چکیده

تفسیر المیزان کتابی است سرشار از مباحث معرفتی، حکمی، روایی، ادبی و تاریخی که ذیل آیات برای تبیین مفاهیم قرآنی، منظم گشته‌است. این تفسیر که در واقع، دائرةالمعارفی گرانسنگ از علوم قرآنی و اسلامی است، طیّ چهل سال اخیر، همه جا به عنوان منبعی قابل اعتماد، مورد استفاده پژوهشگران بوده‌است و در بسیاری از موارد، نظر علامه طباطبائی، فصل‌الخطاب مباحث گشته‌است. در این میان، توجه علامه به ادبیات و خاصّه اشعار عرب در ارتباط با بیان آیات، جایگاهی ویژه و اهمیّتی بسزا دارد. در این نوشتار، کوشیده‌ایم تا از این منظر به تفسیر المیزان بنگریم و در حد بضاعت خویش و امکانات یک مقاله، کارکردهای اصلی این ابیات و رویکرد حاکم بر آنها را که حاصل ذوق و اندیشة علامه است، تشخیص دهیم وتحلیل نماییم. منبع مورد استفادة ما، متن اصلی المیزان و نیز ترجمة بیست جلدی آن از سید محمدباقر موسوی همدانی (م. 1421ق.) است که جامعة مدرسین حوزة علمیه قم به چاپ رسانده‌است.

کلیدواژه ها: علامه طباطبائی؛ تفسیر المیزان؛ شعر عرب؛ شواهد ادبی؛ تبیینات ادبی و تاریخی

نویسنده:

مهدی دشتی: دانشیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران

دو فصلنامه اندیشه علامه طباطبایی - دوره 3، شماره 4، بهار و تابستان 1395.

برای مشاهده کامل مقاله روی فایل مقابل کلیک کنید.