بولات نورموخانوف دوشنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا در مسکو با اشاره به آغاز روند اجرای توافقنامه لغو روادید سفرهای گروهی گردشگران بین جمهوری اسلامی ایران و فدراسیون روسیه از دهم مرداد ۱۴۰۲ گفت: این توافقنامه در نخستین سال اجرا به تقویت مبادلات گردشگری دوجانبه منجر شد و علاقه به سفرهای توریستی متقابل را افزایش داده است؛ علاوه بر این، ویزای الکترونیکی نیز برای گردشگران ایرانی در دسترس قرار گرفته است.
وی اظهار داشت:‌ به طور کلی، نتایج این توافق در بلندمدت بیشتر مشهود خواهد بود؛ ما انتظار داریم میانگین مدت اقامت گردشگران ایرانی در مسکو افزایش یابد و همچنین سفرهای تجاری به این شهر رونق یابد.

برای ارائه آمار، زود است
خبرنگار ایرنا در ادامه از این مقام روس پرسید:‌ آیا آمار مقایسه ای قبل و بعد از اجرای توافق لغو روادید گروهی متقابل گردشگران ایران و روسیه وجود دارد که تأثیر آن بر مبادلات گردشگری را نشان دهد؟
نایب رئیس کمیته گردشگری شهر مسکو در پاسخ اظهار داشت: توافقنامه سفرهای گروهی بدون روادید بین روسیه و ایران در سال‌های قبل نهایی شد، اما عملاً تا سال ۲۰۲۳ اجرایی نشد. بر اساس این توافق، شهروندان هر دو کشور می‌توانند بدون ویزا برای مدت حداکثر ۱۵ روز به کشور دیگر سفر کنند.
وی افزود: هنوز خیلی زود است که در مورد آمار سال ۲۰۲۴ صحبت کنیم، زیرا مسکو هنوز در میانه فصل گردشگری تابستان است که هر ساله تعداد قابل توجهی از گردشگران را به خود جذب می کند.
نورموخانوف اظهار داشت: صنعت گردشگری مسکو به طور پیوسته در حال توسعه است و در حال حاضر از برخی جهات از رکوردهای قبل از شیوع بیماری کووید ۱۹ فراتر رفته است و ما دلایل زیادی برای انتظار رشد مداوم داریم، از جمله در تعداد گردشگران ایرانی که از مسکو بازدید می کنند.

افزایش آمار بازدید از مسکو
نایب رئیس کمیته گردشگری شهر مسکو در ادامه اظهار داشت: در سه ماه نخست سال ۲۰۲۴، حدود ۵۰۰ هزار نفر از کشورهایی غیر از کشورهای مستقل مشترک‌المنافع (CIS) از پایتخت روسیه بازدید کردند که این آمار تقریباً ۴۰ درصد بیشتر از مدت مشابه در سال ۲۰۲۳ است؛ در این میان، نیمی از این افراد با اهداف گردشگری به مسکو سفر کردند.
وی گفت: جریان گردشگران از خاورمیانه به مسکو بیش از ۵۰ درصد از زمان شیوع کرونا بهبود یافته است. مسکو امسال نیز انتظار افزایش گردشگران از کشورهای خاورمیانه از جمله جمهوری اسلامی ایران را دارد.
نورموخانوف افزود:‌ رشد آمار ممکن است نه تنها به دلیل ساده شدن فرایند ویزا برای گردشگران، بلکه به دلیل گسترش جغرافیای پروازها و همچنین افزایش تعداد تورها باشد.
وی تصریح کرد: برنامه توسعه گردشگری مسکو تا سال ۲۰۳۰ که در آوریل سال ۲۰۲۴ تدوین شد، افزایش آمار گردشگران را هدفگذاری کرده است و ما در این چارچوب به دنبال تقویت موقعیت پایتخت روسیه برای جذب سفرهای گردشگران ایرانی هستیم.

