جواد لگزیان
شاه نامهها
«يك بخش از رويكرد من به شاهنامه تبديل داستان به تاريخ يا دستکم يافتن ربطى بين آن دو بوده است. كوروش در سال 530 پيش از ميلاد از آمودريا گذشت و به جنگ سكاها رفت. پسر ملكه سكاها كشته شد. خود كوروش نيز پس از سه روز از زخمى كه خورده بود درگذشت. اين حادثه به نحوى يادآور مرگ اسفنديار در جنگ با رستم سكايى است. - آتوسا بزرگترين دختر كوروش همسر داريوش و مادر خشايارشا بود كه زندگى گشتاسب و اسفنديار را به ياد مىآورد. - همسر ديگر داريوش ارتيستونه نيز دختر كوروش بود»...
نتیجه پژوهش استاد سیروس شمیسا درباره شاهنامه در چندین دهه را در کتاب «شاهنامهها» میخوانیم. شمیسا نگارش این اثر را ادای دینی به فردوسی میداند و تلاش دارد تا با نگارش این اثر، دنیای شاهنامه و شخصیتهای آن را بیشتر معرفی کرده و به مخاطبان مشتاق بشناساند.
«تأليف اين كتاب براى من اداى دينى به فردوسى بزرگ بود كه بخشى از عمرم را كه در تنهايى و يأس مىگذشت با دنياى شاد و پرغرور او گذراندم. من اميدم فقط اين است كه حداقل دانشجويان ادبيّات، دنياى شاهنامه را بشناسند. دنيايى را كه در آن هنوز گودرز و طوس و رستم و رهام و سياوش و كيخسرو و بهرام گور و بهرام چوبينه و خسروپرويز زندهاند و دارند در شكوه خود زندگى مىكنند. اما اگر دريابند كه ما حضور آنان را احساس نمىكنيم، آنان را فراموش كردهايم و ديگر نمىبينيم، چه اتّفاقى خواهد افتاد؟ نه، هرگز! بايد سياوش را براى هميشه به ياد داشت و گذاشت كه به خوابهاى ما هم بيايد و نويد پيروزى دهد». با مطالعه این اثر بیشک دوستداران ادب فارسی مطالب جالبی در این تحقیق جدید خواهند یافت. «شاهنامه گاهي در ذکر مطالب تاريخي منحصربه فرد است. داستان کوتاه عليه خسروپرويز و فرار او به باغ هندوان و بردن او به خانه ماروسپند چنان با جزئيات و به صورت يک فيلم سينمايي به تصوير کشيده شده است که در هيچ متن ديگر نظير ندارد» «شاهنامهها» کتابي است در بيست فصل به قلم سيروس شميسا که نشر هرمس در 922 صفحه رهسپار بازار کتاب کرده است.
همروی
در مطالعات اسلامى، دو دانش بيش از بقيه اهميت دارد: فلسفة سياسى و فقه سياسى. مباحث بعدی سعى میكند اين دو حوزة دانش و نسبت آنها را به بحث گذارد. شايد بتوان «رويكرد همرَوى» را ادامة كوشش فارابى (در نسبتسنجى فلسفة سياسى و فقه سياسى) و تداوم انديشة نائينى و آخوند خراسانى (در سنجش ظرفيت فقه در رويارويى با تجدد) ارزيابى كرد. نظرية همرَوى كه بر دو گرايش حداكثرى و حداقلى بنا شده است انتظارى بينابينى از دين دارد. اين نظريه درصدد است نظرية سومى را در زمينة همروىِ فلسفة سياسى و فقه سياسى به بحث گذارد كه مابين دو رويكرد حداكثرىها و حداقلىها قرار مىگيرد. نظرية همروى از يك طرف مىتواند در تقويت گفتمان نوانديشى دينى و گفتمان اصلاحات نقشى اساسى ايفا كند و از سويى ديگر مىتواند، با طرح ضرورت احياى فلسفة سياسى (اسلامى)، راهحلى براى فربه شدن فقه (سياسى) ارائه دهد. بر اساس نظرية همروى، اجتهاد به شكل سنتىاش حجيت دارد؛ هرچند اين امر مانع از نسبتسنجى روششناسىهاى مدرن با فقاهت نمىشود. «استنباط و زمان و مكان» اين ايده را دنبال مىكند كه، علىرغم احتمال زمانى ـ مكانى شدن احكام، اصل با استمرار آنهاست. این كتاب، شامل بيش از يك دهه پژوهش و کوششهای قلمینویسنده در حوزة انديشة سياسى اسلامى حول محور نظرية همروى است. به اعتقاد نویسندة این کتاب، هرمنوتيك و گفتمان دو روش مهم مدرن و پسامدرن محسوب مىشوند كه ممكن است بتوانند شيوة فهم را در انديشة اسلامى متحول سازند.
«همروی؛ فلسفه سیاسی و فقه سیاسی» کتابی از سید صادق حقیقت را نشر هرمس در 354 صفحه رهسپار بازار کتاب کرده است.
نامههاي عارف قزويني
«قربانت شوم! نامه نامیآن، برادر عزیز را در شب چهاردهم، خیر ببخشید پانزدهم شهر محرم در موقع خواب فراش پست آورد. چون چندیست شکر خدا را از تهران هیچ کاغذ ندارم. قدری فکر کردم چه کسی به من بیکس کاغذ نوشته است. وقتی که ملتفت شدم فوقالعاده خوشوقت، دنیا دنیا از ین مرحمت تشکر دارم...به دوستان نوشتم نه کاغذ بنویسید و نه مینویسم چندان کاری ندارم»..
