عطوان در شماره روز سه شنبه روزنامه فرامنطقه ای رای الیوم نوشت: دیدار رهبر جریان شیعه صدر عراق از عربستان بسیاری را در منطقه خاورمیانه به خصوص عراق، عربستان و ایران به دلیل زمان و واکنش های منفی یا مثبتی که این دیدار می تواند در روابط تنش آمیز ایران وعربستان داشته باشد، غافلگیر کرد.
وی افزود: اهمیت این دیدار آن است که به دعوت محمد بن سلمان ولیعهد سعودی درچارچوب رویکرد باز ریاض نسبت به قوای سیاسی و دینی شیعه عراق و با هدف کاهش نفوذ ایران درعراق و حداقل تحقق توازن قدرت در این کشور صورت گرفته است.
وی یادآور شد: حزب پارلمانی جریان صدرعراق 34 کرسی در پارلمان این کشور و گروه مسلحی موسوم به ' سرایا السلام'با بیش از60 هزارمسلح از گروه های اصلی الحشد الشعبی را در اختیار دارد البته این گروه مسلح پیش از این با حملات رسانه های رسمی و غیررسمی عربستان به اتهام رفتارهای طایفه گرایانه و تجاوز به حقوق اهل سنت عراق روبرو بود.
وی تصریح کرد : در روزهای گذشته قاسم الاعرجی وزیر کشورعراق و حیدر العبادی نخست وزیر این کشور از ریاض دیدار داشته اند و به نظر می رسد که در روزهای آینده ایاد علاوی نخست وزیر سابق و سیاسیون دیگرعراق با مسئولان عربستان دیدار داشته باشند.
عطوان می نویسد: وجه مشترک مسئولان عراقی به جز الاعرجی که از ریاض دیدار داشته اند این است که این مسئولان موافق ایران نبوده و مخالف هیمنه این کشور در عراق هستند امری که باعث شده سعودی ها که فکر دور کردن بغداد از تهران و بازگرداندن عراق به منطقه عربی هستند.
این تحلیلگرعرب نوشت: دیدار مقتدی صدر ازعربستان که با استقبال گرم سعودی ها همراه بود با واکنش ها و انتقادات تند مسئولان و سیاسیون عراق و برخی تحلیگران ایرانی نیز همراه بود و برخی انتقادها به همزمانی این دیدار با افزایش حملات دستگاه امنیتی سعودی به مناطق شیعه نشین عربستان در شرق این کشور و اعدام آنها در شهرک شیعه نشین العوامیه اشاره داشتند.
عطوان افزود : کسانی که موافق سفر مقتدی صدر به ریاض هستند معتقدند که این سفر با دخالت های عربستان درعراق متفاوت است و درعین حال مخالف هیمنه و نفوذ ایران درعراق است و ممکن است میانجی برای حل بحران در روابط عربستان و ایران باشد و پل هایی برای نزدیک شدن دو کشور به یکدیگر پایه ریزی کند و همچنین برای حل بحران دولت سعودی با مخالفان خود در شرق این کشور میانجی شود اما مخالفان در ایران و عراق معتقدند که این سفر می تواند باعث گسترش شکاف های سیاسی و قطب بندی روز افزون درعراق شود که وحدت ملی این کشور را در مرحله بازسازی مادی ، انسانی و سیاسی با چالش مواجه کند.
وی تصریح کرد: محمد بن سلمان ساز وحدت قومیت عرب درعراق را می زند تا با تمرکز ایران بر هویت شیعه در این کشور مقابله کند و دو طرف سعی دارند که برای اردوگاه خود از طرف هایی که با آنها موافقند یارگیری کنند.
همچنین این رویکرد غافلگیر کننده و جدید عربستان با طرحی که یوسف العتیبه سفیر امارات در واشنگتن مطرح می کند همسویی دارد. سفیر امارات در روزهای گذشته از رویکردهای جدید و سکولار چهار کشور محاصره کننده قطر سخن گفت.
