جوان آنلاین: «جوانی هم بهاری بود و بگذشت»، «جوانی کجایی که یادت بخیر» این جملات را از زبان خیلی از آن‌هایی که پا به سن گذاشته‌اند شنیده‌ایم. حسرت از دست رفتن روز‌هایی را می‌خورند که آرزوی برگشت آن را دارند، چراکه جوانی همانند فصل بهار، زمان رویش بسیاری از خوبی‌ها و شادابی هاست، اما به شرط بهره‌وری از فرصت‌ها و همراه‌شدن با خوب‌ها و خوبی‌ها. در واکاوی آسیب‌های دوران نوجوانی و جوانی دلایل متنوعی مطرح می‌شود که یکی از آن‌ها الگوپذیری است. موضوعی که کمال و زوال آینده‌شان را رقم می‌زند و باید پیش‌بینی و پیشگیری کرد. درباره نقش والدین در این زمینه بسیار شنیده‌ایم، اما این کارزار گاهی نیاز به افراد دلسوز دیگری دارد، چراکه ممکن است بعضی از فرزندان‌مان به هر دلیلی از داشتن والدینی دلسوز محروم باشند یا والدین‌شان به دلیل مشغله‌های معیشتی فرصت همراهی با فرزند را نداشته باشند. به این ترتیب می‌طلبد مسئولان و فعالان این حوزه با تدارک برنامه‌هایی در خور نوجوان و جوان، مشکلات و شبهات‌شان را بشنوند، ببینند، درک کنند، آن‌ها را از چالش‌های دست و پاگیر رها سازند و الگو‌های مناسب را به این نسل معرفی کنند. یکی از این رویداد‌ها نشست‌های گفت‌وگومحور نوجوانان با عنوان «رستا» است. رویدادی گفت‌وگومحور که این روز‌ها در فرهنگسرا‌های پایتخت، مدارس و مساجد برگزار می‌شود. با رضا کریمی فعال فرهنگی حوزه نوجوانان، مدیر مراکز فرهنگی هنری منطقه ۱۸ و رئیس فرهنگسرای خاتم (ص) درباره نشست‌های گفت‌وگومحور نوجوانان و همچنین موضوع الگوپذیری نوجوانان گفتگو کرده‌ایم که در ادامه می‌خوانید.
الگوپذیری در نشست‌های گفتگو محور
رضا کریمی با تأکید بر خروجی بسیار خوب برگزاری رویداد رستا در منطقه ۱۸ در شهر تهران می‌گوید: «در این نشست‌ها، نوجوانان حول یک موضوع گفتگو می‌کنند و کارشناس صرفاً آن رویداد را مدیریت می‌کنند. وقتی نوجوانان در بحثی گفتگو می‌کنند به نتیجه‌های خوبی می‌رسند و خودشان می‌توانند برای خودشان تصمیمات خوبی بگیرند به شرطی که در حلقه رفقای خوب قرار گیرند و بتوانند الگو‌های مناسبی پیدا کنند. استقبال از این رویداد نیز بسیار خوب بوده است چراکه گوش شنوایی هست که حرف‌هایشان را می‌شنود و چشم بینایی که آن‌ها را خوب می‌بیند. این رویداد در حال حاضر در مجموعه مدارس، مساجد و فرهنگسرا‌ها درحال اجراست و استقبال هم بی‌نظیر بوده است و این نشان می‌دهد در آینده شاهد خروجی‌های خوبی خواهیم بود.»
به گفته وی الگوسازی صحیح برای نوجوانان یکی از مهم‌ترین اهداف این نشست‌هاست که دستاورد‌های عملی خوبی هم داشته و موجب روشنگری مخاطبان شده است.
الگو‌های مناسب معرفی کنیم
کریمی الگوپذیری و الگوسازی برای نوجوانان و جوانان را حائز اهمیت دانسته و اظهار می‌دارد: «یکی از بهترین راه حل‌ها در تسریع و تسهیل تربیت جوان و نوجوان معرفی الگوست. با معرفی الگو‌هاست که آن مسیری که می‌خواهیم جوان و نوجوان در آن حرکت کند راحت‌تر طی می‌شود و او را به هدف متعالی می‌رساند. با معرفی الگو طی طریق برای نوجوان ساده و دقیق‌تر می‌شود.»
رئیس فرهنگسرای خاتم (ص) درباره اثرات مثبت الگوسازی ادامه می‌دهد: «الگوسازی چند اثر مثبت دارد که یکی از مهم‌ترین آثار آن دست یافتن به مسیر، نقطه و هدفی است که می‌خواهیم نوجوان به آن برسد. او متوجه می‌شود هستند کسانی که مسیر را رفته و موفق شده‌اند، پس او هم می‌تواند. در اصل الگوسازی راهی است که فعل «ما می‌توانیم» در آن به رخ کشیده می‌شود. اثر دیگر آن شفافیت مسیر است که با نگاه به سیره و روش فردی که به هدف رسیده است به دست می‌آید. همچنین نوجوان در حرکت رسیدن به هدف، مسیر را گم نمی‌کند، چون الگو دارد. پس به جرئت می‌توان گفت معرفی الگو و الگوسازی مسیری خوب برای رشد و ترقی نوجوان است.»
