غلامرضا امیرخانی روز چهارشنبه در گفت وگو با خبرنگار فرهنگی ایرنا با تاکید بر نقش تاثیرگذار خانواده در ترویج کتابخوانی و مطالعه قبل از مدرسه رفتن کودک، اظهار کرد: خواندن کتاب نباید لزوما پس از ورود به مدرسه و با سواد شدن فرزندان اتفاق بیافتد زیرا کتاب های مصوری وجود دارد که کودک می تواند از یک و دو سالگی آنها را ببیند و استفاده کند.
وی با بیان اینکه این استفاده نیز نوعی مطالعه به حساب می آید، افزود: در صورتی که از ابتدا خانواده ها عادت به مطالعه را در فرزندان نهادینه کنند، تشویق به این کار در مدرسه راحت تر خواهد بود زیرا در چنین شرایطی، میل به مطالعه تقویت خواهد شد بنابراین اگر در خانواده ها این سنت حسنه وجود نداشته باشد، آنطور که باید و شاید به نتیجه مورد نظر نخواهیم رسید.
معاون کتابخانه ملی ادامه داد: در برخی مواقع شاهدیم افراد در بزرگسالی رغبتی به مطالعه ندارند که یکی از دلایل آن نهادینه نشدن این عادت است، از این رو از کتاب، مطالعه و کتابخوانی فاصله می گیرند.
به گفته وی، کتاب در سبد خانوار چنین خانواده ای جا ندارد، هرچند خود این مساله نیز معلول یک علت است به عبارتی باید دید چرا این کالای فرهنگی در سبد خانوار وجود ندارد.
امیرخانی با تاکید بر بهره مندی از راهکار و تجربه کشورهای پیشرفته، اضافه کرد: برخی والدین به این افتخار می کنند که فرزند دو ساله آنها موبایل در دست می‌گیرد و با همه بخش های آن آشناست و یا کودک چهار ساله انها پشت لپ تاپ می نشیند؛ کاری که آن را نشانه هوش و خلاقیت بالای فرزند خود می دانند در حالیکه آنها نمی دانند این عادت به فضای دیجیتال در آینده تاثیرات سوئی بر آنها خواهد گذاشت کما اینکه الان بزرگسالان هم گرفتار این آفت هستند.

** کتابخانه ها به قرائت‌خانه تبدیل شده است
معاون کتابخانه ملی با بیان اینکه فضای مجازی میزان مطالعه عمیق را کاهش می دهد، اضافه کرد: ممکن است این نوع مطالعه کوتاه و چند ثانیه ای، سرانه مطالعه در کشور را کاهش ندهد اما مطالعه عمیق به شدت آسیب می رساند.
وی گفت: به دلیل ورود فناوری های جدید، همه کشورهای دنیا با بحران کاهش سرانه مطالعه مواجه هستند اما وضعیت کشور ما از همه بدتراست بخصوص اینکه در سالهای اخیر این مساله شدت گرفته است.
امیرخانی توضیح داد: کشورهای دیگر شاید تا پیش از این عملکرد بهتر و آمارهای خوب و قابل قبولی داشتند و اکنون به فکر این چالش هستند اما ایران به دلیل اینکه از ابتدا در این زمینه دارای مشکل بود، به طور طبیعی این چالش برایش بسیار جدی تر است.
این فعال فرهنگی با بیان اینکه تیراژ کتاب در ایران به شدت پایین آمده و همان میزان نیز خریداری و خوانده نمی شود، گفت: در حال حاضر بیشتر کتابخانه ها به قرائت‌خانه تبدیل شده اند.

** جزیره ای عمل کردن به نتیجه مطلوب ختم نمی شود
امیرخانی با بیان اینکه هیچ نهادی برای چالش سرانه پایین مطالعه در کشور کار جدی انجام نمی دهد، گفت: همه سازمان ها و نهادها مانند آموزش و پرورش، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و صدا و سیما دوست دارند در این عرصه فعالیت کنند اما به دلیل جزیره ای عمل کردن، نتیجه مورد نظر و مطلوب به دست نمی آید هرچند همه این فعالیت ها باید بلند مدت باشد زیرا در مقطع دو، سه و پنج سال جواب نخواهد داد.
وی با تاکید بر سرمایه گذاری در این عرصه افزود: فرهنگ سازی از دوران کودکی و داشتن اراده ملی در این مسیر بسیار ضروری و چاره ساز است البته شاید نیاز به این باشد که این عزم در سطح حکومت و نظام وجود داشته باشد.
به گفته معاون کتابخانه ملی، رهبر معظم انقلاب بارها در بیاناتشان تاکید بر پیگیری این مساله داشتند بنابراین لازم است قوای سه گانه، پای کار آمده و خود را موظف به این کار بدانند.
امیرخانی اظهار کرد: هنوز معتقدم آموزش و پرورش در این عرصه بسیار ضعیف عمل کرده تا جایی که پست کتابدار در مقطعی و به دلایلی از مدارس حذف شد؛ بزرگترین خیانتی که دولت های قبلی در حق دانش آموزان روا داشتند.
وی با بیان اینکه برپایی نمایشگاه های کتاب در مدارس، مقطعی است و نمی تواند آنطور که باید و شاید مایه تشویق و انگیزه دانش آموزان به کتابخوانی شود، افزود: متاسفانه هر نهاد و سازمانی با بودجه ای که در اختیار دارد به صورت جزیزه ای عمل کرده در حالیکه یک صدایی و همیاری در این عرصه بسیار می توانست ما را در بالابردن سرانه مطالعه در کشور و رغبت به خواندن کمک کند.
امیرخانی خانواده و آموزش و پرورش را دو رکن اساسی در ترویج فرهنگ مطالعه دانست و گفت: این امر به برنامه ریزی دقیق و بلند مدت و بودجه کافی نیاز دارد.
ویژه برنامه های بیست و پنجمین دوره هفته کتاب با شعار« آینده روشن با خانواده کتابخوان» از 20 تا 26 آبان ماه برگزار می شود.
فراهنگ ** 1880 **1055
خبرنگار: پروین اروجی * انتشار: زینب کارگر