به گزارش خبرنگار سینمایی ایرنا، تحرکات اخیر رئیس سازمان سینمایی در آغازین روزهای مدیریت، نشانه خوبی برای به نتیجه رساندن رویکردهای دولت چهاردهم در حوزه سینماست. رائد فریدزاده طی هفتههای اخیر، دو جلسه رسمی با مدیران خانه سینما و صنوف برگزار کرده و فارغ از آن، ابلاغاتی داشته که میتواند گرهگشاییهایی خوبی از امور صنعت سینما و فعالان این حوزه به عمل آورد. این رویکرد طی ۱۰۰ روز نخست فعالیت دولت چهاردهم، نشانههای مثبتی از وفاق و همگرایی را در میان هنرمندان و مدیران ایجاد کرده و امیدواریهای فراوانی را در مسیر تقویت این روند برای ماههای آتی رقم زده است.
درواقع آنچه امروز به معضل اساسی سینمای ایران تبدیل شده را میتوان در ۳ حوزه «مشکل تولیدات و بحث لجستیک»، «دغدغهمندیهای بدنه سینما» و «بحث بازیسازی بیشتر سینمای ایران در حوزه بینالملل» خلاصه کرد که توجهات اخیر وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و رئیس سازمان سینمایی، تمرکز ویژهای بر این سه محور داشته است.
تولیدات و بحث لجستیک
یکی از چالشهای دهههای اخیر سینمای ایران، به بحث کمیت و کیفیت تولیدات سینمایی و لجستیک آن مربوط است. فراگیری این مقوله سبب شده تا مدیران سینمایی طی سالهای متمادی، بهنوعی دستبهگریبان شاخههای این بخش باشند. از پروانه ساخت و نمایش گرفته تا کمیت و کیفیت تولیدات و مشکلات زیرساختی این حوزه و البته بحث لجستیک که در هر برههای، معترضان بسیاری داشته است.
فریدزاده در نخستین روزهای فعالیت خود در مقام رئیس سازمان سینمایی، عنوان کرد که مشکلاتی در بخش تولید تا اکران فیلم وجود دارد که نیاز به بازنگری جدی و اساسی در آن حس میشود. این موضوع تمام اجزای نظام تولید را دربرمیگیرد که به نظرم اگر مسائل آن جزءبهجزء حل نشود، بازنگری به شکل کلی نیز چندان توفیقی نخواهد داشت. در بازنگری نظام تولید، به عنوان مثال میبینیم که صنف از بضاعت قبول مسئولیت برخی کارهایی که توسط دولت انجام میشود، برخوردار است. در شرایطی که این توانایی وجود دارد، چرا دولت باید آن را برعهده گیرد؟ برای مثال بحث کارگردانان یا تهیهکنندگان اول میتواند به عنوان یک بحث صنفی مورد بررسی قرار گیرد.
فریدزاده در ادامه این رویکرد گفته که سازمان سینمایی یک نهاد تنظیمگر است که قاعدتا باید قادر به ایجاد توازنی میان تمام گونههای سینمایی باشد و این به معنای تمرکز بر یک گونه خاص و تعطیل کردن گونههای دیگر نیست.
دغدغهمندیهای بدنه سینما
یکی از مشکلات بزرگ سینمای ایران، بحث دغدغهمندیهای سترگ فعالان آن است. دغدغهمندیهایی که از مشکلات معیشتی تا شاخههای مختلف بیمه، مالیات، امنیت شغلی و... تنوع دارد و متاسفانه بهرغم اقداماتی که در این حوزه رقم خورده اما هنوز به توفیقات نسبی هم در این حوزه نائل نیامده است.
به همین منظور شنیده شده که فریدزاده در دیداری که با نمایندگان صنوف خانه سینما داشته، از آنها خواسته تا فهرستی از مشکلات معیشتی اعضای خانه با ذکر اولویت تهیه و سریعا به سازمان تحویل دهند. این یک رویکرد ستودنی است که جای امیدواری است تا طی ماهها و سالهای آتی نیز در سازمان سینمایی برقرار باشد. همچنانکه میتوان دیدار رئیس سازمان با کارگردانی که قصد فروش کلیه خود را داشت نیز در این حوزه ارزیابی کرد.
بدنه سینما، جامعه بزرگی ندارد. خانه سینما چیزی حدود ۵ هزار عضو دارد که این تعداد با لحاظ هنرمندانی که عضو این خانه نیستند، در بدترین حالت، به دو تا سهبرابر این جمعیت میرسند که میتوان برای رفع مشکلات آنها برنامهریزیهای خوبی صورت داد. این برنامهریزی صرفا به معنای اعطای کمک مستقیم نیست و میتوان با طرحریزی سازوکاری، نسبت به مرتفعکردن این مشکلات، گامهای بلند دائمی برداشت.
