به گزارش خبرنگار سیاسی ایرنا، محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه در نخستین دور از سفر منطقه ای خود در سال 97 برای پیگیری دیپلماسی اقتصادی، راهی آفریقا و آمریکای جنوبی شد؛ سفری 6 روزه به چهار کشور سنگال، برزیل، اروگوئه و نامیبیا.
گرچه ماهیت این سفرها سیاسی و دیپلماتیک است، اما همواره در دیدارها، گفت و گوها، نشست های مشترک با مقام های سیاسی، اقتصادی و پارلمانی در هر کشور تلاش می شود روابط اقتصادی ایران با کشورهای در حال توسعه نیز توسعه یابد؛ ایجاد و فعال شدن معاونت اقتصادی در ساختار تشکیلاتی وزارت امور خارجه در دولت دوازدهم تاییدی است بر همین نوع رویکرد و نگرش.
ظریف در پایان این سفر 6 روزه، جمعه به تهران بازگشت و در جدیدترین توئیتش، آن را «موفق و پرثمر» دانست و با انتشار تصویر از هیات بزرگ اقتصادی همراه خود نوشت:« از سفری سودمند به سنگال، برزیل، اروگوئه و نامیبیا که مدیران ده ها شرکت ایرانی نیز حضور داشتند، بازگشتیم. قراردادهای زیادی امضاء شد و قراردادهای بیشتری هم در راه است. ایران برای تجارت با دوستان فراوانش در سراسر جهان آماده است.»

** دیپلماسی اقتصادی در اولویت
نخستین سفر محمدجواد ظریف، همراهی با حسن روحانی رئیس جمهوری در هفته نخست نوروز 97 در سفر به ترکمنستان و جمهوری آذربایجان بود؛ سفری که 21 سند و یادداشت همکاری به برای تهران با عشق آباد و باکو به ارمغان آورد.
وزیر امور خارجه دومین سفر خود را نیز از آنکارا و با همراهی حسن روحانی برای انجام دیدار و گفت وگوهای سه جانبه رئیسان جمهوری ایران، روسیه و ترکیه به عنوان سه کشور ضامن آتش بس در سوریه آغاز کرد.
ظریف بلافاصله راهی باکو پایتخت جمهوری آذربایجان شد تا در هجدهمین اجلاس وزیران امورخارجه جنبش عدم تعهد شرکت کند؛ اجلاس 2 روزه وزیران امور خارجه جنبش عدم تعهد با موضوع «ترویج صلح و امنیت بین المللی به منظور توسعه پایدار» با حضور 800 نماینده از 120 کشو عضو ،17 کشورو 10 نهاد بین اللملی ناظر در باکو برگزار شد و ظریف در سخنرانی در این نشست تاکید کرد:«رژیم صهیونیستی اصلی ترین تهدید علیه امنیت جهان است.»
ظریف پس از حضور و سخنرانی در اجلاس وزیران امور خارجه جنبش عدم تعهد، به دعوت رسمی مقام های جمهوری خودمختار نخجوان به این جمهوری سفر و با «واصف طالب اف» رئیس مجلس عالی جمهوری خودمختار نخجوان دیدار و گفت وگو کرد.
وزیر امور خارجه در دیدار با طالب اف با اشاره به انتخاب تبریز و نخجوان به عنوان «پایتخت های گردشگری و فرهنگی» جهان اسلام در سال 2018 بر همکاری های مشترک در این زمینه تاکید کرد.
نخجوان به عنوان یک جمهوری خودمختار در قلمروی جمهوری آذربایجان، بیش از پنج هزار و 502 کیلومتر مربع مساحت و با جمهوری اسلامی ایران 204 کیلومتر مرز مشترک دارد.

