به گزارش خبرنگار علمی ایرنا، بیست و ششمین نمایشگاه دستاوردهای پژوهش، فناوری و فن‌بازار و سیزدهمین نمایشگاه تجهیزات، مواد آزمایشگاهی و تست و آزمون پیشرفته «ایران‌ساخت» روز شنبه با حضور وزیر علوم، تحقیقات و فناوری و حسین افشین، معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست‌جمهوری، در سالن کنفرانس نمایشگاه بین‌المللی تهران افتتاح شد.

رئیس نمایشگاه ایران‌ساخت، در مراسم افتتاح این رویداد با اشاره به روند رو به رشد بازار تجهیزات آزمایشگاهی در جهان گفت: اگر نگاهی به بازار جهانی تجهیزات آزمایشگاهی بیندازیم، مشاهده می‌کنیم که بزرگی این بازار ارتباط مستقیمی با میزان پیشرفت کشورها و شکوفایی آن‌ها در حوزه علم و فناوری دارد. همان‌طور که در نمودارها مشخص است، این بازار در آمریکای شمالی، چین و اروپا بسیار بزرگ است.

امیرحسین بهرامی افزود: دلیل این موضوع آن است که تجهیزات و محصولات آزمایشگاهی در حقیقت پیشران‌ها و توانمندسازهای راهبردی هستند؛ یعنی پیشران‌ها و زیرساخت‌هایی که امکان توسعه همه فناوری‌های دیگر را فراهم می‌کنند. محصولات آزمایشگاهی و تجهیزات تست، ابزارهای حیاتی هم برای دانشگاه و مراکز تحقیقاتی و هم برای صنعت به شمار می‌روند.

وی ادامه داد: در دانشگاه‌ها و مراکز پژوهشی، این محصولات به‌عنوان ابزار تحقیق و پژوهش مورد استفاده قرار می‌گیرند و در صنعت نیز به‌عنوان ابزار تحقیق و توسعه (R&D) و علاوه بر آن، به‌عنوان ابزار اصلی کنترل کیفیت (QC) نقش‌آفرینی می‌کنند و کیفیت تولیدات را تضمین می‌کنند. به عبارتی، تمام صنایع بزرگ وابسته به دقت و صحت این تجهیزات هستند.

رئیس نمایشگاه ایران‌ساخت با بیان اینکه فناوری‌های پیشرو از نانو و فوتونیک گرفته تا کوانتوم با اتکا به این تجهیزات توسعه پیدا می‌کنند، اظهار داشت: ایجاد بانک داده معتبر برای هوش مصنوعی، شبیه‌سازها و توسعه الگوریتم‌ها بدون تجهیزات آزمایشگاهی امکان‌پذیر نیست. همچنین تولید شواهد علمی قابل استناد و اعتبارسنجی فناوری‌ها با استفاده از این ابزارها به‌خوبی انجام می‌شود.

بهرامی تأکید کرد: این موضوع نشان می‌دهد هر میزان که در حوزه تجهیزات آزمایشگاهی سرمایه‌گذاری شود، در صنایع پایین‌دست بازده فناورانه چندبرابری ایجاد خواهد شد. تخمین این بازده چندبرابری در کشورهای پیشرفته و صاحب فناوری، بین ۱۰ تا ۱۵ برابر است.

وی با اشاره به جایگاه راهبردی این تجهیزات در سطح بین‌المللی گفت: از آنجا که تجهیزات آزمایشگاهی پایه اصلی استانداردسازی و اعتماد بازار هستند، در ادبیات جهانی به‌عنوان یک دارایی امنیت ملی محسوب می‌شوند. با توجه به اینکه بخش اعظم بازار تجهیزات آزمایشگاهی در اختیار ۱۰ تا ۱۵ کشور محدود است، توسعه محصولات این حوزه در هر کشور عامل استقلال چرخه توسعه فناوری به شمار می‌رود.

رئیس نمایشگاه ایران‌ساخت افزود: جمهوری اسلامی ایران توانسته است به جمع این کشورها وارد شود؛ چرا که این تجهیزات در کنترل کیفیت آب و هوا، کنترل آلودگی‌ها و کنترل کیفیت محیط زیست نقش اساسی ایفا می‌کنند و ریسک را در صنایع زیستی، پزشکی و دفاعی کاهش می‌دهند و نقش راهبردی در حاکمیت داده، امنیت زیستی و تاب‌آوری ملی دارند.

بهرامی با اشاره به اجماع علمی جهانی در این حوزه گفت: در مجامع علمی بین‌المللی پذیرفته شده است که محصولات آزمایشگاهی ستون فقرات توان فناورانه و تولید صنعتی، دارویی، دفاعی و زیربنایی هر کشور محسوب می‌شوند.

