گروه راه‌وشهرسازي|
وزارت راه و شهرسازي طي ابلاغيه‌هاي جداگانه 4كلان‌شهر كرج، تبريز، كرمان و مشهد را موظف كرد تا نقشه گسل‌هاي پهنه‌هاي اصلي را تعيين كنند و براي شوراي عالي معماري و شهرسازي بفرستند.
به گزارش «تعادل»، محمد شكرچي‌زاده، رييس مركز تحقيقات راه، مسكن و شهرسازي در پاسخ به اين سوال كه با وجود ساخت و ساز در بسياري از محدوده‌هاي گسل، تهيه نقشه به چه علت انجام مي‌شود، گفت: اگر ضوابط در اين محدوده‌ها را لحاظ قرار دهيم ظرف سال‌هاي آينده مي‌توانيم ساختمان‌هاي داراي اهميتي كه روي گسل قرار دارند، به ساختمان‌هاي با اهميت كم همچون فضاي سبز و ساختمان‌هاي خدماتي تبديل كنيم.
به گفته وي، از اين پس ساخت بيمارستان و ساير ساختمان‌هاي مهم و پرجمعيت در محدوده گسل‌ها انجام نخواهد شد و مثلا تا ۱۰۰سال آينده پهنه گسل‌ها داراي جمعيتي كمتر خواهد بود. اين اقدام مهمي است كه سال‌ها پيش قرار بود انجام شود و خوشبختانه با همكاري و مساعدتي كه بين تمامي دستگاه‌ها و ارگان‌ها صورت گرفت، مطالعات به نتيجه رسيد و نقشه گسل‌هاي تهران به عنوان نخستين نقشه رونمايي شد.
وي اظهار كرد: نقشه گسل‌هاي شهر تهران كه با همكاري مركز تحقيقات راه مسكن و شهرسازي، سازمان زمين‌شناسي، كميته ۲۸۰۰ و كميته بحران شهرداري تهيه شده بود در نهايت به تصويب شوراي عالي شهرسازي رسيد و به شهرداران مناطق ۲۲گانه شهر تهران ابلاغ شد تا آن را در دستور كار قرار دهند. به گفته شكرچي‌زاده، از اين پس نقاطي كه روي نقشه به عنوان نقطه پرخطر از نظر زلزله محسوب مي‌شوند، بايد ايمني بيشتري را در ساخت و سازها لحاظ كنند. همچنين محدوديت‌هايي از نظر ساخت و ساز در دستور كار قرار مي‌گيرد.

 الزام استفاده از دستگاه اتوماتيك «قطع كن گاز»
بر اساس اين گزارش، شكرچي‌زاده كه در مراسم رونمايي از دستگاه اتوماتيك قطع كن گاز كه توسط مركز تحقيقات راه و مسكن و شهرسازي و شركت ايمن زلزله سديد طراحي‌ شده صحبت مي‌كرد، اظهار داشت: اين دستگاه داراي كاربرد قطع گاز و جلوگيري از بروز آتش‌سوزي در ساختمان‌ها هنگام وقوع زلزله با قدرت تشخيص و پردازش شتاب است.
وي تصريح كرد: براي كاهش خطرات ناشي از زلزله نصب اين دستگاه در ساختمان‌هاي با ارتفاع بيش از ۸طبقه اجباري است، اما آماري از ميزان اجرايي شدن آن در تهران وجود ندارد. بنابراين ما دنبال الزامي شدن نصب اين دستگاه در ساختمان‌هاي با اهميت متوسط هستيم.
وي افزود: عملكرد اين سيستم هوشمند طبق مبحث آيين‌نامه ايمني 2800ساختمان و كميته‌هاي تخصصي مبحث مقرارت ملي ساختمان صورت گرفته و به تاييد شركت ملي گاز ايران نيز رسيده است. دستگاه مزبور برقي است، اما با قطع برق باتري‌هاي آن شروع به‌كار مي‌كنند تا دستگاه بتواند در زمان مورد نياز جريان گاز را به صورت اتوماتيك قطع كند.  رييس مركز تحقيقات راه، مسكن و ساختمان گفت: اين دستگاه هوشمند با مطالعات بخش سازه مركز تحقيقات راه، مسكن و شهرسازي و با استفاده از تجارب بين‌المللي توليد شده و انتظار مي‌رود با استفاده از اين دستگاه گام‌هاي مثبتي در مديريت بحران و كاهش تلفات سوانح طبيعي ازجمله زلزله در كشور برداشته شود.
