«اولاف شولتس» صدراعظم آلمان روز سه‌شنبه گفت که متأسف است که بیانیه گروه ۲۰ بر مسئولیت روسیه در آغاز جنگ اوکراین، به ویژه در هزارمین روز آغاز جنگ تاکید نکرده است.
او در پایان اجلاس ۲ روزه گروه ۲۰ اقتصاد بزرگ در ریودوژانیرو گفت: «وقتی گروه ۲۰ نتواند کلماتی را پیدا کند که مشخص کند روسیه مسئول است، امری بسسیار نامناسب است.»
جمله‌بندی درباره اوکراین در نشست‌های گروه ۲۰ از زمان آغاز جنگ سخت و دشوار بوده است، زیرا روسیه و متحدانش پشت میز مذاکره حضور داشته‌اند. «ولادیمیر پوتین» رئیس‌جمهور روسیه در اجلاس ریو شرکت نکرد، اما «سرگئی لاوروف» وزیر امور خارجه او را نمایندگی کرد.
دیپلمات‌ها گفتند، این بیانیه معمولا در پایان اجلاس صادر می‌شود، اما «لوئیس ایناسیو لولا داسیلوا» رئیس‌جمهور برزیل تصمیم گرفت متن بیانیه را در پایان جلسه عمومی روز دوشنبه تصویب کند، آن هم زمانی که رهبران فرانسه، آلمان و ایالات متحده در اتاق حاضر نبودند.
«امانوئل ماکرون» رئیس‌جمهور فرانسه دوشنبه شب به خبرنگاران گفت: «این بیانیه توسط رئیس‌جمهور لولا بسته شد. جای موضعی که می‌توانستیم اتخاد کنیم و داشته باشیم، کم بود.»
به اعتقاد او، متن بیانیه باید در مورد جنگ اوکراین صریح‌تر می‌شد.
ماکرون افزود: «این چیزی را در موضع فرانسه تغییر نمی‌دهد؛ این جنگ تجاوزکارانه‌ای است که روسیه علیه اوکراین به راه انداخته و اولویت امروز ما دستیابی به صلحی پایدار است.»
یک مقام اروپایی هم مانور لولا را «ظالمانه» خواند، اما کشورش تصمیم گرفت به اختیار میزبان نشست برای تصمیم‌گیری در مورد زمان صدور بیانیه مشترک احترام بگذارد.
سه دیپلمات برزیلی حاضر در مذاکرات به رویترز گفتند برزیل برای جلوگیری از اینکه نشست بدون اعلامیه نهایی به پایان برسد، دوشنبه شب این بیانیه را تصویب کرد؛ با وجود اینکه اروپایی‌ها خواستار زبان قوی‌تر درباره نقش روسیه در جنگ بودند.
وزارت خارجه برزیل به درخواست برای اظهارنظر پاسخی نداده است.
نمایندگان در اوایل صبح یکشنبه پس از مذاکرات فشرده بر سر بیانیه نهایی به توافق رسیده بودند، اما بعدازظهر همان روز فرانسه و آلمان شروع به اعمال فشار بر برزیل برای بازگشایی متن با توجه به حملات هوایی بزرگ روسیه به اوکراین کردند. با این حال، برزیل امتناع کرد.
دیپلمات‌های فرانسوی می‌توانستند روز دوشنبه بخواهند تصویب متن را تا زمانی که ماکرون در اتاق حضور داشته باشد به تعویق بیندازند، اما برای آسودگی برزیلی‌ها این کار را نکردند.
یک مقام برزیلی هم به خبرگزاری رویترز گفت: «بازگشایی متن، کل تلاش یک هفته‌ای مذاکرات را به خطر می‌انداخت.»
رهبر آلمان هم اختلاف‌نظر بر سر متن بیانیه گروه ۲۰ را نشانه‌ای از جهان در حال تغییر دانست و گفت: «روشن شده است که تنش‌های ژئوپلیتیکی تا چه حد بر گروه ۲۰ تأثیر می‌گذارد. وزش باد در روابط بین‌الملل، در حال تندتر شدن است.»