گروه علم و فناوری: پهپادها از زمان آغاز تهاجم گسترده روسیه به اوکراین در اوایل سال ۲۰۲۲ میلادی، اساسا جنگهای مدرن را دگرگون کردهاند و به طور فزایندهای برای ارتشهای اروپایی نیز اهمیت یافتهاند.
انقلاب پهپادی تنها در خطوط مقدم در اوکراین در حال رخ دادن نیست، این فناوری به طور فزایندهای در غرب نیز حضور خود را آشکار میسازد.
جنگ روسیه در اوکراین ارتشهای غربی از جمله بوندسورِ آلمان را مجبور کرده تا برنامههای نوسازی خود را بازنگری کنند. حالا تمرکز تنها بر تانکهای گرانقیمت نیست، زیرا پهپادهای کوچک، چابک و از همه مهمتر مقرونبهصرفه، اکنون بسیار مورد تقاضا هستند.
به تازگی اعلام شد که ارتش آلمان قصد دارد در سالهای آینده شش واحد پهپاد هجومی را مستقر کند. دریادار دکتر کریستیان فرویدینگ، که در اکتبر به سمت بازرس ارتش منصوب شد، گفت: «ما از همین حالا آزمایشها را آغاز کردهایم.» انتظار میرود اولین یگان عملیاتی پهپادهای میانبرد تا سال ۲۰۲۷ میلادی آماده شود.
پنج یگان دیگر نیز تا سال ۲۰۲۹، برنامهریزی شده است که یکی از آنها به سلاحهای دقیق دوربرد مجهز خواهد شد. مرحله آزمایشی مورد اشاره دریادار فرویدینگ شامل پهپادهای موسوم به «کامیکازه یا انتحاری» است.
اوکراین از پهپادهای مجهز به دوربینهای «دید اول شخص» (FPV) استفاده میکند که به عنوان سلاحهای تهاجمی دقیق به کار میروند. برای آموزش سربازان نیز، ارتش این کشور از برنامههای شبیهسازی تخصصی بهره میبرد.
برای اولین بار، بخشی از ابزارهای آموزشی ارتش اوکراین در دسترس عموم قرار گرفته است. شبیهساز پهپادی «واحد گروه نبرد پهپادی اوکراین»(UFDS) در تاریخ ۱۰ دسامبر روی پلتفرم استیم (Steam) منتشر شد. این نسخه که بر پایه شبیهساز ارتش اوکراین ساخته شده، برای کاربران غیرنظامی با عنوان «نسخه استارتر» ویرایش و تطبیق یافته است.
اُلِگ، عضو «گروه نبرد پهپادی اوکراین» گفت: «این شبیهساز عمدتا برای کاربران غیرنظامی طراحی شده تا درک و تجربهای ابتدایی از عملیات پهپادهای نبرد در شرایط واقعی فراهم کند.»
او گفت هدف این است که به کاربران «عادی» امکان داده شود بخشی از چالشهایی را که جنگجویان اوکراینی هر روز با آن روبهرو هستند، تجربه کنند.
با این حال، بیشتر ماموریتها و قابلیتها همچنان محدود به مراکز آموزشی تخصصی نظامی هستند و برای عموم قابل دسترس نیستند. نسخه غیرنظامی فقط شامل یک نقشه ساده، چند ماموریت محدود و تعدادی قابلیت قفلشده است. در این شبیهساز، کاربر پهپاد را از دید اولشخص هدایت میکند تا تجربهای نزدیک به واقعیت به دست آورد.
کاربران باید تجهیزات و بارهای پهپاد (payloads) را خودشان انتخاب کنند، نقشهها را بررسی کرده و مسیرهای عقبنشینی خود را برنامهریزی کنند و بدین ترتیب تجربه بازی خود را به جای بازیهای جنگی ویدئویی معمول، به واقعیت روزانه یک اپراتور پهپادی در جنگ بسیار نزدیکتر کنند.
این شبیهساز پهپادی تنها یک نمونه از تاثیر جنگ در اوکراین بر صنعت بازیهای ویدئویی است. گیمرهای اوکراینی در بازی DayZ نیز با وضعیت مشابهی مواجه هستند، جایی که گیمرهای روسزبان در سرورهای روسیه در بازی به مقابله با آنها میپردازند. به گزارش روزنامه آلمانی دی تسایت، این امر عملا نوعی جنگ نیابتی دیجیتال ایجاد میکند و به گیمر امکان میدهد ناامیدی و احساس ناتوانی خود نسبت به درگیری واقعی را تخلیه کنند، البته بدون اینکه کسی در معرض خطر قرار گیرد.
نزدیک به ۵۴۰ میلیون روبل (بیش از ۵.۷ میلیون یورو) در سال ۲۰۲۴ برای دورههای پهپادی در مدارس روسیه هزینه شده است. این سرمایهگذاری شامل شبیهسازها، پهپادهای مجهز به دوربین اول شخص و آزمایشگاههای پهپادی است که برخی از آنها کاربردهای نظامی دارند.
