شناسهٔ خبر: 24714934 - سرویس علمی-فناوری
نسخه قابل چاپ منبع: شفا آنلاین | لینک خبر

۱۰ علت کمبود ویتامین B12 و خطرهای آن

تقریباً دو پنجم افراد ایالات متحده از نظر مقدار ویتامین B۱۲ (کوبالامین) در بدن، در مرز قرار دارند که احتمال ابتلا به کمبود این ویتامین را در آن ها افزایش می دهد

صاحب‌خبر -
شفا آنلاین>سلامت>علت کمبود ویتامین B12 می تواند به خاطر نقص در رژیم غذایی و به دلیل نخوردن غذاهای حاوی این ویتامین باشد. مانند خوردن فقط غذاهای گیاهی یا گیاه خواری، همچنین جذب ضعیف این ماده به دلیل مصرف الکل و …

به گزارش شفا آنلاین، علت کمبود ویتامین B12 می تواند به خاطر نقص در رژیم غذایی و به دلیل نخوردن غذاهای حاوی این ویتامین باشد. مانند خوردن فقط غذاهای گیاهی یا گیاه خواری، همچنین جذب ضعیف این ماده به دلیل مصرف الکل، سطح پایین اسید معده و پروتئینی به نام فاکتور داخلی معده، التهاب معده، سلیاک، بیماری کرون، کم خونی کشنده، پیری و تنوع ژنتیکی می توانند باعث کمبود این ویتامین در بدن شوند.


۱۰ علت کمبود ویتامین B12
    گیاه خواری یا رژیم غذایی گیاهی
    مصرف الکل
    کم خونی ناشی از فقر آهن
    اختلالات روده ای
    سن بالا

تقریباً دو پنجم افراد ایالات متحده از نظر مقدار ویتامین B۱۲ (کوبالامین) در بدن، در مرز قرار دارند که احتمال ابتلا به کمبود این ویتامین را در آن ها افزایش می دهد. ممکن است فکر کنید که یک روش سریع  برای حل این مشکل، خوردن مقدار زیادی از مواد غذایی است که سرشار از ویتامین b۱۲ هستند، اما این راه حل ممکن است به این سادگی نباشد. کمبود ویتامین ب۱۲ فقط با نبود مقدار کافی از این ویتامین در رژیم غذایی اتفاق نمی افتد بلکه می تواند ناشی از جذب روده ای بسیار کم باشد. در این جا یک جمع بندی از تمام عواملی که ممکن است باعث کمبود (یا افزایش خطر کمبود) ویتامین ب۱۲ شود، آمده است.
 
۱۰ علت کمبود ویتامین B12
گیاه خواری
از آن جایی که منبع ویتامین ب۱۲، بیشتر فراورده های حیوانی مانند گوشت و شیر است، افرادی که صرفاً از مواد غذایی گیاهی استفاده می کنند، باید نسبت به کمبود ویتامین ب۱۲ دقت بیشتری داشته باشند. در حقیقت، به دلیل محبوبیت گیاه خواری(vegetarianism) در افرادی که به این موضوع معتقد هستند، موارد بیشتری از کمبود ویتامین ب۱۲ دیده می شود.

وقتی ۴۰ تحقیق در مورد شیوع کمبود ویتامین ب۱۲ در بین افراد، مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت، شیوع بالاتری از کمبود ویتامین ب۱۲ در بین افراد گیاه خوار مشاهده شد. بنابراین تمام افراد گیاه خوار باید به صورت دوره ای برای کمبود ویتامین ب۱۲ غربالگری شوند.

توجه داشته باشید از زمانی که این ویتامین توسط کبد ذخیره می شود، اگر شما شروع به گیاه خواری کنید یا غذاهای دارای ویتامین ب۱۲ نخورید، اتمام ذخایر این ویتامین به مدت ۳ تا ۵ سال طول می کشد. علائم کمبود ب۱۲ بعد از این دوره شروع می شوند.

درحالی که بسیاری از محصولات گیاهی مانند اسپیرولینا (جلبک سبزآبی) به عنوان منبع خوبی از ویتامین ب۱۲ به بازار عرضه می شوند، بعضی محققان دریافته اند که آن ها ساختگی هستند و در حقیقت، پروسه پخت و پز و نگهداری، ویتامین موجود در آن ها را نابود می کند.

