دکتر بابک یکتاپرست در گفت‌وگو با ایسنا، با بیان اینکه رویه‌های جدید "Procedure" درمانی در گذر زمان معرفی می‌شوند، اظهار کرد: این روزها، شاهد معرفی رویه‌های درمانی به ویژه در حوزه جراحی هستیم و همچنین با عمل‌های جراحی پیوند عضو روبرو هستیم که در گذشته وجود نداشتند. پروسیجرهای جدید درمانی و عمل‌های پیوند عضو به یک روتین در حوزه پزشکی تبدیل شده‌اند. 

وی ادامه داد: فرایندهایی از این دست، نیاز به خون و فرآورده‌های خونی را بیشتر می‌کند. بنابراین نیاز به خون و فرآورده‌های خونی به یک بازه زمانی خاص محدود نمی‌شود؛ بلکه هرچه میزان علم پزشکی پیشرفت می‌کند، نیاز به خون و فرآورده‌های خونی نیز افزایش می‌یابد. تجربه مواجهه با پیشرفت‌های پزشکی در سال‌های اخیر نشان می‌دهد که میان پیشرفت‌ها و افزایش نیاز به فرآورده‌های خونی ارتباط برقرار است. 

اهدای خون، یک اقدام فرهنگی

سرپرست معاونت اجتماعی سازمان انتقال خون با بیان اینکه «اهدای خون» اقدامی فرهنگی است، تصریح کرد: برخی مولفه‌های اجتماعی بر روند اهدای خون اثرگذار هستند. با توجه به اینکه اهدای خون یک اقدام فرهنگی است، اهدا می‌بایست به یک باور تبدیل شود تا افراد نسبت به اهدای خون اقدام کنند.

آلودگی هوا، مانع اهدای خون نیست 

گروه‌های معاف از اهدای خون در هوای آلوده

یکتاپرست با بیان اینکه روزهای آلوده تهران را تجربه می‌کنیم، توضیح داد: هنگامی که هوا آلوده است به سالمندان، کودکان، زنان باردار و افراد دارای بیماری زمینه‌ای توصیه می‌شود که از خانه خارج نشوند اما باید بدانیم که این افراد بر اساس پروتکل‌های سازمان انتقال خون از اهدای خون معاف هستند؛ بنابراین جامعه هدف سازمان انتقال خون به حساب نمی‌آیند.

او توضیح داد: این احتمال وجود دارد که برخی افراد عوارض ناشی از آلودگی هوا مانند سوزش گلو، سوزش چشم و درد سینه داشته باشند، سازمان انتقال خون به این افراد نیز توصیه می‌کند که نسبت به اهدای خون اقدام نکنند.

سرپرست معاونت اجتماعی سازمان انتقال خون درباره اهدای خون در روزهای آلودگی هوا گفت: گروه‌های پرخطر از اهدای خون معاف هستند و به افرادی که دچار عوارض ناشی از آلودگی هوا میشوند نیز توصیه می‌شود که خون اهدا نکنند. اگرچه چنین شرایطی وجود دارد اما باید بدانیم که آلودگی هوا، مانعی برای اهدای خون نیست و سایر افراد می‌توانند نسبت به اهدای خون اقدام کنند. 

او درباره میزان مراجعه برای اهدای خون در روزهای آلوده گفت: به دلیل اینکه مردم در روزهای آلوده ترجیح می‌دهند از خانه خارج نشوند، میزان مراجعه برای اهدای خون کاهش می‌یابد. آلودگی هوا با عوارض متعددی مانند عوارض فیزیکی و جسمی همراه است و همچنین بی‌حالی و خستگی مداوم ناشی از استنشاق مونوکسید کربن از عوارض کوتاه‌مدت مجاورت با هوای آلوده است. مردم در چنین شرایطی ترجیح می‌دهند که فقط برای انجام امور روتین زندگی از خانه خارج شوند.

افزایش مراجعه به مراکز درمانی در هوای آلوده

اختلال در نیاز مراکز درمانی و اهدای خون در روزهای آلوده

یکتاپرست درباره افزایش مراجعه به مراکز درمانی در روزهای آلوده گفت: تجربه نشان داده که میزان مراجعه به مراکز درمانی برای برخی بیماری‌ها مانند مشکلات قلبی در روزهای آلوده افزایش می‌یابد. 

سرپرست معاونت اجتماعی سازمان انتقال خون گفت: اگرچه میزان مراجعه برای اهدای خون در روزهای آلوده کاهش می‌یابد اما میزان مراجعه و بستری شدن در بیمارستان‌ها فزایش می‌یابد. با توجه به افزایش میزان مراجعه به مراکز درمانی و کاهش برای اهدای خون، بالانس میان اهدا و نیاز فرآورده‌های خونی دچار اختلال می‌شود و ضرورت اهدای خون را حیاتی‌تر می‌کند.

وضعیت کنونی ذخایر خون

یکتاپرست با بیان اینکه میزان ذخایر خونی کشور ۳۳هزار واحد است، توضیح داد: میزان ذخایر خونی کنونی برای ۴.۸ روز است. ۷۵۰۰ واحد خون در کل کشور اهدا می‌شود و  ۷هزار خون در کشور توزیع می‌شود.

وضعیت بحرانی خون در برخی استان‌ها

او با بیان اینکه اهدای خون و ذخایر خونی در برخی استان‌ها بحرانی است، توضیح داد: مراجعه در برخی استان‌ها مانند استان تهران به دلیل آلودگی هوا کاهش یافته و میزان ذخایر خون در این استان برای ۳.۴ روز است. به عبارت دیگر، میزان ذخایر خون در استان تهران از میانگین کشوری پایین‌تر است.

نیاز سیستان‌وبلوچستان به ۸هزار واحد خون در هر ماه

سرپرست معاونت اجتماعی سازمان انتقال خون درباره نیاز استانها به خون به استان سیستان‌وبلوچستان اشاره کرد و گفت: به عنوان مثال در استان سیستان و بلوچستان تعداد مبتلایان به تالاسمی زیاد است؛ حدود ۳۴۰۰ بیمار مبتلا به تلاسمی در این استان حضور دارند. ابتلا به تالاسمی را با پیشگیری از ازدواج‌های خانوادگی می‌توان کنترل کرد؛ یک بیمار مبتلا به تلاسمی به طور متوسط ۳ تا ۴ کیسه خون در هر ماه مصرف می‌کند. بنابراین نیاز استان سیستان‌وبلوچستان به خون در هر ماه ۸هزار واحد است.

یکتاپرست گفت: مشکلات متعددی در برخی استانها و به عنوان مثال استانی نظیر سیستان‌وبلوچستان وجود دارد و رخداد حوادثی نظیر حوادث ترافیکی و حوادثی از این دست نیاز به فرآورده‌های خونی را بیشتر می‌کند.