چکیده

به‌رغم تأکید منابع و متون اسلامی بر تأسیس امت واحدۀ اسلامی و تشکیل آن در قرون اولیه، این مهم به دلایلی به‌تدریج دچار افتراق و گسست سیاسی شد. این امر ناشی از رفتار سیاسی نادرست نخبگان سیاسی و نیز برداشت ناصحیح از منظومۀ فکری اسلام و جایگزین شدن عناصر جدید در هندسۀ معرفتی مسلمانان است. مودودی دو عامل ظهور نظم سلطانی در حاکمیت اسلامی پس از خلفای راشدین توسط معاویه و به انزوا کشیده شدن خلافت انسان را که با روش‌های دموکراتیک در دورۀ خلفای راشدین معمول بود، مهم‌ترین عنصر مؤثر در انشقاق وحدت اسلامی می‌خواند. هدف این پژوهش بررسی عوامل گسست و پیوست سیاسی امت اسلامی و همچنین راهبرد بازسازی آن از منظر مودودی است. دلیل اهمیت این تحقیق این است که مودودی از اندیشمندان بزرگ معاصر تأثیرگذار بر گروه‌های سلفی است که امروزه به‌نوعی از آنها به‌عنوان عامل گسست امت اسلامی یاد می‌شود. این نوشتار داده‌ها و اطلاعات لازم را به شیوۀ اسنادی گردآوری می‌کند و با روش تفسیری به تحلیل آن از دیدگاه مودودی می‌پردازد.

کلیدواژه‌ها: امت اسلامی؛ حزب؛ مبنای هستی‌شناسی؛ مودودی؛ ناسیونالیسم

نویسنده:

محمدعلی میرعلی: دانشیار گروه علوم سیاسی دانشگاه جامعه المصطفی(ص) العالمیه

فصلنامه سیاست - دوره 48، شماره 1، بهار 1397.

برای مشاهده کامل مقاله روی فایل مقابل کلیک کنید.