این مجموعه شامل 69 نامه از عارف قزوینی است كه به دوستانش نوشته است. دوستانی از زمره ادیب و روزنامه نگار تا استادان نامدار و یا اشخاص گمنام ... عارف این نامهها را از روی دل خوشی ننوشته و سخن او از سر درد و دلتنگی است... در مجموعه حاضر نكات جالب و قابل تاملی یافت میشود و خواننده را با فضای دوران مشروطه و حس وطن دوستی عارف بیش از پیش آشنا میسازد و در مورد بعضی از اشخاص نامدار هم چون: ملك الشعرا بهار، سید حسن تقی زاده، علی دشتی، لطفعلی صورتگر و دیگر كسان اطلاعات ارزشمندی به دست میدهد كه اهمیت نامهها را دو چندان میكند. نامههای شادروان عارف (در این دفتر) حاوی اطلاعات مفیدی در تاریخ سیاسی-اجتماعی و رجال شناسی معاصر است. كه در منابع دیگری كمتر فرادست میآید. اكثر تصاویر در این كتاب، برای اولین بار است كه منتشر میشود.
«نامههای عارف قزوینی» به کوشش مهدی بهخیال در قطع وزیری و در 308صفحه و با قیمت 38 هزار تومان از سوی نشر هرمس روانه بازار کتاب شده است.
كوتاهترين سايه
النكا زوپانچيچ در كتاب كوتاهترين سايه مىكوشد به يك پرسش پاسخ گويد، پرسشى كه شايد از ديد خيلىها پاسخش روشن باشد: « چه چيز نيچه را نيچه كرده است؟» اكثر خوانشهاى مُدروز نيچه را متفكرى معرفى مىكنند كه «جلوتر از زمان خودش بود» و به همين سبب درست خوانده و فهم نمىشد اما بعد مىافزايند كه سرانجام زمان نيچه فرارسيده است و بدين ترتيب به سر نيچه و خوانندگانش منت مىگذارند و سخنهاى اغلبْ خلافآمد عادت او را تا سطح ابراز عقايدى شخصى پايين مىآورند كه هر كسى ممكن است با آنها همداستان شود. زوپانچيچ مىكوشد نشان دهد وجه مميز كار و انديشه نيچه هيچ نيست مگر «ازمدافتادگى». از ديد زوپانچيچ، نيچه نه فقط در زمانه خودش بلكه در هر زمانى متفكرى است بيرون از جريان اصلى. او نويسندهاى بىوقت است، خروسى بىمحل در اقليم تفكر...
«كوتاهترين سايه» نوشته النكا زوپانچيچ با ترجمه صالح نجفي و عليعباس بيگي در 318صفحه و با قیمت 22 هزار تومان از سوی نشر هرمس روانه بازار کتاب شده است.
شرح زندگانی من
شرح زندگانی من یا به زعم عنوان فرعی کتاب «تاریخ اجتماعی و اداری دورة قاجاریه» خود زندگینامة عبدالله مستوفی از رجال دورة قاجار است که خود و دو نسل پیش از خودش از آغاز تا پایان سلطنت قاجاریه در عرصة اداری و اجتماعی ایران و سیر تطور و تحول جامعه نقشی ملموس و فعال داشتهاند. مستوفی نه تنها با مهارتی کم نظیر تجربههای زندگی خود را با دقت و ظرافت و بیشائبگی تمام روایت میکند، بلکه نثر روایت او نیز الحق از بهترین و سختهترین نمونههای نثر فارسی سده چهاردهم این سرزمین به شمار میرود. محمد قزوینی در باب نثر مستوفی میگوید: « ... فی الواقع در این عصر، بلکه در عصور متقدمه من نویسندهای به این شیرینی و به این جذابی و به این گیرندگی هرچه فکر میکنم سراغ ندارم ...» .در چاپ حاضر، هر سه جلد شرح زندگانی من در دو مجلد جای گرفته است.
«شرح زندگانی من -مجموعه 2 جلدی (تاریخ اجتماعی و اداری دوره قاجاریه)» کتابی است از عبدالله مستوفی که در 2578 صفحه و با قیمت 55 هزار تومان توسط انتشارات شرکت نشر کتاب هرمس به چاپ رسیده است.
فيزيك نوين و تواناييهاي ذهني بشر
اين كتاب قصد دارد بين علوم محض ، به ويژه فيزيك كوانتومي و نسبيت و حساب احتمالات و علوم ماوراءالطبيعه يا متافيزيك، و فراروان شناسي و امثال آنها پلي ارتباطي ايجاد كند. مسائل مطرح در اين كتاب مسائلي است كه طي سالههاي متمادي و به ويژه در عصر حاضر هميشه مورد بحث بوده است. کتاب قصد ندارد دو مبحث فيزيك و متافيزيك را يكي كند بلكه هدف اين است كه ثابت كند اين دو ميتوانند مكمل يكديگر باشند تا ازين رهگذر جرقه انديشه نويني را در ذهن خواننده بزند تا به ارتباط ميان تواناييهاي فرا طبيعي ذهن بشر و دنياي مادي پي ببرد .
«فیزیک نوین و تواناییهای ذهنی بشر، چند مصاحبه با پرفسور الیویه کستادو بروگاد» کتابی است از الیویه کستادو بروگاد ، میشل کازناو و امیل نوئل با ترجمه محمد فرهاد رحیمی که در 205 صفحه و با قیمت 16000 تومان توسط انتشارات شرکت نشر کتاب هرمس به چاپ رسیده است.