** آفریقا و آمریکای جنوبی مقصد نخستین سفر منطقه ای ظریف
ظریف اواسط هفته سوم فروردین ماه 97 نخستین دور از سفر منطقه ای خود را آغاز کرد؛ وزیر امور خارجه در صدر یک هیات عالیرتبه سیاسی و اقتصادی ابتدا راهی کشور آفریقایی سنگال شد و سپس به برزیل و اروگوئه در آمریکای جنوبی سفر کرد و در مسیر بازگشت به تهران به نامیبیا در جنوب آفریقا رفت.
با نگاهی به ترکیب و تعداد همراهان وزیران امور خارجه در این سفرها به راحتی می توان متوجه شد که «دیپلماسی اقتصادی»، در صدر اهداف و اولویت های سفر ظریف به آفریقا و آمریکای جنوبی قرار دارد. در این دور از سفر مسئولان دهها شرکت و نیز کارآفرینان حوزه های تجاری اقتصادی، مالی و دانش بنیان‌ از بخش های خصوصی و دولتی وزیر امور خارجه را همراهی کردند.

** سنگال، مقصد نخست سفر ظریف و هیات بزرگ اقتصادی
ظریف و هیات بزرگ اقتصادی همراه وی نخستین سفر خود را به داکار پایتخت سنگال آغاز کردند؛ وی پس از دیدار با دیدار«محمد قریشی نیاس» دبیرکل اتحادیه بین المجالس کشورهای اسلامی در «همایش اقتصادی مشترک ایران و سنگال» با حضور «علیون سار» (Alioune Saar) وزیر تجارت سنگال و شماری از بازرگانان و تجار و کار آفرینان ایران و سنگال حضور یافت و سخنرانی کرد.
ظریف در این همایش تاکید کرد «افزایش مراودات اقتصادی در سایه همکاری بانکی میسر است که تحقق این مهم به فعالیت بیشتر بخش خصوصی و حمایت دو دولت ایران و سنگال نیاز دارد.»
وزیر امور خارجه همچنین از آمادگی ایران برای با همکاری دولت و بخش خصوصی جمهوری سنگال برای تبدیل شدن این کشور به قطب خودروسازی در منطقه غرب آفریقا سخن به میان آورد؛ گام های اساسی و اولیه تبدیل سنگال به قطب خودروسازی در منطقه غرب آفریقا حدود 10 سال پیش با احداث و راه اندازی کارخانه «سنیران اتو» برداشته شده است.
وی همچنین در دیدار با همتای سنگالی خود، مهمترین مساله جهان اسلام را «حقوق مردم فلسطین و جنایات رژیم صهیونیستی در قبال آنان» دانست و تاکید کرد که «حل مشکلات جهان اسلام در گرو وحدت اسلامی و گفت وگو بین جهان اسلام است.»
وزیر امور خارجه در دیدار با «مکی سالی» رئیس جمهوری سنگال نیز با اشاره به اهمیت همکاری دو کشور و سفر هیات بلند پایه سیاسی و اقتصادی ایرانی به سنگال، برقراری روابط بیشتر بانکی بین دو کشور، ایجاد تسهیلات لازم برای صدور روادید فرودگاهی بویژه برای تجار و کارآفرینان، تصویب موافقتنامه اجتناب از مالیات مضاعف در مجلس ملی سنگال و تمدید معافیت مالیاتی شرکت های ایرانی فعال در سنگال را خواستار شد.
همکاری در بخش نفت، گاز و فن آوری های نوین و از جمله نانو و بیوتکنولوژی از دیگر موضوع های مطرح شده توسط ظریف در این دیدار بود.
«مکی سالی» رئیس جمهوری سنگال نیز در این دیدار ضمن موافقت برای اتخاذ تمهیدات لازم جهت برآورده شدن موارد فوق در کوتاهترین زمان ممکن، خواستار استفاده از تجارب کشورمان در بخش نفت و گاز شد. گفت وگو در مورد مسائل منطقه ای از جمله سوریه و یمن، محورهای دیگر مطرح شده در این دیدار بود.
وزیر امور خارجه همچنین در دیدار با رئیس مجلس سنگال با یادآوری مشترکات فرهنگی بسیار زیاد بین دو کشور، همکاری ایران و سنگال برای مقابله با پدیده خطرناک افراط گرایی و همچنین استیفای حقوق مردم فلسطین به ویژه در شرایط کنونی شد که جنایات رژیم صهیونیستی افزایش یافته است.
ظریف در چارچوب سفر یک روزه خود از سنگال، دیداری نیز با ایرانیان مقیم این کشور داشت.
همچنین در این سفر، قرارداد ساخت یک شهرک مسکونی در شهر داکار با مشارکت یک شرکت ایرانی و یک شرکت سنگالی با حضور وزیر امور خارجه امضا شد.

