به گزارش ایسنا، با توجه به اهداف چشمانداز 20 ساله و برنامههای توسعهای کشور، حرکت به سمت ارتقای کیفیت و تأمین ایمنی بیماران و رعایت حقوق آنان از اولویتهای اساسی نظام سلامت است. رعایت حقوق بیمار در عرصه خدمات سلامت، عامل مهمی در بهبود و تنظیم رابطه ارائه کنندگان و گیرندگان خدمت بهحساب میآید و طبیعتاً در مدیریت نظام نیز سلامت از اهمیت بالایی برخوردار است. ضرورت رعایت حقوق بیماران تا به حدی است که بهعنوان یکی از مهمترین وظایف مراکز ارائه دهنده خدمات سلامت، مورد تأیید صاحب نظران عرصه ملی و بینالمللی است.
علیرغم این توجه، چالش اصلی برای چنین اقدامی در روشهای اجرایی و شیوه کسب اطمینان از رعایت حقوق مذکور است. به اعتقاد متخصصان، متأسفانه شرایط نیازمند بستری برای مثال در بخش مراقبتهای ویژه، بسیار کلی تعریفشده و تشخیص اینکه بیمار واقعاً از مراقبت ویژه سود خواهد برد یا خیر، دشوار است. همین امر موجب استفاده نامناسب و غیر بهینه از تجهیزات و تختهای بخشهای مراقبت ویژه و درنهایت نادیده گرفتن حقوق برخی بیماران میشود.
از طرفی، دستورالعملهایی تحت عنوان «راهنماهای بالینی» وجود دارند که اغلب بهعنوان ابزاری ضروری برای بهبود کیفیت مراقبتهای بهداشتی، ارتقای پیامدهای درمان، کاهش تنوع عملکرد بالینی، کاهش هزینهها و حفظ حقوق بیمار و بیمارستان به کار گرفته میشوند. این راهنماها، مبتنی بر شواهد، پیشنهادها و توصیههایی هستند که بهصورت نظام مند تدوینشده و به تصمیم گیری مناسب دستاندرکاران امر مراقبت و درمان بیماران در شرایط بالینی خاص کمک میکنند.
در همین رابطه و بهمنظور بررسی نقش اجرای صحیح راهنماهای بالینی پذیرش بیماران بخش مراقبت ویژه بر رعایت حقوق بیمار و حتی بیمارستانها، محققینی از مرکز پزشکی، آموزشی و درمانی آیتالله طالقانی مطالعهای را انجام دادهاند.
در این مطالعه کاربردی، 438 نفر از بیماران بستری در بخش آی سی یو بیمارستان طالقانی مشارکت داشتهاند و برای سنجش شاخصهای حقوق بیمار از پرسشنامه استاندارد استفاده شده است. برای تحلیل دادههای بهدستآمده نیز، روشها و نرمافزارهای آماری به کار گرفته شدهاند.
نتایج این مطالعه که در مجله «اخلاق پزشکی» وابسته به مرکز تحقیقات اخلاق و حقوق پزشکی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی منتشر شده است، نشان میدهد که تدوین و اجرای راهنمای بالینی معیارهای پذیرش بیماران در بخش مراقبت ویژه، نهتنها میتواند در افزایش شاخصهای عملکردی بخشهای بیمارستانی نظیر اشغال تخت، گردش تخت و متوسط مدت اقامت بیمار مؤثر باشد، بلکه منجر به افزایش شاخصهای مراعات حقوق بیماران میشود. این شاخصها مواردی چون رضایتمندی کلی بیماران، رضایتمندی از خدمات پزشکی، رضایتمندی از خدمات پرستاری و درصد ترخیص با رضایت شخصی را شامل میشوند.
مریم ابوالقاضی، کارشناسی ارشد مدیریت خدمات بهداشتی درمانی و مسئول کمیتههای بیمارستانی مرکز پزشکی، آموزشی و درمانی آیتالله طالقانی و همکارانش در این پژوهش اعتقاد دارند: «به نظر میرسد یکی از علل افزایش رضایتمندی بیماران پس از اجرای راهنمای بالینی، کاهش مدتزمان صف انتظار در پشت درهای بسته بخش مراقبت ویژه باشد. رضایت بیمار همچنین باعث مشارکت بیشتر وی در امر مراقبت شده و درنتیجه میتواند منجر به تسریع بهبودی و کاهش طول مدت بستری او شود که درنتیجه کاهش بار اقتصادی هم برای بیمار و هم برای جامعه را به دنبال خواهد داشت».
ابوالقاضی و همکاران محققش میگویند: «یافتههای این پژوهش، حاکی از نقش مثبت اجرای راهنمای بالینی در مراعات حقوق بیمار و بیمارستان است و بنابراین یافتهها، با اجرای راهنمای بالینی در درازمدت، رضایتمندی کلی بیماران، رضایتمندی از خدمات پزشکی و پرستاری، افزایش تخت های در دسترس و استفاده بهتر از نیروی پزشکان و پرستاران ارتقاء مییابند».
این محققین میافزایند: «بنابراین به سیاستگذاران و مدیران مراکز درمانی میتوان پیشنهاد داد با اجرای صحیح راهنماهای بالینی معیارهای پذیرش بیماران در بخشهای ویژه، نهتنها منجر به افزایش کارایی و اثربخشی منابع محدود شوند، بلکه زمینه اهتمام به ملاحظات اخلاقی را در ارائه خدمات درمانی به شکل بهتری فراهم آورند».
انتهای پیام
نظر شما