گروه ديپلماسي| از لندن تا برلين جان كري، وزير امور خارجه ايالات متحده از ايران و سوريه ميگويد. تور اروپايي رييس دستگاه ديپلماسي امريكا درست چند روز پيش از ديدارهاي فشرده وي با همتاهاي خود در نيويورك و در حاشيه مجمع عمومي سازمان ملل به راه افتاد. گفته ميشود مساله مهاجران سوري و سيل ورود آنها به اروپا اصليترين محور سخنان جان كري در اين تور اروپايي است، اما هم در لندن و هم در برلين آن بخش از سخنان رييس دستگاه ديپلماسي امريكا بيشترين بازتابها را داشت كه به ايران و نقش آن در پايان دادن به بحران سوريه اشاره داشت. در لندن جان كري براي نخستينبار از ايران براي حضور در روند يافتن راهكاري در راستاي پايان دادن به مساله سوريه دعوت كرد و براي نخستينبار از زبان وي شنيده شد كه بشار اسد بايد برود اما نه با سرعت. اين موضعگيري در تناقض كامل با موضعگيريهاي امريكا در چهار سال گذشته بود كه در آن تاكيد شده بود نخستين شرط هر طرح سياسي براي سوريه بايد كنار رفتن بشار اسد باشد. جان كري در حالي در حضور همتاهاي خود از كشورهاي انگليس و آلمان از مشاركت با ايران در اين پرونده سخن ميگويد كه پيش از وي اروپاييها در سفرهاي رنجيره وار خود به تهران پس از توافق هستهاي بدون استثنا از نقش ايران براي پايان دادن به بحران در سوريه سخن گفته بودند. به نظر ميرسد كه اينبار وزير امور خارجه امريكا دنبالهروي اروپاييهايي شده است كه از سيل مهاجرتها به قاره سبز و پرداخت هزينه بحران سياسي و امنيتي در سوريه به ستوه آمدهاند. جان كري پيش از حضور در برلين در لندن هم در ديدار با همتاي انگليسي خود تاكيد كرده بود كه ايران و روسيه ميتوانند در متقاعد كردن رييسجمهور سوريه به حضور پاي ميز مذاكره، ايفاي نقش كنند.
ايران بايد باشد تا در سوريه موفق شويم
اشتاينماير، وزير امور خارجه آلمان كه كشورش پس از توافق هستهاي ايران با 1+5، هياتي را عازم تهران كرده بود در اين نشست خبري تصريح كرد كه براي حل بحران سوريه، بايد همه كشورهاي صاحب نفوذ از جمله ايران و روسيه، مشاركت داشته باشند. وي در اين خصوص گفت: تنها در صورتي ميتوانيم در حل بحران سوريه موفق شويم كه جامعه بينالملل به صراحت و با مشاركت تركيه، عربستان سعودي، ايران و روسيه و همه طرفهاي دخيل موضع و رويكردي واحد اتخاذ كند. تا جايي كه به ما مربوط است، ما آمادهايم تا هر كاري ميتوانيم انجام دهيم تا طي چند روز و چند هفته آينده پيشرفتي واقعي حاصل شود.اشتاين ماير در بخشهايي از سخنان خود تلاش كرد ميان توافق هستهاي با ايران و تحولات منطقهاي پل بزند و در اين خصوص گفت: ما به آن روزها فكر خواهيم كرد، به لحظات تاريخي انجام توافق در وين، من ياد دارم كه تمام طرفها در اين لحظات تاريخي به اهميت آن واقف بودند اما آنچه اكنون از آن اطمينان نداريم اين است كه آيا اين لحظات به يك نقطه تحول در خاورميانه آنگونه كه ما اميد داريم نتيجهاي همانند توافق وين در پي داشته باشد منجر خواهد شد يا نه. ما وارد مرحلهاي شدهايم كه بايد اطمينان يابيم آيا تمام طرفها در اين توافق بهعلاوه ايران به تعهدات خود عمل ميكنند. اما آنچه باعث شده امروز در اينجا گرد هم جمع شويم، ايران نيست. اگر كشوري در خاورميانه وجود داشته باشد كه بايد اقدامي براي آن انجام شود، سوريه است. وقتي به گزارشات پناهجويان توجه ميكنيم متوجه عمق تراژدي سوريه ميشويم كه نشاندهنده لزوم اتخاذ يك راهكار سياسي مناسب براي اين كشور است و اين تنها زماني محقق ميشود كه همه ما يك تلاش ديپلماتيك را به كارگيريم.
وعده ديدار كري با لاوروف و ظريف در مورد سوريه
وزير امور خارجه امريكا، با استقبال از صحبتهاي اشتاين ماير درباره همكاري دو كشور در مذاكرات هستهاي ايران و گروه 1+5 بيان كرد: توافق هستهاي حاصل يك تلاش چند جانبه واقعي بود. همه ما از حجم زماني كه در وين صرف كرديم متعجب بوديم اما نتايج رايزنيها براي جهان بسيار حايز اهميت است و اكنون با توجه به ورود به مرحله اجراي توافق از پيشرفت در اين مسير خرسند خواهيم شد. نكتهاي كه بايد به آن توجه كرد اين است كه هيچكس به سادگي قصد ندارد روي برگرداند و بگويد كار تمام شده است. كار تمام شده نيست، بلكه در بسياري از جهات در حال آغاز شدن است. ما در مذاكرات هستهاي متحدان بسيار نزديكي بوديم و قصد داريم اين همكاري را در اجراي توافق نيز ادامه دهيم.
در ادامه اين نشست خبري پس از ديدار دو وزير امور خارجه، خبرنگاري از جان كري سوال كرد واشنگتن چطور قصد دارد ايران را متقاعد كند كه بشار اسد، رييسجمهور سوريه را پاي ميز مذاكره آورد و اينكه آيا او مساله سوريه را در سازمان ملل با كشورها مطرح خواهد كرد يا خير؟ جان كري گفت: بله، پاسخم بله است، قرار است ديدارهايي در نيويورك داشته باشيم. من در نيويورك با سرگئي لاوروف، وزير خارجه روسيه ديدار خواهم داشت و با محمدجواد ظريف، وزير خارجه ايران هم در مورد ايران و ديگر موضوعات، ديداري خواهم داشت. فكر ميكنم با تك تك بازيگران ديدارهايي در موقعيتهاي مختلف داشته باشيم. بنابراين، نشست نيويورك كاملا به موقع است و فرصتي فوقالعاده فراهم ميكند تا همه براي يافتن راهكاري رو به جلو كار كنيم. بسيار اميدوارم كه بتوانيم اين كار را انجام دهيم.
∎