هر میزان که در حوزه تجهیزات آزمایشگاهی سرمایه‌گذاری شود، در صنایع پایین‌دست بازده فناورانه چندبرابری ایجاد خواهد شد. تخمین این بازده چندبرابری در کشورهای پیشرفته و صاحب فناوری، بین ۱۰ تا ۱۵ برابر است.وی در ادامه با اشاره به دستاوردهای ادوار گذشته نمایشگاه ایران‌ساخت اظهار داشت: اگر نگاهی به نتایج این نمایشگاه در دوره‌های پیشین بیندازیم، می‌بینیم که هدف اولیه نمایشگاه، یعنی توسعه بازار شرکت‌های دانش‌بنیان و فناور، تا حدود قابل قبولی محقق شده است. این نمایشگاه با استفاده از ابزارهای تقاضاسازی، تخصیص یارانه خرید و طراحی فروش، طی ۱۲ دوره گذشته حدود دو و نیم همت فروش برای شرکت‌ها به ارمغان آورده است.

وی افزود: این توسعه بازار با ایجاد اشتغال برای بیش از ۷ هزار نیروی متخصص و تحصیل‌کرده در شرکت‌های تولیدی همراه بوده و به‌صورت مستقیم از خروج بیش از ۲۰۰ میلیون دلار ارز از کشور جلوگیری کرده است. البته این عدد به‌صورت غیرمستقیم، با توجه به قیمت بالای تجهیزات خارجی و هزینه‌های سنگین واردات، بسیار بیشتر بوده و تا ۵۰۰ میلیون دلار برآورد می‌شود.

رئیس نمایشگاه ایران‌ساخت خاطرنشان کرد: همان‌طور که می‌دانیم، ریسک ساخت و فروش محصولات با سطح فناوری بالا بسیار زیاد است، زیرا جلب اعتماد خریداران به دلیل پیچیدگی این محصولات کار دشواری است. این نمایشگاه با سیاست حمایت بیشتر از محصولات دارای سطح فناوری بالاتر، این ریسک را پوشش داده و فرهنگ خرید داخلی محصولات های‌تک را در مجامع علمی و دانشگاهی کشور به‌خوبی نهادینه کرده است.

بهرامی گفت: با افتخار اعلام می‌کنم نتیجه این حمایت‌ها به‌صورت آماری، افزایش تعداد شرکت‌های حاضر در نمایشگاه از ۱۰۰ شرکت در دوره نخست به بیش از هزار شرکت در ادوار مختلف برگزاری نمایشگاه بوده است؛ موضوعی که گسترش سبد محصولات نمایشگاه را از حدود هزار مدل محصول در دوره اول به بیش از ۲۰ هزار مدل محصول در ۱۲ دوره برگزاری نمایشگاه ایران‌ساخت به همراه داشته است.

وی ادامه داد: چند دوره‌ای است که علاوه بر محصولات آزمایشگاهی، حوزه تست و آزمون صنعتی نیز به نمایشگاه ایران‌ساخت اضافه شده است که خود می‌تواند بازار مناسبی را در بخش خصوصی و صنعت برای کشور و برای شرکت‌ها ایجاد کند.

رئیس نمایشگاه ایران‌ساخت بیان داشت: نگاه ما این نیست که نمایشگاه صرفاً به تولید محصولاتی با کاربرد آزمایشگاهی محدود شود، بلکه هدف، گسترش یک پلتفرم فناوری راهبردی است؛ پلتفرمی که می‌تواند زمینه تولید محصولات در حوزه‌های دیگر را نیز فراهم کند.

بهرامی با اشاره به اینکه شکل‌گیری این محصولات در سال‌های گذشته به حل بسیاری از چالش‌های کشور کمک کرده است، افزود: از دیگر دستاوردهای مهم نمایشگاه می‌توان به شکل‌گیری اکوسیستم نوآوری بخشی در حوزه تجهیزات آزمایشگاهی اشاره کرد؛ اکوسیستمی که شرکت‌های تولیدکننده، دانشگاه‌ها، صندوق‌های تأمین مالی، شبکه آزمایشگاهی و سایر اجزای مرتبط را در بر می‌گیرد.

رئیس نمایشگاه ایران‌ساخت تصریح کرد: نتیجه این اقدامات به‌صورت بسیار ملموس، تقویت زیرساخت‌های آزمایشگاهی دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی بوده است. با خرسندی اعلام می‌کنیم که نمایشگاه ایران‌ساخت با تخصیص بالای ۸ درصد صادراتی، تمرکز خود را بر ابزارهایی همچون جشنواره طراحی صنعتی، استانداردسازی و افزایش کیفیت محصولات قرار داده و در تلاش است با ایجاد یک سازوکار مدون و ساختارمند، مبتنی بر مطالعات بازارهای صادراتی در دسترس، به صادرات محصولات کمک کند.

بهرامی با قدردانی از همکاری‌های بین‌بخشی و سازمان توسعه تعاملات و همکاری‌های بین‌الملل گفت: در کنار صادرات، گسترش بازار و توسعه سبد محصولات حوزه تست و آزمون صنعتی نیز در دستور کار نمایشگاه قرار گرفته است.