چشم‌انداز توسعه گردشگری میان کشورهای بریکس
این مقام روس که کشورش ریاست دوره‌ای گروه بریکس در سال ۲۰۲۴ میلادی را برعهده دارد، در پاسخ به پرسشی درباره امضای نقشه راه همکاری‌های گردشگری بریکس در ژوئن ۲۰۲۴ در مسکو افزود: امضای این سند توسط وزیران و دیگر مقامات گردشگری کشورهای عضو بریکس، چشم‌اندازهای جدیدی را برای توسعه گردشگری متقابل بین کشورها ایجاد کرده است.
وی افزود:‌ هدف از تدوین این نقشه راه، تقویت همکاری، به اشتراک گذاری تجربیات و شیوه های آزمایش شده و همچنین توسعه پروژه ها و فعالیت های مشترک است.
نورموخانوف ادامه داد: چشم انداز توسعه گردشگری متقابل بین کشورهای بریکس بسیار زیاد است، زیرا همه شرکت کنندگان دارای میراث فرهنگی و طبیعی غنی، غذاهای متنوع و سنت های منحصر به فرد هستند.
وی اظهار داشت: توسعه گردشگری بین این کشورها نه تنها منجر به افزایش گردشگران، ایجاد مشاغل جدید و به طور کلی توسعه زیرساخت‌ها می‌شود، بلکه تأثیر مثبتی بر گفت‌وگوهای موجود بین کشورها در همه سطوح تخصصی تجاری و فرهنگی خواهد داشت.
وی اظهار داشت:‌ زمینه گسترده‌ای برای توسعه و همکاری کشورهای بریکس گشوده شده است و ما به کار در این مسیر ادامه خواهیم داد. این همکاری می تواند زمینه ساز ایجاد بازار گردشگری قوی و رقابتی در منطقه شود.
نایب رئیس کمیته گردشگری شهر مسکو همچنین گفت: توجه به این نکته ضروری است که مسکو فعالانه در حال تلاش برای افزایش سفر گردشگران، به ویژه از کشورهای بریکس است؛‌ این تلاش‌ها بخشی از یک طرح گسترده تر برای توسعه گردشگری در راستای ابتکار «باشگاه شهرها» است که در این چارچوب، اقداماتی برای تقویت تعامل گردشگری بین شهرهای کلیدی انجام می‌شود.

موافقت نامه لغو روادید سفرهای گروهی بین کشورهای ایران و روسیه سال ۲۰۱۷ (۱۳۹۵) امضا شد اما اجرایی شدن آن به دنبال همه گیری کرونا به تأخیر افتاد.
در نهایت با تلاش‌های طرف‌های ایرانی و روسی، اجرای این موافقت‌نامه از آگوست سال ۲۰۲۳ (دهم مردادماه ۱۴۰۲) آغاز شد.
اولین گروه از گردشگران ایرانی در این چارچوب در سفر به روسیه، از قفقاز شمالی بازدید کردند.
اواخر اسفندماه ۱۴۰۲ نیز نخستین گردشگران ایرانی در چارچوب سفر گروهی بدون ویزا به پایتخت روسیه سفر کردند.
در چارچوب این توافقنامه، گروه هایی از گردشگران که از پنج تا ۵۰ نفر سازماندهی شده‌اند، می توانند بدون روادید از هر دو کشور بازدید کنند.
از طرف جمهوری اسلامی ایران، کانون جهانگردی و اتومبیلرانی و از طرف فدراسیون روسیه، وزارت توسعه اقتصادی، کمیته گردشگری مسکو، نهادهای هماهنگ‌کننده اجرای این موافقت‌نامه در کشورهای متبوع هستند.

پیش از این، نیکیتا کندراتیف مدیر بخش همکاری‌های اقتصادی چندجانبه و پروژه‌های ویژه وزارت توسعه اقتصادی فدراسیون روسیه در این باره گفت: طبق برآوردهای ما، جریان گردشگران متقابل با ایران از طریق سازوکار گروهی بدون روادید در سال ۲۰۲۴ میلادی به حدود ۴۰ هزار سفر خواهد رسید.
ناتالیا مولوچکووا رئیس بخش تعامل با مقامات خارجی دفتر پروژه توسعه گردشگری و مهمان‌نوازی در مسکو نیز اظهار داشت: در سال ۲۰۲۳، ۲.۳ میلیون گردشگر خارجی به مسکو آمدند، در این میان، شمار گردشگران از ایران در سال ۲۰۲۳ نه تنها از شاخص‌های سال ۲۰۲۲، بلکه حتی از زمان قبل از همه‌گیری کرونا در سال ۲۰۱۹ فراتر رفته است.
وی ادامه داد: در چارچوب توافق نامه سفرهای گروهی بدون ویزا، امیدواریم در آینده نزدیک، شمار گردشگران ایرانی در روسیه افزایش چشمگیری داشته باشد.