ابوالفضل ظهره‌وند در گفت وگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس با اشاره به قرارداد تولید ال ان جی که شرکت ملی نفت ایران با یک شرکت نروژی امضا کرد و به موجب آن قرار است گاز شیرین به قیمت بسیار ناچیز برای تولید ال ان جی اختصاص یابد،گفت: جدای از این بحث ابتدا به این موضوع بپردازیم که قطعا ایران باید به دنبال متنوع کردن سبد صادراتی انرژی خود باشد و ال ان جی یک بازار بین المللی دارد.

وی ادامه داد: صادرات گاز براساس مطالعات اقتصاد انرژی توسط خط لوله تا یک حد مشخص اقتصادی است و اگر بخواهیم گاز را با خط لوله به آن سر دنیا ارسال کنیم قطعا اقتصادی نیست.

این کارشناس انرژی وسیاست خارجی ادامه داد: از یک بازه به بعد هزینه انتقال انرژی توسط کشتی صرفه اقتصادی دارد تا هزینه انتقال انرژی توسط خط لوله بنابراین باید این دو موضع را به طور دقیق مورد بررسی قرارداد.

ظهره‌وند با اشاره به انتقال گاز توسط خط لوله گفت: با شرایطی که گفتم خط لوله فقط برای حوزه پیرامونی جوابگو است و می تواند یک ارتباط و وابستگی پایدار ایجاد کند، اما در خصوص ال ان جی مزایای دیگری وجود دارد مثلا می توان مشتری های متنوع را پیدا کرد.

وی با اشاره به اینکه در انتقال گاز توسط خط لوله به مقاصد دوردست باید هزینه ترانزیت پرداخت شود و می تواند در شرایط تحریم مشکل ساز شود،گفت: در صورتی که ال ان جی این گونه نیست و می توان بدون پرداخت هزینه ترانزیت گاز را به دورترین نقاط و مقاصد ارسال کرد.

این کارشناس انرژی وسیاست خارجی با اشاره به سیاست های انرژی در آمریکا گفت: این کشور نیزاکنون بر روی انرژی متمرکز است و ناوگان دریایی قدرتمندی دارد تا بتوانند گاز ال ان جی را منتقل کند، حتی یکی از مواردی که می توانند با ایران برخورد کنند همین مسئله ال ان جی است که بتوانند مشتریان گاز ایران را مخصوصا در اروپا به سمت خود کشیده و انرژی آنها را تامین کنند.

وی تصریح کرد: من به شدت معتقدم تنوع بخشی در مسئله انرژی کاملا معقولانه است اما نکته مهم این است که باید مورد بررسی دقیق قرار گیرد.

ظهره‌وند در پاسخ به این سوال که  وزارت نفت و شرکت ملی نفت قراردادی را با یک شرکت نروژی به منظور فروش گاز شیرین و تبدیل به گاز ال ان جی منعقد کرده اند که ابهامات بسیار زیادی دارد، افزود: این موضوع با متنوع سازی سبد صادراتی انرژی متفاوت است و از این موضوع باید ابراز نگرانی کرد، زیرا کسانی این قرارداد را منعقد کرده اند که نقش مستقیم در امضای قرارداد کرسنت داشتند.

این کارشناس انرژی و سیاست خارجی با تاکید بر اینکه شیوه عقد قرارداد بسیار تعیین کننده است، خاطرنشان کرد: در برخی از موارد وقتی می خواهیم طرف مقابل را وسوسه کنیم حاضریم قیمت را پایین ببندیم، اما وقتی کلیات قرارداد را ملاحظه می کنیم می بینیم به ضرر منافع ملی و به نفع واسطه گران است، بنابراین باید گفت نباید این دو موضوع یعنی نحوه صادرات انرژی و نحوه عقد قرارداد بایکدیگر خلط شود.

وی با اشاره به اینکه معتقدم باید شفافیت در عقد قراردادها وجود داشته باشد ادامه داد: نظارت کارشناسی و دقیق باید روی قراردادها صورت گیرد تا شاهد ماجراهایی مانند کرسنت و امثال نباشیم، زیرا می بینم کسانی این قراردادها را منعقد می کنند که سابقه خوبی در انعقاد قرارداد نداشتند.

ظهره‌وند خاطرنشان کرد: متاسفانه این قراردادها همواره با توجیهاتی محرمانه است و این پنهان کاری و محرمانه بودن حتی در عمیق ترین لایه های تصمیم گیری دردسرهایی را ایجاد خواهد کرد.

وی ادامه داد: مراکز تکنیکالی نیز از قراردادها مطلع نمی شوند که این موضوع می تواند به ضرر کشور باشد. بنابراین ما باید نهادهایی داشته باشیم که این قراردادها را کنترل کرده و بدون دخالت وزیر مورد بررسی قراردهند.

این کارشناس انرژی وسیاست خارجی تصریح کرد: عدم شفافیت می تواند برای دولت‌های بعد و ملت مشکل آفرین شود، بنابراین باید هرچه سریعتر این کار صورت گیرد.

ظهره‌وند در پاسخ به این سوال که وزیر نفت معتقد است در یک دوره ای توانستیم گاز خود را با قیمت خوب بفروشیم و الان این مشتری وجود ندارد،افزود: مجبور هستیم با قیمت پایین گاز را بفروشیم، این نظر برخواسته از یک نوع رویکرد است. درواقع اگر مسئله خام فروشی را کنار می‌گذاشتیم  منابع ملی خود را متفاوت می ‌دیدیم هرگز این حرف را نمی زدیم.

وی ادامه داد: انرژی در واقع مایع حیات اقتصاد جهان است یعنی قریب به 70 درصد از قیمت تمام شده کالاها وابسته به انرژی است.

این کارشناس انرژی وسیاست خارجی ادامه داد: به خاطر دارم قبل از انقلاب آقای زکی یمانی وزیر وقت نفت عربستان در توجیح اینکه چرا تا این حد روی افزایش تولید نفت متمرکز است و نفت خود را به ثمن بخس می فروشدگفته بود نفت در آینده نه چندان دور ارزش خود را در اقتصاد از دست می دهد و تبدیل می شود به یک مایع بد بود و کثیف و سیاه که روی دست ما می ماند،بنابراین باید زودتر آن را استخراج کرده و بفروش رسانیم تا بتوانیم از محل درآمدهای آن سرمایه گذاری کرده و کشور را اداره کنیم.

ظهره‌وند تصریح کرد: صحبت های این فرد نشای از جهالت نبود، بلکه ناشی از سرسپردگیش به غرب بود والان می بینید حرکتی که آمریکایی ها می‌کنند و سرمایه گذاری سنگین آنها در حوزه نظامی مربوط به کنترل انرژی است و کسی که انرژی را کنترل کرد جهان را کنترل می کند.من متاسفم از اینکه انرژی که می تواند موجب آقایی ما در جهان شود را با قیمت های مفت و به ثمن بخس می فروشیم و چنین اظهاراتی می‌کنیم.

وی اظهار کرد: نروژ توانسته با مدیریت صحیح منابع خود بودجه دولت را از نفت جدا کند. هم اکنون صندوق ذخیره ارزی آنها بیش از 900 میلیارد دلار ذخیره دارد و در حال افزایش است و کشور را از محل سرمایه گذاری های این ذخیره اداره می‌کنند اما درایران این گونه نیست و هنوز اولویت ها برای ما که دارنده دومین ذخایر هیدروکربوری در جهان هستیم مشخص نیست.

انتهای پیام/م