شناسهٔ خبر: 76220495 - سرویس استانی
نسخه قابل چاپ منبع: ایرنا | لینک خبر

استادتمام مهندسی عمران مطرح کرد:

هشدار درباره خطر زلزله برای مناره هزارساله سمنان/ چهار روش نجات‌بخش

سمنان - ایرنا - استادتمام رشته مهندسی عمران، پژوهشگر برجسته سازه و مرمت بناهای تاریخی ایران، با هشدار نسبت‌ به آسیب‌پذیری این بنای ارزشمند در برابر زلزله، از چهار روش تخصصی برای مقاوم‌سازی آن رونمایی کرد و خواستار تخصیص فوری اعتبار برای نجات قدیمی‌ترین نماد تاریخی شهر سمنان شد.

صاحب‌خبر -

به گزارش خبرنگار ایرنا، پروفسور علی خیرالدین عصر چهارشنبه با اشاره به نتایج مطالعات گسترده انجام‌شده بر روی مناره مسجد جامع سمنان، اعلام کرد: بر اساس مدل‌سازی‌های انجام‌شده، این مناره در برابر زلزله آسیب‌پذیر است و نیاز فوری به مقاوم‌سازی دارد.

وی با بیان اینکه ارتفاع مناره حدود ۳۰ متر است و به‌عنوان یکی از کهن‌ترین اجزای مسجد جامع شناخته می‌شود، افزود: بر اساس تحلیل‌های انجام‌شده، در سناریوی مجازی بررسی اثر زلزله، جابه‌جایی مناره به حدود ۳۶ سانتی‌متر رسید که رقم بسیار نگران‌کننده‌ای است.

خیرالدین توضیح داد که تیم پژوهشی چهار روش اصلی برای مقاوم‌سازی این سازه تاریخی بررسی کرد. روش‌هایی که ضمن حفظ کالبد فعلی بنا، امکان تقویت آن در برابر زلزله را فراهم می‌کنند.

این چهار روش شامل استفاده از الیاف پلیمری FRP، بهره‌گیری از ورق‌های فولادی داخلی، پوشش مش و گریوت، و اجرای سطوح فولادی دور تا دور بدنه داخلی مناره است.

چهار روش پیشنهادی برای مراقبت از مناره

او با بیان اینکه هر چهار روش قابلیت فنی دارند، گفت: بر اساس نتایج تحلیل‌ها، روش داول یعنی استفاده از الیاف پلیمیری FRP، به‌عنوان مناسب‌ترین شیوه پیشنهاد شده است؛ زیرا بدون دخالت در نمای تاریخی و بدون ایجاد آسیب بصری، می‌تواند مقاومت مناره را به‌طور چشمگیری افزایش دهد.

هشدار درباره خطر زلزله برای مناره هزارساله سمنان/ چهار روش نجات‌بخش

این پژوهشگر برجسته همچنین به چاپ مقاله مشترک خود و همکارانش در سال ۲۰۱۲ در ژورنال معتبر Tall and Special Buildings اشاره کرد و گفت: این مقاله به‌عنوان مقاله برتر سال انتخاب شد و دلیل اصلی آن، معرفی علمی و دقیق مناره سمنان و انتشار اطلاعات فنی آن به زبان انگلیسی برای نخستین‌بار در سطح جهانی بود.

خطر کوچکترین زلزله برای سازه هزارساله

خیرالدین با تأکید بر اینکه مناره سمنان یکی از قدیمی‌ترین مناره‌های ایران و نمادی از هویت تاریخی این شهر است، افزود: طرح مرمت و احیای مسجد جامع سمنان در دست اقدام قرار دارد اما به‌دلیل کمبود اعتبارات، هنوز وارد مرحله اجرا نشده است.

وی تاکید کرد: امیدواریم با توجه به اهمیت این اثر و استقبال گسترده مردم از برنامه امروز، روند تخصیص اعتبار سرعت گیرد.

استادتمام رشته مهندسی عمران با بیان اینکه هر زلزله متوسط می‌تواند تهدیدی جدی برای این سازه تاریخی باشد، از مسئولان استانی و ملی خواست موضوع مقاوم‌سازی مناره را در اولویت قرار دهند.

تاریخچه مناره هزارساله مسجدجامع سمنان

به گزارش ایرنا، مناره سلجوقی در ضلع شمال شرقی مسجد جامع سمنان قرار گرفته است. بنا به روایتی، این مسجد یکی از یک‌هزار و یک مسجدی است که به فرمان امام علی(ع) در مسیر کوفه تا بخارا بنا شد.

ارتفاع مناره ۳۱ متر و ۲۰ سانتیمتر است که هفت‌ونیم متر آن در شبستان پنهان است. در طول مناره ۲ کتیبه به خط کوفی قرار دارد که در کتیبه پایین نام سازنده و در کتیبه بالا بخشی از سوره فصلت هنوز به صورت خوانا قابل مشاهده است.
مَازنه زیبای مناره بر فراز ۲ ردیف مقرنس پرطرح ایستاده است و معماری آن سبک دوران صفویه دارد. سقف بزرگ هشت‌ضلعی با لبه‌های دندانه‌دار بر فراز منار مانع نفوذ آب باران به داخل بناست.
قپه‌ای بر فراز ماذنه ایستاده است. قطر منار ۳.۶ تا ۲ متر از پایین به بالا به صورت استوانه به مخروط متغیر است. مناره از کف زمین ۹۱ پله دارد که به صورت خلاف عقربه‌های ساعت بالامی‌رود. تزیینات مناره بر سه دسته تزیینات آجری، تزیینات مَعقِلی و کتیبه آجری تعریف شده.

سلامت بنا و کتیبه‌های خوانا از ویژگی‌های بارز مناره مسجد جامع سمنان است که همچنان حیات اجتماعی خود را در اقامه نماز جماعت یومیه، پخش اذان و رنگ‌بندی در مناسبت‌های آیینی حفظ کرده است.

حدود ۸۵ درصد بناهای تاریخی سمنان مربوط به دوره‌های قاجار، صفویه، پهلوی و زندیه است، اما مناره تاریخی سمنان به‌عنوان شاخص‌ترین اثر این شهر، متعلق به دوره سلجوقیان و از قدیمی‌ترین سازه‌های پابرجای استان است.
ثبت جهانی مسجد جامع، مسجد سلطانی یا امام سمنان در دستور کار مسوولان قرار گرفته است. در ایران کمتر از انگشتان یک دست مساجدی وجود دارد که از نظر معماری و قدمت با مسجد جامع سمنان قابل مقایسه باشد.
شهرستان سمنان ۱۵۶ اثر میراث فرهنگی دارد و از ۱۶ کاروانسرای تاریخی از ورودی تا خروجی استان، سه کاروانسرا در محدوده شهرستان سمنان پابرجاست.