واکنش ملتهای مسلمان در قبال فاجعه منا و بی‌کفایتی رژیم آل سعود در اداره حج، نشاندهنده ایجاد موجی از توافق جمعی علیه این رژیم است.
سازمان همکاری اسلامی درباره احتمال تکرار واقع فاجعه در منا هشدار داده و از مسئولان سعودی خواسته است که به مسئولیت‌های خود عمل کنند.
«احمد یافوز» نویسنده و روزنامه‌نگار ترکیه در گفتگو با شبکه العالم گفت: مکه و مدینه اراضی مشترک همه مسلمانان از اندونزی گرفته تا مغرب هستند و فقط مختص به عربستان نیست، در نتیجه باید اتحادیه‌ای متشکل از همه کشورهای اسلامی تشکیل شود که مدیریت حج را برعهده گیرد تا حج زیرنظر سازمان همکاری اسلامی مدیریت شود.
شمار زیادی از فعالان اسلامی تاکید دارند که مسئولان سعودی در این واقعه مقصر هستند. «ناصر قندیل» سردبیر روزنامه لبنانی «البناء» گفت: برای بار سوم و چهارم است که شاهد وقایعی از این نوع در جریان برگزاری و مدیریت مناسک حج هستیم واین مساله نشان می‌دهد که طرف برگزار‌کننده مناسک حج، صلاحیت پذیرفتن مسئولیتی به این خطیری را ندارد.
این فاجعه ناقوس خطر را درباره تکرار حوادث مشابه در آینده به صدا درآورده است چرا که اتفاق جدیدی نیست بلکه در گذشته نیز شاهد چنین فجایع دردناکی در جریان برگزاری مناسبک حج بوده‌ایم و این موضوع نشان می‌دهد که خاندان حاکم سعودی به علت سوء مدیریت و ناتوانی در برگزاری مناسک حج، صلاحیت برگزاری این مراسم را ندارد.
در همین حال سید حسن نصرالله دبیرکل حزب‌الله لبنان نیز مسئولیت حادثه منا را متوجه مقام‌های عربستان دانست و بر لزوم فراهم شدن امکان نظارت جهان اسلام بر این مناسک تاکید کرد.
رسانه‌های افغانستان نیز از واقعه کشته شدن حاجیان در «منا» به عنوان یک «فاجعه »یاد کرده و نوشتند که بی‌کفایتی مقام‌های عربستان باعث قتل 1300 تن از زائران بیت‌الله‌الحرام شد.
خبرگزاری «جمهور» افغانستان نوشت: براثر بی‌کفایتی مقام‌های سعودی، حدود 1300 زائر بیت‌الله‌الحرام کشته و بیش از دو هزار نفر زخمی شده‌اند اما مقامات عربستان، مسئولیت وقوع این حادثه را به گردن حجاج انداخته‌اند.
این خبرگزاری نوشت در حالی که بیش از هزار نفر در این حادثه جان خود را از دست داده اند، سازمان دفاع شهری عربستان شمار کشته‌ها را 717 تن اعلام کرد.
آفریک آسیا: آل سعود برای جهان اسلام خطرناک است
به گزارش پایگاه خبری «آفریک-آسیا»، دو فاجعه مرگبار در مکه که تا کنون به کشته شدن صدها نفر منجر شده است، انحطاط خانواده حاکم بر عربستان را نشان می‌دهد.
این خانواده که اکنون مشغول جنگ با کشور مسلمان دیگری به نام یمن است، نتوانسته در برگزاری مراسم حج توجه لازم را به خرج دهد و این در حالی است که آنها باید حافظ جان حجاج و زائران خانه خدا باشند.
به گزارش این پایگاه بی‌توجهی آل سعود به حفظ امنیت حجاج در کنگره عبادی حج در حالی است که اگر به اقدامات گروههای افراطی مذهبی در سراسر جهان از کشورهای عربی گرفته تا اسلامی نگاه کنیم جای پای آل سعود را می‌بینیم. هزاران تروریست افراطی در سراسر جهان در مکتب این خانواده آموزش اقدامات تروریستی و خشونت برخاسته از اصول وهابیت را دیده‌اند.
اقدام‌های آل سعود به وجهه اسلام نیز آسیب وارد کرده و باعث شده است تا مسلمانان گرفتار افراط‌گرایی شوند. خانواده حاکم آل سعود در عربستان همچنین در رفتار کینه‌جویانه در قبال ایران، با اسرائیل همدست شده است. عربستان سعودی به بهانه جلوگیری از توهم گسترش شیعه، جنگی را علیه مردم یمن به راه انداخته است و بمباران مردم غیر نظامی این کشور را ادامه می‌دهد.
اردوغان نوکری خود را به سعودیها اثبات کرد
رجب طیب اردوغان رئیس جمهوری ترکیه در حالی فشار به عربستان به دلیل فاجعه منا را درست ندانست و مدعی شد که دولت ریاض حساسیت لازم را نسبت به این مساله نشان می‌دهد که مقام‌ها و احزاب مخالف دولت آنکارا، از سهل انگاری آل سعود در این فاجعه به شدت انتقاد کرده‌اند.