این تحلیلگرعرب می نویسد: معضل اصلی محمد بن سلمان در تلاش خود برای مقابله با نفوذ ایران درعراق این است که سخنان سیاسی وی در چارچوب طایفه گری و در ضدیت با شعیه است و این درحالی است که مذهب شیعه درعراق، یمن، ایران و سوریه در کنار اهل سنت قرار دارد درنتیجه شانس موفقیت زیاد نیست اگرچه غیرممکن نیز نیست. رویکرد فرقه گرایانه و دولتی که متشکل از فرقه های مختلف است مانند آب و روغن هستند که نمی توان آنها را درهم آمیخت.
عطوان با بیان اینکه بخش اعظم رسانه های عربستان و اغلب مبلغان برجسته این کشور در طول سال ها با شیعیان دشمنی کرده و آنها را کافر، شیطان و دشمن اهل سنت دانسته و آنها را مرتد، رافضی و بنده آتش توصیف کرده اند اما اکنون حکام سعودی برای سران عراق فرش قرمز می گسترند.
وی افزود: این امر نشان از تناقضات بسیار و نقص دیدگاه سیاسی سعودی ها دارد چرا که انتقال از سیاست های طایفه گرایانه که همیشه از سوی آنها دنبال شده به سیاست تسامح بین مذاهب و ادیان و نژادها مساله ای دل خواهی و یکدفعه ای نیست.
اکنون ازشهروندان عربستانی و خلیجی می خواهند که همه آن اتهام ها و توصیفات درباره رهبران شیعه عراق را فراموش کنند و آنها را به عنوان همپیمانان و برادران که می توان با آنها زیست، قبول کنند. کلیه جنگ هایی که در عراق، سوریه و یمن با هدف فرقه گرایانه و طایفه ای به راه انداخته اند متوقف شوند و وارد مرحله گفت وگوی سیاسی و فکری برای رسیدن به راه حل های همزیستی و تفاهم با یکدیگر شوند.
وی افزود : برخی معتقدند که سعودی ها با توجه به شرایط رفتار می کنند و می توانند سیاست ها و همپیمانان خود را با توجه به آن تغییر دهند اما هوش سیاسی حقیقی یک استراتژی ثابت و درازمدت را اقتضاء می کند نه اینکه این استراتژی بر اساس مزاج و واکنش های انفعالی و آنی و انتقام جویانه طرح ریزی شود.
عطوان تصریح کرد: همیشه از همزیستی بین فرقه های دینی و نژادی براساس مساوات و احترام متقابل حمایت کرده ایم و با فرقه گرایی به خصوص ازسوی عربستان مخالف و خواستار اصلاح مسیر سعودی ها در این راه بوده ایم، امیدواریم که وی درها را بر روی برادران بخصوص رهبران شیعیه عراق بگشاید و مواضع خود و سیاست های فرقه گرایانه خود را اصلاح کند و باب گفت و گو را با یمن،عراق، ایران و سوریه باز کند تا شاید این موضوع باعث جلوگیری از ریخته شدن خون ها و پایان جنگ های خونین به شکل مستقیم آن در یمن و نیابتی درسوریه شود.
وی درپایان می نویسد: منطقه عربی درحال حاضر در پرتگاه افلاس و سقوط قرار دارد و دلیل آن نیز طرح های تجزیه طلبانه و جنگ های طایفه گرایانه ای است که دخالت های نظامی آمریکا درمنطقه درطول 50 سال گذشته پایه گذاری شده است. سعودی ها عملیات طوفان قاطعیت در یمن را آزمودند و در سوریه آتش جنگ را شعله ور کردند و حامی جنگ در لیبی و عراق بودند که همگی نتایج فاجعه باری داشتند اکنون وقت آن رسیده که تا این بار منطق گفت و گو و همزیستی را امتحان کنند و حکمت و تعقل را در سیاست های خود پیاده کنند شاید این گشایش نسبت به عراق نخستین قدم در این راه باشد.
خاورم**9366** 1064
مترجم : صغری رحیمی ** انتشار دهنده : فرشاد محسن زاده