آگوست طلایی نفت
هر بشکه نفت خام آمریکا در آگوست با رشد ماهانه 5/ 7 درصدی همراه شد. برنت، نفت شاخص بازار لندن نیز بیش از 10 درصد رشد قیمتی را به ثبت رساند. این میزان رشد بیشترین رشد ماهانه بهای نفت از آوریل محسوب می‌شود.
ماه آگوست در حالی آغاز شد که بازار نفت بعد از ماه‌ها مجددا در فاز خرسی قرار گرفته بود. نگرانی از افزایش حجم ذخیره نفتی به خصوص سطح بالای ذخیره فرآورده‌ها در انبارهای آمریکا نگرانی از افزایش مازاد عرضه را به همراه آورده بود. در واقع تابستان که به دلیل افزایش مسافرت‌های جاده‌ای هر سال با اوج تقاضای فصلی نفت همراه است، در حالی می‌گذشت که حجم ذخایر بنزین در مسیر رشد قرار داشت. از همین رو گفته می‌شد که با پایان تابستان مازاد عرضه در بازار فرآورده‌های نفتی به بازار نفت سرایت می‌کند. این نگرانی‌ها موجب شد که در اولین روزهای شروع ماه سپتامبر شاهد شکسته شدن کف مقاومتی 40دلاری نفت باشیم.
اما کشورهای نفتی که طی چند سال اخیر با افت بیش از 50 درصدی قیمت‌ها فشار زیادی را متحمل شده‌اند، این بار بیکار ننشستند. اولین بار رئیس‌جمهور ونزوئلا، کشوری که بیش از همه از افت قیمت نفت آسیب دیده و در مرز فروپاشی اقتصادی قرار دارد، اعلام کرد که کشورهای عضو و غیرعضو اوپک برای کمک و افزایش قیمت‌ها با یکدیگر مذاکره خواهند کرد. با تایید این خبر از سوی خالد الفالح، وزیر انرژی عربستان سعودی قیمت‌ها در مسیر رشد قرار گرفت، به‌طوری که شاهد رشد 23 درصدی قیمت نفت از ابتدای ماه تا 19 آگوست بودیم، برنت به بیش از 51 دلار و نفت خام آمریکا به حدود 49 دلار در هر بشکه رسید. در این بین کاهش شاخص دلار نیز به رشد قیمت‌ها کمک کرد. بر اساس آمار سایت خبری بلومبرگ، شاخص دلار از ابتدا تا 18 آگوست حدود 5/ 1 درصد افت را به ثبت رساند. از آنجا که این کالاهای اساسی در بازارهای بین‌المللی با ارز دلار آمریکا معامله می‌شوند، کاهش ارزش این ارز موجب می‌شود نفت و دیگر کالاها برای خریدارانی که ارز مرجعی غیر‌دلار دارند، ارزان‌تر تمام شود. از همین رو کاهش ارزش دلار افزایش تقاضا برای نفت و رشد قیمت‌ها را به همراه دارد.
اما در ادامه ماه با کمرنگ شدن خوش‌بینی‌ها به توافق، قیمت‌ها در مسیر کاهشی قرار گرفت. به‌طوری‌که در آخرین روز از ماه آگوست، برنت به 47 و نفت خام آمریکا به 44 دلار رسید. در این بین افزایش شاخص دلار در نیمه دوم ماه و بازگشت توجه معامله‌گران به عوامل بنیادین از جمله حجم بالای موجودی تجاری نفت خام و بنزین در کنار کاهش اختلالات عرضه عامل فشار بر نفت شد. شاخص دلار در فاصله 18 آگوست تا آخر ماه حدود 2 درصد رشد را به ثبت رساند که فشار بر قیمت نفت را افزایش داد.
در این بین نگاهی به دیگر آمارهای بازار خالی از لطف نیست. آمار منتشر شده از سوی موسسه بیکر هیوز نشان می‌دهد در سه هفته آگوست، تعداد دکل‌ها افزایشی بوده و تنها در یک هفته بدون تغییر بوده است. تعداد دکل‌های حفاری فعال در میادین نفتی آمریکا که نشان از چگونگی فعالیت تولیدکنندگان نفت شیل است، در این ماه 26 دستگاه افزایش یافته و از 381 مورد در هفته آخر جولای به 407 مورد در هفته آخر آگوست رسیده است. در واقع با افزایش بهای نفت در ماه آگوست و چشم‌انداز توافق بین کشورهای تولیدکننده نفت بر سر توقف رشد تولید، تولیدکنندگان نفت شیل فعالیت خود را تشدید کرده‌اند تا به محض رشد قیمت‌ها به تولید نفت خود بیفزایند. از سویی همان‌طور که در جدول به آن اشاره شده تولید نفت آمریکا در ماه آگوست افزایشی بوده است. بسیاری از تحلیلگران بازار نفت با توجه به شدت فعالیت تولیدکنندگان نفت شیل که در تعداد دکل‌های فعال در میادین نفتی آمریکا نمود دارد، بر این باورند که حتی اگر توافقی در الجزایر رخ دهد، با افزایش تولید نفت آمریکا بی‌اثر خواهد شد.
