به گزارش ایرنا، چهارمحال و بختیاری، با جغرافیای (توپوگرافی) کوهستانی، شیبهای تند و پراکندگی جمعیتی، سالهاست با ناکارآمدی در مدیریت پسماند و پساب مواجه است.
دفن غیراصولی زبالهها، فقدان تفکیک از مبدا، ضعف تصفیهخانههای شهری و روستایی و نگاه کوتاهمدت به منابع آب و خاک، چرخهای از بحران ایجاد کرده است که پیامدهای آن شامل آلودگی دشتها، رودخانهها و زمینهای کشاورزی، تخریب خاک و کاهش کیفیت منابع آبی است.
در میزگرد ایرنا، کارشناسان و مسوولان بر ضرورت《 تفکیک از مبدا》 بهعنوان پیششرط همه راهکارهای بازیافت و تولید کمپوست تاکید کردند و اصلاح قوانین، تقویت نظارتها، سرمایهگذاری پایدار و فرهنگسازی عمومی را از الزامات اصلی مدیریت پسماند دانستند.
آنها معتقدند تا زمانی که این اصول رعایت نشود، حتی احداث تصفیهخانهها و کارخانههای بازیافت نیز نمیتواند بحران پسماند و پساب را بهطور کامل مهار کند.
در این ارتباط میزگرد حکمرانی و حفاظت از خاک در بخش کشاورزی و منابع طبیعی، محیط زیست و توسعه شهری و روستایی با حضور محسن کریمی مدیرکل حفاظت محیطزیست، غلامرضا ذاکری مدیر آب و خاک و امور فنی و مهندسی سازمان جهادکشاورزی، علی مرشدی معاون پژوهشی و تحقیقات مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی ومنابع طبیعی، روح الله کریمیان معاون آبخیزداری اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری و فرشاد متقی سخنگو و مدیر روابط عمومی شرکت آب و فاضلاب چهارمحال و بختیاری در خبرگزاری جمهوری اسلامی(ایرنا) مرکز چهارمحال و بختیاری برگزار شد.
نگاه کوتاهمدت به منابع تهدید جدی خاک و کشاورزی
مدیریت نادرست پسماند و پساب، سلامت خاک و منابع آب چهارمحال و بختیاری را تهدید میکند و اثر مستقیم بر کشاورزی و توسعه پایدار دارد.
مدیر آب و خاک و امور فنی و مهندسی سازمان جهادکشاورزی چهارمحال و بختیاری، با تأکید بر ارتباط مستقیم مدیریت پسماند و پساب با سلامت خاک و امنیت غذایی، گفت: هرگونه مدیریت نادرست پسماند و پساب، بهطور مستقیم منجر به آلودگی خاک، کاهش حاصلخیزی اراضی کشاورزی و تهدید منابع آب زیرزمینی میشود.
غلامرضا ذاکری با اشاره به اینکه خاک یکی از سرمایههای راهبردی بخش کشاورزی است افزود: دفن غیراصولی پسماند، نفوذ شیرابهها و استفاده از پساب در بخش کشاورزی، پیامدهای جبرانناپذیری برای تولید پایدار و سلامت محصولات کشاورزی به همراه دارد.
وی با انتقاد از نگاه کوتاهمدت به منابع آب و خاک اظهار داشت: در بسیاری از موارد، ملاحظات زیستمحیطی در تصمیمگیریهای اجرایی نادیده گرفته میشود، در حالی که حفاظت از خاک باید بهعنوان یک اصل بنیادین در برنامهریزیهای توسعهای استان مدنظر قرار گیرد.
مدیر آب و خاک سازمان جهادکشاورزی چهارمحال و بختیاری تأکید کرد: هماهنگی بین دستگاههای اجرایی، اصلاح الگوی مصرف، کنترل کیفی پسابها و جلوگیری از آلودگی خاک و آب، پیشنیاز توسعه پایدار بخش کشاورزی است و بدون توجه به این موارد، تولید کشاورزی در آینده با چالشهای جدی مواجه خواهد شد.