ما و هگل
هدف از گردآوري مجموعه اي از مقالات و مصاحبهها در كتاب حاضر، نه صرفا حل يا توضيح مسئله «نسبت ما و هگل»، بلكه پيش از هر چيزي تلاشي است براي خلق خود اين «مسئله » و بررسي امكانهاي پيدايش آن، يا به تعبير فنيتر و پروبلماتيزه كردن آن، اين پروبلماتيزه كردن، بيش از هر چيز بناست از موتور نفي ديالكتيكي تغذيه كند و در نتيجه پرداختن به آن، نه ماجراجويي از سر تفنن و نه گام نهادن در راه و روشي مطمين و مستحكم، بلكه پيشاپيش تن سپردن به نوعي قمار است. قمار بر سر تمام داشتههاي «ما» و ترس از ازدست دادن همه چيز در مواجههاي مفهومي – انتقادي و باواسطه با خودمان.
«ما و هگل» کتابی است از محمد مهدی اردبیلی که در 309 صفحه و توسط انتشارات شرکت نشر کتاب هرمس به چاپ رسیده است.
درباره زبان و تاريخ
والتر بنیامین (۱۵ ژوئیه ۱۸۹۲–۲۷ سپتامبر ۱۹۴۰) غالبا متفکری مرموز با آرایی نبوغآمیز در مورد ادبیات، بهویژه جریانهای حاشیهای و فراموششده ادبی، معرفی شده است. تفاسیر گوناگونی که از ایدههای او صورت گرفته، همراه با تاثیر مقطعی چهرههای برجستهای همچون گرشوم شولم و تئودور آدورنو و برتولت برشت و همچنین خصلت قطعهوار و ناتمام آثار او، مجموعا به این تصویر دامنزده که تفکر بنیامین فاقد انسجام و پیوستگی درونی است. کتاب حاضر میکوشد تا دو مضمون اصلی تفکر بنیامین، یعنی فلسفه زبان و فلسفه تاریخ و حضور این دو مضمون در آثار اولیه و فرجامین او را برجسته سازد.
«میتوان گفت یکی از اهداف روش شناختی این اثر اثبات نوعی ماتریالیسم تاریخی است که ایده پیشرفت را در خود مضمحل کرده است. درست همین جاست که ماتریالیسم تاریخی میتواند به دلایل بیشمار خود را قاطعانه از عادات فکری بورژوایی جدا و متمایز سازد. مفهوم موسس آن نه پیشرفت بلکه فعلیت بخشیدن یا اکنونی ساختن است».
تطابق میان زبان و تاریخ جان کلام بنیامین است که در آرای بنیامین بدان معناست که پیششرط تاریخی انسانها از پیششرط آنها در مقام موجودات ناطق جداییناپذیر است. این پیششرط مندرج در شیوه دسترسی ایشان به زبان است. بنیامین این آمیزش زبان و تاریخ را بهشکلی موجز و چشمگیر بیان میکند: «در زبان بشری، تاریخ همراه با معنا ظاهر میشود». بنیامین تاریخ بشر رستگارشده را یگانه تاریخ جهانشمول میداند که با زبان او یکی است.
کتاب «درباره زبان و تاریخ» از «والتر بنیامین» با گزینش و ترجمه «مراد فرهاد پور» و «امید مهرگان» توسط انتشارات هرمس در 187 صفحه و با قیمت 15000 تومان روانه بازار کتاب شده است.
دیالکتیک روشنگری
«روشنگری در مقام پیشروی تفکر در عامترین مفهوم آن همواره کوشیده است تا آدمیان را از قیدوبند ترس رها و حاکمیت و سروری آنان را برقرار سازد. بااینحال، کره خاک که اکنون به تمامیروشن گشته است، از درخشش ظفرمند فاجعه تابناک است».
«دیالکتیک روشنگری» را میتوان مهمترین دستاورد نظری مکتب فرانکفورت و اثر کلاسیک سنت نظریه انتقادی دانست، کتابی که تئودور آدورنو و ماکس هورکهایمر آن را در زمانی نوشتند که پایان دهشت نازیسم قابل رؤیت بود. در نظر نویسندگان، اگرچه هدف اصلی روشنگری رهایی انسان از بند اختناق سیاسی، بدبختی اقتصادی، مادی بوده و برنامهاش افسونزدایی از جهان، انحلال اسطورهها و واژگونی خیالبافی به دست معرفت بوده است، ولی در نهایت خود تبدیل به اسطورهای شده که همراه با بدبختی و فلاکت است. ازاینرو، تلاش نویسندگان را میتوان معطوف به تبیین دیالکتیکی دانست که درون روشنگری اتفاق میافتد و نتیجهاش رسیدن به جایی است که نقطه مقابل تمام آرمانهای روشنگری است. این نقطه مشخص میکند روشنگری درست به همان چیزهایی ختم شده که ادعای گریز از آنها را داشت. در نظر آنها تحت شرایط موجود، نعمات بخت و اقبال، خود به عناصر فلاکت و بدبختی بدل میشود. وفور این نعمات - که در فقدان یک سوژه اجتماعی و طی بحرانهای درونی اقتصادی اعصار گذشته شکل بهاصطلاح مازاد تولید را به خود میگرفت - امروزه موجد تهدید بینالمللی فاشیسم است: پیشرفت به پسرفت بدل میشود...
