وقتی صحبت از انتخاب بین بالگرد، خودروهای مختلف و هواپیما به میان میآید؛ عوامل مختلفی بر تصمیمگیری تأثیر میگذراند؛ از هیجان سفرهای هوایی و مناظر دیدنی گرفته تا ملاحظات مربوط به ایمنی، راحتی و هزینه. ایمنی ابزار و نرخ سوانح و تصادف، یکی از مهمترین این عوامل است.
قبل از بررسی جزئیات دقیق پیرامون بالگردها، درک نحوه عملکرد این دو نوع وسیله حملونقل ضروری است.
هواپیما و بالگرد برای شناور ماندن در هوا باید بهنحوی بر جاذبه زمین غلبه کنند. هواپیماها با بهرهگیری از موتورهای نیرومند به جلو حرکت میکنند و با بهرهگیری از اصل برنولی و جریان هوای پرسرعتی که از رو و زیر بالها میگذرد، نیروی بالابر را برای غلبه بر جاذبه زمین به دست میآورند. بالگردها، اما پرههای چرخشی دارند که نیروی ثابت بالابر را فراهم میکنند و خلبان با تغییر زاویه بالها میتواند در هر جهت دلخواه به حرکت درآید.
هر شکلی از هوانوردی برای عملیات ایمن از مقررات خاصی پیروی میکند. قوانین هوانوردی بالگردها به شکل قابلتوجهی با هواپیما متفاوت است، از مسیرهای پروازی گرفته تا حداقل ارتفاع ایمن و از پروتکلهای مربوط به شرایط آبوهوایی نامطلوب گرفته تا استفاده از وسایل کمک ناوبری.
درمقابل، هواپیماهای بالثابت باید به دالانهای هوایی تعیینشده پایبند باشند و به دلیل افزایش سرعت و مسافت اضافی موردنیاز در هنگام فرود یا صعود، پروازها باید با ساختارهای مسیر مشخصشده مطابقت داشته باشند.
تفاوتهای بالگرد و هواپیما
حملونقل شهری: بالگردها برای تحرک هوایی شهری بسیار مهمند. آنها برای پوشش خبری رسانهها و حملونقل سریع پزشکی ضروری هستند.
سفرهای طولانیتر: هواپیماها راهحلهای عملیتری ارائه میدهند؛ زیرا به لطف مصرف بهینهتر سوخت، مسافتهای طولانیتر را در زمان کمتری انجام میدهند. هواپیما همچنین ظرفیت صندلی بیشتری فراهم میکند و ازاینرو برای خطوط هوایی تجاری مناسبتر است.
با این حال، مشخصات ایمنی بین بالگردها و هواپیماها بسیار متفاوت است. درست است که هر دو حالت حملونقل از نظر سازمانهای هوانوردی «ایمن» هستند، اما تفاوتهای عملیاتی ذاتی آنها نقاط قوت و ضعف منحصربهفردی را ارائه میدهد.
مثلا بالگردها به لطف توانایی شناور شدن و فرود عمودی، معمولاً در شرایط اضطراری انعطاف بیشتری دارند. بااینحال، هواپیماها از نظر آماری تصادف و سوانح کمتری را تجربه کردهاند، زیرا به اجزای حیاتی کمتری برای حفظ پرواز نیاز دارند.
بیایید مقصد پرواز را در نظر بگیریم. هواپیماها معمولاً پروازهای طولانیمدتی انجام میدهند که صدها یا حتی هزاران کیلومتر را در سراسر کشورها و قارهها پوشش میدهند. درمقابل، بالگرد برای جابهجایی بین نقاطی که ممکن است تنها دهها یا صد و خردهای کیلومتر از هم فاصله داشته باشند، ایدهآل است.
هواپیما معمولاً از فرودگاهی بلند میشود که امکانات گستردهای را ارائه میدهد، اما ممکن است از مراکز شهر دور باشد. بالگردها در مقابل به لطف توانایی برخاستن و فرود عمودی، انعطافپذیری زیادی دارند که امکان خروج مستقیم از سکوهای بالگرد را در داخل شهر و دیگر مکانهای نزدیک مانند پشتبام برجها و آسمانخراشها فراهم میکند. طبق تحقیقات «Fortune Business Insights» بازار بالگردها در مقایسه با هواپیماها پیشروتر است.
مقایسه جنبههای ایمنی بالگرد و هواپیما
تبدیل شدن به هوانوردی ماهر، چه با بالگرد و چه با هواپیما، فقط به این معنا نیست که در کابین خلبان بنشینید و از زمین بلند شوید. عوامل متعددی در این مسیر تأثیرگذارند و یکی از این نکات مرتبط، درک پیامدهای هزینه مرتبط با آموزش برای خلبانی حرفهای بالگرد یا هواپیما است.
