به گزارش ایرنا، حضرت زهرا(س) در فرهنگ اسلامی نه تنها دختر پیامبر(ص) است، بلکه نماد مادری سرشار از ایمان، تربیت و فداکاری است.
در توصیف شخصیت ایشان، سخن از «صبر»، «بصیرت»، «پاکی» و «محبت» همواره در کنار واژه «مادر» دیده میشود؛ مادرِ حسنین، مادری که خانهای کوچک را به مدرسهای بزرگ برای تربیت نسل آینده تبدیل کرد.
کارشناسان مذهبی معتقدند که «مادر» در اندیشه اسلامی تنها یک نقش زیستی نیست، بلکه جایگاهی تربیتی، اخلاقی و فرهنگی دارد و همین جایگاه است که در زندگی حضرت زهرا(س) جلوهگر است.
از خانه کوچک مدینه تا تقویم امروز
دلایل نامگذاری سالروز ولادت حضرت زهرا(س) بهعنوان روز مادر تنها به یک انتخاب نمادین محدود نمیشود؛ این انتخاب، بازتابی از همان نقشی است که این بانو در تاریخ اسلام ایفا کردهاست؛ نقشی که فراسوی زمان و مکان، در فرهنگ ایرانی نیز ریشه دوانده است.
مفسران اجتماعی میگویند این نامگذاری، نوعی تکریم عملی از مادران است؛ زیرا «روز مادر» باید پیوندی با الگوی مادرانه داشته باشد و در فرهنگ دینی ما، هیچ الگویی روشنتر و کاملتر از حضرت زهرا(س) نیست.
جایگاه مادر در آیینه یک شخصیت الهی
میلاد حضرت زهرا(س) فرصتی است تا بار دیگر نقش مادران در جامعه مرور شود؛ نقشی که بسیاری از کارشناسان آن را «ستون خاموش خانواده» مینامند؛ ستونهایی که با وجود خستگی، فرسودگی و فشارهای پنهان، همچنان خانه را روشن نگه میدارند.
هر سال با فرا رسیدن میلاد حضرت زهرا(س)، فضای کشور، بهویژه شهرهای مذهبی همچون قم، حالوهوایی متفاوت مییابد؛ در کوچهها و خانهها، در حرمها و مساجد و حتی در نگاه مردم، نوعی آرامش و احترام دیده میشود؛ گویی نام این بانو، بار دیگر ارزش مادری را یادآوری میکند.
در مراسم مختلفی که شب گذشته و امروز در قم برگزار شد، سخنرانان بارها به این نکته اشاره کردند که حضرت زهرا(س) الگویی است برای مادرانی که بار مسوولیت خانواده، تربیت فرزندان و حفظ آرامش خانه را با صبر و وقار بر دوش میکشند.
در شهر قم، نشانههای احترام به مادر بهخوبی دیده میشد؛مادرانی که همراه دختران نوجوانشان برای حضور در مراسم میلاد روانه حرم بودند، کودکانی که با گلهای ساده اما پرمحبت به خانه میرفتند و خانوادههایی که در این روز به یاد مادران از دنیا رفته، بر مزار آنان جمع شده و فاتحه میخوانند.
این صحنهها، اگرچه ساده و روزمره بهنظر میرسند، اما عمق مفهوم «روز مادر» را در ارتباط با شخصیت حضرت زهرا(س) نشان میدهند؛ مادری که در قلب تاریخ، تصویری از پاکی و مهر به یادگار گذاشته است.
سالروز میلاد حضرت فاطمه زهرا(س)، فراتر از یک جشن مذهبی، بهانهای است برای بازخوانی جایگاه مادر در جامعه امروز؛ این روز، با یادآوری اخلاق و سیره این بانو، نقش مادر را نه فقط در خانواده، بلکه در فرهنگ و هویت ایرانی برجسته میکند.
نامگذاری این روز، پیوندی میان گذشته نورانی اسلام و زندگی امروز جامعه است؛ پیوندی که مادر را همچنان محور مهربانی، تربیت و استحکام خانواده میداند.
ولادت بانویی از نسل نور
حضرت فاطمه زهرا(س) در بیستم جمادیالثانی سال پنجم بعثت در مکه به دنیا آمد؛ دختر بزرگوار پیامبر اکرم(ص) و خدیجه کبری(س)، بانویی که در تاریخ اسلام به «امابیها» شهرت یافت؛ عنوانی که پیامبر به دلیل محبت و بزرگمنشی او بر زبان آورد.
