معاون برنامه‌ریزی راهبردی وزارت بهداشت با اشاره به وضعیت ایران در حوزه نشاط اجتماعی و تاثیر آن در سلامت مردم، راهکارهای افزایش نشاط میان آحاد جامعه را تشریح کرد.
دکتر علی اکبر حق‌دوست در گفت‌وگو با ایسنا، با بیان اینکه نشاط اجتماعی تنها به معنای خنده و بشاش بودن نیست، گفت: نشاط اجتماعی مفهومی گسترده‌تر از این مباحث است. متاسفانه طبق شاخص‌های بین‌المللی وضعیت کشور ما از این نظر در زمینه نشاط اجتماعی مثبت نیست و در رتبه‌بندی بین‌المللی رتبه‌های بالای ۱۰۰را کسب می‌کنیم که اصلا زیبنده کشورمان نیست.
وی افزود: البته قبول داریم که شاخص‌های بین‌المللی نشاط اجتماعی با شاخص‌هایی که می‌توانیم به صورت بومی تولید کنیم، متفاوت است. نشاط اجتماعی مدنظر ما ممکن است با مکانیسم‌های مختلفی بروز کند، اما با همه این معذوریت‌ها باید قبول کنیم که در این حوزه وضعیت مطلوبی نداریم و باید به طور جدی به این حوزه توجه کنیم.
حق‌دوست با اشاره به برخی مطالعات انجام شده در این حوزه، ادامه داد: در یک مطالعه، مقایسه‌ای میان افراد ۸۰ساله سالم و بیمار انجام و مشخص شد کسانی که در یک خانواده منسجم حضور داشتند و بانشاط بودند، نسبت به افرادی که کلسترول، قند و… مطلوبی داشتند، در سن ۸۰سالگی سالم‌تر بوده‌اند. یعنی نبود نشاط نسبت به وضعیت قند و فشار خون بالا ریسک‌فاکتور خطرناک‌تری در سلامت افراد محسوب می‌شود.
وی اضافه کرد: یک مطالعه ایرانی نیز مقایسه‌ای میان زنانی که زیر ۵۵سال و مردانی که زیر ۵۰سال دچار حملات قلبی شدند با افرادی که دچار این عارضه نشده بودند، انجام و مشخص شد مهم‌ترین ریسک‌فاکتوری که باعث حمله قلبی زودرس شده بود، کلسترول بالا یا دیابت شدید نبوده، بلکه مربوط به وضعیت نشاط اجتماعی بوده است. بنابراین باید این موضوع را خیلی جدی بگیریم.
وی گفت: سلامت جسم به معنی نداشتن درد جسمانی و عملکرد خوب بدن است، سلامت روانی یعنی وجود تعادل روانی در فرد، افسردگی و اضطراب نداشتن و سلامت اجتماعی هم به معنی داشتن احساس آرامش در جامعه است. به عنوان مثال اینکه سر هر چهارراه چندین کودک کار ببینیم یا شاهد دعوا و فحاشی افراد به دلیل مسائل جزیی باشیم، نشان می‌دهد که سلامت اجتماعی مناسبی نداریم.
حق‌دوست با بیان اینکه یک بعد سلامت اجتماعی، احساس آرامش است، افزود: دیدن بزهکاری، کودکان کار و… در جامعه افراد را آزرده می‌کند. از طرفی برای تقویت سلامت اجتماعی نیز باید امنیت، رفاه اجتماعی و توان اقتصادی را در جامعه بالا ببریم و مباحثی چون حقوق شهروندی، کاهش بزهکاری‌های اجتماعی و… هم در همین قسمت مطرح می‌شوند.
وی با بیان اینکه بعد دیگر سلامت اجتماعی، وجود نشاط اجتماعی است، گفت: نشاط اجتماعی در دو عنصر سبک زندگی و سرمایه اجتماعی خلاصه می‌شود. به عنوان مثال سبک خانه‌های قدیمی به گونه‌ای بود که فرد از یک راهرو تنگ و تاریک عبور می‌کرد تا به داخل خانه برسد. عبور از این راهرو این احساس را به فرد می‌داد که از یک محیط بیرونی دارد وارد محیطی درونی می‌شود و نباید اضطراب و غم را وارد آن کند. ثابت شده زوایای قائمه، خشن و اضطراب‌زا هستند. چیدمان محیط کار و… در نشاط اجتماعی تاثیرگذار است. از طرفی در خیابان‌هایمان کمتر رنگ‌های شاد می‌بینیم؛ درحالیکه در برخی کشورها، شهرهایشان را مانند مدادرنگی رنگ‌آمیزی می‌کنند؛ چراکه توجه به چنین مسائلی در نشاط اجتماعی تاثیرگذار است.