وي تاكيد كرد: همزمان با عرضه اين محصول به بازار، استفاده از آن در خط لوله برخي از ساختمان‌ها اجباري مي‌شود تا شاهد ارتقاي ايمني ساختمان‌ها در زمان وقوع زلزله و سوانح طبيعي در شهرها
 باشيم. رييس مركز تحقيقات راه و مسكن و شهرسازي با تاكيد بر اينكه در مركز تحقيقات به كاهش خطرپذيري و افزايش ايمني شهروندان توجه مي‌شود، گفت: كشور ما از نظر خطرات طبيعي خصوصا زلزله بسيار آسيب‌پذير است و 70‌درصد شهرهاي ما با خطر زلزله بالا مواجه هستند. با وجود اينكه يك‌‌درصد جمعيت جهان را داريم، 20‌درصد با خطر زلزله بسيار شديد و در 40سال گذشته 30‌درصد زلزله‌هاي با تلفات 10هزار نفر در ايران رخ‌ داده است.
به گفته وي، در كنار پرداختن به بخش سازه‌يي بايد به اجزا غيرسازه‌يي نيز توجه خاصي شود كه عدم مقاومت كافي از آنها آثار جمعي زيادي دارد كه يكي از آنها سيستم لوله‌كشي گاز و انتقال گاز در شهر، خانه و صنايع است كه بايد مورد توجه قرار گيرد.
شكرچي‌زاده با بيان اينكه آتش‌سوزي ناشي از گاز بسيار آسيب‌رسان است، گفت: زلزله سانفرانسيسكو با بزرگي 8ريشتر 3هزار نفر كشته داشته و زلزله بزرگ كره جنوبي نيز نشان داده كه آتش‌سوزي پس از زلزله بسيار خطرساز است و بر اين اساس استاندارد قطع گاز تدوين‌شده كه آخرين نسخه آن سال 2006 عرضه شد. همچنين در اين مراسم نادر خواجه احمد عطاري، عضو هيات علمي مركز تحقيقات راه، مسكن و شهرسازي با معرفي نمونه‌يي از آتش‌سوزي لوله‌هاي گاز در زلزله‌، گفت: در كشورهايي نظير ژاپن و امريكا استفاده از سيستم دستگاه قطع‌كن گاز به كاهش بيش از ۵۰درصدي آتش‌سوزي پس از وقوع زلزله منتهي شده و از كم هزينه‌ترين راهكارهاي ايمني لوله‌هاي گاز در ساختمان‌ها حين وقوع زلزله است.
 بهترين استان از نظر شاخص سازه‌اي
همچنين در اين مراسم، علي بيت‌الهي، رييس بخش لرزه مركز تحقيقات راه، مسكن و شهرسازي در سخناني عنوان كرد: ما در مركز تحقيقات نقشه گسل‌ها را مصوب و ساخت و ساز ساختمان‌هاي مهم را در حريم آنها ممنوع كرده‌ايم و پس از جريان فرونشست‌ها روابط ساخت‌وساز در حريم قنوات را نيز تدوين كرده‌ايم.
 وي افزود: براساس آمار سال ۹۰ تهران بهترين استان از نظر شاخص سازه‌يي و سيستان و بلوچستان بدترين استان است. در عين حال در تهران ۲۰۰هزار ساختمان در بافت فرسوده با معابر تنگ داريم كه يك آتش‌سوزي گاز مي‌تواند به باك ماشين و از آنجا به كوچه و خيابان سرايت كند.
وي اظهار اميدواري كرد كه ايجاد اين محصول، شروع يك همكاري ملي براي دستاوردهاي بزرگ‌تر باشد.
 
 در ۶ ماه به اندازه 6 سال جلو رفتيم
همچنين در اين مراسم سيدمحمد سيدمعصومي، مديرعامل شركت ايمني زلزله سديد در سخناني گفت: اكنون از كارهاي تحقيقاتي ما در ۶كشور استفاده مي‌شود و در طول ۲۰سال فعاليت تحقيقاتي توقع هيچ وام و تسهيلاتي نداشته‌ايم تا اينكه با مركز تحقيقات راه، مسكن و شهرسازي تماس گرفتيم و با كمك آنها در ۶ ماه به اندازه ۶ سال جلو افتاديم.
وي تاكيد كرد: از سال ۱۹۹۵ تا ۲۰۰۵ كمتر كسي در زمان وقوع زلزله از آتش‌سوزي گاز در ژاپن سوخت و در كشور ما نيز به دليل مقررات سختي كه داشتيم خوشبختانه در زلزله برازجان و مورموري تلفات جاني نداشتيم كه اين جاي تقدير دارد.
سيدمعصومي ادامه داد: ايران داراي سطح پوشش ۱۰۰ درصدي خطر زلزله است و ۴پهنه كم، متوسط، زياد و بسيار زياد براي آن در نظر گرفته مي‌شود كه متاسفانه استان‌هاي پرجمعيتي چون تهران، قزوين، البرز، ‌كردستان، لرستان، خراسان شمالي و جنوبي در پهنه خطر بسيار زياد قرار دارند.
وي افزود: اين دستگاه در ۸كشور دنيا عرضه شده و ۸۰‌درصد آن توليد داخلي است.