** برزیل، مقصد دوم سفر ظریف
مقصد دوم ظریف برزیلیا پایتخت برزیل بود؛ برزیل از اعضای گروه بریکس (BRICS) از توانمندی‌ها و ظرفیت‌های بالای اقتصادی و بازرگانی برخوردار است.
در این سفر «نشست مشترک اقتصادی ایران و برزیل» برگزار شد.
امضاء اسناد همکاری در زمینه‌های حقوقی، قضایی، بازرگانی، تجاری، آموزشی و فرهنگی بین مقام های دو کشور، از جمله سند همکاری‌های اقتصادی دو کشور بین رییسان اتاق بازرگانی ایران و برزیل، سند همکاری بین دانشکده روابط بین‌الملل وزارت خارجه با موسسه آموزشی دیپلماتیک برزیل از برنامه های سفر ظریف به آمریکای جنوبی بود.
وزیر امور خارجه در بدو ورود به برزیل به همکاری خوب دو کشور در بخش انرژی و فعال تر شدن در زمینه فناوری و ایفای نقش مکمل تهران - برزیلیا و برگزاری جلسه با مجمع اقتصادی برزیل نیز اشاره و ابراز امیدواری کرد که بتواند زمینه را برای همکاری به ویژه بخش خصوصی فراهم کند.
ظریف روز سه شنبه با حضور در «همایش تجاری مشترک ایران و برزیل» در محل کنفدراسیون ملی صنایع آن کشور گفت: «دست شرکت های برزیلی را برای ورود به بازار ایران می فشاریم» و برای همکاری ایران جهت سرمایه گذاری مشترک با برزیل و اجرای پروژه ها با استفاده از فناوری های نوین اعلام آمادگی کرد.
وزیر امور خارجه اضافه کرد: برزیل تامین کننده مهم مواد غذایی و برخوردار از صنایع پیشرفته ای همچون هواپیماسازی، فولاد، نفت و گاز، اتانول، معدن و کشاورزی است که می تواند شریک مهمی برای ایران در منطقه خاورمیانه باشد و ما از توسعه این ظرفیت ها در روابط دوجانبه و نیز با طرف های ثالث استقبال می کنیم.
ظریف همچنین در موسسه مطالعاتی ریو برانکو برزیل سخنرانی کرد و در حاشیه آن، یادداشت تفاهم همکاری این موسسه با دانشکده روابط بین الملل وزارت امور خارجه امضاء شد.

** فاصله جغرافیایی مانع گسترش روابط ایران و اروگوئه نیست
وزیرامور خارجه و هیات همراه در ادامه سفر خود به منطقه آمریکای لاتین، بامداد چهارشنبه وارد مونته ویدئو پایتخت اروگوئه شدند. ظریف در آن کشور نیزعلاوه بر دیدارها سیاسی و دیپلماتیک، در نشست اقتصادی دو کشور به همراه «رودلفو نین نووُآ» وزیر خارجه اروگوئه شرکت کرد.
ظریف در همایش مشترک دو کشور، ایران و اروگوئه را شریکانی مطمئن در دو منطقه آسیای غربی و آمریکای لاتین دانست و گفت « هیچگاه فاصله جغرافیایی مانع گسترش روابط دو جانبه نبوده است.»
وی هدف اصلی از این سفر و برگزاری همایش مشترک را «شناخت بیشتر میان بازرگانان و فعالان اقتصادی و بهره گیری از ظرفیت های همکاری دو کشور» عنوان کرد و گفت: این ظرفیت ها در بخش هایی همچون نفت و گاز، پتروشیمی، امور زیربنایی و عمرانی، ساخت نیروگاه، مسکن، صنایع پزشکی و دارویی، فن آوری های نوین زیستی و نانو فن آوری و ماشین آلات کشاورزی است.
ظریف در این سفر، با وزیر امور خارجه و همچنین «تاباره واسکز» رئیس جمهوری این کشور دیدار و درباره راه های توسعه روابط سیاسی و اقتصادی گفت و گو کرد.
وی همچنین با توجه به ریاست اروگوئه بر مرکوسور، ارتباط بیشتر ایران با آن از طریق همکاری با این کشور و برزیل را اشاره کرد. مرکوسور یک معاهده تجارت منطقه‌ای است که در سال 1991 میان کشور‌های برزیل، آرژانتین، اوروگوئه و پاراگوئه تاسیس شد.
از دیگر موارد مطرح شده در این دیدار وزیر امور خارجه، همکاری در بخش روابط بانکی، کشاورزی، سدسازی و شرکت های دانش بنیان بود.
ظریف همچنین با خانم «لوسیا توپولانسکی» معاون رئیس جمهوری و رئیس مجلس سنای، رئیس مجلس نمایندگان واعضاء گروه دوستی پارلمانی اروگوئه و ایران نیز دیدار و گفت‌وگو کرد.