 مصرف بالای الکل
علت کمبود ویتامین B12 با سوء مصرف الکل در ارتباط است. این کمبود در افرادی که به صورت سنگین دارای مصرف الکل هستند و همچنین در افراد دارای بیماری کبد الکلی، بیشتر برجسته است. کمبود عملکردی به این معناست که اگرچه مقدار ویتامین ب۱۲ در خون به صورت نرمال وجود دارد، ولی متابولیزه نمی شود.

 مصرف طولانی مدت آنتی اسیدها یک  علت کمبود ویتامین B12
اگر شما دارای اختلالات دستگاه گوارش مانند سوزش معده، زخم پپتیک یا ریفلاکس اسید هستید، ممکن است برای شما داروهای آنتی اسیدی تجویز شود، این آنتی اسیدها اثر اسید معده را خنثی می کنند. اما بدن شما به این اسید برای فعال سازی واکنش های آنزیمی جذب ویتامین ب۱۲ نیاز دارد. از این رو استفاده طولانی مدت از این آنتی اسیدها ممکن است منجر به عدم جذب یا جذب ناقص این ویتامین شود.

کاهش وزن در اثر جراحی
کمبود ویتامین ب۱۲ در بین افرادی که جراحی معده و روده داشته اند، بسیار رایج است. ۲ نوع از این جراحی وجود دارد: ۱- بایپس معده که در آن بخشی از معده به صورت یک ته کیسه کوچک به قسمت انتهایی روده کوچک متصل می شود و ۲- تکنیک های محدود کننده دیگر مانند محدود ساختن بخش ورودی معده برای جلوگیری از ورود غذای زیاد به معده بیمار.

جراحی بایپس معده اغلب باعث سوء جذب مواد مغذی از جمله ویتامین ب۱۲ می شود. در حقیقت یک مطالعه نشان داد که ۳۰ درصد از افرادی که جراحی بایپس معده داشتند، بعد از ۳ سال به کمبود ویتامین ب۱۲ دچار شدند. این مشکل به این خاطر است که معده، پروتئینی به نام فاکتور داخلی معده را ترشح می کند که برای جذب ویتامین ب ۱۲ در روده باید به آن وصل شود. این جراحی، ترشح این پروتئین را کاهش می دهد و تنها بخش کوچکی از معده قادر به ترشح آن می باشد که به نوبه خود منجر به جذب ضعیف ویتامین ب۱۲ می شود.

التهاب معده خود ایمن یا آتروفیک
التهاب معده به معنی زخم یا ورم معده است و می تواند از دو نوع خود ایمن یا آتروفیک باشد. در هر دو شرایط، سلول های معده از بین می روند و  تولید اسید معده (هیدروکلریک اسید) را کاهش می دهند و در نتیجه، جذب ویتامین ب۱۲ از غذا مورد تاثیر قرار می گیرد. شما ممکن است از مکمل های ویتامین ب ۱۲ استفاده کنید؛ چون التهاب معده باعث می شود که شما غذاهای گوشتی و شیر (به جز ماست) را از رژیم غذایی خودتان حذف کنید.

کم خونی پرنیشیوز
شرایطی است که بدن شما گلبول های قرمز بزرگ و غیر طبیعی می سازد، این نوع کم خونیعامل خطر و عوارض کمبود ویتامین ب۱۲ است. در این نوع کم خونی، سلول های ایمنی بدنتان به سلول های کارکردی معده که فاکتور داخلی معده را ترشح می کنند، حمله ور می شوند. بدون فاکتور داخلی معده، ویتامین ب۱۲ نمی تواند به درستی جذب شود که نتیجه آن کمبود این ویتامین است. این شرایط، عموماً در افراد بالای ۶۰ سال و آن هایی که از نظر سابقه خانوادگی حداقل دارای ۳ بیماری خود ایمن هستند، بروز پیدا می کند (بیماری ادیسون،vitiligo،کم خونی پرنیشیوز).

سوء جذب ویتامین ب۱۲ از روده کوچک
بسیاری از بیماری های معده و روده می توانند روی جذب کوبالامین در روده کوچک تاثیر بگذارند. بعضی از آن ها در زیر اشاره شده اند:

رشد بیش از حد باکتری های روده کوچک: باکتری های مضر، قبل از جذب ویتامین ب۱۲ موجود، از آن استفاده می کنند و به این ترتیب موجب کمبود ویتامین می شوند.