لزوم توجه به سلامت خاک در مدیریت پسماند
خاک سالم پایه توسعه پایدار و سلامت شهرها است و حفظ ویژگیهای فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیکی آن، پیشنیاز مدیریت اصولی پسماند و حفاظت از منابع طبیعی است.
معاون پژوهشی و تحقیقات مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی چهارمحال و بختیاری با تأکید بر نقش محوری خاک در سلامت شهرها گفت: خاک سالم، پایه شهر سالم است و تا زمانی که شناخت دقیق و علمی از مفهوم خاک سالم وجود نداشته باشد، دستیابی به توسعه پایدار و محیط زیست سالم امکانپذیر نیست.
علی مرشدی افزود: همانگونه که انسان سالم دارای شاخصهای مشخصی است، خاک سالم نیز باید از سه منظر فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیکی در وضعیت مطلوب قرار داشته باشد.
وی توضیح داد: از نظر فیزیکی، خاک سالم باید دارای بافت متعادل (نه بیش از حد سنگین و نه بیش از حد سبک) باشد، ساختمان مناسب خاک نقش مهمی در تهویه، تبادل گرمایی و حفظ رطوبت دارد و فقدان این ویژگیها، عملکرد خاک را مختل میکند.
این محقق مرکز تحقیقات افزود: از منظر شیمیایی نیز خاک نباید شور یا قلیایی باشد و عناصر غذایی آن باید در تعادل قرار داشته باشند؛ نه کمبود عناصر وجود داشته باشد و نه بیشبود آنها که میتواند منجر به مسمومیت خاک شود.
مرشدی با اشاره به بعد بیولوژیکی خاک گفت: خاک سالم باید سرشار از میکروارگانیسمهای مفید باشد تا بتواند با گیاه و محیط پیرامون تعامل مؤثر و متعادلی برقرار کند.
سوزاندن بقایای گیاهی؛ تخریب پنهان خاک کشاورزی
مدیر آب و خاک سازمان جهادکشاورزی چهارمحال و بختیاری سوزاندن بقایای گیاهی را یکی از موارد جدی تخریب خاک دانست و گفت: تخریب خاک بهعنوان یکی از چالشهای پنهان اما اثرگذار بخش کشاورزی، در بسیاری موارد ناشی از شیوههای نادرست بهرهبرداری از زمین و نبود آگاهی نسبت به پیامدهای بلندمدت آن است.
ذاکری با اشاره به اینکه مصرف بیرویه کود و سموم شیمیایی و همچنین آتش زدن بقایای گیاهی از مهمترین عوامل تخریب خاک به شمار میرود افزود: سوزاندن بقایای گیاهی علاوه بر ایجاد آلودگی هوا، موجب از بین رفتن عناصر غذایی، کاهش مواد آلی خاک و نابودی میکروارگانیسمهای مفید میشود و خسارتهای جبرانناپذیری به ساختار و حاصلخیزی خاک وارد میکند.
وی اظهار داشت: بر اساس آییننامه اجرایی قانون حفاظت از خاک ابلاغی سال ۱۴۰۲ متولی پیگیری آلودگی خاک سازمان حفاظت محیطزیست است و تمرکز فعلی وزارت جهادکشاورزی فعالیت به عنوان دستگاه همکار و بیشتر بر اطلاعرسانی و آگاهی بشخی به کشاورزان است اما در صورت بیتوجهی به اخطارها، این اقدام میتواند از مسیر قانونی و قضایی پیگیری شود.
مدیر آب و خاک سازمان جهادکشاورزی چهارمحال و بختیاری با اشاره به اینکه شهرستان لردگان بیشترین موارد آتشزدن بقایای گیاهی را به خود اختصاص داده است گفت: در برخی اراضی شالیزاری، کشاورزان بهدلیل نگرانی از شیوع آفات ساقهخوار برنج اقدام به سوزاندن بقایا میکنند، در حالی که بررسیهای انجامشده با همکاری حفظ نباتات نشان میدهد آتش زدن بقایای گیاهی تأثیری در کنترل این آفات ندارد.
