به گزارش راهبرد معاصر؛ همسان سازی حقوق بازنشستگان تامین اجتماعی موضوعی است که معاون بیمه سازمان تامین اجتماعی در این خصوص گفته است براساس قانون، متناسب‌سازی مستمری بازنشستگان شامل حداقلی بگیران نشد، اما با هدف کمک به حفظ قدرت خرید همه مستمری بگیران با موافقت سران قوا بیش از ۷۰۰ هزار تومان نیز به مستمری حداقلی بگیران اضافه شد.
معاون بیمه سازمان تامین اجتماعی گفت: بیش از ۷۰۰ هزار تومان نیز به مستمری حداقلی بگیران اضافه شد.
وضعیت همسان سازی حقوق بازنشستگان تامین اجتماعی از زبان وزیر کار
وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی از آغاز اجرای طرح متناسب سازی حقوق بازنشستگان تأمین اجتماعی و شروع پرداخت‌ها در قالب این طرح خبر داد.
احمد میدری روز سه شنبه ۲۲ آبان ۱۴۰۳ با اعلام خبر تحقق وعده اجرای طرح متناسب سازی برای بازنشستگان گفت: خبرخوب اینکه مطابق وعده‌ای که برای اجرای طرح متناسب سازی برای بازنشستگان مطرح کرده بودیم، فرآیند اجرای این طرح و پرداخت‌ها به بازنشستگان عزیز تأمین اجتماعی که شمارشان چهارمیلیون و ۳۰۰ هزار نفر هستند، از امروز (سه شنبه) هم زمان با پرداخت حقوق آبان ماه شروع شده است.
وی با اشاره به تصریح قانون برنامه هفتم پیشرفت در زمینه متناسب سازی یادآور شد: مطابق این قانون، متناسب سازی برای بازنشستگان تأمین اجتماعی مختص بازنشستگان غیرحداقل بگیر است، به نحوی که برای جبران اُفت میزان مستمری افراد به نسبت مستمری زمان برقراری، ۹۰ درصد این مبلغ به شکلی پرداخت می‌شود که ۴۰ درصد از آن در سالجاری، ۳۰ درصد در سال ۱۴۰۴ و ۳۰ درصد در سال ۱۴۰۵ تسویه می‌شود.
وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی ادامه داد: برای مثال اگر فردی در زمان برقراری مستمری، هفت برابر حداقل حقوق همان سال را دریافت می‌کرده و حالا با گذشت زمان میزان مستمری اش به شش برابر مبلغ حداقل حقوق امسال رسیده، مابه التفاوت این دو، معادل «یک واحد» است؛ بنابراین سازمان تامین اجتماعی مکلف است ۹۰ درصد این یک واحد افت را که معادل شش میلیون و ۴۰۰ هزار تومان می‌شود به نحوی پرداخت کند که ۴۰ درصد از این مبلغ در سال جاری و مابقی آن طبق قانون در سال‌های بعد پرداخت شود.
میدری تاکید کرد: نکته مهم اینکه در این فرایند برای بازنشستگان سایر سطوح اگر مبالغ محاسبه شده متناسب سازی کم‌تر از ۱۰ درصد حداقل حقوق امسال یعنی هفت میلیون و ۱۶۶ هزار و ۱۸۴ ریال باشد؛ پرداخت به آنان تا این عدد ترمیم می‌شود.
وی افزود: در مورد بازنشستگان حداقل بگیر نیز، اما همان طور که گفته شد؛ قانون متناسب سازی تنها شامل غیرحداقل بگیران است، بااین حال خبر خوب اینکه مقرر شد تا با عنوان «حفظ قدرت خرید» مبلغی معادل ۱۰ درصد حداقل دستمزد سال جاری یعنی همان هفت میلیون و ۱۶۶ هزار و ۱۸۴ ریال، به نسبت سنوات پرداخت به این گروه از بازنشستگان عزیز هم پرداخت شود.
به گفته میدری، هزینه اجرای طرح متناسب سازی در سال جاری بیش از ۵۰ هزار میلیارد تومان است.
لزوم شفاف سازی در خصوص وضعیت همسان سازی حقوق بازنشستگان تامین اجتماعی
با وجود شعار‌هایی که دولتمردان و قانونگذاران مجلس برای بهبود معاش جامعه کارگری و بازنشستگان سرمی‌دهند، حقوق دریافتی این جامعه کفاف ۱۰روز هزینه‌های ماهانه را می‌دهد و باید اذعان کرد تنگدستی سربازان جبهه‌های تولید و پیشکسوتان تولید در شأن نظام و کشور نیست. بر اساس آمار ۷۵درصد بازنشستگان تأمین اجتماعی حداقل‌بگیر هستند، از این رو دولت سیزدهم برای کمک به معیشت این اقشار، قانون همسان‌سازی حقوق بازنشسته‌ها را به مجلس ارسال کرد که متأسفانه مجلس در تصویب قانون این اقشار را نادیده گرفت.