هزینههای آموزش خلبانی بالگرد در مقیاس وسیعی با آموزش پرواز هواپیما متفاوت است و به نوع گواهینامهای هم که داده میشود، تفاوت دارد. درحالیکه اعداد تصویری کلی ارائه میدهند، تجربیات فردی هنوز ممکن است بر اساس موقعیت جغرافیایی، شرایط بازار و سایر عوامل بیرونی اختلاف داشته باشند.
اصلیترین مزیت ایمنی هواپیماها که موردتوجه خیلیها قرار میگیرد، پایداری آنها در طول پرواز است. هواپیماها بهگونهای طراحی شدهاند که بهطور طبیعی مستقیم پرواز کنند و همین امر، باعث میشود که کنترل آنها نسبت به بالگردها با چالش کمتری همراه باشد.
در پرواز با بالگرد، خلبان باید بر مکانیک قطعات چرخشی پیچیدهای که در شناور نگهداشتن آن مؤثرند، مسلط باشد و ازاینرو هدایت بالگرد به مدیریت مداوم توالیهای گام، چرخش و انحراف نیاز دارد. این کار شامل نظارت دقیق و همزمان بر بسیاری از عناصر است که ممکن است مبتدیان در ابتدا آنها را دلهرهآور ببینند.
بالگردها یا هواپیما، کدامیک انتخاب بهتری است؟
در سفرهای طولانیمدت، هواپیما همچنان در ارائه خدمات سریعتر و کممصرفتر نسبت به بالگرد، بهتر است. این غولهای بالدار از سرعتهای بالاتری بهره میبرند که عمدتاً به دلیل طراحی آیرودینامیکی آنها است.
هواپیماها همچنین در شرایط آبوهوایی ناپایدار بهتر عمل میکنند و اگر نیاز مداومی به پیمایش در آسمانهای متلاطم دارید، راحتی و پایداری پرواز، نکته ارزشمندی است. علاوه بر این، خطوط هوایی تجاری محدوده ظرفیت قابلتوجهی دارند که میبایست از ۵۰ تا بیش از ۴۰۰ مسافر را با هم جای میدهد و این تقاضا، بسیار فراتر از ظرفیتی است که هر ناوگان بالگردی میتواند مدیریت کند. به این ترتیب، برای سفرهای گروهی بزرگ در مناطق دوردست، سفر با هواپیما منطقی است.
ایمنی به روایت آمار
هنگام ارزیابی هر نوع وسیله حملونقل، همیشه باید ایمنی را در نظر گرفت. بر اساس گزارش هیئت ملی ایمنی حملونقل (NTSB)، سفر با هواپیماهای تجاری در مقایسه با بالگردها شاهد تصادفات کمتری در هر کیلومتر پرواز بوده است. این واقعیت ممکن است برای برخی افراد، کفه ترازو را به نفع هواپیما پایین ببرد. بااینحال نباید فراموش کرد که آموزشهای خلبانان، نقش مهمی در تضمین پروازهای ایمن دارد و این، مستقل از نوع هواگرد (هواپیما یا بالگرد) است.
بر اساس گزارش forthepeople، تیم ایمنی بالگرد ایالاتمتحده آماری را از میزان حوادث بالگردها و آمار تلفات انسانی آنها منتشر کرده است. سال ۲۰۱۹ (۱۳۹۸) بیش از ۱۲۰ سانحه بالگرد در خاک ایالاتمتحده اتفاق افتاد و ۵۱ نفر جان خود را در حوادث مربوط به بالگردها از دست دادند؛ سال ۲۰۱۸ (۱۳۹۷) نیز بیش از ۱۲۰ سانحه بالگرد در خاک آمریکا به مرگ ۵۵ نفر انجامید.
بر اساس آمار NTSB (شورای ملی ایمنی حملونقل، ایالاتمتحده)، نرخ سانحه بالگردها ۹٫۸۴ حادثه به ازای هر صدهزار ساعت پرواز است و این آمار برای هواپیماها ۷٫۲۸ سانحه در هر ۱۰۰هزار ساعت پرواز است. نرخ نجات از سانحه بالگرد نیز ۸۰درصد (۴ از ۵) است.
جالب است بدانید که شاخصی به نام شاخص مرگ وسیله نقلیه تعریف شده است که ایمنی نسبی سفر با وسایل نقلیه مختلف را نمایش میدهد. در ایالاتمتحده که بیشترین آمار استفاده از هواپیماها، بالگردها و خودروهای شخصی وجود دارد، مقدار این شاخص برای خودروهای شخصی ۴۵۳٫۶، برای بالگرد ۶۳، برای پروازهای تجاری ۳۴٫۳ و برای قطار میانشهری ۲۰ است.
منبع: خبرآنلاین