ابتکار: حج امسال، از مرگبارترین سال‌های حج بود. هنوز چند روزی از فاجعه سقوط چرثقیل بر سر زایران نگذشته بود که خبرها یکی پس از دیگری، همه را به شوک فرو برد. فاجعه ای که هر لحظه به آمارش افزوده می‌شد. در این میان تعداد کشته شدگان و مجروحان در مقایسه با تعداد کلی تلفات، پیشی گرفت و اسامی روی خروجی سایت سازمان حج و زیارت قرار گرفت. اتفاقی که لباس سفید احرام حاجیان را به کفن سپید تبدیل کرد و در تابوت‌های یک شکل، به ایران بازگشتند. در این میان، شاهدان حادثه منا به بی‌نظم بودن مراسم حج امسال اشاره کردند و گفتند: حجاج از تشنگی رنج می‌بردند، از هوش می‌رفتند و یکی پس از دیگری بر روی اجساد یکدیگر می‌افتادند. شاهدان سودانی که شاهد حادثه منا در عربستان بوده‌اند تاکید کردند که حج امسال طی سه سال گذشته بسیار نامنظم بوده است. این شاهدان تاکید کردند: «مردم از تشنگی رنج می‌بردند، از هوش می‌رفتند و یکی پس از دیگری بر روی اجساد یکدیگر می‌افتادند.» روز عید قربان بر اثر ازدحام جمعیت در خیابان 204 منا در مکه مکرمه 1200 تن از حجاج کشته و 805 تن دیگر زخمی شدند که بر اساس اعلام منابع ایرانی 131 تن از کشته‌ها از زائران ایرانی هستند.

فاجعه ای در حج

شاهد فاجعه‌ای دیگر در حج بودیم که متاسفانه اسامی ۱۳۱ حاجی ایرانی نیز در بین کشته شدگان این فاجعه قرار دارد. شمار قربانیان فاجعه رمی جمرات در منا به 717 کشته و 863 زخمی رسیده است. متاسفانه اسامی 131 حاجی ایرانی نیز در بین کشته شدگان این حادثه قرار دارد. این در حالی است که چند روز پیش نیز سقوط جرثقیل در مکه مکرمه که به کشته شدن 107 نفر و مجروح شدن 238 نفر انجامید خانواده‌های زیادی را عزادار کرد. متاسفانه در این حادثه نیز شماری از حجاج کشورمان جان خود را از دست دادند. سعید اوحدی رئیس سازمان حج و زیارت کشورمان پنجشنبه شب گفت: آمار جان باختگان حادثه رمی جمرات به 131 نفر رسیده که از این تعداد، 6 نفر مجهول الهویه هستند. وی یادآور شد: همچنین 60 نفر ازحجاج کشورمان نیز در این حادثه مجروح شدند که از این تعداد 55 نفر دربیمارستان‌های ایرانی مستقر در منا ومکه و پنج تن نیز در بیمارستان‌های سعودی بستری هستند. رئیس سازمان حج و زیارت با بیان اینکه آمار دقیق جان باختگان به زودی اعلام خواهد شد، افزود: به نظر می‌رسد تعداد کل کشته‌ها به بیش از 1500 نفر خواهد رسید. وزارت بهداشت سعودی در پی این حادثه وضعیت قرمز اعلام کرد و تمام بیمارستان‌های منا و مکه به حالت آماده باش شدید درآمده‌اند. این درحالی است که شمار کشته شدگانی که به سردخانه‌های بیمارستانها منتقل می‌شوند، هر لحظه در حال افزایش و سردخانه‌ها نیز در حال پر شدن است.

