اطلاعات نوشت: امروزه اهمیت امنیت غذایی بر کسی پوشیده نیست وکشوری که بتواند محصولات غذایی خویش را تولید ونیاز به واردات این مواد نداشته باشد در معادلات جدید جهانی، کشوری قدرتمند به حساب می آید.
به یاد داریم که جنگ درجریان اوکراین تا چه حد کشورهایی که وابسته به گندم وغلات این کشور بودند را تحت تاثیر قرارداد وآنان را به این فکر انداخت که برای افزایش تولید وخودکفایی در محصولات استراتژیک کشاورزی کاری اساسی بکنند.
درایران هم این موضوع دارای اهمیت ویژه ای است بخصوص که کشور در معرض تحریم های مختلف قراردارد واز این جهت تامین امنیت غذایی صدچندان است.
با این وجود، یکی از چالش های بزرگی که درزمینه تحقق امنیت غذایی وجوددارد و روزبه روز بیشتر می شود،کاهش اراضی مرغوب کشاورزی است که رشد چشمگیر ویلا سازی دلیل اصلی آن است.
بنابرآماررسمی، ۲۰۰ هزار هکتار از اراضی مرغوب کشاورزی در هفت کلانشهر کشور تغییرکاربری مشهود داشته است.این تغییر کاربری ها بین سالهای ۱۳۳۴ تا ۱۳۸۰ در هفت کلانشهر از جمله تهران، کرج، اصفهان، مشهد ، اهواز، شیراز و تبریز رخ داده که تهدیدی برای خاک و اراضی کشاورزی است.
همچنین ،طبق آمارهاکل اراضی کشور ۱۶۵ میلیون هکتار است که از این میزان ۵/۱۴ میلیون هکتار زیر کشت سالانه بخش کشاورزی است .
نکته اینجاست که از این رقم فقط ۲/۱ میلیون هکتار کلاس ۱ است و می توان در آن هر نوع کشتی را انجام داد ولی مابقی اراضی دارای محدودیتهای کشت همچون شوری، داشتن سنگریزه، عمق کم و تراکم به شمار می رود.
بدین ترتیب مشخص می شود که فقط ۲/۱ میلیون هکتار اراضی مرغوب برای کشاورزی باقی مانده است که رشد ویلاسازی وزمین خواری برای تصرف، به شدت آن را تهدید می کند.دراین باره، رئیس سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی به ایرنا می گوید: رشد بیرویه ویلاسازی ها و تغییر کاربری اراضی کشاورزی، آینده امنیت غذایی کشور را با خطر جدی روبهرو میسازد.
غلامرضا گل محمدی ادامه می دهد: برای تولید غذا سه عنصر بذر، خاک و آب نیاز است که در این میان خاک پایه و اساس محسوب میشود.
معاون وزیر جهاد کشاورزی تصریح می کند: امروز وقتی از بسیاری از شهرها خارج میشویم، چیزی جز ویلا نمیبینیم؛ در حالی که در بسیاری از کشورهای توسعه یافته، حتی در کنار شهرها یا در ارتفاعات، فضا برای تولید غذا اختصاص یافته است.لذا ادامه روند فعلی ویلاسازی، امنیت غذایی کشور را به چالش میکشد.
وی با تاکید بر اینکه خاک آلوده، سلامت جامعه، منابع آب و تولید غذای سالم را تهدید میکند، ادامه می دهد: اگر در جلوگیری از تغییر کاربری اراضی مرغوب کوتاهی کنیم، در آینده برای تامین غذا با مشکلات جدی روبهرو خواهیم شد.
وی با بیان اینکه دهیاریها و شهرداریها وظیفه جلوگیری از تغییر کاربری کشاورزی و نابودی خاک را دارند ، می گوید: اگر این شرایط تداوم یابد در آینده نهچندان دور دچار مشکل تولید غذا و امنیت غذایی خواهیم شد.
گل محمدی با اشاره به اهمیت روزافزون امنیت غذایی در جهان می افزاید: درپی جنگ اخیر اوکراین، حتی ایالات متحده آمریکا نهادی با عنوان امنیت مزرعه ایجاد کرد. در جهان امروز غذا یکی از ستونهای امنیت ملی کشورها به شمار میرود و جنگهای آینده نیز ممکن است حول محور آب رقم بخورد؛ آبی که همانقدر برای آشامیدن ضروری است که برای تولید غذا اهمیت دارد.