عنوان فصلهای کتاب به شرح زیر است: مفهوم روشنگری؛ ضمیمهی یک: اودوسئوس یا اسطوره و روشنگری؛ ضمیمهی دو: ژولیت یا روشنگری و اخلاق؛ صنعت فرهنگسازی: روشنگری به مثابه فریب تودهای؛ عناصر یهودستیزی: مرزهای روشنگری؛ یادداشتها و طرحها. در پایان کتاب نیز مترجمان پیوستی را با عنوان زیر به اثر افزودهاند: یادداشتی دربارهی پیشینه و چگونگی نگارش دیالکتیک روشنگری.
«دیالکتیک روشنگری» اثری از تئودور آدورنو و ماکس هورکهایمر با ترجمه مراد فرهادپور و امید مهرگان را نشر هرمس در ۳۵۳ صفحه و به قیمت ۲۴هزار تومان رهسپار بازار کتاب کرده است.
شش قطعه آسان
فاینمن شاید بزرگترین معلم زمانهی ماست. برای او کلاس درس در حکم سالن تئاتر بود و مدرس در حکم بازیگری که باید هم جذبه و شور و هیجان به پا کند و هم عدد و رقم برای تماشاچیانش تدارک ببیند. او استاد نمایش بود. بسیاری از دانشجویان و دانشگاهیانی که کلاسهای فاینمن را گذراندهاند گفتهاند که دو سال فیزیک خواندن با فاینمن مهمترین رویداد زندگیشان بوده است. شش قطعه آسان با این فکر پدید آمده که خوب است شرحی از اصول بنیادی فیزیک به زبانی غیرتخصصی و به روایت ریچارد فاینمن در اختیار مخاطبان هر چه بیشتری قرار بگیرد. شش فصلی که برای این مجموعه انتخاب شده است در واقع آسانترین فصلهای کتاب درسی مشهور و مهم درسهای فیزیک فاینمناند، که هنوز هم معروفترین کتاب فاینمن است.
«شاعران گفتهاند که علم زیبایی ستارهها را ضایع میکند، چون که آنها را صرفا کرههایی از اتمها و مولکولهای گاز میداند ... اما من هم میتوانم ستارهها را در آسمان شب کویر ببینم و شکوه و زیباییشان را حس کنم ... میتوانم این چرخفلک را با چشم بزرگ تلسکوپ پالومار تماشا کنم و ببینم که ستارهها دارند از همدیگر، از نقطهی آغازی که شاید زمانی سرچشمهی همگیشان بوده است، دور میشوند ... جستوجو برای فهمیدن این چیزها گمان نمیکنم لطمهای به رمز و راز و زیبایی این چرخفلک بزند. راستی شاعران امروزی چرا حرفی از این چیزها نمیزنند؟ چه جور مردمانی هستند این شاعران که اگر ژوپیتر ایزدی در هیئت انسان باشد چه شعرها که برایش نمیسرایند اما اگر در قالب کره عظیم چرخانی از متان و آمونیاک باشد سکوت میکنند؟»
«شش قطعه آسان(مبانی فیزیک به روایت یچارد فاینمن)» نوشته ریچارد فاینمن با ترجمه محمدرضا بهاری را نشر هرمس در 207 صفحه و به قیمت 1۴هزار تومان رهسپار بازار کتاب کرده است.
متعهد
«اکنون، در سی و هفت سالگی، که آدم کمتر سربههواست، هنوز هم مطمئن نبودم چیز خیلی بیشتری دربارهٔ واقعیت یک همدم و مصاحب دائمیبدانم. من یک ازدواج نافرجام داشتم، بنابراین از ازدواج میترسیدم ... با این حال سرنوشت مداخله کرده بود و از من ازدواج مجدد طلب میکرد. آنقدر تجربهٔ زندگی داشتم که بفهمم گاهی مداخلهٔ سرنوشت میتواند دعوت از ما برای مواجه شدن با بزرگترین ترسهایمان و حتی فائق امدن بر آنها باشد. لازم نیست نابغه باشی تا بفهمیوقتی شرایطی خاص به تو تحمیل میشود تا کاری را که همیشه از آن متنفر بودهای و وحشت داشتهای انجام دهی این میتواند یک فرصت جالب برای رشد باشد».
«متعهد»، خاطراتی دیگر از نویسندهٔ کتاب پرفروش و موفقِ «بخور، دعا کن، عشق بورز»؛ این بار دربارهٔ تلاش برای آشتی کردن با نهاد پیچیدهٔ ازدواج مینویسد. بانوی نویسنده که تجربه ناخوشایند طلاق و جدایی را پشت سر گذاشته است، بعد از گذشت چند سال، با نثری روان و جذاب و داستانگو، خاطراتش را دربارهٔ آشنایی و سپس ازدواج با مردی دیگر بازگو میکند و تجربهٔ شخصیاش را در این باره با درک و دریافتهای محققانهاش پیوند میزند و ازدواج را از منظرهای گوناگون میکاود؛ از نسبتش با عشق و دلباختگی میگوید، از رابطهاش با زنان و رویکردها و جنبشهای جدید زنمحور، با استقلال فردی و خودمختاری، با شورش علیه سنتهای دست و پاگیر، و دیگر مسائل. این کتاب داستان زندگی زنی است که، پس از بیزاری عمیق از ازدواج، حالا میخواهد آن را با دید و آغوش باز بپذیرد.
«متعهد (آشتی با ازدواج)» کتابی است از الیزابت گیلبرت با ترجمهی مهرداد بازیاری که در 340 صفحه و توسط انتشارات شرکت نشر کتاب هرمس در سال 1395 به چاپ رسیده است.