ذاکری افزود: در این زمینه اخطاریههایی صادر شده و در صورت تکرار این اقدام، پروندهها از طریق اداره کل حفاظت محیط زیست به مراجع قضایی ارجاع میشود، چرا که قانون، سوزاندن بقایای گیاهی را بهعنوان تخریب خاک جرمانگاری کرده است.
وی تأکید کرد: آتش زدن بقایای گیاهی بهطور کلی نباید انجام شود و حتی در شرایطی که برخی اصول فنی دیگر مانند شخم در جهت موازی شیب بهدلیل کمبود آموزش کمتر رعایت میشود، این اقدام از نظر فنی و زیستمحیطی به طور کامل مردود است.
مدیر حفظ آب و خاک سازمان جهادکشاورزی چهارمحال و بختیاری، توسعه کشاورزی حفاظتی را یکی از مهمترین راهکارهای صیانت از خاک دانست و گفت: رویکردهای جدید بر حداقلسازی خاکورزی و کاهش دخالت در ساختار خاک تأکید دارد؛ بهگونهای که با استفاده از ادوات کشت مستقیم و بیخاکورز، ضمن حفظ بقایای گیاهی در سطح زمین، رطوبت، مواد آلی و کیفیت خاک تقویت میشود.
وی افزود: بسیاری از شهرستانهای استان به این ادوات مجهز شدهاند و هرچند کشاورزی حفاظتی هنوز الزام قانونی ندارد، اما حرکت به سمت این روشها یکی از مؤثرترین راهکارها برای حفظ و تقویت خاک کشاورزی در چهارمحال و بختیاری است.
در همین راستا، کارشناسان حاضر در میزگرد تاکید کردند که مدیریت نادرست پسماندهای کشاورزی، در کنار ضعف مدیریت پسماندهای شهری، زنجیرهای از آلودگی خاک و منابع آب را شکل داده است که بدون نگاه یکپارچه و اجرای اصولی مدیریت پسماند امکان مهار آن وجود ندارد.
وضعیت فعلی پسماند و پساب استان
موضوع مدیریت پسماند و پساب در چهارمحال و بختیاری بهعنوان یکی از جدیترین چالشهای زیستمحیطی استان مطرح است و سازمان حفاظت محیط زیست برنامههای متعددی را برای ساماندهی این وضعیت در دستور کار دارد.
مدیرکل حفاظت محیط زیست چهارمحال و بختیاری گفت: در زمان حاضر بیش از ۹۰ درصد پسماند استان بدون تفکیک در محلهای دفن تخلیه و شیرابه آن موجب آلودگی خاک و منابع آب میشود.
محسن کریمی افزود: با وجود پیگیریهای فراوان، پسماند استان تاکنون بهصورت اصولی مدیریت نشده و اغلب یا دفن میشود یا به شکل تلانباشت در محلهای غیرمجاز نگهداری میشود؛ محلهایی که اغلب فاقد مجوز زیستمحیطی هستند.
وی با اشاره به شرایط خاص توپوگرافی استان، شیب بالا، تراکم مناطق مسکونی و وجود منابع آبی افزود: محلیابی مناسب برای دفن پسماند با دشواری جدی مواجه است.
کریمی خاطرنشان کرد: طی ۲ تا سه سال گذشته، در کارگروههای ملی و استانی مدیریت پسماند مصوب شد که طرح جامع و تفصیلی مدیریت پسماند استان و شهرستانها تهیه شود و تا خرداد ۱۴۰۴ به شهرداریها و دهیاریها فرصت داده شد، اما به جز شهرکرد و بروجن این طرحها در سایر شهرستانها هنوز بهطور کامل تهیه و نهایی نشده است.