∎
دکتر علی اکبر حق‌دوست در گفت‌وگو با ایسنا، با بیان اینکه نشاط اجتماعی تنها به معنای خنده و بشاش بودن نیست، گفت: نشاط اجتماعی مفهومی گسترده‌تر از این مباحث است. متاسفانه طبق شاخص‌های بین‌المللی وضعیت کشور ما از این نظر در زمینه نشاط اجتماعی مثبت نیست و در رتبه‌بندی بین‌المللی رتبه‌های بالای ۱۰۰را کسب می‌کنیم که اصلا زیبنده کشورمان نیست.
وی افزود: البته قبول داریم که شاخص‌های بین‌المللی نشاط اجتماعی با شاخص‌هایی که می‌توانیم به صورت بومی تولید کنیم، متفاوت است. نشاط اجتماعی مدنظر ما ممکن است با مکانیسم‌های مختلفی بروز کند، اما با همه این معذوریت‌ها باید قبول کنیم که در این حوزه وضعیت مطلوبی نداریم و باید به طور جدی به این حوزه توجه کنیم.
حق‌دوست با اشاره به برخی مطالعات انجام شده در این حوزه، ادامه داد: در یک مطالعه، مقایسه‌ای میان افراد ۸۰ساله سالم و بیمار انجام و مشخص شد کسانی که در یک خانواده منسجم حضور داشتند و بانشاط بودند، نسبت به افرادی که کلسترول، قند و… مطلوبی داشتند، در سن ۸۰سالگی سالم‌تر بوده‌اند. یعنی نبود نشاط نسبت به وضعیت قند و فشار خون بالا ریسک‌فاکتور خطرناک‌تری در سلامت افراد محسوب می‌شود.
وی اضافه کرد: یک مطالعه ایرانی نیز مقایسه‌ای میان زنانی که زیر ۵۵سال و مردانی که زیر ۵۰سال دچار حملات قلبی شدند با افرادی که دچار این عارضه نشده بودند، انجام و مشخص شد مهم‌ترین ریسک‌فاکتوری که باعث حمله قلبی زودرس شده بود، کلسترول بالا یا دیابت شدید نبوده، بلکه مربوط به وضعیت نشاط اجتماعی بوده است. بنابراین باید این موضوع را خیلی جدی بگیریم.
وی گفت: سلامت جسم به معنی نداشتن درد جسمانی و عملکرد خوب بدن است، سلامت روانی یعنی وجود تعادل روانی در فرد، افسردگی و اضطراب نداشتن و سلامت اجتماعی هم به معنی داشتن احساس آرامش در جامعه است. به عنوان مثال اینکه سر هر چهارراه چندین کودک کار ببینیم یا شاهد دعوا و فحاشی افراد به دلیل مسائل جزیی باشیم، نشان می‌دهد که سلامت اجتماعی مناسبی نداریم.
حق‌دوست با بیان اینکه یک بعد سلامت اجتماعی، احساس آرامش است، افزود: دیدن بزهکاری، کودکان کار و… در جامعه افراد را آزرده می‌کند. از طرفی برای تقویت سلامت اجتماعی نیز باید امنیت، رفاه اجتماعی و توان اقتصادی را در جامعه بالا ببریم و مباحثی چون حقوق شهروندی، کاهش بزهکاری‌های اجتماعی و… هم در همین قسمت مطرح می‌شوند.
وی با بیان اینکه بعد دیگر سلامت اجتماعی، وجود نشاط اجتماعی است، گفت: نشاط اجتماعی در دو عنصر سبک زندگی و سرمایه اجتماعی خلاصه می‌شود. به عنوان مثال سبک خانه‌های قدیمی به گونه‌ای بود که فرد از یک راهرو تنگ و تاریک عبور می‌کرد تا به داخل خانه برسد. عبور از این راهرو این احساس را به فرد می‌داد که از یک محیط بیرونی دارد وارد محیطی درونی می‌شود و نباید اضطراب و غم را وارد آن کند. ثابت شده زوایای قائمه، خشن و اضطراب‌زا هستند. چیدمان محیط کار و… در نشاط اجتماعی تاثیرگذار است. از طرفی در خیابان‌هایمان کمتر رنگ‌های شاد می‌بینیم؛ درحالیکه در برخی کشورها، شهرهایشان را مانند مدادرنگی رنگ‌آمیزی می‌کنند؛ چراکه توجه به چنین مسائلی در نشاط اجتماعی تاثیرگذار است.
نظر شما