عملیات پهپادی اکنون بهطور جدی بخشی از برنامه درسی مدارس روسیه است و شامل دورههای اختصاصی، باشگاههای فوقبرنامه و کتابهای درسی میشود. رسانه Doxa گزارش داد که دولت روسیه این برنامه را با سرعت توسعه میدهد و هدف آن آموزش میلیونها متخصص پهپاد تا سال ۲۰۳۰ است.
در اوکراین، بیش از ۵ هزار خلبان پهپاد تاکنون با استفاده از شبیهساز UFDS در مدارس اپراتوری آموزش دیدهاند. شرکت سازنده این شبیهساز همچنان مشتاق جمعآوری بازخورد برای بهبود آن برای سربازان اوکراینی است. یک «فهرست گسترده» از بهروزرسانیها و ارتقاها تهیه شده تا اطمینان حاصل شود که این شبیهساز به تکامل خود و تطبیق با نیازهای میدان نبرد ادامه میدهد.اُلِگ توضیح داد: «هدف ما این بوده است که تجربهای تا حد ممکن واقعگرایانه فراهم کنیم، بهگونهای که پرواز یک پهپاد در شبیهساز و در واقعیت، نتایج مشابهی ارائه دهد.»
توسعهدهندگان همچنین با یگانهای عملیاتی همکاری نزدیکی دارند و اطلاعات بازخورد درباره تحولات خطوط مقدم، تاکتیکهای تازه، چالشهای نوظهور و پیشنهادات برای ارتقای شبیهساز را جمعآوری میکنند تا تجربه آموزشی بهطور مستمر بهبود یابد.
اُلِگ ادامه داد: «این آموختهها را در قالب ماموریتهای تازه یا دورههای آموزشی تخصصی وارد شبیهساز میکنیم.» او نمونهای از این توسعهها را یک مدل تازه معرفی کرد که ویژه آموزش اپراتورهای پهپادهای فیبرنوری ساخته شده است. پهپادهای فیبرنوری با یک کابل بسیار نازک به ایستگاه زمینی متصل میشوند که سیگنالهای کنترل و ویدئو را منتقل میکند؛ این موضوع آنها را تا حد زیادی در برابر تداخل جنگ الکترونیکی مصون میسازد و به آنها اجازه میدهد از اخلالگرهای دشمن عبور کرده و به اهدافی که معمولا دشوار هستند، برسند. با این حال آسیبپذیری آنها روشن است: اگر کابل دیده شود، بهراحتی قابل قطع شدن است.
∎
انقلاب پهپادی تنها در خطوط مقدم در اوکراین در حال رخ دادن نیست، این فناوری به طور فزایندهای در غرب نیز حضور خود را آشکار میسازد.
جنگ روسیه در اوکراین ارتشهای غربی از جمله بوندسورِ آلمان را مجبور کرده تا برنامههای نوسازی خود را بازنگری کنند. حالا تمرکز تنها بر تانکهای گرانقیمت نیست، زیرا پهپادهای کوچک، چابک و از همه مهمتر مقرونبهصرفه، اکنون بسیار مورد تقاضا هستند.
به تازگی اعلام شد که ارتش آلمان قصد دارد در سالهای آینده شش واحد پهپاد هجومی را مستقر کند. دریادار دکتر کریستیان فرویدینگ، که در اکتبر به سمت بازرس ارتش منصوب شد، گفت: «ما از همین حالا آزمایشها را آغاز کردهایم.» انتظار میرود اولین یگان عملیاتی پهپادهای میانبرد تا سال ۲۰۲۷ میلادی آماده شود.
پنج یگان دیگر نیز تا سال ۲۰۲۹، برنامهریزی شده است که یکی از آنها به سلاحهای دقیق دوربرد مجهز خواهد شد. مرحله آزمایشی مورد اشاره دریادار فرویدینگ شامل پهپادهای موسوم به «کامیکازه یا انتحاری» است.
اوکراین از پهپادهای مجهز به دوربینهای «دید اول شخص» (FPV) استفاده میکند که به عنوان سلاحهای تهاجمی دقیق به کار میروند. برای آموزش سربازان نیز، ارتش این کشور از برنامههای شبیهسازی تخصصی بهره میبرد.
برای اولین بار، بخشی از ابزارهای آموزشی ارتش اوکراین در دسترس عموم قرار گرفته است. شبیهساز پهپادی «واحد گروه نبرد پهپادی اوکراین»(UFDS) در تاریخ ۱۰ دسامبر روی پلتفرم استیم (Steam) منتشر شد. این نسخه که بر پایه شبیهساز ارتش اوکراین ساخته شده، برای کاربران غیرنظامی با عنوان «نسخه استارتر» ویرایش و تطبیق یافته است.