وی ادامه داد: همچنین با نگاه و تأکید ویژه‌ای که مقام عالی معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست‌جمهوری دارد، فراخوان حمایت از «ساخت بار اول» حداقل ۱۰ محصول با فناوری پیشرفته در دستور کار قرار گرفته است. این فراخوان بر اساس اعلام نیاز شبکه ملی آزمایشگاهی کشور، بر تجهیزات بسیار پیشرفته‌یابی، آنالیز و اندازه‌گیری متمرکز شده و این نوید را می‌دهیم که در نمایشگاه ایران‌ساخت سال آینده بتوانیم حداقل ۱۰ محصول های‌تک را در حوزه تجهیزات آزمایشگاهی عرضه کنیم.

رئیس نمایشگاه ایران‌ساخت با اشاره به سیاست‌های حمایتی افزود: هماهنگی با حمایت‌های مرتبط با قانون جهش تولید دانش‌بنیان از دیگر سیاست‌های ما در دوره سیزدهم نمایشگاه بوده است. بر این اساس، برای مؤسسات تولیدی و خدماتی دارای پروانه بهره‌برداری، هزینه‌کرد خرید تجهیزات تست و آزمون پیشرفته از نمایشگاه ایران‌ساخت، در صورتی که در پروژه‌های مورد تأیید اقتصاد دانش‌بنیان قرار گیرند، به میزان استهلاک سالیانه دستگاه خریداری‌شده، مشمول اعتبار مالیاتی تحقیق و توسعه موضوع بند «ب» ماده ۱۱ قانون جهش تولید دانش‌بنیان خواهد شد.

این نوید را می‌دهیم که در نمایشگاه ایران‌ساخت سال آینده بتوانیم حداقل ۱۰ محصول های‌تک را در حوزه تجهیزات آزمایشگاهی عرضه کنیم.بهرامی در ادامه به موضوع صادرات اشاره کرد و گفت: در حوزه صادرات، تخمین کل بازار در دسترس ما در بخش تجهیزات آزمایشگاهی و مواد مصرفی مرتبط، حدود سه میلیارد دلار برآورد می‌شود. تمرکز ما بر اساس حجم بازار کشورها، با در نظر گرفتن ملاحظات صادراتی و تعاملات بین‌المللی، به‌صورت اولویت‌بندی‌شده و هوشمند خواهد بود.

وی در پایان با ارائه آماری از سیزدهمین دوره نمایشگاه ایران‌ساخت اظهار داشت: در این دوره از نمایشگاه، بیش از ۷۰ شرکت دانش‌بنیان و فناور، حدود ۹ هزار مدل محصول و تجهیزات جانبی را ارائه کرده‌اند. با تأکیدات معاون علمی رئیس جمهور مبنی بر ضرورت ارتقای سطح نمایشگاه و افزایش حمایت‌ها، امروز اعلام می‌کنیم که نمایشگاه ایران‌ساخت، حتی پس از حوادث ناگوار جنگ تحمیلی، نه‌تنها دچار ریزش نشده، بلکه کیفیت شرکت‌های دانش‌بنیان و محصولات ارائه‌شده در این حوزه نیز ارتقا یافته است.

بهرامی افزود: در این دوره از نمایشگاه همچنین به‌منظور کمک به تاب‌آوری شرکت‌های دانش‌بنیان حاضر در نمایشگاه، یارانه خرید محصولات با سطح فناوری بالاتر با هدف کاهش ریسک خرید افزایش یافته است؛ به‌گونه‌ای که در سطح اول، یارانه ۴۵ درصدی، در سطح دوم یارانه ۳۰ درصدی و در سطوح بالاتر نیز درصد یارانه حفظ شده است.

وی خاطرنشان کرد: پنجمین جشنواره طراحی صنعتی با هدف کاربرپسند کردن تجهیزات و ایجاد جلوه مناسب برای ورود به بازارهای صادراتی در حال برگزاری است. همچنین برگزاری نشست‌های B۲B و میزبانی از هیات‌های خارجی نیز در دستور کار قرار دارد که پیش‌بینی می‌شود بیش از ۳۰۰ نشست B۲B میان شرکت‌های فناور و دانش‌بنیان داخلی با خریداران و رایزنان خارجی برگزار شود؛ هیات‌هایی که با همکاری سازمان‌های ذی‌ربط دعوت و میزبانی خواهند شد.

بیست و ششمین نمایشگاه دستاوردهای پژوهش، فناوری و فن‌بازار و سیزدهمین نمایشگاه تجهیزات، مواد آزمایشگاهی و تست و آزمون پیشرفته «ایران‌ساخت» تا ۲۵ آذرماه در محل دائمی نمایشگاه های بین المللی تهران ادامه دارد.