مدیرکل حفاظت محیط زیست چهارمحال و بختیاری ادامه داد: تفکیک از مبدأ، گام نخست و زیربنای مدیریت پسماند است و با اجرای آن بیش از ۷۰ درصد مشکل پسماند استان حل میشود و در صورت اجرا نشدن این مرحله، اجرای طرحهای کمپوست و بازیافت امکانپذیر نیست.
بیشتر بخوانید:
رییس سازمان حفاظت محیطزیست: بازنگری قانون مدیریت پسماند در دستور کار مجلس است
مدیرکل حفاظت محیطزیست:مدیریت پسماند در چهارمحال و بختیاری ضعیف است
وی گفت: در حال حاضر در شهرکرد تنها یک شرکت تفکیک پسماند از مبدأ را انجام میدهد و در سایر شهرستانها جمعآوری پسماند خشک بیشتر از سوی دورهگردها صورت میگیرد.
کریمی اضافه کرد: ورود جدی دستگاه قضایی در سه سال اخیر موجب ایجاد فشار بر متولیان پسماند شده و اقدامات موثری انجام شده است به نحوی که تاکنون ۳۶۸ پرونده قضایی برای شهرداران و دهیاران استان به دلیل اجرا نکردن الزامات قانونی در مدیریت مراکز دفن پسماند تشکیل شده است.
واحدهای کمپوست، بازیافت و ظرفیت مالی مدیریت پسماند
مدیرکل حفاظت محیطزیست چهارمحال و بختیاری از صدور مجوز ایجاد واحدهای کمپوست و بازیافت در چهار نقطه استان خبر داد و گفت: در شهرستان خانمیرزا برای مدیریت پسماند سه شهرستان جنوبی لردگان، فلارد و خانمیرزا، در شهرکرد برای چهار شهرستان شهرکرد، فرخشهر، بن و سامان، در کیار برای چهار شهرستان اردل، فارسان، کوهرنگ و کیار و در بروجن بهصورت مستقل مجوز احداث واحد مدیریت پسماند صادر شده است.
کریمی با تاکید بر اینکه اجرای این واحدها منوط به تفکیک پسماند از مبدأ است افزود: با راهاندازی این چهار کارخانه، مسیر مدیریت پسماند استان از دفن سنتی به سمت بازیافت و تولید کمپوست تغییر خواهد کرد.
وی با اشاره به ظرفیتهای مالی موجود برای اجرای طرحهای مدیریت پسماند اظهار داشت: بر اساس ماده ۲۷ قانون مالیات بر ارزش افزوده، عوارض سبز از صنایع آلاینده دریافت و به شهرداریها و دهیاریها برای امور زیستمحیطی اختصاص مییابد که این منابع میتواند بخش مهمی از مشکلات حوزه پسماند را پوشش دهد.
وی افزود: علاوه بر این، تسهیلات صندوق ملی محیطزیست و اعتبارات سازمان همیاری شهرداریها نیز برای اجرای طرحهای مدیریت پسماند پیشبینی شده است.
کریمی در تشریح نقش مجریان مدیریت پسماند گفت: شهرداریها و دهیاریها به طور معمول اجرای مدیریت پسماند را به شرکتهای خصوصی واگذار میکنند و در صورتی که توجیه اقتصادی برای این شرکتها وجود نداشته باشد سرمایهگذاری انجام نمیشود.
وی یادآور شد: با فراهم شدن شرایط اقتصادی و قانونی، شهرداریها و دهیاریها میتوانند برای احداث کارخانههای کمپوست و بازیافت که بهتازگی مجوز آنها صادر شده است اقدام کنند.
به گفته کریمی، ظرفیت این کارخانهها حدود ۱۰۰ تن در روز پیش بینی شده است، اما در روشهای دیگر مدیریت پسماند مانند زبالهسوز محدودیتی وجود ندارد بر همین اساس با استفاده بهینه از ظرفیتهای موجود امکان مدیریت موثر پسماند در استان فراهم خواهد شد.