بیرون کشیدن 19 نفر از مجروحان ایرانی حادثه منا از زیر تل کشته ها

رئیس سازمان حج و زیارت گفت: آشفتگی مدیریتی زیادی در منا بین سعودی‌ها وجود داشت و ما ۱۹ نفر از مجروحان ایرانی حادثه منا را از زیر تلی از کشته‌ها بیرون آوردیم. سعید اوحدی گفت: وضعیت درمانی در مراکز درمانی عربستان خوب نیست و بیمارستان‌ها مملو از جمعیت هستند، همچنین بیمارستان‌های مکه توانمندی پاسخگویی را ندارند و بسیاری از بیماران را به بیمارستان‌های طائف اعزام کردند. وی با بیان اینکه کار تشریفات قانونی برای انتقال اجساد انجام شده است تصریح کرد: با مسئولیت سفیر ایران در عربستان کمیته‌ای تشکیل دادیم، اجساد الان در اختیار ما نیست و آنها را به سردخانه‌ها منتقل کردند. رئیس سازمان حج و زیارت با بیان اینک در حال حاضر کاروان‌های ایرانی رمی جمرات را انجام دادند، گفت: ظرف دو روز گذشته فشار زیادی به امدادگران هلال احمر وارد شده است و تعداد زیادی از هلال احمری‌ جزو مجروحان هستند. اوحدی خاطرنشان کرد: 19 نفر از مجروحان را از زیر تلی از کشته‌ها بیرون آوردیم.

احضار کاردار سفارت عربستان در تهران به وزارت خارجه

کاردار سفارت عربستان سعودی در تهران به دنبال حادثه منا، به وزارت امورخارجه احضار و مراتب اعتراض ایران به وی ابلاغ شد. پیش از این سعید اوحدی رئیس سازمان حج و زیارت اعلام کرده بود که تعداد کشته‌شدگان حادثه در منا، از مرز یک هزار نفر گذشته است. وی همچنین تعداد ایرانیان فوت شده در این حادثه را تا این لحظه 47 نفر اعلام کرد و گفت: تعداد مجروحان ایرانی این حادثه نیز تاکنون 60 نفر برآورد شده است. کاردار سفارت عربستان سعودی در تهران به دنبال حادثه منا، به وزارت امورخارجه احضار و مراتب اعتراض ایران به وی ابلاغ شد.

دستور تشکیل نشست ویژه هیئت دولت و ستاد پیگیری حادثه منا

حجت‌الاسلام حسن روحانی رئیس‌ قوه مجریه در تماس تلفنی با اسحاق جهانگیری معاون اول رئیس‌جمهور دستورات ویژه‌ای برای پیگیری حادثه منا صادر کرد. حجت الاسلام حسن روحانی پیش از پیاده شدن از هواپیما در فرودگاه نیویورک، در تماس تلفنی با مسئولان و از جمله اسحاق جهانگیری، ضمن دریافت آخرین گزارش‌ها، دستور داد تا هیئت دولت در جلسه ویژه‌ای در روز جمعه ابعاد مختلف این فاجعه تاسف‌بار را بررسی و با تشکیل ستادی پیگیری‌های لازم را انجام دهد. رئیس‌جمهور تاکید کرد وزارت‌خانه‌های امور خارجه، بهداشت و درمان، ارشاد اسلامی و سازمان حج و زیارت همه اقدامات عملی لازم را برای انتقال سریع پیکر حجاج کشورمان و نیز مجروحان حادثه و سپس مداوا و رسیدگی‌های پزشکی به مصدومان را انجام دهند. روحانی همچنین وزارت کشور را موظف کرد تا از طریق استانداری‌ها در سراسر کشور به خانواده‌های جانباختگان و صدمه‌دیدگان حادثه مساعدت و رسیدگی‌های لازم را انجام دهند. 

