ساعت 5 بعد از ظهر روز جمعه طوفان بسيار شديدي كه با سرعت ۸۵ كيلومتر در ساعت مي‌وزيد، باعث سقوط يك جرثقيل كنار مقام ابراهيم شد. تا به اين لحظه مقامات عربستاني آمار ۱۰۸ كشته را اعلام كرده‌اند، اما به نظر مي‌رسد با توجه به حادثه‌اي كه در مسجدالحرام رخ داد، كشته‌ها به ۱۵۰ نفر هم برسند؛ اغلب اين افراد هندي، پاكستاني و اندونزيايي بودند. در اين حادثه يك زائر ايراني فوت كرد و 32 زائر ايراني هم مجروح شدند. تا پيش از حادثه شب گذشته، مقامات سعودي ۹سال توانستند حج را بدون هيچ مشكلي برگزار كنند اما طوفان و باران شديد عصر ديروز، ركورد سعودي‌ها را در بي‌حادثه برگزار كردن حج تمتع، به‌هم زد. تا پيش از سال ۲۰۰۶، هر دو سه سال يك‌بار، حج تمتع با حادثه بزرگي همراه بوده است. 

 حادثه‌اي كه سر درازي دارد

9سال قبل در تاريخ دوازدهم ژانويه 2006 حادثه‌ دردناك ديگري در مكه و روي پل جمارات روي داد و 340 نفر به سبب ازدحام و ترس ناگهاني و در نتيجه از كنترل خارج شدن جمعيت، كشته شدند و اين حادثه 290 نفر نيز مجروح بر جاي گذاشت. در اين سال بيش از 5/2 ميليون نفر از مسلمانان سراسر جهان براي انجام فريضه حج به عربستان سفر كرده بودند و پس از اين حادثه، پل جمارات، در و ستون‌هايي كه نماد شيطان هستند تخريب و از نوبازسازي شدند و يك پل چند طبقه با چندين ستون جاي آن را گرفت. اما بزرگ‌ترين فاجعه تاريخ در طول ايام حج در دوم جولاي سال 1990 روي داد كه از كنترل خارج شدن جمعيت در تونل پياده‌روي منتهي به مكه به حادثه دردناك كشته شدن 1426 نفر انجاميد. در يك ساله اخير هم اين دومين خاطره بد از عربستان براي كشور ما بود. حدود شش ماه قبل بود كه خبر تعرض به دو نوجوان ايراني در فرودگاه جده سر و صداي زيادي به پا كرد و اعتراضات زيادي را برانگيخت.  

 هماهنگي خوب بين سازمان‌هاي ايراني 

از همان ساعات آغازين روي دادن اين حادثه، در كشور ما اظهارنظرهاي مختلفي درباره آن صورت گرفت. رئيس سازمان حج و زيارت گفت: «يكي از مهم‌ترين علل پايين بودن آمار حادثه‌ديدگان ايراني، محروم شدن زائران ايراني در ساعات اوليه بامداد است، در حالي كه اين اتفاق در نزديك زمان نماز مغرب و عشا رخ داده است.» سعيد اوحدي خاطرنشان كرد: «در پي حادثه سقوط بالابر همچنين برق سه هتل ايراني مجاور مسجدالحرام قطع شد كه با هماهنگي‌هاي لازم پس از چند ساعت اين مشكل رفع شد.» به گزارش ايلنا، او با تاكيد بر اينكه عمده فعاليت‌هاي امدادي و مداواي زائران ايراني در مراكز درماني ايراني در مكه به انجام رسيده، گفت: «اكنون 200 پزشك متخصص، كمك پزشك و كادر پزشكي از ايران در مكه براي زائران هموطن ارائه خدمت مي‌كنند.» معاون امور كنسولي و پارلماني وزارت امور خارجه هم در اين باره گفت: در حال حاضر براي پيگيري وضعيت زائران ايراني مجروح شده در مكه بين وزارت خارجه، وزارت بهداشت و سازمان حج و زيارت هماهنگي‌هاي خوبي وجود دارد. به گزارش ايسنا، حسن قشقاوي اظهار كرد: اطلاع‌رساني دقيق در اين خصوص توسط سازمان حج و زيارت از همان ابتداي اين حادثه تلخ صورت گرفت و مسئولان ايراني و همچنين سازمان حج و زيارت اقدامات سازنده خود را با همكاري همه دستگاه‌هاي مستقر در آنجا از جمله كنسولگري ايران در جده براي پيگيري وضعيت زائران ايراني انجام دادند. 