وی همچنین از اصلاح قانون مدیریت پسماند خبر داد و گفت: اصلاح این قانون در دستور کار سازمان حفاظت محیط زیست قرار دارد و بهزودی پس از طی مراحل قانونی و تایید مجلس ابلاغ میشود که اجرای آن میتواند تحول اساسی در وضعیت مدیریت پسماند کشور و به تبع آن چهارمحال و بختیاری ایجاد کند.
تحلیل علمی و ظرفیتهای نوین
معاون پژوهشی و تحقیقات مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی ومنابع طبیعی در ادامه با انتقاد از وضعیت مدیریت پسماند گفت: از سال ۱۳۷۹ طرحی در مرکز تحقیقات تدوین شد که بر تبدیل ضایعات، بقایای گیاهی و پسماندهای کشاورزی به کمپوست تأکید داشت؛ اما این رویکرد به طور جدی اجرایی نشد.
مرشدی تاکید کرد: خاک سالم میتواند زمینهساز شهر سالم باشد؛ شهری با هوای پاک، آب سالم، پوشش گیاهی مناسب و تفرجگاههای استاندارد برخوردار باشد .
وی با طرح این پرسش افزود: از سال ۱۳۷۹ تاکنون چرا مکانیابی علمی و اصولی برای محلهای دفن پسماند و استقرار کارخانههای تبدیل و بازیافت بهطور کامل انجام نشده است، در حالی که این مراکز علاوه بر منافع زیستمحیطی، میتوانند زمینهساز اشتغال و توسعه اقتصادی نیز باشند.
این محقق مرکز تحقیقات کشاورزی تصریح کرد: اگرچه عنوان میشود کارخانههای کمپوست با ورودی کمتر از ۱۰۰ تن در روز توجیه اقتصادی ندارند، اما نباید از توجیه زیستمحیطی، بهداشتی و نقش آنها در سلامت خاک و جامعه غافل شد؛ چرا که با در نظر گرفتن هزینههای پنهان زیستمحیطی و سلامت، این طرحها به طور کامل توجیهپذیر هستند.
مرشدی با اشاره به شرایط جغرافیایی چهارمحال و بختیاری گفت: ۷۸ درصد مساحت این استان کوهستانی و تنها ۲۲ درصد دشت است که این محدودیت، ضرورت توجه بیشتر به سلامت خاک و مدیریت اصولی پسماند را دوچندان میکند.
وی با اشاره به ظرفیتهای نوین بازیافت گفت: مطالعات نشان میدهد زبالههای خانگی میتوانند در مراحل بعدی به موادی مانند «بایو ۴» تبدیل شوند؛ استفاده از این مواد در فضای سبز شهری میتواند کیفیت خاک و مدیریت پسماند را بهبود بخشید.
مرشدی تاکید کرد: در صورت استقرار صحیح کارخانههای مدیریت پسماند شهری و تفکیک اصولی بخش جامد و مایع، بازچرخانی آب خاکستری بهدرستی انجام میشود و این اقدام میتواند گامی مؤثر در حفظ منابع آب و سلامت محیط زیست باشد.
حکمرانی کوتاه مدت؛ ریشه بحرانهای آب و خاک
در ادامه این میزگرد، موضوع حکمرانی آب و خاک و تاثیر نگاه کوتاه مدت بر تشدید بحرانهای زیست محیطی مورد بررسی قرار گرفت.
معاون آبخیزداری اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری چهارمحال و بختیاری، با انتقاد از رویکردهای حاکم بر مدیریت منابع طبیعی گفت: بخش عمده مشکلات امروز در حوزه آب، خاک و محیطزیست ناشی از نگاه کوتاه مدت به این منابع حیاتی است، درحالی که آب و خاک بستر اصلی همه مسیرهای توسعه به شمار میروند.
روحالله کریمیان افزود: تمرکز بر بهرهبرداری حداکثری از منابع آب و خاک باعث شده امروز با حدود ۱۵۰ میلیارد مترمکعب کسری مخازن آب زیرزمینی کشور و فرسایش گسترده خاک مواجه باشیم؛ موضوعی که بیش از آنکه ناشی از خشکسالی باشد، ریشه در مدیریت نادرست دارد.