47مجروح ایرانی در بیمارستان‌های هلال احمر

رئیس جمعیت هلال احمر ضمن تشریح آخرین وضعیت امدادرسانی به زائرین ایرانی در پی فاجعه روز گذشته منا، گفت: سعی می‌شود در اولین پرواز بازگشت، به صورت ویژه جان باختگان ایرانی در حادثه منا و همچنین مجروحینی که نیاز به انتقال به کشور دارند، منتقل شوند.به گزارش ایسنا، دکتر امیرمحسن ضیایی درباره آخرین وضعیت امدادرسانی به مجروحین حادثه منا افزود: بر اساس اطلاعاتی که حدود یک ساعت پیش از سوی مرکز پزشکی حج وابسته به هلال‌احمر وابسته به جمهوری اسلامی ایران دریافت کردیم، در حال حاضر در بیمارستان جمعیت هلال‌احمر در مکه مکرمه 47 نفر ایرانی بستری داریم که تعدادی از آنها مجروح و تعدادی بیمار عادی هستند. وی با بیان اینکه در مجموع حدود 60 نفر از مجروحین ما در بیمارستان‌های سعودی و بیمارستان‌های هلال‌احمر در مکه بستری هستند، گفت: وضعیت بسیاری از آنها خوب است و آماده ترخیص هستند ؛ البته 7 نفر از مجروحان ایرانی وضعیت خوبی ندارند و باید بیشتر در بیمارستان بستری بمانند تا درمان بیشتری دریافت کنند. ضیایی افزود: از صبح امروز جمعه نیز اجازه ویزیت و ملاقات با مجروحان داده شده و همکاران ما در حال حاضر در بیمارستان‌های سعودی به امور مجروحان ایرانی رسیدگی می‌کنند. بنابراین با این شرایط کارها در حال انجام است و مشکل خاصی وجود ندارد. وی با بیان اینکه تاکنون درخواستی برای اعزام مجروحین به داخل کشور نداشتیم، گفت: با این وجود هیات پزشکی حج در حال پیگیری مساله است تا اگر لازم باشد کسی برای درمان به داخل کشور منتقل شود این اتفاق بیفتد؛ البته به نظر می‌رسد که آمار مجروحین ما از این بالاتر نخواهد رفت و در حال حاضر مجروحان در حال کم شدن هستند زیرا آنها به تدریج درمان و ترخیص می‌شوند و به کاروان‌های خود بازمی‌گردند.

آغاز انتقال اجساد جان باختگان حادثه منا طی روزهای آینده

ضیایی درباره روال بازگشت اجساد کشته شدگان ایرانی حادثه منا گفت: اگر بتوانند پرواز ویژه‌ای را برای این کار اختصاص دهند این انتقال صورت می‌گیرد؛ اما به هر حال سعی می‌شود در اولین پرواز بازگشت، به صورت ویژه این اجساد و همچنین مجروحینی که نیاز به انتقال به کشور دارند، به کشور منتقل شوند. بنابراین داریم این کار را بررسی می‌کنیم تا آن را انجام دهیم. وی افزود: قاعدتاً اولین پروازها بعد از یک الی دو روز آینده آغاز می‌شود چراکه عملاً اعمال حج دو روز دیگر تمام شده و اولین پروازها وارد کشور می‌شود.

اعلام آمادگی وزارت بهداشت برای پذیرش مجروحین غیر ایرانی

وی در ادامه از اعلام آمادگی وزارت بهداشت جهت پذیرش مجروحین ایرانی و مجروحین سایر کشورهای اسلامی در صورت نیاز خبر داد و گفت: هیات پزشکی حج نیز آمادگی خود را برای کمک به امر درمان مجروحین کشورهای اسلامی و زائرین بیت‌الله الحرام اعلام کرده و با تمامی امکانات در خدمت زائران چه ایرانی و چه غیر ایرانی است و اعلام کرده که هر خدمتی را که لازم باشد در این راستا ارائه می‌کند. ضیایی همچنین گفت: ما یک تیم مجرب و باسابقه در حج داریم و پزشکان، پرستاران و امدادگران باسابقه داریم که می‌توانند بسیار کمک کنند. همچنین تیم‌های پزشکی و پرستاری ما در کشور اعلام آمادگی کردند تا در صورت نیاز به حج اعزام شده و خدمت‌رسانی کنند. بنده یا دبیرکل جمعیت هلال‌احمر نیز سعی می‌کنیم به مکه مکرمه عزیمت کنیم تا از نزدیک مسائل را بررسی و هدایت کنیم.

