با نزدیک‌تر شدن به موعد اعلام شده برای برگزاری رفراندوم جدایی‌طلبانه در اقلیم کردستان عراق، روز گذشته ابتکارات جدیدی برای مهار این بحران توسط مقامات مختلف عراقی و بین‌المللی آغاز شده است. از یک‌سو گفته شده «مسعود بارزانی» شروط جدیدی و مهلتی 3 روزه برای به تعویق انداختن همه‌پرسی را به بغداد اعلام کرده و از سوی دیگر دیروز «فواد معصوم»، رئیس جمهور عراق برای مذاکره با بارزانی وارد شهر سلیمانیه شده است. همچنین دو کشور ترکیه و فرانسه نیز طرحی را به اربیل تحویل داده‌اند. همچنین دیروز در هنگام ورود بارزانی به شهر سلیمانیه مخالفان همه‌پرسی در این شهر دست به تظاهرات زدند.
مسعود بارزانی رئیس منطقه کردستان عراق، برای لغو یا تعلیق همه‌پرسی جدایی، شروط زیادی گذاشته است و به تعبیر تحلیل‌گر روزنامه الاخبار شروط او لیستی بلندبالا است. برخی از این شروط یک‌جانبه است و برخی دیگر، مشترک با طرف‌های کُردی است. در نیمه‌های ماه گذشته، یک هیأت کردی، به بغداد رفت و با رهبران سیاسی مختلف در پایتخت رایزنی کردند و با طرح مسئله همه پرسی، اعلام کردند که به گفت‌وگو با دولت مرکزی برای پایان دادن به بحران ایجاد شده، آماده‌اند. منابع آگاه سیاسی در گفت‌وگو با الاخبار اعلام کردند که هیأت مذکور تعلیق برگزاری همه‌پرسی را منوط به تحقق شروط ذیل کردند: پرداخت بودجه‌های منطقه کردستان از سال 2013 تا 2017 توسط دولت مرکزی،  پرداخت حقوق نیروهای پیشمرگه، تسریع روند اجرای ماده 140 قانون اساسی و به طور قطعی پایان دادن به مسئله مناطق مورد منازعه به این ترتیب که این مناطق سهم منطقه کردستان عراق شود، مذاکرات بغداد و اربیل تحت نظارت و ضمانت سازمان ملل باشد، پارلمان عراق به اربیل به طور قانونی اجازه دهد که نفت و گاز منطقه کردستان را صادر کند و تمام درآمد آن نیز به کردها بازگردد و در ضمن اربیل از حق برخورداری سرمایه‌های نفتی در منطقه کردستان و اختصاص آن به خود، برخوردار باشد و همه‌پرسی برای دو سال به تأخیر افتد و در صورتی که بغداد در تحقق این مطالبات کوتاهی کند، بارزانی حق اعلام موجودیت کشور کُردی را داشته باشد. بارزانی همچنین مهلتی 3 روزه به بغداد داده تا طرحی را به عنوان جایگزین همه‌پرسی به اربیل ارائه کند. وی روز گذشته برای برگزاری مراسم کمپین آری به سلیمانیه رفت ولی همزمان با ورود او  شماری زیادی از ساکنان این شهر، علیه او به تظاهرات پرداختند و در خیابان «سالم» در مرکز شهر، به او سیاست‌هایش اعتراض کردند. بر اساس این گزارش، نیروهای امنیتی نیز، 20 شهروند کُرد معترض و شرکت‌کننده در تظاهرات علیه بارزانی را دستگیر کردند. بر اساس این گزارش، نیروهای امنیتی زیادی در مناطق مختلف این شهر مستقر شده‌اند تا از هرگونه حادثه غیرمترقبه امنیتی جلوگیری کنند.

 ابتکار فواد معصوم
روز گذشته مسئولان حزب اتحادیه میهنی کردستان، یکی از دو قدرت تصمیم گیرنده در شمال عراق می‌گویند بازگشت امروز فواد معصوم، رئیس‌جمهور کرد عراق به سلیمانیه برای مذاکره با مسعود بارزانی، رئیس اقلیم کردستان عراق است و معصوم حامل پیشنهادهای جدیدی از سوی بغداد است که می‌تواند به پایان بحران میان اقلیم و دولت مرکزی بینجامد. بنا به گفته این افراد، مسئولان دولت مرکزی به معصوم این اطمینان را داده‌اند که خواسته‌های رهبران کرد را تا آنجا که مخالفتی با قانون اساسی نداشته باشد برآورده خواهند کرد. این گمانه‌زنی‌ها پس از اظهارات اخیر حیدر العبادی، نخست وزیر عراق که به نیویورک سفر کرده رنگ و بوی جدی‌تری به خود گرفته است. مسئولان کرد می‌گویند العبادی موافقت کرده تا به درخواست کردها در قالب ایجاد نظام کنفدرالی در عراق رسیدگی کند. این منبع که خواست نامش فاش نشود، گفت:‌ حاضران در این نشست طرح فواد معصوم را برای حل مشکلات بین بغداد و اربیل و مساله همه‌پرسی را بررسی خواهند کرد که به احتمال زیاد به تعویق انداختن همه‌پرسی را به همراه خواهد داشت.
در همین راستا «حیدر العبادی»، نخست‌وزیر عراق نیز بار دیگر مخالفتش را با برگزاری همه‌پرسی جدایی منطقه کردستان اعلام کرد و گفت که امیدوار است طی چند ساعت آینده، شاهد گشایش بزرگی در بحران همه‌پرسی باشد. وی اعلام کرده که بغداد خواهان لغو همه‌پرسی است نه تعویق آن.

 ابتکار ترکیه و فرانسه
«فلاح مصطفی»، مسئول سیاست خارجی اقلیم کردستان، که در نیویورک حضور پیدا کرده و با تنی چند از مقامات کشورهای مختلف از جمله وزرای خارجه ترکیه و ... دیدار و گفتگو کرده است خبر داد که دولت ترکیه با همراهی فرانسه مشغول تهیه طرحی برای تعویق رفراندوم هستند. وی افزوده است که این طرح در دیدار اردوغان و ماکرون مطرح شده است و قرار است بر اساس پیش‌شرط‌های اعلام شده بارزانی تهیه شود. از سوی دیگر و به طور همزمان ترکیه قصد دارد در صورت اصرار اربیل بر برگزاری همه‌پرسی نسبت به این منطقه تحریم‌های نفتی و اقتصادی اعمال کند. دیروز همچنین اتحادیه عرب، اتحادیه اروپا و نیز روسیه حمایت خود را از تمامیت ارضی عراق اعلام کردند.