نظر به این که پیشنهاد تشکیل مجمع کشورهای صادرکننده گاز از طرف ایران بود بنابراین دبیرخانه آن نیز باید در کشور ما تعیین میشد، اما ایران چنین درخواستی نکرد و در چند سال نخست تاسیس آن حتی یک دبیرخانه هم شکل نگرفت و فقط کشور میزبان کار دبیرخانه را نیز انجام می داد. در آن مقطع این تصمیم اهمیت خاصی داشت.
اهمیت تشکیل مجمع کشورهای صادرکنده گاز از آن جهت بود که در آن زمان قیمت گاز براساس درصد ناچیزی از قیمت نفت تعیین میشد ، زیرا در آن زمان به گاز به عنوان یک سوخت استراتژیک نگاه نمیشد. بنابراین، هدف مجمع آن بود که قیمت گاز را از نفت جدا کند و به عنوان یک کالای مستقل سازوکاری برای قیمتگذاری بیابد. در اصل تصمیم برآن بود که این مجمع با افزایش تعداد اعضای آن طی سالها، این قدرت را بیابد که به اهرمی در قیمتگذاری بدل شود و قیمت آن را افزایش دهد.
به هر روی، تا به حال جلسه های این مجمع در کشورهای مختلف برگزار شده است. امسال سومین دیدار سران مجمع کشورهای صادرکننده گاز در تهران برگزار میشود.
این مجمع که تعداد اعضای دائم آن به 17 کشور و ناظر افزایش یافته، به نظر میرسد در سالهای آتی با رشد بازار و توجه بیشتر به گاز طبیعی به عنوان یک سوخت پاک، مورد توجه دیگر کشورها نیز قرار گیرد.
هرچند ایران هنوز از تمام ظرفیت خود در بازارهای جهانی استفاده نمیکند، اما با رفع تحریمها این مجمع می تواند برای ایران موثرتر باشد. اگر سرمایه گذاریهای متعددی در صنعت گاز انجام شود و فازهای پارس جنوبی و در مناطق دیگر برای تولید گاز مستعد هستند، به مرحله عملیاتی برسند، ایران میتواند به خوبی از این روند استفاده کند و نقش پررنگتری در عرصه فعالیتهای گازی بازی کند.
فریدون برکشلی- نماینده ملی سابق ایران در اوپک
∎