درهمین حال ویلاسازی در اراضی کشاورزی بیشتر دراستان های شمالی کشور یعنی گیلان، مازندران وگلستان به چشم می خورد و شالیزارهای سرسبز و زمین هایی که چایی کاری شده از دست زمین خواران، دلالان و بساز بفروشان در امان نیستند.چرا که آنان با تکه اکه کردن اراضی کشاورزی آنها را با دهها ترفند به متقاضیان می فروشند.
دکتر مصطفی جابریان، استاد دانشگاه با بیان اینکه یکی از مهمترین دلایل ساختوساز غیرمجاز دراراضی مرغوب کشاورزی در آشفتگی و جزیرهای عمل کردن دستگاههای متولی و نبود دقت لازم در تدوین طرحهادی است، به خبرنگار اقتصادی اطلاعات میگوید: در میان این تشتت وآشفتگی وناهماهنگی ،دلالان به بهترین شکل از این فرصت برای منافع خود و ویرانی خطه شمال کشور استفاده کردهاند.»
وی تصریح می کند:آشفتگی در مدیریت بر امور روستاها و همچنین شمال ایران در حالی است که به گزارش مرکز پژوهشهای مجلس، ۲۳ نهاد و دستگاه با امورات روستاها مرتبط است که نتیجه آن موازیکاری، اتلاف منابع، سردرگمی روستاییان و در نهایت پیچیدگی مشکلات روستا و عدم توسعه این مناطق مهم از کشور شدهاست.
وی ادامه میدهد: «یکی از راهکارهایی که میتوان به استناد آن ساختوساز در مناطق کشاورزی و جنگلها و منابع طبیعی را کاهش داد، جلوگیری از واگذاری انشعاب آب، برق و گاز به ویلاها و بناهای غیرمجاز است.
راهکاری که البته هیچگاه اجرایی نشده است. بیگمان دادن امکانات به تخریب منابع طبیعی کشور کمک میکند و نقش سازمان منابع طبیعی را در مقابله با تغییر کاربریها بیاثر میکند.»
به گفته این استاد دانشگاه وفعال محیط زیست، اگر مسئولان براساس تخصص و سابقهکاری قبلی در جایگاههای خود قرار نگیرند هر روز وضع بدتر از این خواهد شد.
جابریان بااشاره به تاثیر جنگ اوکراین برامنیت عذایی جهان می گوید:تهاجم روسیه به اوکراین درسال ۲۰۲۲ سبب شد ناامنی غذایی در بستر جهانی تسری یابد. درواقع، با توجه به میراث شوم بحران مالی ناشی از همهگیری و بدترشدن وضعیت تغییر اقلیم، زمانبندی این جنگ بهگونهای است که امنیت غذایی را به بحرانی تمامعیار تبدیل کرده است.
پژوهش های جهانی نشان داده که جنگ اوکراین بهطور مستقیم تأثیر بر توزیع غذا، کمبود نیروی کار کشاورزی، تبدیل غذا به سلاح و افزایش قیمتها از یکسو وبه طور غیرمستقیم برافزایش قیمت نهادهها شامل کود و انرژی، بحران امنیت غذایی جهانی را تشدید کرده است.
وی ادامه می دهد: این موضوع درس بزرگی برای ایران است تااراضی مرغوب ومحدود کشاورزی خود را برای تولید غذا با وسواس حفظ کند. اما همان گونه که عرض شد،تشتت وپراکندگی و ناهماهنگی دراین باره به حدی است که برنامه های مقابله ای بی اثر یا کم اثر می شود.
این استاد دانشگاه اظهار می کند: قبلا هم غذا، سلاح بود اما اکنون تاثیرش از بمب وموشک کمتر که نیست بیشتر هم شده است.
لذا باید به ویلاها وبناهای غیرمجازی که در زمین های کشاورزی ساخته می شود به عنوان یک عامل نفوذ نگاه کرد. عاملی که با تضعیف امنیت غذایی، قدرت ملی راهدف قرار داده است.