 حال زائران ايراني خوب است

روز گذشته رئيس مركز پزشكي حج و زيارت جمعيت هلال‌احمر با اعلام آخرين وضعيت حادثه‌‌ديدگان سقوط جرثقيل در مسجد الحرام، اعلام كرد: «حال همه زائران ايراني حادثه‌‌ديده، جز چهار تن كه نياز به عمل جراحي داشتند، خوب بوده و تا امروز عصر مرخص مي‌شوند.» به گزارش ايلنا، سيدعلي مرعشي با اعلام اينكه همه زائران ايراني به‌جز چهار تن به بيمارستان هلال‌احمر ايران منتقل شده‌اند، گفت: «از آنجا كه حجم زائران مصدوم ساير كشورها بسيار زياد بود، لذا هلال‌احمر ايران مصدومان را به بيمارستان خود منتقل كرده و تنها چهار تن از زائران كه نياز به مداخلات جراحي داشتند، در بيمارستان سعودي تحت درمان قرار گرفتند.» قبل از آن هم رئيس جمعيت هلال احمر گفته بود: «در تماسي كه با وزير بهداشت داشتيم، بنا شد زائراني را كه قابل انتقال هستند به سرعت منتقل كنيم تا درمان بهتري به آنها ارائه شود. بنابراين ما تمام توان خود را براي مراقبت از مجروحان ايراني انجام مي‌دهيم تا آنها را براي ادامه حج آماده كنيم، اما آنهايي كه مجروحيت‌شان شديدتر است را به داخل منتقل مي‌كنيم.» به گزارش ايسنا، اميرمحسن ضيايي درباره اعلام آمادگي وزارت بهداشت براي كمك به مجروحان اين حادثه گفت: «ما در حال حاضر در حال دريافت اطلاعات هستيم و طبيعي است كه در ارتباط مستقيم با وزارت بهداشت خواهيم بود و اگر لازم باشد حتما از امكانات آنها استفاده مي‌كنيم تا افراد را به ادامه اعمال برسانيم.» با وجودي كه رئيس جمعيت هلال احمر از امكان بازگشت زائراني كه وضعيت‌شان بد است به كشور سخن گفته بود ولي وزير بهداشت با بيان اينكه حال مصدومان ايراني حادثه روز جمعه مكه خوب است، گفت: نيازي به انتقال اين افراد به كشور براي ادامه مداوا نيست و مي‌توانند اعمال حج‌شان را در سلامت كامل انجام دهند. سيدحسن قاضي‌زاده هاشمي افزود: همه اقداماتي كه نياز بوده است از نظر پزشكي در دوره نقاهت مصدومان انجام شود، انجام گرفته يا درحال انجام است. او افزود: در همان ساعات اوليه به وزارت امور خارجه و سفير ايران در عربستان اعلام كرديم كه هم تيمي فني و هم تيم بيمارستاني براي پذيرش مصدومان آماده پرواز هستند. به گزارش ايرنا، او با بي‌سابقه خواندن طوفان و بارندگي اخير در مكه گفت: در تماسي هم كه با وزراي سه كشور اندونزي، پاكستان و هند داشتيم با ابراز تسليت اعلام كرديم؛ براي هرگونه كمك و ارائه خدمات پزشكي آماده‌ايم. 

 لزوم تجديدنظر در اداره شهر مكه

يك عضو فراكسيون حج و زيارت مجلس با اشاره به اينكه اين حادثه يك حادثه تاسف برانگيز بود، به «آرمان» مي‌گويد: حاكمان عربستان سعودي با بي‌توجهي به امنيت زائران باعث آسيب رساندن به آنها شدند. سيدمحمد سادات ابراهيمي با بيان اينكه يكي از اشكالات اساسي كه در مديريت حكام سعودي وجود دارد عدم توجه به قداست و شأن و منزلت خانه خداست، مي‌افزايد: برج‌هاي آسمانخراشي كه در اطراف خانه خدا ايجاد شده‌اند فضاي روحي و معنوي آنجا را تحت الشعاع قرار داده‌اند و هيچ تناسبي با معماري اسلامي ندارند. او تصريح مي‌كند: اتفاقي هم كه افتاد نشان‌دهنده اين است كه حكام سعودي علاوه بر اينكه توجهي به مسائل معماري اسلامي ندارند بلكه نسبت به امنيت آنجا هم بي‌اعتنا هستند.