شناسهٔ خبر: 20973561 - سرویس سیاسی
نسخه قابل چاپ منبع: فرهیختگان آنلاین | لینک خبر

سفر مظفرالدین شاه به فرنگ و خروج آثار باستانی از ایران

محمد‌نادر مقدم مدیر دپارتمان پژوهش‌های ایرانشناسی دانشگاه استراسبورگ فرانسه: برای پی بردن به وضعیت فرهنگی و همچنین شرایط موزه‌ها و حفاری در دوران مظفرالدین شاه لازم است تا حدودی با شرایط کشور در دوره صدراعظمی امین‌الدوله آشنا شویم.

صاحب‌خبر -

امین‌الدوله از انجام اصلاحات و تغییرات اساسی حمایت می‌کرد. مظفرالدین شاه صدراعظم را تحت فشار می‌گذارد تا برای انجام سفر خارجی شاه از دولت‌های خارجی وام بگیرد. امین‌الدوله برای آنکه در ازای دریافت وام از انگلیس و روسیه مجبور به دادن امتیاز نشود به فرانسوی‌ها رو می‌کند و درخواست وام را مطرح می‌سازد. در مراحل پایانی دریافت وام، میرزا علی‌اصغر خان اتابک، ملقب به «امین السلطان» صدراعظم پیشین شاه، در جلسه‌ای با سفیر فرانسه خواستار آن شد تا دولت فرانسه مانع اعطای وام به امین‌الدوله شود و به این ترتیب مقدمات برکناری امین‌الدوله را فراهم سازد.  امین‌السلطان به فرانسوی‌ها وعده داد که در صورت صدراعظم شدن هم با شرایط مورد نظر فرانسه وام را دریافت خواهد کرد و هم تمام تلاش خود را می‌کند تا رابطه دو کشور بهتر از قبل شود. آنچه امین‌السلطان خواسته بود انجام می‌شود و با برکناری امین‌الدوله، باز هم میرزا علی‌اصغر اتابک (امین السلطان) صدراعظم می‌شود و مظفرالدین شاه از او می‌خواهد تا برای سفر فرنگ وام دریافت کند. امین‌السلطان برخلاف وعده‌ای که به فرانسوی‌ها داده بود از روسیه تقاضای دریافت وام می‌کند و مسکو خزانه خالی را بهانه می‌کند. صدراعظم برای انتقام‌گیری از امین‌الدوله از روس‌ها می‌خواهد که از فرانسه وام بگیرند و آن را در اختیار ایران بگذارند. روس‌ها هم وامی با بهره پنج درصد از فرانسه می‌گیرند و با بهره هفت درصد به ایران می‌دهند تا پادشاه بتواند به فرنگ برود. شاه هم عازم فرانسه می‌شود و امین‌السلطان برای نشان دادن خوشخدمتی خود به فرانسوی‌ها شاه را متقاعد می‌کند تا قرارداد 1900 را با فرانسوی‌ها امضا کند. پس از آن هم تمام آثار باستانی یافت شده در شوش و نیمی از آثار باستانی دیگر نقاط را به راحتی از ایران خارج می‌کند و تحویل موزه لوور می‌دهد.


  سرنوشت تالار سلام کاخ گلستان در دوره مظفرالدین شاه
پس از بازگشت مظفرالدین شاه از اولین سفر فرنگ بر تعداد آثار موجود در تالار سلام افزوده می‌شود اما اغلب آثاری وارد این تالار می‌شوند که هیچ گونه ارتباط و سنخیتی میان‌شان وجود ندارد. به گفته یکی از سرانی که در این تالار با شاه دیدار کرده بود حتی بادبزن حصیری که به راحتی در بازار با قیمتی ارزان قابل خریداری بود در ویترین موزه به چشم می‌خورد. هر چیزی را هم که مظفرالدین شاه در سفرش خریداری کرده بود می‌توانستیم در این تالار موزه مشاهده کنیم. ادامه این روند باعث می‌شود تا تالار بیشتر شبیه انبار باشد تا موزه.

نظر شما