اطلاعات نوشت: امروزه اهمیت امنیت غذایی بر کسی پوشیده نیست وکشوری که بتواند محصولات غذایی خویش را تولید ونیاز به واردات این مواد نداشته باشد در معادلات جدید جهانی، کشوری قدرتمند به حساب می آید.
به یاد داریم که جنگ درجریان اوکراین تا چه حد کشورهایی که وابسته به گندم وغلات این کشور بودند را تحت تاثیر قرارداد وآنان را به این فکر انداخت که برای افزایش تولید وخودکفایی در محصولات استراتژیک کشاورزی کاری اساسی بکنند.
درایران هم این موضوع دارای اهمیت ویژه ای است بخصوص که کشور در معرض تحریم های مختلف قراردارد واز این جهت تامین امنیت غذایی صدچندان است.
با این وجود، یکی از چالش های بزرگی که درزمینه تحقق امنیت غذایی وجوددارد و روزبه روز بیشتر می شود،کاهش اراضی مرغوب کشاورزی است که رشد چشمگیر ویلا سازی دلیل اصلی آن است.
بنابرآماررسمی، ۲۰۰ هزار هکتار از اراضی مرغوب کشاورزی در هفت کلانشهر کشور تغییرکاربری مشهود داشته است.این تغییر کاربری ها بین سالهای ۱۳۳۴ تا ۱۳۸۰ در هفت کلانشهر از جمله تهران، کرج، اصفهان، مشهد ، اهواز، شیراز و تبریز رخ داده که تهدیدی برای خاک و اراضی کشاورزی است.
همچنین ،طبق آمارهاکل اراضی کشور ۱۶۵ میلیون هکتار است که از این میزان ۵/۱۴ میلیون هکتار زیر کشت سالانه بخش کشاورزی است .
نکته اینجاست که از این رقم فقط ۲/۱ میلیون هکتار کلاس ۱ است و می توان در آن هر نوع کشتی را انجام داد ولی مابقی اراضی دارای محدودیتهای کشت همچون شوری، داشتن سنگریزه، عمق کم و تراکم به شمار می رود.
بدین ترتیب مشخص می شود که فقط ۲/۱ میلیون هکتار اراضی مرغوب برای کشاورزی باقی مانده است که رشد ویلاسازی وزمین خواری برای تصرف، به شدت آن را تهدید می کند.دراین باره، رئیس سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی به ایرنا می گوید: رشد بیرویه ویلاسازی ها و تغییر کاربری اراضی کشاورزی، آینده امنیت غذایی کشور را با خطر جدی روبهرو میسازد.
غلامرضا گل محمدی ادامه می دهد: برای تولید غذا سه عنصر بذر، خاک و آب نیاز است که در این میان خاک پایه و اساس محسوب میشود.
معاون وزیر جهاد کشاورزی تصریح می کند: امروز وقتی از بسیاری از شهرها خارج میشویم، چیزی جز ویلا نمیبینیم؛ در حالی که در بسیاری از کشورهای توسعه یافته، حتی در کنار شهرها یا در ارتفاعات، فضا برای تولید غذا اختصاص یافته است.لذا ادامه روند فعلی ویلاسازی، امنیت غذایی کشور را به چالش میکشد.
وی با تاکید بر اینکه خاک آلوده، سلامت جامعه، منابع آب و تولید غذای سالم را تهدید میکند، ادامه می دهد: اگر در جلوگیری از تغییر کاربری اراضی مرغوب کوتاهی کنیم، در آینده برای تامین غذا با مشکلات جدی روبهرو خواهیم شد.
وی با بیان اینکه دهیاریها و شهرداریها وظیفه جلوگیری از تغییر کاربری کشاورزی و نابودی خاک را دارند ، می گوید: اگر این شرایط تداوم یابد در آینده نهچندان دور دچار مشکل تولید غذا و امنیت غذایی خواهیم شد.
گل محمدی با اشاره به اهمیت روزافزون امنیت غذایی در جهان می افزاید: درپی جنگ اخیر اوکراین، حتی ایالات متحده آمریکا نهادی با عنوان امنیت مزرعه ایجاد کرد. در جهان امروز غذا یکی از ستونهای امنیت ملی کشورها به شمار میرود و جنگهای آینده نیز ممکن است حول محور آب رقم بخورد؛ آبی که همانقدر برای آشامیدن ضروری است که برای تولید غذا اهمیت دارد.
