سوم آبان، روز فسیل در ایران
صاحبخبر - با همت انجمن دیرینهشناسی ایران، سوم آبان برابر با بیست و پنجم اکتبر بهعنوان «روز فسیل» نامگذاری شد. سال گذشته «انجمن بینالمللی دیرینهشناسی» بهعنوان یکی از مهمترین نهادهای بینالمللی پیشرو در ترویج و توسعه دانش دیرینهشناسی، از همه اعضای خود خواست تا یکی از روزهای اکتبر را بهعنوان «روز فسیل» نامگذاری کنند و ضمن انجام فعالیتهایی مناسب برای آشنایی بیشتر علاقهمندان به دانش دیرینهشناسی، از دانشجویان تا عامه مردم، و معرفی کاربردهای این علم در شناخت تاریخ زمین، سرگذشت حیات، اکتشاف ذخایر هیدروکربوری و... ، ارتباط شایستهای میان متخصصان این دانش بنیادی با بطن جامعه برقرار کنند. با این هدف، انجمن دیرینهشناسی ایران نیز بهعنوان یکی از اعضای زیرمجموعه این انجمن بینالمللی، از امسال سوم آبان مطابق با 25 اکتبر را بهعنوان «روز فسیل» انتخاب کرده است. سخنی کوتاه در باب فسیلها یا سنگوارهها فسیلها، آثار و بقایای موجودات گذشته هستند که میتوان آنها را از جنبههای مختلف زیستشناختی و زمینشناختی مطالعه کرد. این آثار از بقایای گیاهان و جانوران، از نمونههای کوچک میکروسکوپی تا استخوانهای دایناسورهای بزرگ و از آثار میکروبها و باکتریهای چند میلیارد ساله تا بقایای کامل ماموتها و فسیلهای انسانهای اولیه را شامل میشود. این آثار، تنها مستندات و مدارک ما برای شناخت گذشته زمین از جنبههای مختلفی چون آبوهوا، جغرافیا، محیطزیست، تنوع و فرگشت حیات در گذشته زمین هستند که بدون آنها اطلاعی از آن نمیداشتیم. به کمک فسیلها بود که نظریات انقلابی چون جابهجایی قارهها اثبات شد و نیز به کمک این آثار است که امروز میتوانیم از تغییرات گسترده اقلیمی، روند گرمایش جهانی و یخبندانهای بزرگ اطلاع پیدا کنیم. بیشک، توسعه کنونی علم و تکنولوژی پس از انقلاب صنعتی و بهویژه پس از جنگ جهانی دوم به این سو، وابسته و مدیون توسعه روزافزون و توجه به علم زمینشناسی است، زیرا با توسعه علم زمینشناسی در اروپا و آمریکا و کشف ذخایر بزرگ زغالسنگ، نفت و نیز معادن بزرگ اورانیوم و معادن فلزی و غیرفلزی، زندگی بشر و بالطبع دانش و تکنولوژی پیشرفت و توسعه چشمگیری داشت که قابل مقایسه با نسلهای گذشته بشر نیست، لذا جامعه بشر کنونی پیشرفتش را مدیون علم زمینشناسی است. از این رو اهمیت علم زمینشناسی و دیرینهشناسی در کشورهای نفتخیزی چون ایران بیش از پیش است. اما متاسفانه در کشور ما هنوز جایگاه علوم زمین جدی گرفته نشده و بیشتر توجه مسئولان مملکتی به رشتههای مهندسی معطوف شده است و تا توانستهاند در سالهای اخیر قدر و منزلت علوم پایه را در کشور تنزل دادهاند و آن را بیاعتبار ساختهاند. این مساله به فقدان بینش درست در نهادهای تصمیمگیرنده علمی کشور برمیگردد. سخن آخر خوشبختانه در روزهای اخیر، انجمن دیرینهشناسی ایران که نهادی عمدتا متشکل از دانشمندان و پژوهشگران علم دیرینهشناسی در کشور است وارد این عرصه شده و تلاش میشود تا روز (بینالمللی) فسیل را نهادینه کند و از اعضای خود و دیرینهشناسان کشور خواسته است تا این روز را گرامی بدارند و فعالیتهایی در جهت شناساندن این آثار در کشور انجام دهند. لذا شایسته است در این روز، جهت برگزاری برنامهای مرتبط با دانش دیرینهشناسی و معرفی جنبههای مختلف این علم در ایران در معرفی هر چه بهتر این روز خاص؛ دانشگاهها، موزههای علوم طبیعی، شهرداریها، فرهنگسراها و پارکها، مشارکت کند. به همین منظور برگزاری بازدیدهای علمی یکروزه، کلاسهای آزاد دیرینهشناسی، تجمعات کوچک علمی در مکانهای عمومی نظیر پارکها، و... مواردی است که برای این روز پیشنهاد میشود.∎
نظر شما