سرباز رنگ پریده
شرلوک هولمز شخصیتی داستانی است که شهرتش از شهرت خالق خود، آرتور کانن دویل، فراتر رفته است. کارآگاهی که نفس کار برایش اهمیت زیادی دارد. او هرگز به دنبال کارهای آسان و پیش پا افتاده نیست و پروندههایی را میپذیرد که پیچیدهاند و گشودن راز نهفته آنها تلاش و دقت و تفکر بسیار میطلبد. به همین دلیل هرگاه پلیس رسمیبریتانیا، اسکاتلندیارد، در حل معمای پروندهای جنایی در میماند دست به دامان او میشود تا او با قابلیتهای خارقالعادهای که دارد گره از کارشان بگشاید. چراغ راه او عقل است و در تمامیمراحل حل معما و یافتن عامل جنایت از گردآوری شواهد گرفته تا استنتاج منطقی از مسیر عقلانی خارج نمیشود. شاید محبوبیت زیاد هولمز در میان خوانندگان به این دلیل باشد که او علاوه بر کاردانی و تیزهوشی وجدان بیداری نیز دارد و همواره نگران است که مبادا اقدامات او گناهکاری را به عقوبتی شدیدتر از آن چه سزاوار آن است گرفتار کند چنان که در داستان «ابی گرنج» خطاب به واتسن میگوید: «ترجیح میدهم پلیس انگلستان را دست به سر کنم تا وجدانم را زیر پا بگذارم» و گاهی حتی به قانون نیز نگاه انتقادی دارد و اجرای خشک قانون را هنر نمیداند و در جایی از همین داستان با توجه به آن که پلیس رسمینیست خطاب به واتسن میگوید: «من حق دارم قضاوت کنم».
«سرباز رنگ پریده و شش داستان دیگر» کتابی است از آرتور کانن دویل با ترجمه حشمت اله صباغی که در 189 صفحه و توسط انتشارات شرکت نشر کتاب هرمس به چاپ رسیده است.
گاندی چه میگوید
«اساس این فلسفه رها شدن از خودخواهی و عشق بدون توقع است. در واقع ذات همه انسانها پاک و خوب است. آنانکه بد میشوند به این دلیل است که بدی دیده اند یا قدرت تغییر ندارند. بنابراین همه را میتوان بخشید بدون خودخواهی»
نورمن فینکلشتاین در این کتاب کمحجم به بررسی آرای سیاسی مهاتما گاندی، رهبر بزرگ هند، و مشخصاً آموزهی پرهیز از خشونت او میپردازد. نویسنده ادعا میکند در طول دهههای اخیر از این آموزه گاندی سوءتعبیر شده و در بسیاری موارد به انفعال ختم شده است، در حالی که نوشتهها و عملکرد گاندی تفسیری خلاف این را به ما نشان میدهد. «نورمن فینکلشتاین» استاد علوم سیاسی است که بیشتر به خاطر مخالفتهای شدیدش با سیاستهای دولت نامشروع اسرائیل مشهور است.
نشر ماهی کتاب «گاندی چه میگوید» اثر نورمن فینکلشتاین دانشآمخته دکتری علوم سیاسی از دانشگاه پرینستون را با ترجمه محمد واعظی نژاد ر ۱۱۲ صفحه و با قیمت ۹ هزار تومان منتشر کرد.
کودتاهای ایران
کودتای نظامیاز آغاز پیدایش تاکنون به روشی برای تغییر دولت بدل شده است. جامعهی ایران چه تجربههایی در زمینهی کودتا داشته است؟ چه نوع کودتاهایی در این سرزمین رخ داده است؟ علل وقوع کودتاها چه بوده است؟ کودتا به پیروزی کدام نیروهای سیاسی انجامیده و کدام نیروها را از میدان بیرون رانده است؟ چه نوع حکومتی جایگزین نظام پیشین شده است؟ یزدانی در کتاب کودتاهای ایران تاریخ پنجاهساله ایران را بازگو نمیکند، بلکه میکوشد به این پرسشها پاسخ دهد و آنها را تحلیل کند. فصل یکم این کتاب مبحثی نظری و تاریخی درباره پدیده کودتاست. در فصلهای دوم تا پنجم کودتاهای ایران بررسی میشوند؛ براندازی مجلس اول، برچیدن مجلس دوم، سوم اسفند 1299 و 28 مرداد 1332. یزدانی در فصل پایانی کتاب میکوشد شاخصههای مشترک این چهار کودتا را بیابد و بررسی کند که آیا میتوان الگوی مشترکی در کودتاهای ایرانی یافت.
«توطئهگران سوم اسفند 1299 شاه را سرنگون نکردند، بلکه خود را به او وفادار نشان دادند. آنها اعلام کردند که برای یاری شاه به پایتخت آمدهاند. کودتاگران به این صورت میخواستند نشان دهند که به نام شاه در امر سیاست مداخله کردهاند و امیال راستین او را اجرا میکنند. به سخن دیگر کوشیدند عمل خود را درونحکومتی جا بزنند»
کتاب «کودتاهای ایرانی» اثر سهراب یزدانی استاد تاریخ دانشگاه خوارزمیبا موضوع تاریخ و سیاست ایران را نشر« ماهی» در 450 صفحه و با قیمت 000/320 ریال چاپ و روانه بازار نشر کرده است.