مرعشی: ترخیص 20 تن از مجروحان /حال 2 تن از زائران وخیم است

رئیس مرکز پزشکی حج و زیارت جمعیت هلال احمر از ترخیص 20 تن از زائران مصدوم طی حادثه مکه خبر داد. سیدعلی مرعشی رئیس مرکز پزشکی حج و زیارت جمعیت هلال احمر در خصوص آخرین جزئیات حادثه در مکه اظهار کرد: طبق آخرین گزارشات اعلام شده 131 نفر از زائران جان خود را از دست داده و در حال حاضر نیز 60 زائر ایرانی مجروح، بستری هستند. وی در ادامه با بیان اینکه آمار کل مجروحین در سایت مرکز پزشکی حج قابل مشاهده است، بیان کرد: تاکنون 20 تن از زائران مصدوم ترخیص شده‌ و تعدادی از مجروحان نیز همچنان در بیمارستان‌های نور و ملک فیصل بستری هستند. مرعشی تصریح کرد: دو تن از مجروحان شرایط خوبی نداشته و حال آنها وخیم گزارش شده است.

آمار حجاج مفقود ایرانی مورد تایید نیست

خبرنگار صدا و سیما در کشور عربستان در واکنش به انتشار آمارهای مختلف از تعداد گمشدگان حجاج ایرانی حادثه روز گذشته منا، هیچ‌یک از آمارهای منتشر شده را مورد تایید مسولان بعثه رهبری و سازمان حج ندانست. سیار پیش‌بهار با اشاره به آمار مختلف ارائه شده از سوی منابع مختلف در خصوص گمشدگان حادثه روز گذشته در منا اظهار کرد: در حال حاضر آمارهای ضد و نقیضی از گمشدگان حادثه روز گذشته عنوان می‌شود ولی هنوز مسئولان بعثه رهبری و سازمان حج و زیارت هیچ‌یک از این آمار ارائه شده را تایید نکرده‌اند. وی که دیروز طی گفت‌وگویی زنده از شبکه خبر، آخرین اخبار حادثه روز گذشته را تشریح می‌کرد، افزود: صبح امروز 4 کمیته به منظور بررسی موضوع تشکیل شده است و طبق گفته مسئولان ذی‌ربط، تا عصر امروز و نهایتاً صبح فردا، آمار دقیق مفقودین ایرانی مشخص و اعلام می‌شود. به گفته‌ پیش‌بهار آخرین آمار حاکی از کشته شدن 131 حاجی ایرانی و مصدومیت 85 نفر از حجاج کشورمان است.

365 ایرانی در فاجعه منا فعلا مفقود شده‌اند

سرپرست حجاج ایرانی اعلام کرد: 365 زائر ایرانی پس از وقوع فاجعه «منا» تا این لحظه به کاروان‌های خود مراجعه نکرده‌اند، البته این به معنی جان باختن آنها نیست. حجت‌الاسلام والمسلمین سید علی قاضی عسگر با اعلام آخرین آمار مفقود شدگان ایرانی در فاجعه مکه و با تاکید بر این‌که تعداد جان‌باختگان ایرانی در آن فاجعه 131 نفر مشخص شده است، افزود: هم‌اکنون 365 نفر به کاروان‌های خود مراجعه نکرده‌اند که ممکن است برای بیتوته به مسجد‌الحرام رفته باشند و یا در حال تکمیل اعمال حج خود باشند. وی ادامه داد: تا شب گذشته آمار مفقود شدگان ایرانی 395 نفر بود که خوشبختانه برخی از آنها مراجعه کردند و این آمار به 365 نفر رسیده است. امیدواریم با تفحص در بیمارستان‌های سعودی این تعداد کمتر شود و سعی می‌کنیم لحظه به لحظه اطلاعات را به مردم منتقل کنیم. سرپرست حجاج ایرانی با بیان این‌که تفحص در بیمارستان‌ها زمان می‌برد، افزود: برخی مجروحان به بیمارستان‌هایی در جده و یا ریاض منتقل شده‌اند ولی تمام نیروهای ما در حال شناسایی زائران ایرانی هستند. نماینده ولی فقیه در امور حج و زیارت ادامه داد: از رییس سازمان حج و زیارت خواهش کردم اسامی مفقود‌شدگان را اعلام کنند، ولی تاکید می‌کنم این به معنای جان‌باختن این زائران نیست و به محض آنکه جدید‌ترین اطلاعات را از این اشخاص به دست آوریم اعلام می‌کنیم. قاضی‌عسگر سپس با تاکید بر این‌که نمی‌توان 100 درصد و با یقین آمار فاجعه مکه را اعلام کرد، افزود: با آنکه نیروهای ما به محل نگهداری اجساد و مجروحان مراجعه کرده‌اند، ولی اجازه ورود به آنها داده نمی‌شود چون سعودی‌ها می‌گویند باید آمار و اطلاعات‌شان مشخص شود. با این حال سعی می‌شود بعد از نماز عشاء امشب تعدادی از این افراد را مشخص کنیم. وی همچنین به دیدارش با نماینده ولیعهد عربستان که برای عرض تسلیت به محل اسکان زائران ایرانی آمده بود، اشاره کرد و گفت: ما عمق این فاجعه و بی‌توجهی را دقیق منتقل کردیم. تصاویر و فیلم‌های زیادی داریم و مجروحانی نیز شهادت داده‌اند و مطمئنا اگر جلوی راه را نمی‌بستند این فاجعه با این عمق و وسعت اتفاق نمی‌افتد. سرپرست حجاج ایرانی سپس با درخواست از خانواده‌های جان‌باختگان و مجروحان برای حفظ آرامش بیان کرد: باقی خانواده‌ها باید بدانند که زائران آنها در سلامت هستند و در منا اعمال حج را انجام می‌دهند و فردا ظهر همه زائران ایرانی به مکه منتقل خواهند شد.