درهمین حال ویلاسازی در اراضی کشاورزی بیشتر دراستان های شمالی کشور یعنی گیلان، مازندران وگلستان به چشم می خورد و شالیزارهای سرسبز و زمین هایی که چایی کاری شده از دست زمین خواران، دلالان و بساز بفروشان در امان نیستند.چرا که آنان با تکه اکه کردن اراضی کشاورزی آنها را با دهها ترفند به متقاضیان می فروشند.
دکتر مصطفی جابریان، استاد دانشگاه با بیان اینکه یکی از مهمترین دلایل ساختوساز غیرمجاز دراراضی مرغوب کشاورزی در آشفتگی و جزیرهای عمل کردن دستگاههای متولی و نبود دقت لازم در تدوین طرحهادی است، به خبرنگار اقتصادی اطلاعات میگوید: در میان این تشتت وآشفتگی وناهماهنگی ،دلالان به بهترین شکل از این فرصت برای منافع خود و ویرانی خطه شمال کشور استفاده کردهاند.»
وی تصریح می کند:آشفتگی در مدیریت بر امور روستاها و همچنین شمال ایران در حالی است که به گزارش مرکز پژوهشهای مجلس، ۲۳ نهاد و دستگاه با امورات روستاها مرتبط است که نتیجه آن موازیکاری، اتلاف منابع، سردرگمی روستاییان و در نهایت پیچیدگی مشکلات روستا و عدم توسعه این مناطق مهم از کشور شدهاست.
وی ادامه میدهد: «یکی از راهکارهایی که میتوان به استناد آن ساختوساز در مناطق کشاورزی و جنگلها و منابع طبیعی را کاهش داد، جلوگیری از واگذاری انشعاب آب، برق و گاز به ویلاها و بناهای غیرمجاز است.
راهکاری که البته هیچگاه اجرایی نشده است. بیگمان دادن امکانات به تخریب منابع طبیعی کشور کمک میکند و نقش سازمان منابع طبیعی را در مقابله با تغییر کاربریها بیاثر میکند.»
به گفته این استاد دانشگاه وفعال محیط زیست، اگر مسئولان براساس تخصص و سابقهکاری قبلی در جایگاههای خود قرار نگیرند هر روز وضع بدتر از این خواهد شد.
جابریان بااشاره به تاثیر جنگ اوکراین برامنیت عذایی جهان می گوید:تهاجم روسیه به اوکراین درسال ۲۰۲۲ سبب شد ناامنی غذایی در بستر جهانی تسری یابد. درواقع، با توجه به میراث شوم بحران مالی ناشی از همهگیری و بدترشدن وضعیت تغییر اقلیم، زمانبندی این جنگ بهگونهای است که امنیت غذایی را به بحرانی تمامعیار تبدیل کرده است.
پژوهش های جهانی نشان داده که جنگ اوکراین بهطور مستقیم تأثیر بر توزیع غذا، کمبود نیروی کار کشاورزی، تبدیل غذا به سلاح و افزایش قیمتها از یکسو وبه طور غیرمستقیم برافزایش قیمت نهادهها شامل کود و انرژی، بحران امنیت غذایی جهانی را تشدید کرده است.
وی ادامه می دهد: این موضوع درس بزرگی برای ایران است تااراضی مرغوب ومحدود کشاورزی خود را برای تولید غذا با وسواس حفظ کند. اما همان گونه که عرض شد،تشتت وپراکندگی و ناهماهنگی دراین باره به حدی است که برنامه های مقابله ای بی اثر یا کم اثر می شود.
این استاد دانشگاه اظهار می کند: قبلا هم غذا، سلاح بود اما اکنون تاثیرش از بمب وموشک کمتر که نیست بیشتر هم شده است.
لذا باید به ویلاها وبناهای غیرمجازی که در زمین های کشاورزی ساخته می شود به عنوان یک عامل نفوذ نگاه کرد. عاملی که با تضعیف امنیت غذایی، قدرت ملی راهدف قرار داده است.