به گزارش «تابناک»، روزنامه گاردین در مطلبی به فاجعه روز گذشته در سرزمین منا پرداخته و می نویسد، به گفته شاهدان عینی، مسئولیت این واقعه که سبب جان باختن صدها نفر شده، به عهده مقامات سعودی بوده است. این روزنامه، واقعه روز گذشته را «بدترین تراژدی مراسم حج طی 25 سال گذشته» خوانده است.

در این خبر، با اشاره به واکنش مقامات سعودی به این واقعه، آمده که ملک سلمان، پادشاه عربستان سعودی، دستور بازنگری در سازمان حج را صادر و مقامات سعودی نیز کار تحقیق و بررسی بر این اتفاق را آغاز کرده اند. این در حالی است که پیشتر، خالد الفالح، وزیر بهداشت سعودی، انگشت اتهام را به سوی قربانیان دراز کرده و گفته، این واقعه به دلیل بی نظمی حجاج و عدم پیروی آن ها از دستورالعمل ها رخ داده است، ولی شاهدان عینی، این اتهام را رد می کنند.

احمد ابوبکر، زائر 45 ساله لیبیایی که توانسته به همراه مادر خود از میان جمعیت راه گریزی پیدا کند، می گوید: «ازدحام جمعیت زیاد بود. پلیس همه راه های ورود و خروج حجاج را بسته و تنها یک مسیر را باز گذاشته بود... من بدن های بی جان و همچنین افرادی که زخمی شده یا دچار حالت خفگی شده بودند را در مقابل خودم می دیدم. ما به همراه پلیس، قربانیان را خارج کردیم».

با وجود این، وی اشاره می کند که نیروهای پلیس حاضر در صحنه، بی تجربه بودند. وی می گوید: «آن ها حتی مسیرها و مکان های این اطراف را هم نمی شناختند». دیگر افرادی که هنگام گفت و گو در کنار ابوبکر قرار دارند، این گفته های وی را تأیید می کنند.

عرفان العلوی، عضو مؤسس بنیاد تحقیقاتی میراث اسلامی در مکه ـ که از منتقدان جدی سیاست های جدید حج در عربستان است ـ می گوید، با وجود شمار زیاد نیروهای پلیس، این نیروها آموزش صحیح ندیده و همچنین از مهارت های زبان برای ارتباط برقرار کردن با زائران خارجی بی بهره هستند. وی می گوید: «آن ها هیچ سرنخی برای ارتباط برقرار کردن با این مردم (خارجی ها) ندارند و هیچ کنترلی روی جمعیت نیست».

محمد حسن، زائر 39 ساله مصری، از دیگر افرادی است که دیروز از نزدیک شاهد ماجرا بوده و نسبت به احتمال وقوع حادثه ای مشابه، ابراز نگرانی می کند. وی می گوید: «شما می توانستید سربازان را ببینید که در گوشه ای جمع شده اند و هیچ کاری نمی کنند». حسن می گوید، نیروهای پلیس حتی به ملیت وی نیز توهین کرده و به وی گفته اند: «بیا این جسد مصری را شناسایی کن».

حسن در ادامه با عصبانیت می گوید: «چرا آن ها این چنین ما را تحقیر می کنند؟ ما به عنوان زائر می آییم و هیچ خواسته ای نداریم». وی از نیروهای امنیتی می خواهد، اقدام به سازماندهی مسیرها کنند تا مردم بتوانند به راحتی رفت و آمد نمایند.

احمد، زائر دیگر مصری است که تأکید می کند بر خلاف ادعای مقامات سعودی، حجاج هیچ تقصیری در وقوع فاجعه روز گذشته نداشته اند. وی می گوید: «عربستان سعودی هزینه زیادی را صرف حج می کند؛ اما هیچ سازماندهی وجود ندارد». وی می گوید مسیرهای ورودی و خروجی زائران باید به گونه بهتری سازماندهی شود. احمد می افزاید: «آن ها می توانستند یک مسیر برای ورود و یک مسیر برای خروج در نظر بگیرند. اگر یک مأمور پلیس در ورودی هر مسیر می ایستاد و زائران را سازماندهی می کرد، هیچ یک از این وقایع رخ نمی داد».

در حالی که مراسم رمی جمرات روزهای جمعه و شنبه نیز ادامه می یابد، برخی زائران نسبت به اینکه واقعه روز گذشته باز هم تکرار شود، ابراز نگرانی می کنند. با این حال، برخی می گویند خود را به خدا می سپارند و خداوند خود حافظ و حامی آن هاست.