به هوش آمدن زایر ایرانی

یک زائر ایرانی که چند ساعت در میان اجساد کشته شدگان فاجعه اخیر منا افتاده بود، ناگهان به هوش آمد و خود را از میان جنازه‌ها بیرون کشید. فرید مدرسی، خبرنگار و نویسنده اندیشه پویا، که در منا حضور دارد گفت: پیکر یکی از ایرانی‌ها که از ساعت 10 صبح میان کشته شدگان افتاده بود، ساعت 4 عصر بر اثر پاشیدن آب توسط آبپاش‌ها که به صورت او نیز پاشیده شده بود، به هوش آمد. او در ادامه افزوده است که این زائر ایرانی پس از به هوش آمدن توانست خود را از میان جنازه‌ها بیرون بکشد و به مقر ایرانی‌ها برساند.

امیرعبداللهیان: بی‌تدبیری مقامات سعودی غیرقابل اغماض است

معاون عربی آفریقایی وزیر خارجه کشورمان درپی ازدحام جمعیت در رمی جمرات بی تدبیری در تامین امنیت حجاج از سوی مقامات ذیربط سعودی را غیر قابل اغماض دانست. حسین امیرعبداللهیان معاون عربی و آفریقایی وزیر امور خارجه از تشکیل ستادی ویژه در این وزارتخانه برای رسیدگی فوری به وضعیت حجاج ایرانی حادثه منا خبر داد. امیرعبداللهیان گفت: سفارت، سرکنسولگری، سازمان حج و زیارت و همه دستگاههای ذیربط کشورمان در مکه مکرمه نیز با مدیریت مستقیم نماینده ولی فَقِیه و سرپرست حجاج ایرانی در حال رسیدگی فوری به وضع آسیب دیدگان هستند. معاون وزیر امور خارجه تاکید کرد: مقامات عربستان سعودی مسئول این حادثه هستند و باید فورا اقدامات موثری را برای مدیریت بحران موجود و تامین امنیت کامل زوار به عمل آورند. وی گفت: بی تدبیری در تامین امنیت حجاج از سوی مقامات ذیربط سعودی غیر قابل اغماض است. در پی ازدحام جمعیت در مراسم رمی جمرات امروز تاکنون بیش از 300 تن کشته و صدها نفر نیز زخمی شده اند.

