به گزارش ایلنا از روابط عمومی سازمان حفاظت محیط زیست، در بیستمین نشست متعاهدین کنوانسیون سایتیس که در کشور ازبکستان در حال برگزاری است، به منظور حفظ و جلوگیری از تغییر وضعیت گونه بحری “Falco peregrinus” از ضمیمه ۱ به ضمیمه ۲ کنوانسیون سایتیس (درجات حفاظتی گونه ها)، هیات ایرانی متشکل از مقامات علمی سایتیس و نماینده وزارت امور خارجه به فعالیت‌های دیپلماتیک گسترده با کشورهای مختلف همچون چین،روسیه، اتحادیه اروپا، ارمنستان، کنیا، نیوزلند و غیره پرداخته است.
در این نشست‌ها، هیات ایرانی بر اهمیت حفاظت از این گونه و تأثیرات منفی احتمالی تغییر وضعیت آن بر خطرات عادی سازی تجارت آن تأکید کرده و ضمن ارائه شواهد علمی و مستندات، خواستار حمایت این کشورها برای جلوگیری از تغییر وضعیت این گونه شده‌اند.
این اقدامات نشان‌دهنده تلاش مستمر و جدی جمهوری اسلامی ایران در راستای حفظ گونه‌های در معرض خطر و همچنین تقویت همکاری‌های بین‌المللی در حوزه مدیریت منابع طبیعی و حفاظت از محیط زیست است.
هیات ایرانی همچنان به ادامه رایزنی با دیگر کشورها ادامه خواهد داد تا با بررسی ابعاد مختلف این موضوع، زمینه‌ای برای توافق و هم‌سویی بیشتر جوامع جهانی در حفاظت از این گونه ارزشمند فراهم آورد.
تلاش‌های دیپلماتیک ایران در حفاظت از گونه بحری “Falco peregrinus” نشان‌دهنده عزم ملی برای حفظ طبیعت و تنوع زیستی کشور و منطقه است.
جابه‌جایی گونه‌ها بین ضمائم سایتیس، لطمه‌ای بر اختیارات ملی در خصوص نظارت بهینه بر تجارت این گونه ندارد.
بیستمین اجلاس متعاهدین به کنوانسیون تجارت بین‌المللی گونه‌های گیاهی و جانوری در معرض خطر انقراض (سایتیس CITES COP۲۰) ۲۴ نوامبر تا ۵ دسامبر ۲۰۲۵ (سوم تا چهاردهم آذر) در سمرقند ازبکستان برگزار می‌شود و ایران حضور فعالی در این نشست خواهد داشت.
کنوانسیون سایتیس
کنوانسیون سایتیس یا به عبارتی کنوانسیون تجارت بین‌المللی گونه‌های کنوانسیون سایتیس یا به عبارتی کنوانسیون تجارت بین‌المللی گونه‌های گیاهی و جانوری در معرض خطر انقراض از جمله معاهدات بین‌المللی مهم در زمینه گونه‌های گیاهی و جانوری است که در سال ۱۹۷۳ با هدف پایداری، قانونمند کردن و قابلیت ردیابی تجارت بین‌المللی گونه‌های گیاهی و جانوری در معرض خطر انقراض شکل گرفت و تاکنون ۱۸۵ کشور را با خود همراه کرده است.
این کنوانسیون، تجارت بین‌المللی گونه‌های گیاهی و جانوری را با دسته‌بندی این گونه‌ها در سه پیوست با درجات حفاظتی مختلف مانند ضمیمیه ۱ و یا ضمیمه ۲ و قوانینی با درجه سخت‌گیری متفاوت مدیریت می‌کند. این پیوست‌ها بر اساس میزان مورد تهدید بودن گونه در برابر تجارت بین‌المللی طبقه‌بندی شده‌اند.
تا به امروز بیش از ۴۰ هزار و ۹۰۰ گونه شامل ۶ هزار و ۶۱۰ گونه جانوری و ۳۴ هزار و ۳۱۰ گونه گیاهی تحت پوشش کنوانسیون سایتیس قرار گرفته‌اند.
شاهین بحری
شاهین بَحری با نام علمی Falco peregrinus نوعی شاهین بزرگ و از پرندگان شکاری مقیم هر پنج قاره جهان است. سطح پشتی شاهین بحری خاکستری مایل به سربی، سطح زیرین بدنش سفید با خطوط باریک سیاه و سرش سیاه‌رنگ است. این پرنده به دلیل سرعت بالای خود مشهور است و به عنوان سریعترین پرنده در جهان و همچنین سریعترین عضو در میان تمام جانوران می شناساند.
جمعیت شاهین بحری در دهه‌های ۱۹۵۰، ۶۰ و ۷۰ میلادی بر اثر استفاده از سم ددت به‌شدت کاهش یافته و این پرنده در معرض خطر انقراض قرار گرفت اما با توقف مصرف ددت و تکثیر در اسارت، نسل این پرنده در بسیاری از مناطق احیا شد.
۱۷ تا ۱۹ زیرگونه از شاهین (دو گروه شاهین بحری و شاهین معمولی) شناسایی شده است و اختلاف نظر زیادی بین متخصصان در مورد وضعیت شاهین معمولی (Falco pelegrinoides) وجود دارد، برخی آن را زیرگونه شاهین بحری و برخی دیگر یک گونه مستقل می‌دانند.