به گزارش روابط عمومی، وزارت علوم به نقل از دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی، مراسم گرامیداشت هفته پژوهش، آیین تقدیر از پژوهشگران برتر و نمایشگاه دستاوردهای پژوهشی و فناورانه دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی با حضورحجتالاسلام والمسلمین خسروپناه، دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی، پژوهشگران، اصحاب صنعت، مسئولان، اساتید و دانشجویان دانشگاه 24 آذرماه در پردیس ملاصدرا برگزار شد.
دکتر تقیراد، رئیس دانشگاه در ابتدای مراسم، ضمن تبریک ایام میلاد حضرت فاطمه زهرا (سلاماللهعلیها) و هفته پژوهش و قدردانی از زحمات و تلاشهای همه فعالان حوزه پژوهش و فناوری گفت: مطمئناً پیشران پیشرفت کشور، جز توان و خرد جمعی و ظرفیتها و پتانسیلهای علمی، انسانی چیز دیگری نیست و این پیشران در دانشگاههای کشور مورد آزمون، تجربه واستفاده قرار می گیرد.
رئیس دانشگاه اظهار داشت: امروز در این جشن دو بال پژوهش و فناوری ارائه خواهیم کرد و دستاوردها، خدمات و محصولات این دو حوزه را با دوستان به نظاره خواهیم نشست. دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی برای حل معضلات کشور لازم است همه ظرفیتهای خود را بسیج کند. شرایط امروز متفاوت از گذشته است که پژوهشگران به تنهایی و با استفاده از شبکههای ارتباطی خودشان مسائل و پروژههای کلان را در کشور پیش میبردند. امروز مسائل کلان کشور فقط وفقط به دست توانمند مردم عزیز ایران حل می شود. مردم ایران چشم و امیدشان به دانشگاهیان و فرهیختگان است.
با تمام اختلافات و اختلافنظرها و مشکلات در داخل باید دست در دست هم دهیم تا بتوانیم با استفاده از ظرفیت توان جمعی برای رفع مشکلات کشور اقدام کنیم. خوشحال هستم که از حدود یک سال و نیم پیش و به ویژه طی چند ماه گذشته، اقداماتی به صورت جمعی و با هویت دانشگاهی در جهت حل مسائل کشور انجام شده است.
رئیس دانشگاه افزود: خوشحال هستم که دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی، در میان پنج دانشگاه صنعتی کشور(UTF) همواره به عنوان یک عضو موثر در کارگروهها، کمیتهها و تصمیمگیریهایی که به رفع مشکلات کلان کشور منجر میشود، نقش موثری دارد. از همه عزیزان درخواست دارم که علاوه بر فعالیتهای فردی، در ظرفیتسازیهای گروهی و بخشی در حوزه های مختلف کمک کنند تا دانشگاه بتواند در حوزههای مختلف پیشقدم باشد. درخواست من در این جمع باشکوه این است که برای رفع مشکلات ایران عزیز هم صدا و هم قسم شویم.
در ادامه مراسم، حجتالاسلام والمسلمین خسروپناه، دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی در ابتدا هفته پژوهش را تبریک گفت و وحدت حوزه و داشگاه و یاد و خاطره امام شهیدان، شهدای انقلاب اسلامی و شهدای علم و فناوری را گرامیداشت.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی با اشاره به سابقه حضور خود در دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی، این دانشگاه را برخوردار از نامی بامسما دانست و گفت: دانشگاهی که به نام حکیمی چون خواجه نصیرالدین طوسی مزین شده است، باید بر مبنای حکمت؛ علوم پایه، مهندسی و فناوری را توسعه دهد.
وی با توجه به نام بامفهوم دانشگاه خواجه نصیرالدین طوسی، این دانشمند برجسته را شخصیتی جامعالاطراف دانست و افزود: خواجه نصیر فیلسوف، متکلم، عارف، فقیه، ریاضیدان، منجم و طبیعیدان بود و به همین دلیل برخی او را استادالبشر نامیدهاند.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی به یکی از شاگردان خواجه نصیر، قطبالدین شیرازی اشاره کرد و گفت: او نمونهای عینی از قدرت علمی طوسی را در حوزه پزشکی مطرح ساخت. در واقع قطبالدین شیرازی، که خانوادهاش قرنها در شیراز بیمارستان چشمپزشکی تخصصی اداره میکردند، در شرح قانون بوعلی سینا (تحفه سعدیه) اعتراف میکند که ابهامات برخی مطالب طب را تنها پس از آشنایی با استادش، خواجه نصیرالدین طوسی، برطرف کرده است. این موضوع نشاندهنده عمق نفوذ علمی خواجه در علوم پایه و پزشکی زمان خود بود.
وی همچنین به کتابهای وی در عرفان "آغاز و انجام"، "اوصاف الاشراف" و "اخلاق ناصری" در حوزه حکمرانی و حکومتداری اشاره و تاکید کرد: این میراث علمی الگویی برای دانشگاههای امروز است و باید از ظرفیتهای علوم پایه و ریاضیات برای ساختن آیندهای دانشبنیان استفاده کنند.