مجتهد: تاخیر در رسیدن قطار و ازدحام حجاج عامل فاجعه منا بوده است

«مجتهد» فعال معروف سعودی فاش کرد که دلیل حادثه روز گذشته در منا مانند یک روز قبل از آن ناشی از ازدحام حجاج در ایستگاه قطار انتقال زائران بود.«مجتهد» فعال سعودی که اسرار پشت پرده خاندان حاکم عربستان را هر از چندگاهی منتشر می‌کند، با اشاره به حادثه روز گذشته که منجر به جان باختن بیش از یک هزار زائر خانه خدا در منا شد، گفت: این حادثه ناشی از تاخیر چند ساعته قطار اختصاصی زائران و در نتیجه ازدحام جمعیت در این محل بود.وی در توضیح این مطلب در صفحه توئیتر نوشت: چند ساعت پس از حادثه منا که بیش از یک هزار و 100 کشته داشته است، شکست مفتضحانه مربوط به تاخیر قطار حجاج موجب شد آنان چند ساعت منتظر مانده و در نتیجه ازدحام بیشتر شده و موجب حادثه منا شد. مجتهد ادامه داد: در پی تاخیر چهار ساعته قطار در شب و انتظار حجاج در ایستگاه، با گذشت زمان تعداد آنان افزود شده و ازدحام وحشتناکی به وجود آمد تا جایی که صف زائران تا مسافت زیادی به بیرون از ایستگاه قطار ادامه پیدا کرد. این فعال سعودی فاش کرد: هنگامی که قطار بعد از تاخیر طولانی وارد ایستگاه شد، زائران برای سوار شدن هجوم بردند اما قطار با وجود بسته شدن درها و ازدحام در داخل آن حرکت نکرد و هنگامی که همچنان متوقف مانده و درها را برای خروج باز نمی‌شد مسافران هجوم آورده و عده‌ای فریاد می‌کشیدند و تعدادی نیز بیهوش شدند. مجتهد افزود: مشکل این بود که هیچ کس نمی‌توانست حرکت کرده و یا از قطار که متوقف مانده بود، خارج شود و این وضعیت همچنان ادامه داشت و درهای قطار تا یک ساعت باز نشد تا بلاخره به حرکت در آمد اما سه ساعت انتظار در ایستگاه قطار برای ازدحام شدید و بروز چنین حادثه‌ای و قربانی گرفتن این تعداد از زائران کافی بود.

افشاگری روزنامه لبنانی: علت حادثه ولیعهد عربستان است!

نکته دیگر اینکه رسانه‌های حاضر و شاهد در منطقه حادثه در منا می‌توانند بهترین اسناد را در این احقاق حق ارائه کنند. بعنوان مثال یک خبرنگار بر اساس شواهد و گفتگو با برخی افراد مطلع شده که علت رخداد این حادثه خود دولت عربستان بوده است. روزنامه الدیار در مطلبی به پرده‌داری از علت حادثه منا می‌پردازد. الدیار در این گزارش گفته است: مقام‌های سعودی خبر عبور خودروی یکی از سران این کشور از منطقه "مشعر منا” را که به کشته شدن صدها تن از حجاج منجر شد، رد می‌کنند اما حقیقت این است که خودروی "محمد بن سلمان” جانشین ولیعهد و وزیر جنگ عربستان به‌ همراه بیش از ۲۰۰ نیروی امنیتی و ۱۵۰ مامور پلیس وارد صفوف حجاج شده و به مرکز "منا" انتقال یافته است. الدیار می‌نویسد: پس از آغاز فاجعه کشتار حجاج، خودروی حامل "محمد بن سلمان" محل حادثه را ترک و بازدیدش را نیمه‌کاره رها کرد. این روزنامه لبنانی در بخش دیگری از این مطلب می‌افزاید: "محمد بن سلمان” جانشین ولیعهد عربستان تاکنون در انظار عمومی ظاهر نشده است و این "محمد بن نایف” بود که دستور تشکیل کمیته حقیقت‌یاب در مورد این حادثه را صادر کرد. امیر مکه هم خود را از این موضوع کنار کشیده است. این روزنامه در پایان این مطلب می‌نویسد: آیا عربستان جرات اعلام دلیل حادثه خونین در "منا” را که عامل آن "محمد بن سلمان” است، دارد؟