مردهها جوان میمانند
آروین یکی از اعضای سازمان اسپارتاکوس ، به دست افسران ضد انقلابی به قتل میرسد. این نقطه آغازی میشود بر روایتی که آنا زگرس در طی آن تاریخ آلمان را از 1918 تا 1945 به رشته تحریر میکشد. قاتلان آروین که وابسته به بورژوازی، کلان زمین داران و نظامیان پروس هستند هر یک به راه خود میروند و زاگرس ، با تعقیب زندگی آنها ، روایتی چند شاخه پدید میآورد که همچون موزاییکهایی کوچک کنار هم قرار میگیرند و تابلویی گسترده را پدید میآورند که سرگذشت آلمان در آشکار میشود. زگرس در این اثر میکوشد به این پرسش پاسخ دهد که در آلمان، سرزمین با چنان پشتوانه اومانیستی، فاشیسم چگونه توانست رشد کند و جهان را به ورطه جنگی خانمان سوز فرو برد.
این رمان که در سال ۱۹۴۹ نوشته شده روایتی است از اوضاع آلمان از پایان جنگ جهانی اول تا پایان جنگ جهانی دوم؛ دورهای که به برآمدن هیتلر انجامید. زگرس در این رمان سرگذشت چند خانواده با عقاید سیاسی گوناگون را به موازات هم روایت میکند تا نشان دهد چه شرایطی باعث شد جامعه آلمان به چنان انتخاب سیاسی دست بزند و واکنش بخشهای مختلف جامعه به این انتخاب چه بود. در این رمان از مقاومت مخفیانه تعدادی از آلمانیها در برابر حکومت نازیها هم یاد شده است.
کتاب «مردهها جوان میمانند» رمانی از«آنا زگرس» با ترجمه «علیاصغر حداد» را نشر ماهی در 704 صفحه و با قیمت 550,000ریال چاپ و روانه بازار نشر کرده است.
شاهنشاه
ریشارد کاپوشچینسکی خبرنگار لهستانی از نزدیک شاهد بیستوهفت انقلاب جهان سوم بود. شاهنشاه گزارشی درخشان است از روزهای پرتبوتاب انقلاب ایران. کاپوشچینسکی در این کتاب صرفاً به شرح فرار شاه نپرداخته، بلکه میکوشد علل بروز این اتفاقات را مطرح کند. او به مشاهدات روزنامهنگارانه خود در قیاس با اطلاعات انتزاعی تاریخی اهمیت بیشتری میدهد و پس از ثبت آنها وسط یادداشتهای آشفتهاش مینشیند تا به آنها معنا و مفهومیبدهد. او ما را به جایی میرساند که بپذیریم انقلاب ایران احتمالاً اجتنابناپذیر بوده است. در واقع بیشتر حجم کتاب شامل تأملات کاپوشچینسکی است دربارهی تصاویری معمولی و عکسهایی که در دسترس همگانند. شاهنشاه، یک روز دیگر از زندگی و امپراتور سهگانه کتاب کاپوشچینسکی هستند درباره دیکتاتوری.
نشر ماهی کتاب «شاهنشاه» اثر ریچارد کاپوشچینسکی را با ترجمه بهرنگ رجبی را در 148 صفحه و با قیمت ۱۲ هزار تومان منتشر کرده است.
دکابریستها
دکابریستها روایت تاریخی نخستین قیام روشنفکرانه ملت روس علیه حکومت استبدادی تزار است که در دسامبر ۱۸۲۵ میلادی رخ داد و اگرچه یکروزه سرکوب شد، تأثیری شگرف بر رشد خودآگاهی سیاسی-اجتماعی ملت روس نهاد. نمایشنامه دکابریستها از نخستین نمونههای تئاتر مستند روسی است. این نمایش در سال ۱۹۶۷، به مناسبت پنجاهمین سالگرد پیروزی انقلاب روسیه، روی صحنه رفت. لئانید زورین کوشیده با تکیه بر منابع مکتوب تاریخی شکلگیری محفلهای دکابریستها و قیام آنان را تا حد امکان نزدیک به واقعیت بازسازی کند. او در این نمایشنامه بهخوبی نشان میدهد اشرافزادگان تحصیلکرده و شرافتمندی که قلبشان برای میهنشان میتپید و از استبداد تزار به تنگ آمده بودند، برای آنکه تغییری در اوضاع و شرایط کشور به وجود آورند، با چه موانع عملی و تردید و تزلزلهای فکری-عقیدتی دستوپنجه نرم میکردند.
«دکابریستها» نوشتۀ لئانید زورین با ترجمۀ آبتین گلکار را نشر ماهی در 110 صفحه و با قیمت 9 هزار تومان منتشر کرده است.
یک رمانک لمپن
«در آن لحظهها، بيدرنگ به سرم ميزد پنجره را رها كنم و بدوم دنبال يك آينه تا صورت خود را در آن ببينم، صورتي كه ميدانستم دارد لبخند ميزند، نيز ميدانستم كه به دلم نخواهد نشست، صورتي كه از مرگ پدر و مادرم بيرون ميجهيد، از محلهام كه در آن هميشه روز بود، از خانه ماچيسته كه در آن با سرنوشتم بازي ميكردم و با اين همه جايي بود كه سرنوشتم براي اول بار يكسره به خودم تعلق داشت»...
یک رمانک لمپن آخرین رمان روبرتو بولانیو نویسنده و شاعر شیلیایی و از پیشگامان موج نوی داستاننویسی آمریکای جنوبی است که در زمان حیاتش منتشر شد، داستان عجیب و رازآلود خانواده ای که مرگ پدر و مادرشان زندگی آنها را زیر و زبر میکند...
«یک رمانک لمپن» کتابی است از روبرتو بولانیو با ترجمهی مریم اسماعیلپور و وحید علیزاده رزازی که در 96 صفحه و توسط انتشارات ماهی با قیمت ۸۰۰۰ تومان به چاپ رسیده است.