بیماری سیلیاک: نوعی حالت خود ایمن است که به دلیل حساسیت به گلوتن ایجاد می شود و در آن سیستم ایمنی(Safety system) به سلول های پوششی روده کوچک حمله ور شده و در نتیجه، جذب ویتامین ب۱۲ کم می شود.

بیماری کرون:
در این بیماری، بخش انتهایی روده کوچک (ایلئوم) که مسئول جذب ویتامین ب۱۲ می باشد، آسیب می بیند که علت کمبود ویتامین B12 است.

  
عفونت کرمی: کرم های موجود در معده، از ویتامین ب۱۲، قبل از جذب آن به وسیله روده کوچک تغذیه می کنند. برای جلوگیری از کمبود ویتامین ناشی از کرم، از خوردن ماهی یا گوشت نیم پز پرهیز کنید.


  تغذیه با شیر مادری که دارای کمبود ویتامین ب۱۲ است.
کمبود ویتامین ب۱۲ در نوزادان متولد شده از مادرانی که گیاه خواری می کنند، بسیار رایج است. مطالعه ای نشان داده است که شیوع کمبود در میان نوزادان، حدود ۴۵ درصد است.

جنین و همچنین نوزاد، نیاز ویژه ای به ویتامین ب۱۲ دارد و اگر مادر گیاه خوار باشد، ممکن است این نیاز چه از طریق رژیم غذایی مادر برای بچه متولد نشده و چه از طریق شیر مادر برای نوزاد، مرتفع نشود. در نتیجه، کمبود ویتامین ب۱۲ ممکن است در یک نوزاد شیرخوار در ۳ تا ۶ ماهگی اتفاق بیافتد که شدیداً بر رشد او تاثیر می گذارد.

سن بالای ۵۰ سال
تحقیقات نشان داده اند که شانس کمبود ویتامین ب۱۲ با افزایش سن، افزایش می یابد. تخمین زده می شود که ۱۰ تا ۱۵ درصد از افرادی که بالای ۶۰ سال سن دارند، دچار این کمبود هستند. با افزایش سن، ترشح اسید معده و مقدار آنزیم گوارشی پپسین کاهش پیدا می کند که باعث کاهش جذب ویتامین ب۱۲ می شود. افراد مسن با مشکلات گوارشی بیشتر، نسبت به این کمبود حساس تر هستند.

افراد بالای ۵۰ سال سن، ممکن است به دلیل کمبود ویتامین ب۱۲ تغییرات عصبی نشان دهند که باعث افزایش اختلالات عصبی و روانی بین سالمندان می شود. به غیر از این، کمبود ویتامین ب۱۲ در میان سالمندان با بسیاری از مشکلات سلامتی مثل افزایش سطح هوموسیستئین خون همراه است که می تواند شانس ابتلا به بیماری های قلبی، سکته و آلزایمر(Alzheimer) را افزایش دهد.

عوامل ژنتیکی علت کمبود ویتامین B12 !
مشخص شده است که جذب ویتامین ب۱۲ می تواند ناشی از جهش در ژن ها و به صورت ارثی باشد. در مطالعه ای که بر روی ۱۵۴ خانواده مظنون به عدم جذب ارثی کوبالامین انجام شد، مشخص شد که ۱۲۶ خانواده در یکی از سه ژن CUBN-AMN-GIF دچار جهش شده بودند. ژن های جهش یافته نه تنها می توانند جذب ویتامین ب۱۲ را مهار کنند، بلکه می توانند منجر به اختلالاتی در خون و مغز شوند.

اگر در رژیم غذایی شما ویتامین ب۱۲ وجود ندارد، به آسانی می توانید با مصرف غذاهای غنی از این ویتامین مانند تخم مرغ، شیر، پنیر، فراورده های لبنی، گوشت، ماهی و مرغ این مشکل را رفع کنید. اگر کمبود ویتامین ب۱۲ به دلیل جذب ضعیف باشد، شما می توانید مکمل های غذایی مصرف کنید. اما ابتدا مطمئن شوید که درمان ریشه ای برای کمبود کوبالامین طولانی مدت، به عوارض سلامتی از جمله بیماری قلبی، آلزایمر و ناباروری منجر شود.

نظر شما