** آمادگی ایران برای توسعه همکاری مشترک با نامیبیا
پنجمین و آخرین سفر منطقه ای ظریف و هیات همراه در مسیر بازگشت، نامیبیا در جنوب آفریقا بود؛ وزیر امور خارجه پس از ورود به ویندهوک پایتخت آن کشور با خانم «ناندی دایتوا» وزیر امور خارجه دیدار و افزایش همکاری های دو جانبه در همه بخش ها به ویژه مناسبات بانکی را برای ایجاد تسهیلات لازم بخش های خصوصی دو طرف خواستار شد.
وی همچنین آمادگی ایران را برای توسعه همکاری با نامیبیا در بخش هایی چون انرژی، آب، ساختمان سازی، کشاورزی و فن آوری های نوین اعلام کرد.
ظریف در دیدار با همتای خود با یادآوری تحولات منطقه ای، حملات اخیر رژیم صهیونیستی علیه مردم بی دفاع فلسطین را محکوم و راه حل مشکل سوریه را گفت و گوهای سیاسی دانست.
ظریف همچنین به وضعیت وخیم مردم یمن نیز اشاره کرد و مبارزه با تروریسم را نیازمند همکاری مشترک از سوی همه کشورها دانست.
ناندی دایتوا وزیر روابط و همکاری های بین المللی نامیبیا نیز در این دیدار از هرگونه سرمایه گذاری ایران در طرح های کشاورزی و انرژی بویژه انرژی های تجدیدپذیر استقبال کرد.
وی با حمایت از حقوق مردم فلسطین، حملات اخیر رژیم صهیونیستی علیه آنان را محکوم کرد.
دایتوا همچنین با محکومیت استفاده از سلاح شیمیائی، خواستار ایجاد صلح و ثبات در سوریه شد.
برگزاری «همایش اقتصادی مشترک ایران و نامیبیا» با حضور و سخنرانی وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران و وزیر تجارت نامیبیا، از دیگر برنامه های این سفر بود.
ظریف و هیات همراه پس از 6 روز سفر صبح دیروز(جمعه به تهران بازگشتند.

** رهاورد سفر
بهره‌گیری از دیپلماسی اقتصادی در کنار ابعاد مختلف دیپلماسی ایران و متعادل ساختن همکاری‌های اقتصادی و بازرگانی ایران با سایر کشورها از ویژگی‌های این سفر منطقه ای ظریف به جنوب آفریقا و آمریکای جنوبی است.
برگزاری نشست‌ها و همایش های اقتصادی، فرصت مناسبی برای صاحبان و نمایندگان اقتصادی بخش‌های خصوصی و دولتی ایجاد است تا علاوه بر رایزنی با همتایان خود، با ظرفیت ها و پتانسیل های اقتصادی و تجاری یکدیگر بیشتر آشنا شده و در راستای گسترش تعاملات دوجانبه در حوزه‌های مختلف اقتصادی، صنعتی، تجاری و بانکی تلاش کنند.
سیام**3070** 2023