زندگی پشت زندگی
کتاب «زندگی پشت زندگی» بسیاری از معیارهای پذیرفته شده رمان نویسی را پشت سر میگذارد و نشان میدهد که میتوان طور دیگری هم رمان نوشت. این رمان با نوعی رقص علیت و شانس، بازی میکند. این نویسنده با نوشتن چهار رمان از مجموعه کارآگاهی «جکسن برودی» چیرگی اش را در استفاده از شگردها و تکنیکهای ساختاری روایی پیچیده نشان داده است.اتکینسون توانایی و تبحر خود در استفاده از تکنیکهای ساختاری روایی پیچیده را در رمان «زندگی پشت زندگی» هم به کار گرفته و شیوه غافلگیری و تردستی رمانهای کارآگاهی را با شیفتگی معطوف به شخصیت رمان نویسان ادبی در هم آمیخته است.
کیت اتکینسون در سال ۱۹۵۱ در یورک انگلستان متولد شده است. او در دانشگاه داندی، ادبیات انگلیسی خوانده و رساله دکترای خود را با عنوان «داستان کوتاه پسامدرنیستی در زمینه تاریخی آن» نوشته است. نخستین رمان او با عنوان «پشت صحنه موزه» موفق شده با پشت سر گذاشتن نویسندگانی چون «روی جنکینز» برنده جایزه کتاب سال ویت برد شود. پس از این کتاب، اتکینسون ۵ رمان دیگر، یک نمایشنامه و یک مجموعه داستان نوشته است.
انتشارات بوتیمار رمان «زندگی پشت زندگی» نوشته کیت اتکینسون را با ترجمه گروه ترجمه شیراز زیر نظر علی معصومی، با ۵۵۶ صفحه، شمارگان ۵۰۰ نسخه و قیمت 47000 تومان منتشر کرد. این کتاب سیامین عنوان از مجموعه داستان جهان است که توسط این ناشر چاپ میشود.
هولوگرامیبرای شاه
دیو اگرز رماننویس آمریکایی است. او برنده ی جوایزی همچون جایزهی مدیسی، جایزه ایمپک دوبلین و جایزه کتاب لسآنجلس تایمز شده است. در این رمان تاجری آمریکایی برای جبران ضررهایش در دنیای تجارت تصمیم میگیرد به عربستان سعودی سفر کند تا ایدهای که دارد را بفروشد... با اقتباس از این رمان، فیلمیسینمایی ساخته شده که بازیگر اصلی آن تام هنکس است.
رمان «هولوگرامیبرای شاه» نوشته دیو اگرز با ترجمه علی معصومیو ندا مهبودی توسط انتشارات بوتیمار در سی و یکمین عنوان مجموعه «داستان جهان» با ۵۱۴ صفحه، شمارگان ۵۰۰ نسخه و قیمت ۲۸۰ هزار ریال منتشر شده است.
سوخته از معصومیت
«اولین نسل بیتها یکدیگر را اواخر دهه ۴۰ در نیویورک ملاقات کردند: جک کرواک، آلن گینزیرگ، ویلیام باروز و کمیدیرتر گریگوری کورسو در دانشگاه کلمبیا؛ جایی که گینزبرگ و کرواک به عنوان دانشجو همدیگر را ملاقات کرده بودند و همان جا نقطه عطف ایجاد این جریان شدند. قله را مه گرفته/رویا /ادامه دارد»...
زندگی و شعر شاعرانی چون آلن گینز بورگ، جک کرواک، والدمن، ویلیام باروز، فرانک اوهاررا، دنیس لورتاف و امیری باراکا که همراه با عرفان شرقی، آزادی، سوسیالیسم و نفرت از جنگ نسلی به نام بیت پدید آوردند را در این کتاب میخوانیم.کتاب حاضر شامل معرفی چهرههای مهم و تاثیرگذار نسل بیت به همراه گزیدهای از شعرهای هر شاعر است. در این کتاب به معرفی 22 شاعر بیت اشاره شده است.
«تلفن زنگ میزند، آلن گینزبرگ دیگر هرگز جوابش را نخواهد داد... آلن گینزبرگ دیگر هرگز ساده نخواهد کرد درد زیستن را با ترانهها و داستانهای انسانی بر بالهای پیشگویی ابدی زندگی و مرگ مارپیچ وار حرکت میکند. او حالا به بالای پلهها رسیده است آلن درخشان تمام قرن حالا رفته است به هزاران شکل دیگر زیستن از توی چشمهای حساس و پر احساس این جمجمه ببینید/ خاطر مهربان، خاطر مهربان هرگز نمیمیرد»!
کتاب «سوخته از نسل معصومیت» گزیده اشعار شاعران نسل بیت با گردآوری و ترجمه علیرضا بهنام در 132 صفحه شمارگان 500 نسخه و به بهای 11هزار و 500 تومان عرضه شده است.
ماه تابان، ابرهای سپید
«این اسب پر توان خرامان میرود و بر شکوفههای فرو ریخته آرام گام میسپرد/من، خونسرد و بی اعتنا، با تماس کوچکی با کالسکه ی پنج اسبه او، از فرصت بهره میجویم. نگار زیباروی درون آن از ورای پنجره مروارید نشان لبخندی نثارم میکند و به سوی عمارتهای سرخ فام بس دوردست اشاره میکند و میگوید: (من آنجا سکنی دارم)».
اشعار لطیف لیبو شاعر عصر تانگ چین را در این کتاب بخوانیم...
کتاب «ماه تابان، ابرهای سپید» گزیده اشعار لیبو شاعر عصر تانگ چین به همت جروم سیتن و با ترجمه مهران محبوبی توسط انتشارات بوتیمار در 216 صفحه و قیمت۱۴۵۰۰ تومان منتشر شده است.