بر اساس قانون برنامه هفتم توسعه و قانون بودجه امسال، دولت مکلف است قانون همسان‌سازی حقوق بازنشستگان را طی سه سال اجرا کند، یعنی در سال اول اجرای برنامه (۱۴۰۳) ۴۰درصد و در دو سال بعد (۱۴۰۴ و ۱۴۰۵) هر سال۳۰درصد انجام شود، اما این قانون یک استثنای مهم دارد و آن اینکه حداقل‌بگیران بازنشسته شامل آن نمی‌شوند. به گفته رئیس کانون عالی بازنشستگان سازمان تأمین اجتماعی، افزایش ۱۰درصدی این اقشار به صورت ارفاقی در نظر گرفته شده است، زیرا قانون مجلس این گروه را مشمول نکرده بود، از این رو دولت مقرر کرد به منظور حفظ قدرت خرید این اقشار، معادل ۱۰درصد حداقل دستمزد ماهانه (۷۰۰ هزار تومان) به نسبت سنوات پرداخت حق‌بیمه به حساب‌شان واریز شود.
ماجرای همسان‌سازی حقوق بازنشستگان به سال گذشته باز می‌گردد. آذرماه ۱۴۰۲ بود که در کش‌وقوس بررسی لایحه بودجه، «عدم‌تأمین منابع اجرای همسان‌سازی حقوق بازنشستگان» یکی از اصلی‌ترین دلایل رد شدن کلیات لایحه بودجه سال۱۴۰۳ از سوی بهارستان‌نشینان شد.
هر چند دولت سیزدهم اعلام کرد اعتبار ۵۰همتی برای این کار اختصاص داده است، اما همین اقدام از سوی مجلسی‌ها، به قول عده‌ای از کارشناسان به بهای کاهش فرصت بررسی لایحه بودجه تمام شد. دولت برای آنکه بتواند لایحه بودجه۱۴۰۳ را به سلامت از مرحله بررسی در پارلمان عبور دهد، دست به اصلاح آن زد و تأمین منابع لازم برای متناسب‌سازی حقوق بازنشستگان لشکری، کشوری و صندوق فولاد یکی از نقاط اصلاحی آن بود.
به این ترتیب مصوب شد نرخ مالیات بر ارزش‌افزوده موضوع ماده (۷) قانون مالیات بر ارزش‌افزوده در سال۱۴۰۳ به میزان یک واحد‌درصد (از ۹درصد به ۱۰درصد) افزایش یابد و منابع حاصل از یک واحد‌درصد برای اجرای همسان‌سازی حقوق بازنشستگان هزینه شود. در زمان تصویب بودجه و لایحه برنامه هفتم، نمایندگان مجلس از افزایش حقوق بازنشستگان سنوات قبل در مدت سه سال سخن می‌گفتند، اما هرگز از مستثنی‌شدن حداقل‌بگیران بازنشسته سخنی به میان نیامد. قانون همسان‌سازی حقوق بازنشستگان، صرفاً غیرحداقلی‌بگیران یعنی بازنشستگان دولت را مشمول متناسب‌سازی حقوق دانسته است. به عبارت دیگر، این قانون صادرشده برای حداقلی‌بگیران اجرا نخواهد شد.
براساس آمار ۷۵درصد از بازنشستگان سازمان تأمین اجتماعی حداقلی‌بگیر هستند و شامل این قانون پرطمطراق نمی‌شوند.
به دلیل تعداد بالای بازنشسته‌های حداقل‌بگیر دولت سیزدهم اقدام به تدوین و ارسال لایحه‌ای به مجلس برای متناسب‌سازی حقوق حداقل‌بگیران تأمین اجتماعی کرد که متأسفانه در مجلس نیز از این امر غفلت شد. اکنون که در هشتمین ماه سال‌هستیم، وزیر کار از استثنائات این قانون خبر می‌دهد.
طبق این برنامه، همسان‌سازی حقوق بازنشستگان باید طی سه سال‌اجرا شود، یعنی در سال اول اجرای برنامه (۱۴۰۳) ۴۰درصد و در دو سال‌بعد (۱۴۰۴ و ۱۴۰۵) هر سال۳۰درصد انجام شود.
چهارم تیرماه ماه امسال بود که داوود منظور، رئیس سازمان برنامه از خبر خوش دولت برای بازنشستگان گفت و اعلام کرد: «با ابلاغ قانون بودجه در حال تنظیم احکام حقوقی بازنشستگان هستیم و مقدمات اجرای همسان‌سازی حقوق بازنشستگان در حال انجام است و از ابتدای امسال در حقوق بازنشستگان اجرا و اعمال می‌شود.»، اما در ادامه مشخص شد اشاره منظور تنها به بازنشستگان کشوری بود و این خبر خوش تنها شامل حال این گروه خواهد شد و کام بازنشستگان تأمین اجتماعی را تلخ کرد.