خانه کوچک پیامبر(ص) که آمیختهای از معنویت، ایمان و پاکدامنی بود، نخستین مدرسه تربیت فاطمه(س) به شمار میرفت؛ خانهای که صدای تلاوت قرآن، مهربانی پیامبر(ص) و وقار خدیجه(س) در آن جاری بود.
ازدواج با امیرالمومنین(ع) و نقش مادری
حضرت زهرا(س) در سن جوانی به عقد امیرالمومنین علی(ع) درآمد و زندگی مشترکی بنیاد نهاد که الگوی سادهزیستی، محبت و همراهی در اسلام شد.
ثمره این زندگی چهار فرزند بود: حسن(ع)، حسین(ع)، زینب(س) و امکلثوم(س) که هرکدام نقش مهمی در تاریخ اسلام ایفا کردند.
نقش مادری حضرت زهرا(س) محدود به مراقبتهای روزمره نبود؛ بلکه تربیت نسلی بود که ستونهای مقاومت، دینداری و انسانیت در تاریخ شدند؛ به همین دلیل، در توصیف ایشان، «مادر» مفهومی گستردهتر و عمیقتر به خود میگیرد.
شهادت و جایگاهی که تاریخ به یاد سپرد
حضرت زهرا(س) پس از واقعه سقیفه و حوادث تلخ پس از رحلت پیامبر(ص)، تنها چند ماه پس از پدر بزرگوارشان به شهادت رسیدند.
تاریخنگاران سال شهادت ایشان را سال یازدهم هجری و سن مبارکشان را در حدود ۱۸ سال نقل کردهاند؛ مرقد نورانی ایشان نیز به دلایلی تاریخی، از دید عموم پنهان ماند و محل دقیق دفن ایشان با قطعیت مشخص نیست.
این پایان ظاهری زندگی دنیوی حضرت زهرا(س)، در واقع آغاز ماندگاری نام و سیره ایشان در تاریخ اسلام بود.
ایمان و بصیرت و تداوم آن در طول زندگی دو شرط اساسی زندگی فاطمی است
سخنران محفل معارفی حرم مطهر بانوی کرامت با اشاره به جایگاه والای حضرت زهرا(س)، گفت: سبک زندگی آن بانوی بزرگوار الگویی محدود به زمان یا نسل خاصی نیست و همه انسانها میتوانند از سیره عملی ایشان بهرهمند شوند.
حجتالاسلاموالمسلمین سید حسین مومنی تاکید کرد: زندگی فاطمی بر دو شرط اساسی استوار است، رفتارهایی که از ایمان و بصیرت برخاسته باشد و تداوم این ایمان و بصیرت در طول حیات انسان.
وی نخستین محور سیره حضرت زهرا(س) را رابطه سرشار از محبت میان ایشان و پیامبر اکرم(ص) دانست و اضافه کرد: محبت و احترام متقابل در این خانواده نمونهای بیبدیل از ادب و ارزشگذاری است و پیامبر(ص) با تعبیراتی چون «فاطمه پاره تن من است» جایگاه دختر خویش را بهروشنی بیان کردهاند.
وی محور دوم را رابطه محبتآمیز و همراهی کمنظیر میان حضرت زهرا(س) و امیرالمومنین(ع) معرفی کرد؛ رابطهای که بر پایه ادب، محبت و اطاعت عاشقانه استوار بود و ثمره آن تربیت چهرههای بزرگ تاریخ اسلام همچون امام حسن(ع) و امام حسین(ع) است.
مومنی در ادامه به نقش محوری حضرت زهرا(س) در تربیت فرزندان اشاره کرد و گفت: سیره عملی ایشان در ایثار، عبادت، حیا و تربیت دینی موجب شد فرزندانی پرورش یابند که هر یک الگوی جاودانه در تاریخ اسلام شدند.
وی افزود: عبادت خالصانه و دستگیری از نیازمندان در سیره آن حضرت، نشان میدهد که زندگی فاطمی سرشار از درسهایی است که میتواند در رفع آسیبها و چالشهای امروز جامعه راهگشا باشد.