دنیا نام من است
«اورا شناختهام در سایههای نیلگون خوابهایم احساسش کردهام در نبض گزنده ناامیدیهایم او را نوشیدهام از لابه لای ریشههای محکم روح گل الود و مرطوبم».
دکتر لکسمیسری بانرجی محقق بینالمللی برجسته، شاعر هندی که به دو زبان انگلیسی و هندی میسراید، خواننده ی کلاسیک و سفیر فرهنگی و دانشگاهی هند نامیده میشود. این سرودهها درباره هند، جهان درون و بیرون از مرزهای آن، درباره زنان در هندوستان و سراسر دنیا هستند.
«به خاطر میآورم زمان را وقتی شبح هنوز/به غارت نبرده بود آبی سیرم/و نه بوی و برگم،/وقتی فریادهایم بیصدا نشکافته بود هنوز»...
«دنیا نام من است» کتابی از لکسمیسری بانرجی با ترجمه فانوس بهادروند را انتشارات بوتیمار در 216 صفحه و قیمت۱۴۵۰۰ تومان منتشر کرده است.
بیست تا داستان هزار تومن
«صدایش بلند است. با کت گشاد سبزرنگ، عینک ذره بینی و قدی به اندازه یک سر و گردن بلندتر از بقیه؛ وسط پیاده روی بلوار مدرس فریاد میزند: «بدو، بدو حراجه. یک -حراج واقعی، یک حراج باورنکردنی، داستان ارزون شد. بیست تا داستان هزار تومن»
در میان همهمه و هیاهوی جمعیت که سیلوار از سمت راست و چپ اش میگذرند، تلاش میکند تا صدایش را به گوش همه برساند. کتاب در دست به راست و چپ میچرخد و بیوقفه فریاد میزند: «خانمها، آقایون؛ داستان ارزون شد. بیست تا بله درست شنیدین، بیست تا داستان هزار تومن».
داستان احمد اخلاقی خاطرات زیبایی از قدم زدن در جمعه بازار کتاب مشهد را زنده میکند.داستانی که دستت را میگیرد و میبرد کنار دست بساط آدمهایی که آنقدر خوبند که کارشان کتابفروشی است با لبخندی همیشگی و قلبهایی سرشار از مهربانی و صفا.
«حراج کلمه آشنای پیادهروی بلوار مدرس است که چند دهه قبل، نام پرافتخار چهار طبقه را بر خود داشت و برای بسیاری از مشهدیها اوج صنعت ساختمان سازی و معماری بود. روزگاری که فقط یک ساختمان چهار طبقه در مشهد وجود داشت و مردم از گوشه و كنار به خیابان ارگ میرفتند تا با چشمان خود یکی از عجایب شهر را ببینند. صبحهای جمعه جای سوزن انداختن نیست. پیاده رو مملو از جمعیت مشتاقی است که در جستجوی کتابهای مورد علاقه میآیند و با کنجکاوی به راست و چپ نگاه میکنند. بعضی از این جستجوگران که از سماجت نویسندهها در نوشتن کتابهای جدید به ستوه آمدهاند وقتی با گوش خود کلمه حراج را میشنوند و با چشم خود کتاب به حراج گذاشته شده را میبینند، با تعجب کتابها را به یکدیگر نشان میدهند. : «اینجا رو کتاب فلانی! چقدر ارزون».
راوی «بیست تا داستان هزار تومن» آنقدر شیرین از حکایت داستانی که در پیاده رو کنار بساط کتابفروشی خوانده برایمان میگوید و ما را با خود همراه میکند که ما یادمان میرود این داستان از تلخی شکست یک قصه نویس میگوید...
در داستان دیگری هم که داستان پایانی کتاب است داستان فقط دو صدا راوی در شبی تاریک و بیصدا هدیهای عجیب دریافت میکند که یک کیسه گوش است که به همه یادآور میشود دوباره به همه صداها و از جمله صدای قلبشان گوش سپارند...
«لحظه شادی آور و فراموش نشدنی بعد از اون شب وقتی بود که برای اولین بار صدای کلاغها رو شنیدم. کلاغها روی شاخههای درخت کارخونه وول میخوردن و از این شاخه به اون شاخه میپریدن نمیتونم خوشحالیمو پس از شنیدن صدای قارقارشون وصف کنم. تا اون روز، هرگز به زیبایی صدای کلاغ پی نبرده بودم. هر چه به محوطه کارخونه و درخت پر از کلاغش نزدیکتر میشدم، صدای کلاغها واضحتر میشد. کنار همین درخت بود که صدای همهمهای از داخل دفتر شرکت شنیدم. ابتدا فکر کردم صداهای مونده در باقیمانده گوشامه. اما تمام تصوراتم اشتباه بود. من میشنیدم. دو تا صدا رو واضح و روشن میشنیدم. فقط دو تا همین هم خوب بود. انگار بقیه هم بیشتر از من نمیشنیدن. صدای رادیوی همیشه روشن شرکت و صدای کلاغها، اطمینانم وقتی بیشتر شد که یکی از ساکنان کوچه با اشاره به من فهموند که صدام خیلی دلنشینه و دقیقا شبیه صدای کلاغه. هر چه ساکنان کوچه از این جور تعارفات و تعریفها ردیف کردن، نگفتم که من یک گونی گوش اختصاصی دارم».
مجموعه داستان «بیست تا داستان هزار تومن"کتابی از احمد اخلاقی را انتشارات بوتیمار رهسپار بازار کتاب کرده است.
نظر شما