منظور درباره همسان‌سازی حقوق بازنشستگان تأمین اجتماعی نیز اعلام کرد: «در قانون بودجه امسال پیش‌بینی شده است دولت ۱۳۰هزارمیلیارد تومان از بدهی خودش را به تأمین اجتماعی برای این موضوع پرداخت کند تا همسان‌سازی اجرا شود و در حال برگزاری جلسات با تأمین اجتماعی هستیم تا نحوه پرداخت این مبلغ نهایی شود.»
جزئیات اجرای طرح ضعیت همسان سازی حقوق بازنشستگان تامین اجتماعی
محمد محمدی، معاون بیمه‌ای سازمان تأمین اجتماعی با اشاره به آغاز اجرای طرح متناسب‌سازی حقوق بازنشستگان تأمین اجتماعی از پرداخت مابه‌التفاوت متناسب‌سازی همراه با حقوق آبان‌ماه خبر می‌دهد و می‌گوید: پرداخت مابه‌التفاوت متناسب‌سازی برای بازنشستگان غیر حداقل‌بگیر و مبلغ حفظ قدرت خرید برای بازنشستگان حداقل‌بگیر، از ۲۳آبان و مطابق جدول اعلام شده انجام می‌شود.
محمدی با اشاره به عملیاتی‌شدن وعده وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی و مدیرعامل محترم سازمان تأمین اجتماعی در خصوص اجرای متناسب‌سازی حقوق بازنشستگان از آبان‌ماه، درباره نحوه محاسبه آن می‌افزاید: در جلساتی که با کانون‌های عالی بازنشستگان داشتیم، فرمول‌های مختلفی در این خصوص پیشنهاد شد و با توجه به اینکه ارتقای متناسب‌سازی اولویت مهم سازمان برای جلب رضایت بازنشستگان عزیز است، قرار شد متناسب‌سازی بر اساس جبران ۹۰درصد افت مستمری سال۱۴۰۳ نسبت به مستمری زمان برقراری انجام شود. بر اساس قانون برنامه هفتم پیشرفت، ۴۰درصد از این مبلغ در سالجاری، ۳۰درصد در سال۱۴۰۴ و ۳۰درصد در سال۱۴۰۵ اجرا می‌شود.
وی تأکید می‌کند: مثلاً فردی زمان برقراری، هفت برابر حداقل حقوق دریافت می‌کرده و اکنون شش برابر دریافت می‌کند، مابه‌التفاوت این دو، معادل «یک واحد» است. به عبارتی سازمان تأمین اجتماعی مکلف به پرداخت بر اساس ۹۰درصد آن یک واحد افت است که معادل ۶میلیون‌و۴۰۰ هزار تومان خواهد بود. ۴۰درصد از این مبلغ در سالجاری و مابقی آن طبق قانون در سال‌های بعد پرداخت می‌شود.
معاون بیمه‌ای سازمان تأمین اجتماعی در خصوص وضعیت متناسب‌سازی حقوق حداقل‌بگیران تصریح می‌کند: قانون متناسب‌سازی تنها شامل غیرحداقل‌بگیران بود و حداقل‌بگیران مشمول این قانون نیستند، اما با مساعدت سران محترم قوا و وزیر محترم کار، تعاون و رفاه اجتماعی و مدیرعامل محترم سازمان تأمین اجتماعی، سازوکار‌هایی تعیین شد تا معادل ۱۰درصد حداقل دستمزد ماهانه به نسبت سنوات پرداخت حق‌بیمه به عنوان «حفظ قدرت خرید» به آنهایی که شامل متناسب‌سازی نمی‌شوند، پرداخت شود.
همچنین رئیس کانون عالی بازنشستگان سازمان تأمین اجتماعی با تأکید بر استثنابودن حداقل‌بگیران بازنشستگان تأمین اجتماعی از قانون همسان‌سازی حقوق می‌گوید: این افزایش‌ها به صورت ارفاقی برای حداقل‌بگیران در نظر گرفته شده است، زیرا قانون مجلس این گروه را مشمول نکرده بود. با پیگیری‌های سازمان تأمین اجتماعی، وزارت کار و تلاش‌های کانون عالی، این موضوع به نتیجه رسید و از سران قوا نیز چراغ سبز برای اجرای این بخشنامه دریافت شد. پرداخت‌ها بر اساس حروف الفبا انجام خواهد شد و انتظار می‌رود از فردا، ساعت۳ بعدازظهر، به حساب‌ها واریز شود، هر چند ممکن است برخی واریزی‌ها از امشب آغاز شود.
∎