این خبر در فضای مجازی اوج گرفته بود، امام جمعه کازرون در گفتوگو با «مهر» با بیان اینکه قول میدهد مطالبات مردم را دنبال کند، گفت همانطور که مسئولان نیز گفتند، هیچ تغییری در کازرون صورت نگرفت و در رابطه با ایجاد تغییرات نه ابلاغی در کار بود، نه بخشنامهای، اما این تجمعات چند روز اخیر چه دلیلی داشت؟
او گفت: «در تجمعات قبلی، خودم نیز شرکت کردم، چون خواستههای مردم را بحق میدانستم و همین کارم نیز باعث شد به من اتهام زدند که محرک این اتفاقات بنده هستم، اما من به خاطر انقلاب و اسلام و مردم از آبروی خودم نیز میگذرم و هیچ اشکالی هم ندارد.»
بحران تقسیمات کشوری در گذشته
این نخستین بار نیست که اعتراضهای مردمی درباره تقسیمات یک استان مطرح شده است؛ این موضوع از همان سالهای ابتدایی پس از انقلاب اسلامی در بعضی از استانهای کشور مطرح شده و بعضا موضوع درگیری بوده است. تقسیمات کشوری حتی در استیضاح دو وزیر کشور سابق از دو گرایش سیاسی مختلف یعنی علیاکبر ناطقنوری و عبدالله نوری نیز مطرح شد و در دولتهای مختلف وعده ارایه «طرح جامع تقسیمات کشوری» داده شد، اما درنهایت تاکنون این طرح هیچگاه نهایی نشده است. قانون برنامه دوم توسعه، دولت را موظف کرده بود که «طرح جامع تقسیمات کشوری» را تا پایان این برنامه یعنی سال ۷۸ به مجلس ارایه کند. این موضوع یکی از موارد استیضاح عبدالله نوری، وزیر کشور دولت محمد خاتمی بود. پس از گذشت ۲۰سال از اما وزارت کشور دولت حسن روحانی بار دیگر برای اظهارنظر درباره «پیشنویس لایحه تقسیمات کشوری» فراخوان منتشر کرد. لایحه دولت حسن روحانی برای تقسیمات نیز شامل تعاریف میشود و همچنان طرحی که براساس آن همه تقسیمات کشوری از پیش مشخص شده باشد، وجود ندارد.
تبدیل قزوین به استان و جدا شدن آن از استان زنجان در سال۷۳، تبدیل شدن بجنورد به استان در سال 80، درخواست برای جدا شدن شاهرود از سمنان در دولت احمدینژاد و ایجاد شهرستان گراش در جنوب استان فارس در دولت حسن روحانی، از مهمترین و گستردهترین موضوعات اعتراضهای مربوط به تقسیمات کشوری در گذشته بوده است.
∎
نظر شما