حجتالاسلام والمسلمین خسروپناه با بیان اینکه خواجه نصیر در فلسفه صاحب مکتب مستقل است، بیان داشت: او نه مقلد ابنسینا بود و نه شیخ اشراق و در آثاری مانند "شرح اشارات" با نگاهی نقادانه به آرای فلاسفه پیشین پرداخت. آثار مهمی همچون "اساسالاقتباس" در منطق و "تجریدالاعتقاد" در کلام، جایگاه ممتاز او را در تاریخ اندیشه اسلامی نشان میدهد.
وی با اشاره به نقش تاریخی خواجه نصیر در دوران هجوم مغول، بیان داشت: تدبیر و حکمت این دانشمند بزرگ موجب شد از تخریب کتابخانهها و قتل علما جلوگیری شود و با تأسیس رصدخانه مراغه و کتابخانهای عظیم، تحولی علمی در جهان اسلام شکل گیرد.
دکتر خسروپناه تأکید کرد: پیوند حکمت نظری و عملی در اندیشه خواجه نصیرالدین طوسی میتواند الهامبخش دانشگاهها در مسیر توسعه علمی، نوآوری و شکلگیری دانشگاههای تمدنساز باشد.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی با بیان اینکه خواجه نصیرالدین طوسی علاوه بر حکمت نظری در حوزه هایی چون ریاضیات، طبیعیات و هیئت، به حکمت عملی نیز توجه جدی داشت، افزود: حکمت عملی شامل اخلاق، سیاست و تدبیر منزل است و در کنار پزشکی و طب، یک نظام معرفتی منسجم را شکل میدهد که در قرآن از آن با عنوان حکمت یاد شده است.
وی با اشاره به مراتب ادراک در قرآن بیان داشت: قرآن از سمع و بصر آغاز میکند و سپس به مراتب بالاتری چون خیال، عقل، فؤاد، صدر و قلب میرسد. خیال نقش مهمی در آفرینشگری، هنر، معماری و حتی علوم مهندسی دارد و بدون آن، تولید و خلاقیت شکل نمیگیرد.
حجتالاسلام والمسلیمن خسروپناه عقل را دارای مراتب مختلف دانست و گفت: عقل نظری برای درک هستی، عقل عملی برای تشخیص باید و نباید، عقل معاش برای برنامهریزی زندگی دنیوی و عقل معاد برای آخرتاندیشی است. جمع این مراتب، انسان را به "اولواالالباب" میرساند و طبق آیات قرآن، چنین انسانی مشمول حکمت و خیر کثیر میشود.
وی با اشاره به جایگاه حکمت در فرهنگ و ادب ایرانی اظهار کرد: حکیمانی چون فردوسی، رودکی، سعدی و حافظ، هر یک به شیوهای حکمت را در آثار خود متجلی کردند. شاهنامه فردوسی در حقیقت "خردنامه" و "خلقنامه" است و عقل نظری، عملی، معاش و معاد در آن حضور دارد.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی ادامه داد: حکمت تنها در فلسفه یا پزشکی خلاصه نمیشود؛ بلکه میتواند در هنر نیز ظهور پیدا کند. مرحوم استاد محمود فرشچیان نمونهای از حکمت متجلی در نگارگری بود که پیوند عقل، معنا و هنر را بهخوبی نشان داد.
حجتالاسلام والمسلمین خسروپناه با اشاره به سبک زندگی خواجه نصیرالدین طوسی بیان داشت: این حکیم بزرگ علم را نه برای کسب و منفعت، بلکه با عشق دنبال میکرد و لذت او در حل مسائل علمی و تأمل در آفرینش بود. همین روحیه، راز ماندگاری او در تاریخ علم و حکمت است.
وی افزود: علوم پایه مانند ریاضیات، فیزیک و شیمی، مصداق حکمت نظریاند و در دانشکدههای مهندسی به علوم کاربردی تبدیل میشوند، اما پشتوانه این فرایند، حکمت هستیشناختی، معرفتشناختی و انسانشناختی است و توسعه علمی بدون پشتوانه معرفتی به حل مسائل کشور منجر نخواهد شد.
دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی اظهار داشت: دانشگاه زمانی موفق است که دانشکدههای آن بهصورت درهمتنیده عمل کنند و جزیرهای نباشند. پیوند ریاضیات با عمران، فیزیک با هوافضا و علوم پایه با مهندسی، هویت واقعی دانشگاه را شکل میدهد.
حجتالاسلام والمسلمین خسروپناه در پایان صحبتهای خود، با قدردانی از اساتید این دانشگاه گفت: دغدغه حل مساله، انجام پژوهشهای کاربردی و پیوند اندیشه با عمل، همان معنای حقیقی حکمت است و اساتیدی که این پیوند را برقرار میکنند، شایسته عنوان"حکیم" هستند.
گفتنی است در پایان این مراسم از پژوهشگران برتر دانشگاه تقدیر بعمل آمد.