به گزارش خبرنگار اجتماعی رکنا، در ایران، جمعیت به سمت پیری می‌رود و نرخ تولد به طور چشمگیری کاهش یافته است. از سوی دیگر، طی ۴۰ سال گذشته، زنان جامعه به رشد تحصیلی و اجتماعی چشمگیری دست یافته‌اند. این تغییرات، در حالی که نشانه‌های مثبت پیشرفت است، اما اگر امکانات مناسب برای حمایت از تولد و جوانی جمعیت فراهم نشود، بحران کاهش زاد و ولد همچنان ادامه خواهد یافت و کشور با چالش‌های جمعیتی روبه‌رو خواهد شد. یکی از این امکانات ضروری برای رفع این بحران، وجود پرستار کودک مناسب است.
در چنین جامعه‌ای که بسیاری از مادران برای اشتغال و حضور فعال در جامعه نیاز به حمایت دارند، پرستار کودک به عنوان یک نیروی حرفه‌ای می‌تواند نقشی حیاتی ایفا کند. پرستار کودک نه تنها به والدین کمک می‌کند تا بدون نگرانی از ایمنی و مراقبت از فرزند خود، به فعالیت‌های شغلی و اجتماعی خود ادامه دهند، بلکه از جنبه تربیتی نیز می‌تواند به رشد و تکامل کودک کمک کند. با توجه به اینکه مادران بسیاری برای بازگشت به کار نیاز به یک سیستم حمایتی دارند، پرستار کودک می‌تواند فشارهای اقتصادی و اجتماعی را کاهش دهد.
علاوه بر این، پرستار کودک در شرایط امروزی که بسیاری از خانواده‌ها به دلیل مشغله‌های کاری و زندگی روزمره از حمایت‌های سنتی مانند حضور اعضای خانواده در کنار کودکان محروم هستند، اهمیت ویژه‌ای پیدا می‌کند. یک پرستار متخصص می‌تواند به خوبی نیازهای جسمی، روحی و عاطفی کودک را برآورده کند و علاوه بر مراقبت‌های فیزیکی، زمینه‌های آموزشی و رشد اجتماعی کودک را نیز فراهم آورد. به این ترتیب، با فراهم کردن چنین خدماتی، می‌توان امید داشت که نرخ تولد افزایش یابد و نسل جوان کشور با حمایت‌های همه‌جانبه به آینده‌ای روشن‌تر قدم بگذارد.
و اما قانون جوانی جمعیت و حمایت از خانواده در حالی تصویب شده است که به پرستاران کودک در آن اشاره نشده است. در این قانون، بیشتر تمرکز بر تشویق به فرزندآوری، ارائه تسهیلات مالی، افزایش مرخصی زایمان و سایر حمایت‌ها برای افزایش نرخ تولد بوده است. اما به مسائل مرتبط با پرستاری و مراقبت از کودکان، به‌ویژه پس از تولد و در دوران رشد، به صورت ویژه پرداخته نشده است.
این در حالی است که خدمات پرستاری و مراقبت از کودکان، چه در محیط‌های درمانی و چه در منازل، نقش کلیدی در حمایت از خانواده‌ها و بهبود کیفیت زندگی کودکان و والدین دارد. نبود حمایت ساختاریافته در این زمینه می‌تواند فشار مضاعفی بر والدین، به‌ویژه مادران شاغل، وارد کند و در تناقض با اهداف کلی این قانون، یعنی ایجاد شرایط مطلوب برای افزایش جمعیت، باشد.
این موضوع بارها توسط کارشناسان و فعالان حوزه سلامت و خانواده مطرح شده و خواسته شده است تا در اصلاحات یا قوانین تکمیلی، به این موارد توجه بیشتری شود.
آموزش پرستاران کودک و سالمند در دستور کار است
دکتر احمد نجاتیان، رئیس کل سازمان نظام پرستاری، در گفت‌وگو با خبرنگار اجتماعی رکنا از برنامه‌ها و اقدامات این سازمان در زمینه آموزش پرستاران کودک و سالمند خبر داد و گفت: «پرستار کودک آموزش‌دیده در کشور نداریم و به منظور مراقبت از کودکان، از کمک پرستاران که آموزش‌های مراقبتی دیده‌اند، استفاده می‌شود.»
پرستاران کودک؛ آموزش برای مراقبت حرفه‌ای
نجاتیان با تاکید بر اهمیت مراقبت صحیح از کودکان گفت: «آموزش‌هایی برای پرستاری کودکان، به‌ویژه کودکانی که نیاز به مراقبت ویژه دارند، در حال انجام است. این آموزش‌ها شامل کار با کودکان در بیمارستان‌ها و همچنین پرستاری از کودکان بیمار در منازل است.»
او افزود: «پرستاری از کودکان سالم به طور خاص در برنامه‌های آموزشی نظام پرستاری گنجانده نشده است؛ اما در حوزه کودکان بیمار، آموزش‌هایی ارائه می‌شود که به پرستاران کمک می‌کند تا خدمات بهتری ارائه دهند.»
مراقبت از سالمندان؛ همکاری با سازمان بهزیستی
رئیس کل سازمان نظام پرستاری درباره خدمات پرستاری به سالمندان نیز گفت: «در این زمینه، دوره‌های آموزشی ویژه‌ای برای سالمندیاران برگزار می‌شود. این دوره‌ها که توسط سازمان بهزیستی برگزار می‌گردد، به افراد کمک می‌کند تا به طور حرفه‌ای‌تر در این حوزه فعالیت کنند.»
او ادامه داد: «دوره‌های سالمندیار معمولاً یک‌ساله هستند، اما دوره‌های کوتاه‌مدت‌تری نیز برای افرادی که به دنبال یادگیری مهارت‌های اختصاصی در این زمینه هستند، ارائه می‌شود. ما در تلاشیم با همکاری سازمان بهزیستی قراردادهایی برای توسعه این دوره‌ها منعقد کنیم تا آموزش‌ها گسترش یابد و کیفیت خدمات به سالمندان ارتقا یابد.»
هدف؛ ارتقای سطح خدمات پرستاری در کشور
دکتر نجاتیان در پایان ضمن ابراز امیدواری نسبت به آینده آموزش‌های پرستاری گفت: «همکاری با سازمان‌ها و نهادهای مرتبط، بخشی از برنامه‌های سازمان نظام پرستاری برای ارتقای کیفیت خدمات پرستاری در کشور است. امیدواریم با این اقدامات، نیازهای جامعه در حوزه مراقبت از کودکان و سالمندان به‌خوبی پاسخ داده شود.»
این اقدامات گامی موثر در راستای بهبود خدمات بهداشتی و درمانی برای گروه‌های حساس جامعه است و می‌تواند نقش مهمی در ارتقای سطح سلامت عمومی ایفا کند.