در همین زمینه، فریدزاده در نشستی که با صنوف سینمایی داشت، با توضیح اینکه به زودی کارگروه کارآفرینان با سینما راهاندازی خواهد شد، گفته واقعیت این است که بودجههای دولتی، مشکل سینما را حل نمیکند. اگر به این امید باشیم که بودجه ۳۰۰ میلیارد تومان در سینما به ۴۰۰ میلیارد تبدیل شود، آنقدر حفرههای عمیقی در این حوزه وجود دارد که با این ارقام مشکلات مرتفع نخواهد شد. در این راستا مذاکراتی انجام شده و ظرفیت خوبی همانند جذب سرمایه کارآفرینی وجود دارد. جلسه خوبی در این زمینه نیز برگزار شده است و فکر میکنم به زودی کارگروه را راهاندازی کنیم. در این صورت کارآفرین اطمینان حداقلی پیدا میکند که سرمایهاش به درستی در مسیر تولید قرار گرفته و شفافیت و نظارت بر آن وجود دارد.
رئیس سازمان سینمایی ادامه داده که با تشکیل این کارگروه، امید است رغبت برای همکاری با سینما بیشتر شود. تاکنون صحبتهای اولیه در این خصوص انجام شده و به نظر میرسد علایق مشترکی در طرفهای مقابل نیز وجود دارد. ممکن است کارآفرینان زیادی باشند که مایل به حضور و فعالیت در حوزه سینما باشند. به نظرم در خانه سینما باید سازوکاری در اینباره پیشبینی شود و دوستان کارشناس و آشنا به مسائل نیز کمک کنند تا پل ارتباطی شکل گیرد تا شرایط همکاری بخش خصوصی و نهادهای سینمایی مانند فارابی، مرکز گسترش و انجمن سینمای جوانان نیز فراهم شود.
این بسترسازی، رویکرد بسیارمناسبی برای رونق و کاهش دغدغهمندیهای اعضای بدنه سینما به حساب میآید که امید است با قدرت به جلو پیش رود.
خروج از انزوای بینالمللی
یکی از اصلیترین وظایف رئیس سازمان سینمایی که موردتوجه جدی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز است، بحث خروج سینمای ایران از انزوای بینالمللی است. همچنانکه سیدعباس صالحی در حکم فریدزاده به صراحت، به بندهایی چون «صیانت از تنوع فرم و محتوای سینمای ایران متناسب با نیاز مخاطبان ایرانی و جهانی» و «ارتقای شاخص های بین المللی شدن سینمای ایران با تاکید بر رشد صادرات محصولات و خدمات سینمایی، تسهیل و گسترش حضور سینمای ایران در رویدادهای بین المللی و تولید فیلم های سینمایی مشترک» اذعان کرده است.
فریدزاده که خود معاون بینالملل بنیاد سینمایی فارابی بوده، بهخوبی با قواعد جهانی سینما آشناست و قطعا این آشنایی، امتیاز بالایی برای وی در جهت انتخاب بهعنوان رئیس سازمان سینمایی به حساب میآمده است بنابراین در این زمینه، امور تاحدودی جلوتر از سایر اقدامات است. به نحوی که فریدزاده در یکی از نخستین اقدامات اجرایی خود، بخش بینالملل جشنواره را از بخش ملی آن جدا کرد.
بحث پخش فیلمهای روز جهان در سینماهای کشور با وجود تمامی مشکلات تحریمی، ارزی و... رویکرد مورد مطالبه بخش گستردهای از سینماگران و مخاطبان است که امیدواریم طی ماههای آتی، اخبار خوبی در این زمینه به گوش برسد. همچنین بحث انزوای سینمای ایران در مجامع بینالمللی که شامل اکرانهای هدفمند تولیدات داخلی در کنار حضور سینماگران مطرح در سینماها و جشنوارههای وطنی است، تولید فیلمهای سینمایی مشترک، رشد صادرات محصولات و خدمات سینمایی و البته حضور چشمگیرتر در فصل جوایز، ازجمله انتظارات بهحقی است که مطمئن هستیم بهعنوان دغدغه سالیان دراز فریدزاده، مانور گستردهای بر روی احقاق آن صورت خواهد گرفت.
با توجه به خاستگاه فریدزاده که به امور بینالملل سینما معطوف است، جای امیدواری بسیاری وجود دارد که این رویکرد، با جدیت فراوانی همراه شده و گشایشهای بسیاری را برای سینمای کشور رقم بزند.
فارغ از این رویکردهای پیشبردی، انتظار میرود تا فریدزاده در ادامه مسیرهای خوبی چون رفع مشکلات قضایی هنرمندان و پایان دادن به ممنوعالکاریها، نهضت سالنسازی، حمایت از سینماگران شهرستانی و بسترسازی در استانهای کمبرخوردار، با وجود تمام محدودیتهایی که تنگناهای مالی در راس آنها قرار دارد، اهتمام ویژهای به عمل آورده و گامهای موثری در این حوزههای حیاتی بردارد.