به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ به نقل از مرآت، در آستانه فرارسیدن سالروز شهادت امام علی بن موسی الرضا(ع) به اختصار به برخی از دیدگاه های امام(ع) درباره جامعه و حاکمیت پرداخته ایم. شما را به مطالعه یادداشت زیر دعوت می کنیم.

ترس از خداوند؛ راه اول و آخر اصلاح جامعه و حکومت

مالی را از او غصب کرده بود و دعوایشان به جایی نمی رسید. به امام(ع) نامه ای نوشت و راهکار خواست. امام(ع) پاسخ داد:«خَوّفهُ بِالله: او را از خداوند بترسان...» مرد به نزد غاصب اموالش رفت، او را نصیحت کرد و از خداوند ترساند که:«خدا را به یاد آور» اما این موعظه ها هم اثری نداشت. بار دیگر نامه ای به امام نوشت و شرح ماوقع گفت. نوشت که:«من آنچه را که فرموده بودید انجام دادم اما فایده ای نداشت.» امام(ع) پاسخ داد:«کسی که ترس از خداوند او را اثر ندهد، چه چیز بر او تأثیرگذار خواهد بود؟»

امام(ع) چنین می اندیشید که اگر «ترس از خداوند» در جامعه و حکومتی از میان برود، اصلاح آن جامعه ناممکن خواهد بود.

خوی اشرافیگری حتی در عبادت!

اشرافیت نیز از نگاه امام(ع) امری مذموم بود. در زمان امام(ع) همچون اکنون، عده ای حتی عبادت را اشرافی بجا می آوردند! امام(ع) بی پروا در برابر این انحرافات ایستاده بود. او می گفت عبادت اشرافی، عبادت توحیدی نیست. روزی امام(ع) مأمون را در حال وضو گرفتن دید. غلامی از غلامان بر دست مأمون آب می ریخت و او وضو می گرفت! امام(ع) گفت:«کسی را در عبادت خداوند شریک نگیر» این گونه از خوی اشرافی از نگاه امام(ع) به شرک نزدیک است. امام(ع) می دید که بیماری روح بشر تا آنجا ادامه پیدا می کند که حتی در تمرین بندگی نیز به اربابی می اندیشد! بماند که دیدگاه امام(ع) درباره اشراف های حاکم و حاکمان اشراف چه بود.

گسترش کمی یا توجه به کیفیت؟

مأمون با خوشحالی به نزد امام(ع) آمد. شروع کرد به خواندن نامه ای که به دستش رسیده بود. یاران مأمون در نامه از فتح بعضی از قریه های کابل خبر داده بودند. با شعف برای امام(ع) توضیح می داد که چگونه مناطقی از افغانستان فتح شد و به دست سربازان ما افتاد. امام(ع) ساکت بود و گوش می کرد. وقتی مأمون گزارش فتوحاتش را تمام و کمال عرضه کرد، امام(ع) گفت:«فتح قریه ای از قریه های شرک تو را شاد کرده است؟» مأمون گفت:«مگر این فتح شادی ندارد؟» امام(ع) گفت:«درباره امت محمد(ص) و آنچه را که خداوند تو را بر آن حاکم کرده تقوا پیشه کن!» یعنی همان تشکیلاتی را که به دستت داده اند درست مدیریت کن، فتح و فتوحات پیشکش!

از نگاه امام(ع) کمیت گرایی بی قاعده در حکومت، بدون توجه به انجام وظایف ذاتی حاکمیت اسلامی، امری مذموم است.

انتهای پیام/ح