از سویی حجم ذخایر نفتی در این ماه رشد 3/ 2 میلیون بشکه‌ای را تجربه کرد و انبارهای بنزین در مقابل 3/ 3 میلیون بشکه کاهش یافته است. کاهش ذخایر تجاری نفت خام و افزایش ذخیره بنزین نشان از این دارد که با پایان فصل گرما، پالایشگاه‌ها به آرامی در حال کاهش فعالیت خود و وارد شدن به فصل تعمیر و نگهداری هستند. از همین رو تقاضا برای نفت‌خام کاهش یافته و بخشی از تقاضای بنزین آمریکا از سوی انبارهای بنزین تغذیه می‌شود.
نفت در انتظار دو نشست
ماه سپتامبر با دو واقعه مهم برای نفت همراه خواهد بود. 20 و 21 سپتامبر نشست فدرال رزرو (بانک مرکزی آمریکا) برگزار خواهد شد. هفته گذشته جنت یلن، رئیس فدرال رزرو اعلام کرد که نشانه‌های مثبتی برای افزایش نرخ بهره بین‌بانکی دیده می‌شود که احتمال افزایش نرخ بهره در نشست پیش رو را افزایش داده است. در پی اظهارات یلن، شاخص دلار رشد کرد و موجب افزایش فشار بر بهای نفت شد. با این حال روز جمعه آماری از اقتصاد آمریکا منتشر شد که مجددا موجب افزایش تردید درخصوص نتیجه نشست ماه جاری فدرال رزرو شد. به گزارش «دنیای اقتصاد» آمارها نشان داد که نرخ بیکاری در ایالات متحده در آگوست 9/ 4 درصد بوده است، هرچند که این مقدار نسبت به نرخ بیکاری ماه جولای تغییری نکرده است اما از آنجا که پیش از این رقم 8/ 4 درصد برای نرخ بیکاری ماه آگوست پیش‌بینی می‌شد، بدبینی به افزایش نرخ بهره را در نشست ماه سپتامبر به همراه داشت. علاوه بر این PMI آمریکا نیز در این ماه به زیر 50 رسید که علاوه بر اینکه نسبت به PMI ماه جولای کاهش داشت، نسبت به پیش‌بینی‌های قبلی نیز کمتر بود.
اما نشست دیگری که طی یک ماه گذشته بسیار خبرساز شده است، نشست غیر‌رسمی کشورهای صادرکننده عمده نفت در الجزایر است. الجزایر در روزهای 26 تا 28 سپتامبر به منظور برگزاری پانزدهمین نشست وزیران انرژی جهان میزبان کشورهای مصرفکننده و صادرکننده سوخت‌های فسیلی خواهد بود. اما اعضای اوپک اعلام کرده‌اند در حاشیه این اجلاس نشست غیر رسمی تشکیل خواهند داد و بر سر هدایت بازار نفت مذاکره خواهند کرد. هرچند که در ابتدا کارشناسان بر این باور بودند که این نشست مانند نشست آوریل در دوحه نتیجه‌ای در بر نخواهد داشت، اما اظهارات روز جمعه ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهوری روسیه درخصوص این نشست، چشم‌انداز توافق را بسیار روشن کرده است، به‌طوری‌که بعد از اظهارات پوتین قیمت نفت نزدیک به 3 درصد رشد کرد. وی اعلام کرد که موضع ایران درخصوص طرح فریز نفتی بحق است و می‌توان ایران را از طرح فریز معاف کرد. پوتین همچنین اعلام کرد در این خصوص در حاشیه اجلاس گروه 20 در چین با محمد بن سلمان، شاهزاده قدرتمند سعودی‌ها مذاکره خواهد کرد.
گفته می‌شود در حال حاضر کشورهای عضو اوپک در حال رایزنی برای مشخص کردن سقف تولید نفت هستند. فردا نیز محمد بارکیندو، دبیرکل اوپک میهمان تهران خواهد بود. احتمال می‌رود یکی از محورهای گفت‌وگوی وی با مقامات ایرانی درخصوص سقف تولید باشد. روسیه نیز قرار است در این اجلاس به کشورهای عضو اوپک بپیوندد، اما هنوز از شرکت دیگر کشورهای غیر عضو اوپک در این نشست خبری نیست. حال باید منتظر ماند و دید مقامات کشورهای عضو اوپک در بیش از 20 روزی که تا نشست الجزایر مانده است چه اظهار نظراتی می‌کنند.