به گزارش ایرنا از تلویزیون دولتی ترکیه، اردوغان به خبرنگاران گفت که به دلیل فاجعه منا نباید از عربستان انتقاد کرد. وی با اشاره به انتقادها از مدیریت عربستان در مراسم حج امسال گفت: «حملات تند به دولت عربستان را درست نمی‌دانم، اغلب این اعتراض‌ها و انتقادها بی‌اساس است.»
وی در حالی چنین سخنانی را بیان کرد که پیش از این رئیس سازمان امور دیانت و مقام‌های حزب حاکم عدالت و دیگر احزاب مخالف ترکیه از سهل انگاری عربستان در فاجعه منا که تاکنون منجر به جان باختن حدود 2 هزار تن و مجروح شدن 2 هزار تن دیگر شده است، به شدت انتقاد کرده‌اند.
اردوغان بدون اشاره به بی‌توجهی دولت ریاض به اتخاذ تدابیر لازم برای امنیت زائران افزود: مقام‌های سعودی اقدامات لازم را برای تکرار نشدن چنین حوادثی انجام خواهند داد.
پیش از این محمدعلی شاهین معاون حزب عدالت و توسعه با انتقاد شدید از عربستان گفته بود که اگر حاکمان عربستان نمی‌توانند مراسم حج را اداره کنند این امر را برعهده ترکیه بگذارند.
در همین حال «محمد گورمز» رئیس سازمان امور دیانت ترکیه نیز روز پنجشنبه پیشنهاد داده بود که کنفرانس بین‌المللی برای اداره مراسم حج برگزار شود. وی گفت: مدیریت دولت عربستان درباره حج مشکل اساسی دارد و باید در سطح بین‌المللی مورد بررسی قرار گیرد.
در فاجعه منا چهار زائر ترکیه‌ای جان باختند و 14 تن نیز مفقود شده‌اند.
از سوی دیگر رئیس مجلس اعلای اسلامی عراق در واکنش به فاجعه منا و جان باختن صدها تن از حجاج خانه خدا از عربستان خواست تا تحقیقات فوری را در این خصوص آغاز کرده و عاملان آن را مجازات کند.
همچنین مسئول برگزاری امور حج در انگلیس گفت: فاجعه منا که به کشته شدن صدها تن انجامید، به دلیل تصمیم پادشاهی آل سعود برای بستن مسیرهای پر ازدحام رخ داد.
به نوشته روزنامه ایندیپندنت، محمد جعفری، از مسئولان برگزاری مراسم حج در انگلیس گفت: مقصر کشته شدن حجاج در منا، دولت سعودی است چرا که هر باری که یک شاهزاده از راه می‌رسد آنها جاده‌ها را می‌بندند و اصلا فاجعه‌ای را که ممکن است رخ دهد، در نظر نمی‌گیرند.
وی در گفت‌وگو با «بی.بی.سی» تاکید کرد: وقتی که با حجاج صحبت می‌کنید، متوجه می‌شوید که اصلی‌ترین دلیل این حادثه آن بوده است که برخی از شخصیت‌های مهم در حال ورود به منا بوده‌اند و به همین دلیل دو ورودی بسته شد که این فاجعه رخ داد. این در جاده‌ای بود که به مردم اجازه ندادند وارد آنجا شوند.
یک نماینده ارشد مجلس سنای پاکستان نیز با بیان اینکه مسوولیت کشتار حجاج در سرزمین منا برعهده عربستان است، گفت: در مراسم حج امسال ثابت شد که عربستان به تنهایی توان مدیریت مراسم حج و امور حرمین شریفین را ندارد و ضروری است تعدادی از کشورهای توانمند جهان اسلام، در مدیریت و اجرای یکی از بزرگترین گردهمایی‌های مسلمانان جهان مشارکت داشته باشند.
لازم به ذکر است افکار عمومی جهان اسلام اکنون بر این نکته تاکید دارد که بی‌کفایتی قطعی رژیم سعودی و ضعف در مدیریت مراسم حج تمتع دلیل اصلی وقوع رخداد غم‌بار منا بوده است. این موضوع بخصوص از آن جهت حائز اهمیت است که اولویت دولت سعودی تغییر کرده و به جای تمرکز نیروها بر برقراری امنیت مراسم حج، بر سرکوب مردم در بحرین و کشتار در یمن متمرکز شده‌اند.
همچنین در مراسم امسال بیش از اینکه توجه به برقراری نظم و امنیت باشد بر مدیریت سیاسی و عدم اعتراض مردم از جمله حاجیان مصر و بحرین نسبت به حکومت‌هایشان و عدم شعار علیه آمریکا و رژیم صهیونیستی متمرکز شده بود.
امدادرسانی و مدیریت پس از وقوع بحران هم در حادثه منا با مشکلات جدی همراه بوده و این بی‌کفایتی موجب تشدید اوضاع و گسترش آمار تلفات گردید.
گسترش اعتراض جهانی علیه بی‌کفایتی آل سعود
صاحب‌خبر -