وی با اشاره به سیاستهای خودکفایی در برخی محصولات کشاورزی تصریح کرد: برای تحقق این سیاستها فشار سنگینی بر منابع آبی وارد شد؛ از بهرهبرداری گسترده منابع سطحی گرفته تا برداشت بیرویه از آبهای زیرزمینی از طریق حفر چاههای متعدد و عمیق، بهگونهای که اکنون با حدود ۷۰ درصد کسری مخازن آب زیرزمینی مواجه هستیم که ریشه آن به حکمرانی نادرست بازمیگردد.
این کارشناس آبخیزداری با اشاره به وضعیت خاک گفت: اگرچه قوانین و اصول مناسبی در حوزه مدیریت آب، خاک و پسماند وجود دارد، اما ضعف اصلی در اجرای این قوانین است. نگاه کوتاهمدت باعث شده است تصمیمگیریها تنها معطوف به بهرهبرداری در یک بازه پنج تا ۱۰ ساله باشد، بدون آنکه به تداوم منابع آب و حفظ قابلیت کشت خاک در سالهای آینده توجه شود.
کریمیان با انتقاد از وضعیت مدیریت پسماند اظهار داشت: این حوزه نیازمند سرمایهگذاری جدی است، اما وقتی نگاه ویژهای وجود نداشته باشد، این سرمایهگذاری نیز انجام نمیشود. وقتی یک روستا یا بخش حتی از داشتن ماشین جمعآوری زباله محروم است، نمیتوان انتظار حفاظت از خاک و محیطزیست داشت.
این کارشناس آبخیزداری تاکید کرد: در بسیاری از سایتهای دفع پسماند، حداقل اصول فنی رعایت نمیشود؛ حتی فنسکشی ساده برای جلوگیری از پراکنش زباله و آسیب به حیاتوحش انجام نمیگیرد که نشاندهنده ضعف جدی در مدیریت و فرهنگ سازی است.
کریمیان افزود: اصلاح رویههای نادرست تنها با شعار امکانپذیر نیست و باید مشوقها و سازوکارهای اجرایی برای تغییر رفتارهای مخرب ایجاد شود. این ضعف نگاه حکمرانی به منابع طبیعی و محیطزیست به وضوح در تخصیص اعتبارات آبخیزداری مشهود است.
وی گفت: به طور معمول تخصیص کامل اعتبارات مصوب آبخیزداری در سالهای گذشته محقق نشده است به طوریکه سال گذشته از مجموع ۴۰۰ میلیارد ریال اعتبار مصوب استان تنها حدود ۱۵۰ میلیارد ریال آن تخصیص پیدا کرد که نشاندهنده نبود اعتقاد جدی به آبخیزداری، کنترل فرسایش و حفاظت از خاک است.
این کارشناس آبخیزداری با بیان اینکه برآوردها نشان میدهد با هزینهای حدود ۴۰ هزار میلیارد ریال میتوان کل اقدامات آبخیزداری استان را تکمیل کرد، افزود: اعتبارات محرومیتزدایی پیشبینیشده برای آبخیزداری در سالجاری ۶۱۸ میلیارد ریال است که میتواند منشأ تحولات مثبتی باشد، اما همچنان نگاهها به این حوزه کمرنگ است.
کریمیان به نتایج مثبت اجرای طرحهای آبخیزداری در خانمیرزا اشاره کرد و گفت: در سه سالی که از محل صندوق توسعه ملی اعتبار تخصیص یافت، سامانههای پخش سیلاب در سطحی معادل ۷۵ هکتار از اراضی مستعد منطقه اجرا شد و کشاورزان اذعان داشتند که آبدهی چاههای آنان پس از احداث این سامانهها تا حدود ۱.۵ برابر افزایش یافته است.