وی می‌افزاید: «با وجود اثرات مثبت الگوسازی یک نکته بسیار حائز اهمیت است؛ باید در انتخاب الگو دقت شود. ممکن است الگویی برای نوجوان معرفی کنیم که در جهات دیگری موجب انحراف در او شود. مثلاً فردی الگوی ورزشی خوبی باشد ولی او تنها در مسیر ورزشی موفق بوده و در موارد دیگر خطا‌های فاحشی دارد که ممکن است نوجوان را منحرف کند. یا شاهد الگو‌هایی بوده‌ایم که ممکن است در یک مسئله خوب و سلامت، اما در سبک زندگی دچار چالش‌های زیادی باشند. پس الگو‌های تک‌بعدی و فاقد ویژگی‌های جامع برای فرزندان ما خطرآفرین است. بنابراین باید نقاط ضعف و مثبت الگو‌ها را بشناسیم تا بتوانیم به نوجوانان درست معرفی کنیم.»
کریمی درباره گرایش نوجوانان به چهره‌ها و سلبریتی‌های فضای مجازی می‌افزاید: «متأسفانه امروز شاهد یک مسئله چالش برانگیز هستیم و آن گرایش نوجوانان به چهره‌ها در فضای مجازی و رسانه‌ای است. باید بدانیم نوجوان دیده‌شدن را دوست دارد و کسی که توانسته به این نقطه برسد و دیده شود برای او الگو می‌شود به همین دلیل می‌خواهد خودش را شبیه او کند. ولی در این بین چالشی ایجاد می‌شود و اینکه هر فردی که در فضای مجازی معروف شده است نمی‌تواند الگوی خوبی باشد. چراکه بعضاً در فضا‌های زندگی شخصی و روابط اجتماعی، مشکلات، معضلات و مسائل جدی دارند که اگر در مقام الگوی نوجوان مطرح شوند حتماً نوجوان را به انحراف خواهند کشید.» این فعال فرهنگی در حوزه نوجوانان با بیان اهمیت معرفی الگو‌های تمدن ایرانی – اسلامی اظهار می‌دارد: «کاری که باید انجام داد، معرفی الگو‌های صحیح است. ما در تمدن ایرانی - اسلامی و تاریخی خودمان الگو‌های ویژه و شاخصی داریم که رؤیای هر فردی است تا همانند او شود. شعرای برجسته، پزشکان و ورزشکاران برجسته، علمای دینی که هر کدام از فضیلت‌های اخلاقی خاص برخوردارند، مسیر نوجوان را به اعلی‌علیین می‌رسانند. ما در تمدن ایرانی کتاب‌های غنی و در تمدن اسلامی توصیف زندگانی اهل‌بیت (ع) را داریم که حتماً می‌توانند به عنوان الگو‌های بسیار ویژه‌ای معرفی شوند، اما باید بدانیم چطور و چگونه آن‌ها را معرفی کنیم. بنابراین روش معرفی مهم است. در این‌باره می‌توان گفت، این الگو‌ها باید در قالب‌های مختلفی مطرح شوند که قابل پذیرش باشند. باید با روش‌های مدرن و مطابق امیال و انگیزه‌های نوجوانان باشد.»
با معرفی الگو‌های درست، تربیت آسان می‌شود
وی معتقد است با معرفی الگو کار برای مربی سهل و آسان‌تر می‌شود چراکه با توجه به مشغله‌های والدین آن الگو می‌تواند همانند والدین برای مربی باشد. اگر این الگو صحیح انتخاب شود، نوجوان را در مسیر و ریل صحیح قرار می‌دهد و کار راحت می‌شود.
کریمی در اهمیت معرفی الگو‌های عصر حاضر اظهار می‌دارد: «ممکن است بعضی نوجوانان با تاریخ و الگو‌های تاریخی ارتباط خوبی نگیرند. ما الگو‌های مؤثر و نافذی در عصر حاضر داریم و می‌توانیم آن‌ها را انتخاب و جوان و نوجوانان‌مان را در مسیر آن‌ها قرار دهیم. از جمله ورزشکاران خوب و چهره‌هایی مثل سردار سلیمانی که اگر تنها او را صرفاً در فضای نظامی معرفی کنیم اجحاف شده است چراکه به فرموده مقام‌معظم رهبری قاسم سلیمانی یک مکتب است. شهدای اخیری که از دست دادیم مانند امیر عبداللهیان را می‌توان فراتر از یک چهره دیپلماسی به عنوان یک فعال فرهنگی و تربیتی که هر ماه به یک مادر شهید سر می‌زدند به صورت هنرمندانه معرفی کنیم؛ لذا برای انتخاب و معرفی الگو‌های عصر حاضر و تاریخ و تمدن ایرانی اسلامی ابتدا باید مطالعه کرد سپس مطابق میل و سلیقه نوجوان معرفی کرد. نکته دیگر اینکه ما برای معرفی الگو نیازی نیست الزاماً به خیلی دورتر‌ها بپردازیم، گاهی یک رفیقی که هم خوب درس می‌خواند و کنار درس خواند آداب و تربیت خوبی هم دارد می‌تواند به عنوان الگوی سالم معرفی شود.»
نظر شما