اُلِگ، عضو «گروه نبرد پهپادی اوکراین» گفت: «این شبیهساز عمدتا برای کاربران غیرنظامی طراحی شده تا درک و تجربهای ابتدایی از عملیات پهپادهای نبرد در شرایط واقعی فراهم کند.»
او گفت هدف این است که به کاربران «عادی» امکان داده شود بخشی از چالشهایی را که جنگجویان اوکراینی هر روز با آن روبهرو هستند، تجربه کنند.
با این حال، بیشتر ماموریتها و قابلیتها همچنان محدود به مراکز آموزشی تخصصی نظامی هستند و برای عموم قابل دسترس نیستند. نسخه غیرنظامی فقط شامل یک نقشه ساده، چند ماموریت محدود و تعدادی قابلیت قفلشده است. در این شبیهساز، کاربر پهپاد را از دید اولشخص هدایت میکند تا تجربهای نزدیک به واقعیت به دست آورد.
کاربران باید تجهیزات و بارهای پهپاد (payloads) را خودشان انتخاب کنند، نقشهها را بررسی کرده و مسیرهای عقبنشینی خود را برنامهریزی کنند و بدین ترتیب تجربه بازی خود را به جای بازیهای جنگی ویدئویی معمول، به واقعیت روزانه یک اپراتور پهپادی در جنگ بسیار نزدیکتر کنند.
این شبیهساز پهپادی تنها یک نمونه از تاثیر جنگ در اوکراین بر صنعت بازیهای ویدئویی است. گیمرهای اوکراینی در بازی DayZ نیز با وضعیت مشابهی مواجه هستند، جایی که گیمرهای روسزبان در سرورهای روسیه در بازی به مقابله با آنها میپردازند. به گزارش روزنامه آلمانی دی تسایت، این امر عملا نوعی جنگ نیابتی دیجیتال ایجاد میکند و به گیمر امکان میدهد ناامیدی و احساس ناتوانی خود نسبت به درگیری واقعی را تخلیه کنند، البته بدون اینکه کسی در معرض خطر قرار گیرد.
نزدیک به ۵۴۰ میلیون روبل (بیش از ۵.۷ میلیون یورو) در سال ۲۰۲۴ برای دورههای پهپادی در مدارس روسیه هزینه شده است. این سرمایهگذاری شامل شبیهسازها، پهپادهای مجهز به دوربین اول شخص و آزمایشگاههای پهپادی است که برخی از آنها کاربردهای نظامی دارند.
عملیات پهپادی اکنون بهطور جدی بخشی از برنامه درسی مدارس روسیه است و شامل دورههای اختصاصی، باشگاههای فوقبرنامه و کتابهای درسی میشود. رسانه Doxa گزارش داد که دولت روسیه این برنامه را با سرعت توسعه میدهد و هدف آن آموزش میلیونها متخصص پهپاد تا سال ۲۰۳۰ است.
در اوکراین، بیش از ۵ هزار خلبان پهپاد تاکنون با استفاده از شبیهساز UFDS در مدارس اپراتوری آموزش دیدهاند. شرکت سازنده این شبیهساز همچنان مشتاق جمعآوری بازخورد برای بهبود آن برای سربازان اوکراینی است. یک «فهرست گسترده» از بهروزرسانیها و ارتقاها تهیه شده تا اطمینان حاصل شود که این شبیهساز به تکامل خود و تطبیق با نیازهای میدان نبرد ادامه میدهد.اُلِگ توضیح داد: «هدف ما این بوده است که تجربهای تا حد ممکن واقعگرایانه فراهم کنیم، بهگونهای که پرواز یک پهپاد در شبیهساز و در واقعیت، نتایج مشابهی ارائه دهد.»
توسعهدهندگان همچنین با یگانهای عملیاتی همکاری نزدیکی دارند و اطلاعات بازخورد درباره تحولات خطوط مقدم، تاکتیکهای تازه، چالشهای نوظهور و پیشنهادات برای ارتقای شبیهساز را جمعآوری میکنند تا تجربه آموزشی بهطور مستمر بهبود یابد.
اُلِگ ادامه داد: «این آموختهها را در قالب ماموریتهای تازه یا دورههای آموزشی تخصصی وارد شبیهساز میکنیم.» او نمونهای از این توسعهها را یک مدل تازه معرفی کرد که ویژه آموزش اپراتورهای پهپادهای فیبرنوری ساخته شده است. پهپادهای فیبرنوری با یک کابل بسیار نازک به ایستگاه زمینی متصل میشوند که سیگنالهای کنترل و ویدئو را منتقل میکند؛ این موضوع آنها را تا حد زیادی در برابر تداخل جنگ الکترونیکی مصون میسازد و به آنها اجازه میدهد از اخلالگرهای دشمن عبور کرده و به اهدافی که معمولا دشوار هستند، برسند. با این حال آسیبپذیری آنها روشن است: اگر کابل دیده شود، بهراحتی قابل قطع شدن است.