وی درباره برخی مخالفتها با اجرای طرحهای آبخیزداری، بهویژه در حوضه زایندهرود اظهار داشت: این ادعا مطرح میشد که اقدامات آبخیزداری باعث تلهاندازی روانابها و کاهش ورودی آب به رودخانه میشود، اما بررسیهای یک مشاور بیطرف نشان داد سهم این اقدامات در نگهداشت روانآبها بسیار ناچیز است. هدف آبخیزداری ذخیره یا حبس آب نیست، بلکه کنترل سیل، کاهش فرسایش و حفظ پایدار منابع آب و خاک است.
کریمیان گفت: میزان فرسایش خاک در حوضههای مختلف استان متفاوت است و از حدود سالانه ۵.۵ تا ۲۵ تن در هکتار متغیر است. در حوضههایی که دچار شخم شیار بیرویه، قطع جنگل و چرای بیرویه دام هستند فرسایش بالاتر از میانگین استان است، درحالی که در مناطق دارای پوشش گیاهی مناسب، میزان فرسایش بهمراتب کمتر گزارش میشود.
جمع بندی میزگرد
مدیرکل حفاظت محیطزیست چهارمحال و بختیاری با اشاره به اهمیت مدیریت پسماند، گفت: پسماند یکی از چالشهای جدی این استان است و باید برنامههای مرتبط با خاک و محیط زیست بیش از پیش به این موضوع بپردازند.
کریمی افزود: اگر مسأله پسماند استان بهصورت اصولی مدیریت شود، کانونهای اصلی آلودگی از بین خواهد رفت و میتوان ضایعات ویژه صنایع و کارخانهها را نیز به سمت مراکز مدیریت پسماند هدایت کرد.
وی با اشاره به پروژههای در دست اجرا گفت: در سفیددشت، مرکز مدیریت پسماند صنعتی در حال راهاندازی است که با بهرهبرداری از آن، مشکل پسماند صنعتی نیز حل خواهد شد. علاوه بر این، اجرای کارخانههای کمپوست و بازیافت، زبالهسوزها و اتوکلاوها برای بیخطرسازی پسماند پزشکی میتواند حجم قابلتوجهی از آلودگی خاک را کاهش دهد.
مدیر آب و خاک و امور فنی و مهندسی سازمان جهادکشاورزی چهارمحال و بختیاری، در جمعبندی خود با تأکید بر اهمیت پسماند گفت: با وجود محدودیتهای اعتباری، باید با راهکارهای عملی مانند جداسازی مسیر جمعآوری پسماند و آگاهسازی دهیاران، حداقل رهاسازی زباله در محیط کنترل شود.
ذاکری افزود: دفن غیرمجاز زباله و رها شدن پلاستیک و شیرابهها میتواند منابع آب و خاک اطراف شهرها و روستاها را تهدید کند، بنابراین توجه ویژه به مدیریت پسماند وحفاظت از خاک ضروری است.
معاون پژوهشی و تحقیقات مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی چهارمحال و بختیاری، با تأکید بر بعد فرهنگی گفت: حفظ خاک تنها با اقدامات فنی ممکن نیست و نیازمند بسترسازی فرهنگی است. تا زمانی که به موضوع توجه کامل نشده و تذکرات لازم داده نشود، نمیتوان انتظار اصلاح رفتارها و حفاظت پایدار منابع خاک را داشت.
معاون آبخیزداری اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری چهارمحال و بختیاری گفت: نگاه کوتاه مدت به منابع آب و خاک موجب بحرانهای زیست محیطی شده است.
به گفته کریمیان، سرمایهگذاری در آبخیزداری و مدیریت اصولی خاک میتواند فرسایش را کاهش دهد، منابع آب را بهبود بخشد و حفاظت پایدار از منابع طبیعی را تضمین کند.
وی تاکید کرد: اصلاح رفتارها و فرهنگسازی در این حوزه، همراه با تخصیص اعتبارات مناسب ضروری است.
به گزارش ایرنا، روزانه ۷۲۵ تن و سالانه بیش از ۲۶۴ هزار و ۳۶۸ تن زباله خانگی در استان تولید میشود.